პოლიტიკა
კონფლიქტები
საზოგადოება

30

მარტი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

კვირა, მთვარის მეორე დღე დაიწყება 07:11-ზე, მთვარე ვერძშია კარგი დღეა ნებისმიერი საქმის დასაწყებად; ფინანსური საკითხების მოსაგვარებლად; ვაჭრობისთვის. არ იკამათოთ, გადადეთ სასამართლო საქმეები. კარგ დღეა შემოქმედებითი და სამეცნიერო საქმეებისთვის. სწავლისთვის და გამოცდების ჩასაბარებლად. უფროსთან შეხვედრა სიკეთეს არ მოგიტანთ. კარგი დღეა საქმიანობის, სამსახურის შესაცვლელად. თამამად გაემგზავრეთ სამოგზაუროდ, მივლინებაში. სხვა დღისთვის გადადეთ ნიშნობა და ქორწინება. შეამცირეთ ალკოჰოლისა და სასმლის დოზა. მოერიდეთ ყოველგვარ ოპერაციასა და პროცედურას: თვალებზე, პირის ღრუში, ყურებზე; აგრეთვე დიდხანს კითხვასა და ტელევიზორის ყურებას.
კულტურა/შოუბიზნესი
სამართალი
Faceამბები
მეცნიერება
სამხედრო
მოზაიკა
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
ძაღ­ლე­ბი თბილისში, რომ­ლე­ბიც ბავ­შ­ვებ­ზე უკე­თე­სად ცხოვ­რო­ბენ
ძაღ­ლე­ბი თბილისში, რომ­ლე­ბიც ბავ­შ­ვებ­ზე უკე­თე­სად ცხოვ­რო­ბენ

ალ­ბათ ბევ­რ­მა არ იცის, რომ თბი­ლის­ში არ­სე­ბობს ძაღ­ლე­ბის ბა­ღი, სა­დაც მდი­დარ და და­კა­ვე­ბულ ადა­მი­ა­ნებს შე­უძ­ლი­ათ, ში­ნა­უ­რი ცხო­ვე­ლე­ბი ყო­ველ­დღი­უ­რად ატა­რონ. ისი­ნი სა­უ­კე­თე­სო პი­რო­ბებ­ში ცხოვ­რო­ბენ და სწავ­ლი­სა და გან­ვი­თა­რე­ბის უკე­თე­სი სა­შუ­ა­ლე­ბა აქვთ, ვიდ­რე ზო­გი­ერთ ბავ­შვს. ამ თე­მა­ზე დაწ­ვ­რი­ლე­ბით ძაღ­ლე­ბის ბა­ღის მე­ნე­ჯერს, ნა­თია ბურ­ჯა­ლი­ანს ვე­სა­უბ­რე.

- რო­გორ გაჩ­ნ­და იდეა, ძაღ­ლე­ბის ბა­ღი და­გე­არ­სე­ბი­ნათ?

- უკ­ვე 10 წე­ლი­წად­ზე მე­ტია, კი­ნო­ლო­გი­უ­რი სკო­ლა გვაქვს, სა­დაც ძაღ­ლებს სა­თა­ნა­დოდ ვწვრთნით. ამ დრო­ის გან­მავ­ლო­ბა­ში უამ­რავ­მა ადა­მი­ან­მა მო­იყ­ვა­ნა ში­ნა­უ­რი ცხო­ვე­ლი ჩვენ­თან. ბუ­ნებ­რი­ვია, ადა­მი­ანს, რო­მე­ლიც და­კა­ვე­ბუ­ლია, დრო არ რჩე­ბა ლეკ­ვის გა­საწ­ვ­რ­თ­ნე­ლად. პატ­რო­ნი მთე­ლი დღე გა­სუ­ლია ში­ნი­დან, ძაღ­ლი მარ­ტოა, მან უნ­და იცო­დეს, რომ არ შე­იძ­ლე­ბა ავე­ჯი­სა და სხვა სა­ო­ჯა­ხო ნივ­თე­ბის გა­ფუ­ჭე­ბა და დაღ­რ­ღ­ნა; რომ ოთახ­ში კი არა, გა­რეთ უნ­და მო­ი­საქ­მოს. სწო­რედ ამის­თ­ვი­საა სა­ჭი­რო ბაღ­ში სი­ა­რუ­ლი. ჩვე­ნი ბა­ღი ეზო­ი­ან სახ­ლ­შია გან­თავ­სე­ბუ­ლი. იდეა კი 7 თვის წინ გაჩ­ნ­და. აქ ძაღ­ლე­ბი ორ ჯგუ­ფად არი­ან გა­ყო­ფი­ლი. ლეკ­ვე­ბი 3 თვი­დან მი­ი­ღე­ბი­ან. მათ ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბას კი ჩვე­ნი ვე­ტე­რი­ნა­რი ამოწ­მებს.

