პოლიტიკა
მსოფლიო

20

ივნისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

შაბათი, მთვარის ოცდამეხუთე დღე დაიწყება 01:51-ზე, მთვარე კუროში გადაბრძანდება 05:52-ზე – დღე პასიურია, მოუსმინეთ თქვენს შინაგან ხმას. არ იჩქაროთ. დღის პირველ ნახევარში დაისვენეთ. მოაგვარეთ მარტივი საკითხები. გადადეთ რთული მოლაპარაკებები. დაიცავით ნეიტრალიტეტი კოლეგებთან ურთიერთობაში. არ არის რეკომენდებული: აჩქარება, ხელშეკრულებებისა და კონტრაქტების გაფორმება. გადაწყვეტილებების მიღება. გააძლიერეთ თქვენი ფინანსური მდგომარეობა. ხელსაყრელია ავეჯის და უძრავი ქონების შეძენა. შეიძინეთ სურსათი და საყოფაცხოვრებო ნივთები. უმჯობესია თავი შეიკავოთ ქონის, ლორის, ქაშაყის, დამუშავებული ყველის და მსგავსი პროდუქტების ჭამისგან.
კონფლიქტები
კულტურა/შოუბიზნესი
მოზაიკა
სამხედრო
Faceამბები
მეცნიერება
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
რომელი ოჯახი განაგებს ნარკოპოლიტიკას საქართველოში?
რომელი ოჯახი განაგებს ნარკოპოლიტიკას საქართველოში?

რა­ტომ არ იც­ვლე­ბა სა­ხელ­მწი­ფო პო­ლი­ტი­კა ნარ­კო­მა­ნი­ას­თან მი­მარ­თე­ბა­ში? რა­ტომ სურთ გას­ვლა ე.წ. "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მი­დან ავად­მყო­ფებს? რა­ტომ ითხო­ვენ დო­ზის და­წე­ვას, რა­ტომ აჭი­ა­ნუ­რებს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბას სა­ხელ­მწი­ფო?

ამ სა­კი­თხებ­ზე "ალი­ას" ესა­უბ­რა ფსი­ქო­სა­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ციო ცენ­ტრის "ნბაკ"-ის დი­რექ­ტო­რი, ექ­სპერტ-კონ­სულ­ტან­ტი ნარ­კო­მა­ნი­ი­სა და ალ­კოჰო­ლიზ­მის და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბის და­ა­ვა­დე­ბე­ბის მკურ­ნა­ლო­ბა-რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ის გან­ხრით

ნიკო ბე­ლი­აშ­ვი­ლი:

- ბა­ტო­ნო ნიკო, მო­დით, სა­უ­ბა­რი და­ვი­წყოთ იმ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით, რაც ჭი­კა­ი­ძის უწყე­ბამ მი­ი­ღო ფსი­ქოტ­რო­პულ პრე­პა­რა­ტებ­თან მი­მარ­თე­ბა­ში, როცა ურე­ცეპ­ტოდ გა­ყი­დუ­ლი წამ­ლის გამო აფ­თი­ა­ქე­ბი საკ­მა­ოდ სო­ლი­დუ­რად და­ჯა­რიმ­დე­ბი­ან. კარ­გად ვი­ცით, რომ აღ­ნიშ­ნუ­ლი პრე­პა­რა­ტე­ბით მო­ზარ­დე­ბიც "კა­ი­ფობ­დნენ", მათ შო­რის სკო­ლის მოს­წავ­ლე­ე­ბი. ამის შე­სა­ხებ ცოტა ხნის წინ "ალი­აც" წერ­და. შეც­ვლის თუ არა სუ­რათს მი­ნის­ტრის ეს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა?

- რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბის და­წე­სე­ბა ძა­ლი­ან აუ­ცი­ლე­ბე­ლი იყო და სწო­რია, მაგ­რამ გა­აჩ­ნია, აკ­რძა­ლუ­ლი პრე­პა­რა­ტე­ბის რა სა­ხის ნუს­ხა და­წეს­და, ეს არის ყვე­ლა­ზე მთა­ვა­რი. ასე­ვე, და­სა­კონ­კრე­ტე­ბე­ლია, უნდა გა­ი­ცეს თუ არა წა­მა­ლი რე­ცეპ­ტით და რა წა­მა­ლი უნდა გა­ი­ცეს? მხო­ლოდ ექი­მის მიერ გა­ცე­მუ­ლი რე­ცეპ­ტე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე უნდა გა­ი­ცეს ესა თუ ის ფსი­ქოტ­რო­პუ­ლი პრე­პა­რა­ტი და ექი­მი უნდა იყოს პა­სუ­ხის­მგე­ბე­ლი მის მიერ გა­ცე­მულ რე­ცეპტ­ზე? თუ რე­ცეპ­ტი მოხ­ვდა სხვის ხელ­ში და არა­კე­თილ­სინ­დი­სი­ე­რად მოხ­და მი­სით სარ­გებ­ლო­ბა, ამა­ზე უნდა გამ­კაცრ­დეს კა­ნო­ნი. რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბი კარ­გია, რად­გან შე­ი­ზღუ­დე­ბა ამ პრე­პა­რა­ტე­ბის თა­ვი­სუ­ფა­ლი გა­ყიდ­ვა.

