თუ დეპუტატები საპარლამენტო სესიას ან საკომიტეტო მოსმენას არასაპატიო მიზეზით გააცდენენ, შესაძლოა, მათ წინააღმდეგ სანქციები გამკაცრდეს და ხელფასიდან უფრო სოლიდური თანხები დაუკავდეთ.
ამას გარდა, რამდენიმე მუხლის დაზუსტებაც იგეგმება. ინიციატივა, ვიცე-სპიკერმა ზურაბ აბაშიძემ გამოთქვა, თუმცა კონკრეტულ სანქციებზე ვერ საუბრობს, რადგან მისი განხილვა პარლამენტში ჯერ არ დაწყებულა. ამ საკითხზე მსჯელობა საკანონმდებლო ორგანოში საგაზაფხულო სესიაზე იგეგმება.
დეპუტატის ინიციატივას ეთანხმება იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე ვახტანგ ხმალაძეც, რომელიც რამდენიმე მუხლის დაზუსტებასაც ითხოვს. დეპუტატის განცხადებით, ამ ეტაპზე საკმარისია, დეპუტატმა დაწეროს განცხადება, რომ საკომიტეტო მოსმენას ვერ ესწრება ოჯახური მდგომარეობის გამო. ხმალაძე ამ განცხადებას ტრაფარეტულს უწოდებს და მიიჩნევს, რომ ეს ნორმა აუცილებლად უნდა შეიცვალოს. მისი თქმით, მსჯელობა უნდა გაიმართოს ბოიკოტის თემაზეც.
უმრავლესობის პოზიციას ნაწილობრივ იზიარებს უმცირესობაც. გია ბარამიძე აცხადებს, რომ კანონის გამკაცრება მისაღებია, თუ ეს შერჩევით არ იქნება. ბარამიძე მიიჩნევს, რომ შეზღუდვა ბოიკოტს არ უნდა შეეხოს, რადგან ეს პოლიტიკური ბრძოლის ერთ-ერთი მეთოდია.
საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის 286-ე მუხლის მე-9 ქვეპუნქტის თანახმად, თუ პარლამენტის წევრი კალენდარული თვის განმავლობაში არასაპატიო მიზეზით არ დაესწრება ერთზე მეტ პლენარულ სხდომას, მას ერთზე მეტი გაცდენილი თითოეული სხდომისათვის დაუკავდება ხელფასის 10%.
დეპუტატების გაცდენაზე გუშინდელი "რეზონანსის" ნომერში საუბრობდა უმრავლესობის წევრი გუგული მაღრაძე, რომლის თქმითაც, საპარლამენტო სესიების გაცდენის საკითხი პარლამენტის მიერ მკაცრად რეგულირებული არ არის.
"ახლა თოვლია ქუთაისში, წყალი გაყინულია, გათბობა არ არის და ძალიან კარგი საბაბია ბოიკოტი, რომ გააცდინონ სესიები. გასაგებია, რომ ორ დეპუტატს შორის მოხდა ჩხუბი, მაგრამ მერე რა, ჩვენ ამომრჩეველმა იმიტომ აგვირჩია, რომ სხვადასხვა საკითხებზე ვიმსჯელოთ. როგორ შეიძლება, რომ ბიუჯეტის განხილვაში არ მიიღონ მონაწილეობა?! მათი გადაწყვეტილებით ვართ ქუთაისში და სხდომებს თვითონ არ ესწრებიან", - აღნიშნავდა მაღრაძე.
ვიცე-სპიკერმა ზურაბ აბაშიძემ "რეზონანსს" უთხრა, რომ ინიციატივა მხოლოდ იდეის დონეზეა.
"ეს მიდგომა, რაც დღეს ხდება, სრულიად უპასუხისმგებლოა და მინდა, რომ რეგლამენტში ცვლილებები შევიდეს. უნდა გამკაცრდეს სანქციები, იმიტომ, რომ მისი გამკაცრება დეპუტატებს აიძულებს, სესიებზე იარონ. დღეს ასეთი ვითარება გვაქვს, რომ საპარლამენტო სესიები მიმდინარეობს ქუთაისში და გარკვეულ საკითხებს განვიხილავთ, რაზეც "ნაცმოძრაობა" პარლამენტში კი არ გვიწევს ოპონირებას, არამედ თბილისიდან, პრესკონფერენციების საშუალებით გვპასუხობენ.