- სა­ბავ­შ­ვო ბაღ­ში ბავ­შ­ვი რომ მი­ი­ღონ, მშო­ბელ­მა ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბის ცნო­ბა უნ­და წა­რად­გი­ნოს. გა­მო­დის, რომ თქვენ­თა­ნაც ანა­ლო­გი­უ­რი მო­თხოვ­ნაა...

- ჩვენ ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბის ცნო­ბას არ ვით­ხოვთ, მაგ­რამ ვე­ტე­ქიმ­მა მი­სი ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბა აუცი­ლებ­ლად უნ­და შე­ა­მოწ­მოს. ძაღ­ლის პას­პორ­ტის წარ­დ­გე­ნაც აუცი­ლე­ბე­ლია.

- და­ბა­დე­ბის მოწ­მო­ბას არ ითხოვთ?

- არა, და­ბა­დე­ბის მოწ­მო­ბა და საგ­ვა­რე­უ­ლო ნუს­ხა არ გვჭირ­დე­ბა. ვე­ტე­რი­ნა­რუ­ლი პას­პორ­ტი გვე­სა­ჭი­რო­ე­ბა, სა­დაც აღ­რი­ცხუ­ლია, თუ რა ვი­რუ­სუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბა აქვს ძაღლს გა­და­ტა­ნი­ლი და აც­რე­ბი თუ აქვს ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი. 3 თვემ­დე ცო­ფის ვაქ­ცი­ნა­ცია არ კეთ­დე­ბა. რო­ცა ამ აც­რა­საც გა­ი­კე­თებს, მხო­ლოდ ამის შემ­დეგ არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი, რომ ძაღ­ლი ბაღ­ში მოხ­ვ­დეს. უამ­რა­ვი ვი­რუ­სუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბა არ­სე­ბობს, რომ­ლებ­ზეც ძაღ­ლე­ბი იც­რე­ბი­ან. ჩვენ ხომ მათ­ზე პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლე­ბი ვართ. რო­ცა ძაღ­ლი მთე­ლი დღე ჩვენ­თან არის, ის ავად არ უნ­და გახ­დეს და არა­ფე­რი არ უნ­და და­ე­მარ­თოს.

- არ გქო­ნი­ათ შემ­თხ­ვე­ვა, რომ თქვე­ნი "აღ­საზ­რ­დე­ლი" ძაღ­ლი ავად გამ­ხ­და­რი­ყო?

- რო­გორ არა, ცივ­დე­ბი­ან. გან­სა­კუთ­რე­ბით, ლეკ­ვო­ბის ასაკ­ში ძა­ლი­ან დი­დი ყუ­რა­დღე­ბა სჭირ­დე­ბათ. მათ ძი­რი­თა­დად, კუჭ-ნაწ­ლა­ვის პრობ­ლე­მე­ბი აქვთ, რად­გან ადა­მი­ა­ნის­გან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბით, ძირს დაგ­დე­ბულ ნივ­თებს ან საკ­ვებს ჭა­მენ. ფაქ­ტობ­რი­ვად, ისე­თი­ვე ყუ­რა­დღე­ბა ესა­ჭი­რო­ე­ბათ, რო­გო­რიც თო­თო ბავ­შვს. ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბის კუ­თხი­თაც ჩვი­ლე­ბის­თ­ვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი პრობ­ლე­მე­ბი აქვთ: ვაქ­ცი­ნა­ცი­ე­ბი დრო­უ­ლად უნ­და ჩა­უ­ტარ­დეთ, იმუ­ნი­ტე­ტი უნ­და გა­მო­უ­მუ­შავ­დეთ... გარ­და ამი­სა, მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია ლეკ­ვის სწო­რად აღ­ზ­რ­და. რო­გორც ბავ­შ­ვებ­თან გვაქვს სხვა­დას­ხ­ვა აღ­მ­ზ­რ­დე­ლო­ბითი მიდ­გო­მა, ასე­თი­ვეა ძაღ­ლებ­თა­ნაც. მათ­თ­ვი­საც არა­ნაკ­ლებ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია სკო­ლა, წვრთნა, გა­ნათ­ლე­ბა და ა.შ.

- არ მითხ­რათ, რომ ძაღ­ლე­ბის­თ­ვის უმაღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბის სტან­დარ­ტის შე­მუ­შა­ვე­ბაც ხდე­ბა.

- არ­სე­ბობს წვრთნის სხვა­დას­ხ­ვა პროგ­რა­მა, რო­მელ­საც უმაღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბა ჰქვია.

- მო­დი, ჯერ ამ ბა­ღის არ­ს­ზე ვი­სა­უბ­როთ უფ­რო კონ­კ­რე­ტუ­ლად და უმაღ­ლეს გა­ნათ­ლე­ბამ­დეც ეტა­პობ­რი­ვად მი­ვი­დეთ.