- რე­ცეპ­ტის არა­კე­თილ­სინ­დი­სი­ე­რად გა­მო­ყე­ნე­ბა რო­გორ უნდა და­ა­რე­გუ­ლი­როს სა­ხელ­მწი­ფომ? ალ­ბათ, ეს ად­ვი­ლი არ იქ­ნე­ბა.

- კა­ნო­ნი უნდა გამ­კაცრ­დეს ექი­მებ­თან მი­მარ­თე­ბა­შიც, ექიმს უნდა ჰქონ­დეს იმის შიში, რომ მის მიერ გა­მო­წე­რი­ლი რე­ცეპ­ტი თუ არა­მიზ­ნობ­რი­ვად იქნა გა­ცე­მუ­ლი, ის და­ის­ჯე­ბა, მი­ნი­მუმ სა­მე­დი­ცი­ნო ლი­ცენ­ზი­ის ჩა­მორ­თმე­ვით.

- შს მი­ნის­ტრის ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ში სა­უ­ბა­რია აფ­თი­ა­ქის სო­ლი­დუ­რი თან­ხით და­ჯა­რი­მე­ბა­ზე. "ალი­ას­თან" პი­რად სა­უ­ბარ­ში აფ­თი­ა­ქის მე­პატ­რო­ნე­ე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ რამ­დენ­ჯე­რაც და რა რა­ო­დე­ნო­ბის თნა­ხი­თაც არ უნდა და­ჯა­რიმ­დნენ ისი­ნი, გა­დახ­და არ გა­უ­ჭირ­დე­ბათ, რად­გან ფსი­ქოტ­რო­პულ პრე­პა­რა­ტებს ბევ­რი მომ­ხმა­რე­ბე­ლი ჰყავს და ათ­მაგს ამო­ი­ღე­ბენ. მარ­თლა ასეა?

- სავ­სე­ბით გე­თან­ხმე­ბით, სწო­რი ინ­ფორ­მა­ცია გაქვთ. აფ­თი­ა­ქე­ბი აქამ­დეც უნდა და­ე­ჯა­რი­მე­ბი­ნათ. მე შორს წა­ვალ და გე­ტყვით, სა­ხელ­მწი­ფო ლო­ბი­რებ­და ფარ­მა­ცევ­ტულ გი­გან­ტებს. აქამ­დე ფსი­ქოტ­რო­პუ­ლი აფ­თი­ა­ქე­ბის ქსე­ლებს არ უწე­სებ­და ჯა­რი­მებს, რად­გან ნარ­კო­მა­ნი­ამ სახე შე­იც­ვა­ლა და გა­ა­ო­ფი­ცი­ა­ლუ­რეს იგი ამ ფსი­ქოტ­რო­პუ­ლი პრე­პა­რა­ტე­ბის სა­ხით. ასე ყვა­ო­და ნარ­კო­ბიზ­ნე­სი სა­ქარ­თვე­ლო­ში ბოლო წლე­ბის მან­ძილ­ზე. ადა­მი­ა­ნი იწამ­ლე­ბო­და, იღუ­პე­ბო­და, მაგ­რამ პა­სი­ურ რე­ჟიმ­ში მყო­ფი სა­ხელ­მწი­ფო ჩი­ნოვ­ნი­კე­ბი კა­ნონს არ იღებ­დნენ, რომ რე­გუ­ლა­ცი­ას არ შე­ე­ზღუ­და სა­ქარ­თვე­ლო­ში ნარ­კო­ბიზ­ნე­სი. რაც შე­ე­ხე­ბა ჯა­რი­მას, მე­დი­კა­მენ­ტო­ზუ­რი ნარ­კო­ბიზ­ნე­სი ჯა­რი­მებს გა­და­იხ­დის ყვე­ლა კვი­რა­ში, ერთ დღე­ში გა­ა­კე­თე­ბენ იმ­დე­ნი­ვე თან­ხას. აქ დგას მე­ო­რე სა­კი­თხიც. უნდა გა­და­ი­ხე­დოს ჯა­რი­მე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბაც, უფრო უნდა გაძ­ვირ­დეს. ამას სა­ხელ­მწი­ფო სე­რი­ო­ზუ­ლად უნდა მი­უდ­გეს. ასეთ აფ­თი­ა­ქებს ლი­ცენ­ზია, ქო­ნე­ბა უნდა ჩა­მო­ერ­თვას, მერე ეს ქო­ნე­ბა უნდა გა­ვი­დეს აუქ­ცი­ონ­ზე და მათ მიერ და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის მკურ­ნა­ლო­ბას უნდა მოხ­მარ­დეს თან­ხა.

- ყვე­ლა ქვე­ყა­ნა­ში ნარ­კო­ბიზ­ნე­სის არა­ერ­თი სა­ხე­ო­ბა არ­სე­ბობს და სა­ხელ­მწი­ფო ხში­რად უძ­ლუ­რია ხოლ­მე, რო­გორ ფიქ­რობთ, ახალ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას გა­მო­უ­ვა რამე?