"პარლამენტის ქუთაისში დარჩენის იდეას რომ ასე აქტიურად იცავენ, რატომ თვითონ არ ესწრებიან სხდომებს? ეს არის აბსოლუტურად უპასუხისმგებლო მიდგომა. ვიმეორებ, ეს მხოლოდ იდეის დონეზე ვთქვი და როდესაც განვიხილავთ საკითხს, მერე დაზუსტდება, რა როგორ უნდა იყოს. ამაზე ჯერ უმრავლესობასთანაც არ მქონია საუბარი. ამ საკითხზე მსჯელობა საზაფხულო სესიაზე დაიწყება", - აცხადებს აბაშიძე.
უმრავლესობის ერთ-ერთი ლიდერის თქმით, ბოიკოტი პოლიტიკური ნორმაა, თუმცა როდესაც უმცირესობა ბოიკოტს აცხადებს, შესაბამისი განცხადების დაწერაა საჭირო.
"ბოიკოტი რეგლამენტით გათვალისწინებულია, მაგრამ ოჯახური მიზეზებით საკომიტეტო მუშაობას თუ არ ესწრებიან, ეს არავითარ ნორმაში არ ჯდება. ოჯახები ჩვენც გვყავს, მაგრამ სხდომებზე მაინც დავდივართ", - ამბობს აბაშიძე "რეზონანსთან" საუბრისას.
პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე ვახტანგ ხმალაძე "რეზონანსთან" საუბარში ამბობს, რომ ჯერ უნდა განისაზღვროს, თუ რა ითვლება საპატიო გაცდენად და რა - არა.
"ოჯახური მდგომარეობა შეიძლება შეიქმნას და დეპუტატმა ფიზიკურად ვერ შეძლოს პარლამენტში მისვლა, ასევე ავადმყოფობა ან რამე ისეთი მიზეზი, რის გამოც ადამიანი ვერ ახერხებს სამსახურში მისვლას", - აცხადებს ხმალაძე. მისი თქმით, პარლამენტისთვის ბოიკოტის გამოცხადება, შესაძლოა, საპატიო მიზეზად ჩაითვალოს.
"ბოიკოტი ითვლება საპატიოდ, მაგრამ ამას უნდა ჰქონდეს რაღაც დროითი შეზღუდვა. ბოიკოტი გქონდეს გამოცხადებული 4 წლის განმავლობაში, ეს არის სრულიად აბსურდი. ის, რომ ოპოზიციონერმა დეპუტატმა თავისი მოვალეობა არ შეასრულოს, პარლამენტში არ იაროს, ეს იქნება საპარლამენტო მუშაობის სრული უგულებელყოფა. მაგრამ, როდესაც ოპოზიცია მიიჩნევს, რომ ამა თუ იმ საკითხზე უნდა გამოიყენოს პროტესტის ფორმა და დარბაზი უნდა დატოვოს, ასეც უნდა მოიქცეს ეს მისაღები ფორმაა და ყველგან ხდება.
"პარლამენტში მომხდარი ექსცესით იმის გამართლება, რომ უმცირესობამ სხდომაზე არ იაროს, არასწორად მიმაჩნია. თუ ამ გარემოებას გავითვალისწინებთ, მაშინ წინა მოწვევის პარლამენტებში ოპოზიცია საერთოდ არ უნდა ყოფილიყო, იმიტომ რომ არაერთი ასეთი ფაქტი მომხდარა, გამოდის, რომ ოპოზიცია მუდმივად ბოიკოტის რეჟიმში უნდა ყოფილიყო", - უთხრა "რეზონანსს" ხმალაძემ.
დეპუტატის თქმით, არის საკითხები, რომლის კანონმდებლობით მოწესრიგებაც შეუძლებელია.
"მაგალითად, ძალიან ძნელია განსაზღვრო, სამდღიანი ბოიკოტი უნდა იყოს, ერთკვირიანი თუ სამთვიანი. რამდენად ადეკვატური იყო პოლიტიკური ჯგუფის მოქმედება, ამ დასკვნას ამომრჩეველი აკეთებს". ხმალაძის განცხადებით, მის კომიტეტში არაერთხელ შესულა ტრაფარეტული განცხადებები უმცირესობის მხრიდან, რომლებიც კომიტეტზე მიუსვლელობის მიზეზებს განმარტავენ.