- მოკ­ლედ, გვაქვს ორი ჯგუ­ფი. თი­თო­ში 4-5 ძაღ­ლია. ჯგუ­ფებ­ში ასა­კის მი­ხედ­ვით არ ნა­წილ­დე­ბი­ან. ეს მათ ჯიშ­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი. მა­გა­ლი­თად, გვყავს ჩი­ხუ­ა­ხუა, რო­მე­ლიც ლეკ­ვებს უფ­რო კარ­გად ეგუ­ე­ბა, ვიდ­რე მოზ­რ­დილ ძაღ­ლებს. გარ­და ამი­სა, რო­გორც უნ­და გა­გიკ­ვირ­დეთ, ძაღ­ლებ­მა ერ­თ­მა­ნე­თის ამო­ჩე­მე­ბა იცი­ან. მა­გა­ლი­თად, ჩვე­ნი აღ­საზ­რ­დე­ლები არი­ან რო­ი­მა­რა­ნე­ლი და ერ­თი ბოქ­სი­ო­რი, რომ­ლე­ბიც სხვებ­თა­ნაც კარ­გად ურ­თი­ერ­თო­ბენ, მაგ­რამ ერ­თ­მა­ნეთ­თან გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მე­გობ­რო­ბა აკავ­ში­რებთ. გა­მო­რი­ცხუ­ლია, რომ ისი­ნი სხვა­დას­ხ­ვა ჯგუფ­ში "დას­ვა", რად­გან სულ ერ­თად თა­მა­შო­ბენ, ყვე­ლა­ფერს ერ­თად აკე­თე­ბენ.

- ბაღ­ში ლი­მი­ტი­რე­ბუ­ლი მი­ღე­ბის სა­ა­თე­ბი გაქვთ?

- ბაღს სა­კუ­თა­რი ტრან­ს­პორ­ტი - მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სი ემ­სა­ხუ­რე­ბა, ძაღ­ლე­ბის აყ­ვა­ნას 8 სა­ა­თი­დან ვი­წყებთ. და­ახ­ლო­ე­ბით 9-ზე უკ­ვე ყვე­ლა ძაღ­ლი მან­ქა­ნა­ში ზის. სა­ღა­მო­საც 8-დან 9 სა­ა­თამ­დე ვაბ­რუ­ნებთ სახ­ლებ­ში. მთე­ლი დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში ბაღ­ში თა­მა­შო­ბენ, სე­ირ­ნო­ბენ, ჭა­მენ...

- მათ­თ­ვის ალ­ბათ კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი პე­და­გო­გე­ბი გყავთ შერ­ჩე­უ­ლი...

- რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, ამ სა­კითხს საკ­მა­ოდ მკაც­რად ვუდ­გე­ბით. ჩვენ­თან მო­მუ­შა­ვე ადა­მი­ანს, პირ­ველ რიგ­ში, ცხო­ვე­ლე­ბი უნ­და უყ­ვარ­დეს და მა­თი მოვ­ლის დი­დი გა­მოც­დი­ლე­ბაც უნ­და ჰქონ­დეს. აუცი­ლე­ბე­ლი მო­თხოვ­ნაა, რომ თი­თო­ე­ულ ჩვენს თა­ნამ­შ­რო­მელს 3-4 ძაღ­ლი მა­ინც ჰყავ­დეს. გარ­და ამი­სა, ჩვენ­თან თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბის მსურ­ვე­ლებს სპე­ცი­ა­ლურ ტრე­ნინგს ვუ­ტა­რებთ, რა­თა ისი­ნი გა­და­ვამ­ზა­დოთ და ჩვე­ნი ბა­ღის­თ­ვის უფ­რო კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბი გახ­დ­ნენ. ეს ძა­ლი­ან რთუ­ლი სამ­სა­ხუ­რია, ბავ­შ­ვის მოვ­ლა­ზე რთუ­ლიც კი...

- ბავ­შ­ვის­გან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბით, ძაღ­ლი არ წა­იქ­ცე­ვა და თავს მა­ინც არ და­არ­ტყამს...

- რო­გორ გე­კად­რე­ბა?! წა­იქ­ცე­ვა კი­დეც და ბევრ რა­მე­საც იტ­კენს. ძაღლს სულ უნ­და უყუ­რო. მუდ­მი­ვი დაკ­ვირ­ვე­ბის ქვეშ უნ­და გყავ­დეს.

- თი­თო ჯგუფ­თან თი­თო პე­და­გო­გი მუ­შა­ობს?