- ვერ მო­აგ­ვა­რებს... სა­ხელ­მწი­ფოს­თვის ნარ­კო­მა­ნია ყელ­ში გა­ჩხე­რი­ლი ძვა­ლია, რო­მელ­საც ვერც ერთი სა­ხელ­მწი­ფო ბო­ლომ­დე ვერ აგ­ვა­რებს, ნარ­კო­მა­ფია იმ­დე­ნად ძლი­ე­რი მან­ქა­ნაა, რომ სა­ხელ­მწი­ფო სტრუქ­ტუ­რებ­შია ფეს­ვებ­გად­გმუ­ლი. დიდი ფული იხარ­ჯე­ბა ყვე­ლა ქვე­ყა­ნა­ში ნარ­კო­პო­ლი­ტი­კას­თან მი­მარ­თე­ბა­ში, მაგ­რამ სა­ქარ­თვე­ლო­ში ამის­თვის ბი­უ­ჯე­ტი­დან თან­ხის გა­მო­ყო­ფაც კი და­ე­ნა­ნათ. 2013 წელს 2 მი­ლი­ონ 700 000 ლარი იყო გა­მო­ყო­ფი­ლი, აქე­დან 1 მი­ლი­ონ 127 000 გა­მო­ყო­ფი­ლი იყო "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მა­ზე, "დე­ტოქ­სი­ნის" მკურ­ნა­ლო­ბა­ზე კი - 700 000 ლარი. ძა­ლი­ან მწი­რია ეს ბი­უ­ჯე­ტი.

ახლა სა­ხელ­მწი­ფოს აქვს ასე­თი არ­ჩე­ვა­ნი, რომ მი­ი­ღოს ლი­ბე­რა­ლუ­რი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა და უსა­მარ­თლოდ არ და­სა­ჯოს და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნი, გა­ამ­კაც­როს კა­ნო­ნი ნარ­კო­ტი­კის მი­მოქ­ცე­ვას­თან და­კავ­ში­რე­ბით, ხოლო და­ა­ვა­დე­ბულ პირს უმ­კურ­ნა­ლოს. წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას ჰქონ­და ასე­თი პო­ლი­ტი­კა – სა­ხელ­მწი­ფო ვერ აგ­ვა­რებ­და პრობ­ლე­მას და რეპ­რე­სი­უ­ლი მე­ქა­ნიზ­მით მო­ინ­დო­მეს ნარ­კო­მა­ნი­ით და­ა­ვა­დე­ბულ ადა­მი­ა­ნებ­თან ბრძო­ლა.

- რაც შე­ე­ხე­ბა "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მას, რო­გორც პი­რად სა­უ­ბარ­ში ამ პროგ­რა­მის მო­ნა­წი­ლე­ე­ბი აცხა­დე­ბენ, ნა­წილს პროგ­რა­მი­დან გას­ვლა უნდა, ნა­წილს კი დო­ზის და­წე­ვა, მაგ­რამ უარს ეუბ­ნე­ბი­ან. რა ხდე­ბა, ჩა­ხე­დუ­ლი ხართ ამ სა­კი­თხში?

- როცა სა­ქარ­თვე­ლო­ში "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მა შე­მო­ვი­და, მე ვი­ყა­ვი კა­ტე­გო­რი­უ­ლი წი­ნა­აღ­მდე­გი. თვი­თონ "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მის წი­ნა­აღ­მდე­გი კი არ ვი­ყა­ვი, არამ­დე მისი ფორ­მის წი­ნა­აღ­მდე­გი. ასე­თი ფორ­მით არ უნდა და­ნერ­გი­ლი­ყო, თო­რემ ეს პროგ­რა­მა ყვე­ლა ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბობს და წარ­მა­ტე­ბუ­ლი­ცაა. ამ პროგ­რა­მის მეს­ვე­უ­რებ­მა გა­ნიზ­რა­ხეს ხალ­ხის ზომ­ბი­რე­ბა და სა­ზო­გა­დო­ე­ბას და­ა­ნა­ხეს, რო­გორც პა­ნა­ცეა.

- კონ­კრე­ტუ­ლად რას გუ­ლის­ხმობთ?

- და­ვი­წყოთ იქი­დან, რომ ამ პროგ­რა­მა­ში ჩას­მა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი იყო სო­ლი­დურ თან­ხებ­თან. ხდე­ბო­და ქრთა­მის მეშ­ვე­ო­ბით იქ მოხ­ვედ­რა. იმ ადა­მი­ა­ნებს გარ­კვე­ულ პი­რო­ბებს უყე­ნებ­დნენ, რო­გორც სურ­დათ, ისე აპ­როგ­რა­მებ­დნენ და­ა­ვა­დე­ბუ­ლებს. ამ პროგ­რა­მას მის­ცეს პო­ლი­ტი­კუ­რი დატ­ვირ­თვა და პო­ლი­ტი­კუ­რი მიზ­ნით იყე­ნებ­დნენ.

- მა­ინც?

