14
ივნისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
მმართველ გუნდი ჯერ ჩამოყალიბებული არ არის, როგორი სისტემით ატარებს ადგილობრივ თვითმმართველობის არჩევნებს. ამ თემაზე კონსულტაციები საარჩევნო საკითხებთან დაკავშირებით შექმნილ ინტერფრაქციულ ჯგუფში დაწყებულია, თუმცა საკუთრივ ადგილობრივი არჩევნების საარჩევნო მოდელზე შეჯერებამდე, უფრო გლობალური - საპარლამენტო არჩევნების ახალ სისტემასთან დაკავშირებით არის მოსალოდნელი სიახლეები.
პარლამენტის მაჟორიტარული საარჩევნო სისტემა რეგიონულ-პროპორციული სისტემით შეიცვლება. ამაზე მმართველი კოალიცია ნებას უკვე ღიად გამოხატავს, თუმცა საპარლამენტო არჩევნებისთვის რეგიონულ-პროპორციული სისტემის შემოღებაზე პირველი განცხადება თბილისში ვენეციის კომისიის პრეზიდენტმა ჯანი ბუკიკიომ გააკეთა.
"ინტერფრაქციულ ჯგუფთან შეხვედრისას გაკვირვებული დავრჩით იმ თანხმობით, რომ რეგიონალურ-პროპორციული საარჩევნო სისტემისკენ წავიდნენ, რაც სხვადასხვა ზომის საარჩევნო ოლქების პრობლემას თავიდან აგვაცილებს", - განაცხადა ბუკიკიომ გასულ კვირას, ჟურნალისტებისთვის გამართულ პრესკონფერენციაზე.
საარჩევნო სისტემის რეფორმის ფარგლებში, მაჟორიტარული არჩევნებიდან რეგიონულ-პროპორციულ სისტემაზე გადასვლა ყოველთვის აქტუალური საკითხი და წინა ხელისუფლების პერიოდში ოპოზიციის ერთ-ერთი მთავარი მოთხოვნა იყო.
საუბარია იმაზე, რომ არსებული მაჟორიტარული სისტემა ამომრჩევლებს სხვადასხვა მაჟორიტარული ოლქებიდან არათანაბარ პირობებში აყენებს, რადგან მაგალითად, ქუთაისი და ყაზბეგი, სადაც განსხვავებული რაოდენობის ამომრჩეველი ცხოვრობს, პარლამენტში თითო–თითო მაჟორიტარით არიან წარმოდგენილი და ამომრჩეველთა რაოდენობაში არსებული დიდი სხვაობის მიუხედავად, ორივე საარჩევნო ოლქს პარლამენტში ერთი დეპუტატი ჰყავს. არსებული მაჟორიტარული სისტემის მოწინააღმდეგეები იმასაც ამბობენ, რომ მოქმედი სისტემა პარტიის მიერ მიღებული ხმების და პარლამენტში ადგილების რაოდენობის პროპორციულად გადანაწილდების გარანტიას არ იძლევა.
"ნაციონალურ მოძრაობას" ხელისუფლებაში ყოფნის პერიოდში მაშინდელი ოპოზიცია რეგიონულ-პროპორციული სისტემის შემოღებას სთხოვდა. ეს წინადადება იდგა ცნობილი "რვიანის" დღის წესრიგში და ამას ითხოვდა საპარლამენტო ოპოზიცია "რვიანის" შექმნამდე ბევრად უფრო ადრე. აღნიშნული სისტემის მიხედვით, მჭიდროდ დასახლებულ საარჩევნო ოლქებს რამდენიმე დეპუტატის არჩევა შეეძლებათ. იმავდროულად შემცირდება საარჩევნო ოლქების რაოდენობა და შედარებით მცირე საარჩევნო ოლქები, რომლებიც გეოგრაფულიად ახლოს არიან, გაერთიანდებიან. თითოული საარჩევნო ოლქიდან წარდგენილი დეპუტატების ადგილების რაოდენობა პარლამენტში ამ ოლქის ამომრჩეველთა რაოდენობაზე იქნება დამოკიდებული. ყოველი საარჩევნო ოლქი კი, პარლამენტში რამდენიმე დეპუტატით იქნება წარმოდგენილი. ამასთან, პარტიის მიერ პარლამენტში მოპოვებული ადგილების რაოდენობა დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ ხმების რამდენ პროცენტს მოიპოვებს ის რეგიონულ-პროპორციული საარჩევნო სისტემით შესაბამის საარჩევნო ოლქებში.