"მოდის ტრაფარეტული განცხადებები, რომ ვერ დავესწრები ოჯახური მდგომარეობის გამო. ამ წუთას ასეთი განცხადება საკმარისია იმისათვის, რომ საპატიოდ ჩაითვალოს. ისეთი კურიოზიც კი მომხდარა, რომ პარლამენტის წევრს ასეთი განცხადება დაუწერია და შემდეგ კომიტეტის სხდომაზე მოსულა. ანუ წინასწარ იყო გამზადებული ტრაფარეტული განცხადება, რომ თუკი არ მოვიდოდა კომიტეტის სხდომაზე, თავის გამართლების საშუალება ექნებოდა. მიმაჩნია, რომ ეს საკითხი კანონმდებლობით უნდა დარეგულირდეს".
აბაშიძის პოზიციას იზიარებენ საპარლამენტო უმცირესობაშიც. "ნაცმოძრაობის" ერთ-ერთი ლიდერი გია ბარამიძე "რეზონანსთან" საუბრისას ამბობს, რომ თუ ეს პარლამენტის რეგლამენტის ჩარჩოებში ჯდება, მაშინ უმცირესობას იდეის საწინააღმდეგო არაფერი არ აქვს.
"ბუნებრივია, პარლამენტის წევრი სესიებს უნდა ესწრებოდეს, ის ხელფასს იმიტომ იღებს, რომ პარლამენტის სხდომებზე და საკომიტეტო მოსმენაზე დადიოდეს. თუ საპატიო მიზეზი არ არსებობს, პარლამენტის წევრის სამუშაო ადგილი არის პარლამენტი და სხდომას უნდა ესწრებოდეს. შესაძლოა, ერთი მიზეზი იყოს ის, რომ მივლინებაში იყოს, მეორე კი ოჯახის წევრი ჰყავდეს ავად. ყველა დეპუტატს ვუსურვებ, რომ ასეთი მიზეზი არ ჰქონდეს, მაგრამ ასეთი რაღაცები ხდება.
"დაზუსტებების წინააღმდეგი არ ვარ, თუ, რა თქმა უნდა, ეს პოლიტიკური ნიშნით არ იქნება გამოყენებული. საქართველოს კანონმდებლობის გამოყენება ხდება შერჩევით და შესაძლოა, ეს დაზუსტებებიც შერჩევით გამოიყენებოდეს. შესაძლოა, ჩაიწეროს მკაცრი პუნქტები, რომლებიც მკაცრი უმცირესობისთვის იყოს და უმრავლესობისთვის - არა", - დასძენს ბარამიძე.
მისივე განცხადებით, მათ მიერ დასახელებულ ყველა ბოიკოტს დასაბუთებული არგუმენტი ჰქონდა.
"მაგალითად, ბოლო ბოიკოტის მიზეზი ჩემსა და სოსო ჯაჭვლიანს შორის მომხდარი ჩხუბი გახდა. იდეების ჭიდილის ნაცვლად უმრავლესობამ ლანძღვა-გინება შემოგვთავაზა. თუ პარლამენტის ხელმძღვანელობა ამაზე ადეკვატურ რეაგირებას არ მოახდენს, ეს ძალიან ცუდი ფაქტი იქნება. ამ ბოიკოტით ჩვენ გვინდა, რომ მათ ამისკენ ვუბიძგოთ", - აღნიშნავს დეპუტატი.
ბარამიძის თქმით, ბოიკოტის შესახებ ოფიციალური განცხადება გააკეთეს, რაც პოლიტიკური პროცესის ნაწილია და წერილობითი განცხადებით მიმართვა საპროცედურო კომიტეტისთვის საჭირო არაა, რადგან ეს მსოფლიოში მიღებული პრაქტიკული მეთოდია.
"ამით თუ ვინმეს დაჯარიმებას ცდილობენ, ძალიან სასაცილო ქმედება იქნება მათი მხრიდან".
მანვე გუგული მაღრაძის ბრალდებებსაც უპასუხა, რომელმაც განაცხადა, რომ უმცირესობა სესიებს ყინვის გამო არ ესწრება.
"ძალიან სავალალოა, როდესაც ასეთი ნორმალური ადამიანები ასეთ სასაცილო არგუმენტებს იშველიებენ. შებრძანდით პარლამენტში და მიხვდებით, როგორი ყინვაც არის. გარკვეული სამუშაოები დასამთავრებელია და ძალიან ცდილობენ, რომ ეს მძაფრად წარმოაჩინონ. მაგალითად, ზაფხულში ვენტილაციის 80%-ს არ რთავდნენ და მერე ამბობდნენ, ცხელაო", - უთხრა "რეზონანსს" ბარამიძემ.
იაგო ნაცვლიშვილი