- ეს ხალ­ხი, რო­მე­ლიც "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მა­ში იყო ჩარ­თუ­ლი, "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის" მიერ და­ზომ­ბი­რე­ბუ­ლი, მო­ნე­ბად ნაქ­ცე­ვი ხალ­ხი იყო. აკე­თე­ბი­ნებ­დნენ იმას, რაც უნ­დო­დათ. იქ­მნე­ბო­და "ჯარი" მათი სა­ხით არ­ჩევ­ნე­ბის წინ, რომ­ლის და­რაზმვა ძა­ლი­ან ად­ვი­ლი იყო. მათ აკე­თე­ბი­ნებ­დნენ ნე­ბის­მი­ერ ბინ­ძურ საქ­მეს, თა­ნაც ძა­ლი­ან ად­ვი­ლად. მაქვს მე ამის ფაქ­ტე­ბი.

- კონ­კრე­ტულ ფაქტს მე­ტყვით, რას აკე­თებ­დნენ ეს ადა­მი­ა­ნე­ბი?

- დიახ, გე­ტყვით. არ­ჩევ­ნე­ბის წინ "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" ამ ხალ­ხს ასეთ რა­მეს ავა­ლებ­და, რომ უბან­ში ვინც ნარ­კო­ტი­კის მომ­ხმა­რე­ბე­ლი იყო და ვი­საც პრობ­ლე­მე­ბი ჰქონ­და სა­მარ­თალ­დამ­ცა­ვებ­თან, გა­მო­ე­ნა­ხათ მათ­თან სა­ერ­თო ენა. ზო­გი­ერთ მომ­ხმა­რე­ბელს უგ­ვარ­დე­ბო­და კი­დეც პო­ლი­ცი­ას­თან საქ­მე ხმის მი­ცე­მის სა­ნაც­ვლოდ, ზო­გი­ერთ ურჩს კი "სუ­ბო­ტექსს" უდებ­დნენ. უამ­რა­ვი მსგავ­სი ფაქ­ტი მაქვს ამის. რაც შე­ე­ხე­ბა "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მას, ის ნე­ბის­მი­ერ ქვე­ყა­ნა­ში ასე­თი დატ­ვირ­თვით მუ­შა­ობს - იქ უნდა მოხ­ვდეს ის ადა­მი­ა­ნი, ვინც რამ­დე­ნი­მე­ჯერ გა­ი­ა­რა ფსი­ქო­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ის კურ­სი, ვერ ახერ­ხებს თა­ვის და­ნე­ბე­ბას და ამის მი­უ­ხე­და­ვად მა­ინც ქრო­ნი­კუ­ლად არის და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი, მხო­ლოდ ამის შემ­დეგ შე­იძ­ლე­ბა "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მა­ში ადა­მი­ა­ნის ჩას­მა. ახლა კი ამ პროგ­რა­მა­ში "შეყ­რი­ლი" არი­ან 20-22 წლის ბავ­შვე­ბი, რომ­ლე­ბიც უფრო მე­ტად ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რად, ფი­ზი­კუ­რად არი­ან და­ა­ვა­დე­ბუ­ლე­ბი და უფრო მე­ტად და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბი არი­ან. უფა­სო ნარ­კო­ტიკს რომ ბავ­შვს შე­აჩ­ვევ, იმას რა უნდა უშ­ვე­ლო, რა ჯან­საღ ცხოვ­რე­ბას და­უბ­რუ­ნებ? ამი­ტომ ვამ­ბობ, რომ არ გვაქვს სწო­რი პო­ლი­ტი­კა ნარ­კო­მა­ნი­ას­თან მი­მარ­თე­ბა­ში. ნარ­კო­მა­ნი­ის წი­ნა­აღ­მდეგ ბრძო­ლა ახლა მიმ­დი­ნა­რე­ობს ძვე­ლი მე­თო­დი­კით, რო­მე­ლიც არა­ე­ფექ­ტუ­რია. ახლა ადა­მი­ა­ნებს, რო­მელ­თაც "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მი­დან გა­მოს­ვლა სურთ, არ უშ­ვე­ბენ, რად­გან სა­ხელ­მწი­ფოს არ შე­უძ­ლია ამ ადა­მი­ა­ნე­ბის შედმგო­მი რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცია. მათ სჭირ­დე­ბათ "დე­ტოქ­სი­კუ­რი" და ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცია. ამას გარ­და, ამ პროგ­რა­მის ხელ­მძღვა­ნე­ლებ­სა და ექი­მებს არ სურთ ამ პა­ცი­ენ­ტე­ბის და­კარ­გვა, რად­გან იმ­დე­ნი­ვე თან­ხას და­აკ­ლე­ბენ დო­ნო­რე­ბი. ბევ­რი მშო­ბე­ლი მი­დის და ეხ­ვე­წე­ბა მათ, დოზა მა­ინც და­უ­წი­ეთ, თუ პროგ­რა­მი­დან არ უშ­ვებ­თო. არის მხო­ლოდ 3%, ვინც "მე­ტა­დო­ნის" პროგ­რა­მით ნარ­კო­ტიკს თავი და­ა­ნე­ბა. უმე­ტე­სო­ბა ისევ უბ­რუნ­დე­ბა წამ­ლის კე­თე­ბას, რად­გან სა­ხელ­მწი­ფოს არ აქვს მისი რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ის სა­შუ­ა­ლე­ბა.