ოპოზიციის ეს შეთავაზება "ერთიანი ნაციონალური მოძრაობისთვის" და ყოფილი პრეზიდენტისთვის მისაღები არასდროს იყო. მათი კრიტიკა ძირითადად იმ არგუმენტს ეფუძნებოდა, რომ პატარა საარჩევნო ოლქებს, მაგალითად, დუშეთს, ყაზბეგს, თიანეთს პარლამენტში საკუთარი წარმომადგენლის ყოლის ნაკლები შანსი რჩებოდათ. მთელს ამ პერიპეტიებში საინტერესო შემთხვევას ჰქონდა ადგილი 2008 წლის თებერვალში, როცა იმდროინდელი საპროტესტო აქციების, ანტისამთავრობო გამოსვლებისა და რიგგარეშე საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნების დანიშვნის კვალდაკვალ, ყოფილი სახელისუფლებო პარტია ოპოზიციის შეთავაზებას დასთანხმდა. მაშინ რეგიონალურ-პროპორციული საარჩევნო სისტემის შემოღებასთან დაკავშირებით პარლამენტში შესაბამისი საკანონმდებლო ინიციატივა მომზადდა და სესიის დღის წესრიგშიც ჩაიდო, თუმცა საკითხი "ჩავარდა" და ეს იმიტომ მოხდა, რომ მაშინდელი ოპოზიცია სესიას არ დაეწრო, "ნაციონალურმა მოძრაობამ" კი უარი თქვა გადაწყვეტილების ცალმხრივად, ოპოზიციის მონაწილეობის გარეშე მიღებაზე.
მაჟორიტარული საარჩევნო სისტემის რეგიონალურ-პროპორციული სისტემით შეცვლასთან დაკავშირებით დღევანდელი უმრავლესობის ერთ-ერთი ლიდერი თინა ხიდაშელი ადასტურებს, რომ მათ არსებული სისტემის გარდაქმნა სურთ.
"ბევრჯერ გვითქვამს, რომ იმ ფორმის მაჟორიტარული სისტემა, რომელიც საპარლამენტო არჩევნებისთვის არსებობს, არასწორია. მთელი მსოფლიო ამაზე მრავალი წლის განმავლობაში გვაკრიტიკებს და არსებულ სისტემას ვაკრიტიკებდით ჩვენ თვითონ, როდესაც ოპოზიციაში ვიყავით. ვფიქრობთ, რომ სისტემა უსამართლოა, ქვეყნის მასშტაბით მაჟორიტარული მანდატების არათანაბარ გადანაწილებას ახდენს და არასწორია იმიტომაც, რომ ამომრჩევლის ხმების მნიშვნელოვანი ნაწილი იკარგება", - განუცხადა "ამბები.გე"-ს თინა ხიდაშელმა.
არსებული საარჩევო სისტემის შეცვლას და ახლის შემოღებას მხარს უჭერს "ქრისტიან-დემოკრატების" ერთ-ერთი ლიდერი ლევან ვეფხვაძე, თუმცა როგორც ვეფხვაძე განმარტავს, ინტერფრაქციულ ჯგუფში ამ თემაზე ჯერ საუბარი არ ყოფილა, რადგან ჯგუფი ამჟამად მთლიანად ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებთან დაკავშირებული საკითხებით არის დაკავებული.
"ასეთი მეთოდი ჰქონდა "ნაციონალურ მოძრაობას" - როცა რაღაცის გაკეთებას გრძელვადიან პერსპექტივაში აპირებდა, ცდილობდა უცხოელებისთვის "მიეყიდა", რომ რაღაც კარგს მოცემული მომენტისთვის აკეთებდა. ზოგადად, ეს სისტემა ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისთვისაც გამოდგება, რადგან თავისი არსით მრავალმანდატიანი მაჟორიტარული არჩევნების ჩატარებას გულისხმობს. არის მცირე მოდიფიკაციები და განსხვავებები, თუ როგორ ითვლება ხმები, როგორც ხდება ხმის მიცემა - ხდება პარტიისათვის, თუ თითოეული ფიზიკური პირისთვის. ეს განსხვავებებია რეგიონალურ პროპორციულ სისტემასა და მრავალმანდატიან მაჟორიტარულ არჩევნებს შორის. როცა საპარლამენტო არჩევნებთან მიმართებაში ვსაუბრობთ, რომ პრობლემაა ოლქებს შორის მოსახლეობის რაოდენობის განსხვავებულობის კუთხით, იგივე პრობლემაა ლოკალურ ადგილობრივ არჩევნებში", - აცხადებს ლევან ვეფხვაძე.
ნათია ინაური, Ambebi.ge