- მე რო­გორც ვიცი, ამა­ზე სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბის 40-კა­ცი­ან ჯგუფ­თან მსჯე­ლობ­დით და ეს შეხ­ვედ­რა ხმა­უ­რით და­ტო­ვეთ. რა მოხ­და იმ შეხ­ვედ­რა­ზე?

- დიახ, ასე იყო. სა­ხელ­მწი­ფოს ნარ­კო­პო­ლი­ტი­კა აქამ­დე არ გა­აჩ­ნია, "ნა­ცი­ო­ნა­ლებ­მა" ვი­თომ და­ი­წყეს მისი ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა, მაგ­რამ მათი მიდ­გო­მა რეპ­რე­სი­ულ ქმე­დე­ბებ­ზე იყო აგე­ბუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბუ­ლე­ბის მი­მართ. მათ მარ­თვა­დო­ბას და­უქ­ვემ­დე­ბა­რეს ეს სფე­რო. ახალ­მა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ და­ი­წყო ამა­ზე მუ­შა­ო­ბა, პარ­ლა­მენ­ტთან არ­სე­ბულ­მა ნარ­კო­პო­ლი­ტი­კის საბ­ჭომ, რომ­ლის სხდო­მებ­საც მე ვეს­წრე­ბო­დი, და­ი­წყო მსჯე­ლო­ბა ნარ­კო­პო­ლი­ტი­კის კა­ნონ­ზე. ახ­ლა­ვე ვა­ცხა­დებ, რომ იმ საბ­ჭო­ში 70% ვერ ერ­კვე­ვა ამ სა­კი­თხებ­ში, რად­გან სა­მე­დი­ცი­ნო სფე­როს წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბიც კი არ არი­ან. მე მათ ვე­უბ­ნე­ბო­დი, რომ სა­ხელ­მწი­ფომ უნდა აი­ღოს პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა ამ ადა­მი­ა­ნე­ბის მკურ­ნა­ლო­ბა­ზე და სა­ჯა­რი­მო სან­ქცი­ე­ბი მხო­ლოდ მას შემ­დეგ შე­გიძ­ლია და­ა­წე­სო, როცა გარ­კვე­ულ მუ­შა­ო­ბას გავ­წევთ-მექთი. ამ­დენ რეპ­რე­სი­ებს გა­უძ­ლო ამ ხალ­ხმა "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" დროს და ახლა ჯა­რი­მე­ბით უნდა და­ვახ­რჩოთ? ეს არა­ფერს მოგ­ვი­ტანს კარ­გს. მე დავ­ტო­ვე შეხ­ვედ­რა იმი­ტომ, რომ ვუ­თხა­რი მათ, რაც ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა მო­ვი­და, სა­ერ­თოდ არა­ვის ბედი არ აინ­ტე­რე­სებს-მეთ­ქი. ამას მოჰ­ყვა და­პი­რის­პი­რე­ბა და მე დავ­ტო­ვე ეს შეხ­ვედ­რა. მეტ­საც გე­ტყვით, ნარ­კო­პო­ლი­ტი­კას მემ­კვიდ­რე­ო­ბით წარ­მარ­თა­ვენ სა­ქარ­თვე­ლო­ში და ეს ღუ­პავს ქვე­ყა­ნას.

- რას გუ­ლის­ხმობთ?

- მამა-შვილ გამ­ყრე­ლი­ძე­ებს. ამ სა­კი­თხებს ჯერ მამა გა­ნა­გებ­და, ახლა - შვი­ლი, ირაკ­ლი გამ­ყრე­ლი­ძე და ასე ვტრი­ა­ლებთ წრე­ზე, ისე, რომ არა­ფე­რი იც­ვლე­ბა. მო­ნო­პო­ლი­ზე­ბუ­ლი აქვთ ეს სფე­რო მათ. უსუ­სუ­რი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის გამო ნარ­კო­და­მო­კი­დე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბიც იღუ­პე­ბი­ან და პრობ­ლე­მა პრობ­ლე­მად რჩე­ბა. ე.წ. სპა­ი­სე­ბის შე­სა­ხებ კა­ნო­ნი ვერ მი­ვა­ღე­ბი­ნე ამათ, რაზე უნდა ვი­ლა­პა­რა­კო. მარ­ტო 5 და­სა­ხე­ლე­ბის შე­ი­ტა­ნეს, არა­და 220 და­სა­ხე­ლე­ბა აქვს ამ პრე­პა­რატს და ნა­ხეთ, თუ ამან თავი არ იჩი­ნოს.

ჟანა ასა­ნი­ძე

გა­ზე­თი "ალია"

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ისტორიული გამარჯვება - საქართველოს ძიუდოისტთა ნაკრები მსოფლიო ჩემპიონია!

რომელი ოჯახი განაგებს ნარკოპოლიტიკას საქართველოში?

რომელი ოჯახი განაგებს ნარკოპოლიტიკას საქართველოში?

რატომ არ იცვლება სახელმწიფო პოლიტიკა ნარკომანიასთან მიმართებაში? რატომ სურთ გასვლა ე.წ. "მეტადონის" პროგრამიდან ავადმყოფებს? რატომ ითხოვენ დოზის დაწევას, რატომ აჭიანურებს გადაწყვეტილების მიღებას სახელმწიფო?

ამ საკითხებზე "ალიას" ესაუბრა ფსიქოსარეაბილიტაციო ცენტრის "ნბაკ"-ის დირექტორი, ექსპერტ-კონსულტანტი ნარკომანიისა და ალკოჰოლიზმის დამოკიდებულების დაავადებების მკურნალობა-რეაბილიტაციის განხრით

ნიკო ბელიაშვილი:

- ბატონო ნიკო, მოდით, საუბარი დავიწყოთ იმ გადაწყვეტილებით, რაც ჭიკაიძის უწყებამ მიიღო ფსიქოტროპულ პრეპარატებთან მიმართებაში, როცა ურეცეპტოდ გაყიდული წამლის გამო აფთიაქები საკმაოდ სოლიდურად დაჯარიმდებიან. კარგად ვიცით, რომ აღნიშნული პრეპარატებით მოზარდებიც "კაიფობდნენ", მათ შორის სკოლის მოსწავლეები. ამის შესახებ ცოტა ხნის წინ "ალიაც" წერდა. შეცვლის თუ არა სურათს მინისტრის ეს გადაწყვეტილება?

- რეგულაციების დაწესება ძალიან აუცილებელი იყო და სწორია, მაგრამ გააჩნია, აკრძალული პრეპარატების რა სახის ნუსხა დაწესდა, ეს არის ყველაზე მთავარი. ასევე, დასაკონკრეტებელია, უნდა გაიცეს თუ არა წამალი რეცეპტით და რა წამალი უნდა გაიცეს? მხოლოდ ექიმის მიერ გაცემული რეცეპტების საფუძველზე უნდა გაიცეს ესა თუ ის ფსიქოტროპული პრეპარატი და ექიმი უნდა იყოს პასუხისმგებელი მის მიერ გაცემულ რეცეპტზე? თუ რეცეპტი მოხვდა სხვის ხელში და არაკეთილსინდისიერად მოხდა მისით სარგებლობა, ამაზე უნდა გამკაცრდეს კანონი. რეგულაციები კარგია, რადგან შეიზღუდება ამ პრეპარატების თავისუფალი გაყიდვა.

- რეცეპტის არაკეთილსინდისიერად გამოყენება როგორ უნდა დაარეგულიროს სახელმწიფომ? ალბათ, ეს ადვილი არ იქნება.

- კანონი უნდა გამკაცრდეს ექიმებთან მიმართებაშიც, ექიმს უნდა ჰქონდეს იმის შიში, რომ მის მიერ გამოწერილი რეცეპტი თუ არამიზნობრივად იქნა გაცემული, ის დაისჯება, მინიმუმ სამედიცინო ლიცენზიის ჩამორთმევით.

- შს მინისტრის ინიციატივაში საუბარია აფთიაქის სოლიდური თანხით დაჯარიმებაზე. "ალიასთან" პირად საუბარში აფთიაქის მეპატრონეები ამბობენ, რომ რამდენჯერაც და რა რაოდენობის თნახითაც არ უნდა დაჯარიმდნენ ისინი, გადახდა არ გაუჭირდებათ, რადგან ფსიქოტროპულ პრეპარატებს ბევრი მომხმარებელი ჰყავს და ათმაგს ამოიღებენ. მართლა ასეა?

- სავსებით გეთანხმებით, სწორი ინფორმაცია გაქვთ. აფთიაქები აქამდეც უნდა დაეჯარიმებინათ. მე შორს წავალ და გეტყვით, სახელმწიფო ლობირებდა ფარმაცევტულ გიგანტებს. აქამდე ფსიქოტროპული აფთიაქების ქსელებს არ უწესებდა ჯარიმებს, რადგან ნარკომანიამ სახე შეიცვალა და გააოფიციალურეს იგი ამ ფსიქოტროპული პრეპარატების სახით. ასე ყვაოდა ნარკობიზნესი საქართველოში ბოლო წლების მანძილზე. ადამიანი იწამლებოდა, იღუპებოდა, მაგრამ პასიურ რეჟიმში მყოფი სახელმწიფო ჩინოვნიკები კანონს არ იღებდნენ, რომ რეგულაციას არ შეეზღუდა საქართველოში ნარკობიზნესი. რაც შეეხება ჯარიმას, მედიკამენტოზური ნარკობიზნესი ჯარიმებს გადაიხდის ყველა კვირაში, ერთ დღეში გააკეთებენ იმდენივე თანხას. აქ დგას მეორე საკითხიც. უნდა გადაიხედოს ჯარიმების რაოდენობაც, უფრო უნდა გაძვირდეს. ამას სახელმწიფო სერიოზულად უნდა მიუდგეს. ასეთ აფთიაქებს ლიცენზია, ქონება უნდა ჩამოერთვას, მერე ეს ქონება უნდა გავიდეს აუქციონზე და მათ მიერ დაავადებული ადამიანების მკურნალობას უნდა მოხმარდეს თანხა.

- ყველა ქვეყანაში ნარკობიზნესის არაერთი სახეობა არსებობს და სახელმწიფო ხშირად უძლურია ხოლმე, როგორ ფიქრობთ, ახალ ხელისუფლებას გამოუვა რამე?

- ვერ მოაგვარებს... სახელმწიფოსთვის ნარკომანია ყელში გაჩხერილი ძვალია, რომელსაც ვერც ერთი სახელმწიფო ბოლომდე ვერ აგვარებს, ნარკომაფია იმდენად ძლიერი მანქანაა, რომ სახელმწიფო სტრუქტურებშია ფესვებგადგმული. დიდი ფული იხარჯება ყველა ქვეყანაში ნარკოპოლიტიკასთან მიმართებაში, მაგრამ საქართველოში ამისთვის ბიუჯეტიდან თანხის გამოყოფაც კი დაენანათ. 2013 წელს 2 მილიონ 700 000 ლარი იყო გამოყოფილი, აქედან 1 მილიონ 127 000 გამოყოფილი იყო "მეტადონის" პროგრამაზე, "დეტოქსინის" მკურნალობაზე კი - 700 000 ლარი. ძალიან მწირია ეს ბიუჯეტი.

ახლა სახელმწიფოს აქვს ასეთი არჩევანი, რომ მიიღოს ლიბერალური კანონმდებლობა და უსამართლოდ არ დასაჯოს დაავადებული ადამიანი, გაამკაცროს კანონი ნარკოტიკის მიმოქცევასთან დაკავშირებით, ხოლო დაავადებულ პირს უმკურნალოს. წინა ხელისუფლებას ჰქონდა ასეთი პოლიტიკა – სახელმწიფო ვერ აგვარებდა პრობლემას და რეპრესიული მექანიზმით მოინდომეს ნარკომანიით დაავადებულ ადამიანებთან ბრძოლა.

- რაც შეეხება "მეტადონის" პროგრამას, როგორც პირად საუბარში ამ პროგრამის მონაწილეები აცხადებენ, ნაწილს პროგრამიდან გასვლა უნდა, ნაწილს კი დოზის დაწევა, მაგრამ უარს ეუბნებიან. რა ხდება, ჩახედული ხართ ამ საკითხში?

- როცა საქართველოში "მეტადონის" პროგრამა შემოვიდა, მე ვიყავი კატეგორიული წინააღმდეგი. თვითონ "მეტადონის" პროგრამის წინააღმდეგი კი არ ვიყავი, არამდე მისი ფორმის წინააღმდეგი. ასეთი ფორმით არ უნდა დანერგილიყო, თორემ ეს პროგრამა ყველა ქვეყანაში არსებობს და წარმატებულიცაა. ამ პროგრამის მესვეურებმა განიზრახეს ხალხის ზომბირება და საზოგადოებას დაანახეს, როგორც პანაცეა.

- კონკრეტულად რას გულისხმობთ?

- დავიწყოთ იქიდან, რომ ამ პროგრამაში ჩასმა დაკავშირებული იყო სოლიდურ თანხებთან. ხდებოდა ქრთამის მეშვეობით იქ მოხვედრა. იმ ადამიანებს გარკვეულ პირობებს უყენებდნენ, როგორც სურდათ, ისე აპროგრამებდნენ დაავადებულებს. ამ პროგრამას მისცეს პოლიტიკური დატვირთვა და პოლიტიკური მიზნით იყენებდნენ.

- მაინც?

- ეს ხალხი, რომელიც "მეტადონის" პროგრამაში იყო ჩართული, "ნაციონალური მოძრაობის" მიერ დაზომბირებული, მონებად ნაქცევი ხალხი იყო. აკეთებინებდნენ იმას, რაც უნდოდათ. იქმნებოდა "ჯარი" მათი სახით არჩევნების წინ, რომლის დარაზმვა ძალიან ადვილი იყო. მათ აკეთებინებდნენ ნებისმიერ ბინძურ საქმეს, თანაც ძალიან ადვილად. მაქვს მე ამის ფაქტები.

- კონკრეტულ ფაქტს მეტყვით, რას აკეთებდნენ ეს ადამიანები?

- დიახ, გეტყვით. არჩევნების წინ "ნაციონალური მოძრაობა" ამ ხალხს ასეთ რამეს ავალებდა, რომ უბანში ვინც ნარკოტიკის მომხმარებელი იყო და ვისაც პრობლემები ჰქონდა სამართალდამცავებთან, გამოენახათ მათთან საერთო ენა. ზოგიერთ მომხმარებელს უგვარდებოდა კიდეც პოლიციასთან საქმე ხმის მიცემის სანაცვლოდ, ზოგიერთ ურჩს კი "სუბოტექსს" უდებდნენ. უამრავი მსგავსი ფაქტი მაქვს ამის. რაც შეეხება "მეტადონის" პროგრამას, ის ნებისმიერ ქვეყანაში ასეთი დატვირთვით მუშაობს - იქ უნდა მოხვდეს ის ადამიანი, ვინც რამდენიმეჯერ გაიარა ფსიქორეაბილიტაციის კურსი, ვერ ახერხებს თავის დანებებას და ამის მიუხედავად მაინც ქრონიკულად არის დაავადებული, მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება "მეტადონის" პროგრამაში ადამიანის ჩასმა. ახლა კი ამ პროგრამაში "შეყრილი" არიან 20-22 წლის ბავშვები, რომლებიც უფრო მეტად ფსიქოლოგიურად, ფიზიკურად არიან დაავადებულები და უფრო მეტად დამოკიდებულები არიან. უფასო ნარკოტიკს რომ ბავშვს შეაჩვევ, იმას რა უნდა უშველო, რა ჯანსაღ ცხოვრებას დაუბრუნებ? ამიტომ ვამბობ, რომ არ გვაქვს სწორი პოლიტიკა ნარკომანიასთან მიმართებაში. ნარკომანიის წინააღმდეგ ბრძოლა ახლა მიმდინარეობს ძველი მეთოდიკით, რომელიც არაეფექტურია. ახლა ადამიანებს, რომელთაც "მეტადონის" პროგრამიდან გამოსვლა სურთ, არ უშვებენ, რადგან სახელმწიფოს არ შეუძლია ამ ადამიანების შედმგომი რეაბილიტაცია. მათ სჭირდებათ "დეტოქსიკური" და ფსიქოლოგიური რეაბილიტაცია. ამას გარდა, ამ პროგრამის ხელმძღვანელებსა და ექიმებს არ სურთ ამ პაციენტების დაკარგვა, რადგან იმდენივე თანხას დააკლებენ დონორები. ბევრი მშობელი მიდის და ეხვეწება მათ, დოზა მაინც დაუწიეთ, თუ პროგრამიდან არ უშვებთო. არის მხოლოდ 3%, ვინც "მეტადონის" პროგრამით ნარკოტიკს თავი დაანება. უმეტესობა ისევ უბრუნდება წამლის კეთებას, რადგან სახელმწიფოს არ აქვს მისი რეაბილიტაციის საშუალება.

- მე როგორც ვიცი, ამაზე სპეციალისტების 40-კაციან ჯგუფთან მსჯელობდით და ეს შეხვედრა ხმაურით დატოვეთ. რა მოხდა იმ შეხვედრაზე?

- დიახ, ასე იყო. სახელმწიფოს ნარკოპოლიტიკა აქამდე არ გააჩნია, "ნაციონალებმა" ვითომ დაიწყეს მისი ჩამოყალიბება, მაგრამ მათი მიდგომა რეპრესიულ ქმედებებზე იყო აგებული დაავადებულების მიმართ. მათ მართვადობას დაუქვემდებარეს ეს სფერო. ახალმა ხელისუფლებამ დაიწყო ამაზე მუშაობა, პარლამენტთან არსებულმა ნარკოპოლიტიკის საბჭომ, რომლის სხდომებსაც მე ვესწრებოდი, დაიწყო მსჯელობა ნარკოპოლიტიკის კანონზე. ახლავე ვაცხადებ, რომ იმ საბჭოში 70% ვერ ერკვევა ამ საკითხებში, რადგან სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლებიც კი არ არიან. მე მათ ვეუბნებოდი, რომ სახელმწიფომ უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა ამ ადამიანების მკურნალობაზე და საჯარიმო სანქციები მხოლოდ მას შემდეგ შეგიძლია დააწესო, როცა გარკვეულ მუშაობას გავწევთ-მექთი. ამდენ რეპრესიებს გაუძლო ამ ხალხმა "ნაციონალების" დროს და ახლა ჯარიმებით უნდა დავახრჩოთ? ეს არაფერს მოგვიტანს კარგს. მე დავტოვე შეხვედრა იმიტომ, რომ ვუთხარი მათ, რაც ახალი ხელისუფლება მოვიდა, საერთოდ არავის ბედი არ აინტერესებს-მეთქი. ამას მოჰყვა დაპირისპირება და მე დავტოვე ეს შეხვედრა. მეტსაც გეტყვით, ნარკოპოლიტიკას მემკვიდრეობით წარმართავენ საქართველოში და ეს ღუპავს ქვეყანას.

- რას გულისხმობთ?

- მამა-შვილ გამყრელიძეებს. ამ საკითხებს ჯერ მამა განაგებდა, ახლა - შვილი, ირაკლი გამყრელიძე და ასე ვტრიალებთ წრეზე, ისე, რომ არაფერი იცვლება. მონოპოლიზებული აქვთ ეს სფერო მათ. უსუსური კანონმდებლობის გამო ნარკოდამოკიდებული ადამიანებიც იღუპებიან და პრობლემა პრობლემად რჩება. ე.წ. სპაისების შესახებ კანონი ვერ მივაღებინე ამათ, რაზე უნდა ვილაპარაკო. მარტო 5 დასახელების შეიტანეს, არადა 220 დასახელება აქვს ამ პრეპარატს და ნახეთ, თუ ამან თავი არ იჩინოს.

ჟანა ასანიძე

გაზეთი "ალია"

ქართველი ჟურნალისტის და ამერიკელი დიპლომატის ქორწილი ვაშინგტონში - "ძალიან ბედნიერები ვართ, რომ ვიპოვეთ ერთმანეთი"

უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"

ვინ არის შორენა ბეგაშვილის ყოფილი ქმრის მეუღლე, რომელიც უკრაინაში ცნობილი დიზაინერია