- არა, მათ­თან მი­ნი­მუმ ორი ადა­მი­ა­ნი მა­ინც უნ­და იყოს. ჩვე­ნი ბა­ღი წვრთნას არ ით­ვა­ლის­წი­ნებს. ჩვენ მათ იქ მხო­ლოდ ვუვ­ლით. თუმ­ცა, გვაქვს რამ­დე­ნი­მე პუნ­ქ­ტი, რო­მელ­საც ვას­წავ­ლით. ძაღ­ლის წვრთნა 6 თვი­დან იწყე­ბა. მა­ნამ­დე კი მათ ვას­წავ­ლით, რომ ოთახ­ში არ უნ­და მო­ი­საქ­მონ, ავე­ჯი და სხვა ნივ­თე­ბი არ დაღ­რ­ღ­ნან და შე­ჭა­მონ. ვა­სე­ირ­ნებთ. მათ მკაც­რი გან­რი­გი აქვთ, რომ ერ­თ­სა და იმა­ვე დროს გა­ვიდ­ნენ სა­სე­ირ­ნოდ. ასე­ვე, ძაღ­ლ­მა თა­ვი­სი ად­გი­ლი უნ­და იცო­დეს. ყვე­ლას პერ­სო­ნა­ლუ­რი ლო­გი­ნი აქვს და იცი­ან, რო­მე­ლი რომ­ლი­საა, თუმ­ცა სულ პრობ­ლე­მა გვაქვს - ყვე­ლას ერ­თ­მა­ნე­თის ლო­გინ­ში უნ­და და­წო­ლა. ამი­ტომ, პატ­რო­ნებს ვთხოვთ, ეს ლო­გი­ნე­ბი სახ­ლი­დან არ მო­ი­ტა­ნონ.

- დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში თქვე­ნი აღ­საზ­რ­დე­ლე­ბი სა­სა­დი­ლო­ში იკ­ვე­ბე­ბი­ან?

- კი, ერ­თი ოთა­ხი გვაქვს გა­მო­ყო­ფი­ლი, სა­დაც მო­რი­გე­ო­ბით ჭა­მენ. ჭა­მის დროს პა­ტა­რებს მა­ინც თავ­ზე უნ­და ედ­გას ვინ­მე, რად­გან და­ნაყ­რე­ბუ­ლიც რომ იყოს, სხვას მა­ინც შე­უ­ჭამს. საკ­ვე­ბი პატ­რონს თვი­თონ მო­აქვს. კვე­ბის გან­რი­გიც თი­თო­ე­ულ ძაღლს ისე­თი­ვე აქვს, რო­გო­რიც სახ­ლ­ში. პატ­რო­ნთან რა პი­რო­ბებ­შიც ცხოვ­რობს, იმა­ვე პი­რო­ბებ­ში ვა­ცხოვ­რებთ. თუ პატ­რო­ნი გვე­ტყ­ვის, რომ ის დღე­ში ოთხ­ჯერ აჭ­მევს, ჩვენც ასე ვიქ­ცე­ვით. თუ პირ­ველ სა­ათ­ზე ასე­ირ­ნებს, ჩვენც იმ დროს გაგ­ვ­ყავს სა­სე­ირ­ნოდ. ისე­თი შემ­თხ­ვე­ვაც ხში­რია, რო­ცა მოჰ­ყავთ 4-5 თვის ასა­კის, გა­ნუ­ვი­თა­რე­ბე­ლი ძაღ­ლე­ბი. ასეთ შემ­თხ­ვე­ვა­ში ექი­მის რჩე­ვას ვით­ვა­ლის­წი­ნებთ - თუ გვე­ტყ­ვის, რომ მი­სი ფი­ზი­კუ­რი დატ­ვირ­თ­ვის­თ­ვის დღე­ში სა­მი სა­ა­თია სა­ჭი­რო, ის ძაღ­ლი სა­მი სა­ა­თი გა­რან­ტი­რე­ბუ­ლად გა­რეთ არის და სე­ირ­ნობს.

- პე­და­გო­გებს რო­გო­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა აქვთ ძაღ­ლებ­თან? ადა­მი­ა­ნურ გრძნო­ბებს ვგუ­ლის­ხ­მობ, გა­მორ­ჩე­უ­ლი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა თუ უჩ­ნ­დე­ბათ რო­მე­ლი­მე მათ­გან­თან...

- გუ­ლახ­დი­ლად გეტყ­ვი: ჩვენს პე­და­გო­გებს იმა­ზე მე­ტად უყ­ვართ ძაღ­ლე­ბი, ვიდ­რე სა­ბავ­შ­ვო ბა­ღის მას­წავ­ლე­ბელს ბავ­შ­ვე­ბი. ისე ნამ­დ­ვი­ლად არ ხდე­ბა, რომ რო­მე­ლი­მე მათ­გა­ნი გა­მო­არ­ჩი­ონ და მე­ტი ყუ­რა­დღე­ბა მი­აქ­ცი­ონ. ეს არც შე­იძ­ლე­ბა. თვი­თონ ძაღ­ლე­ბიც გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბი­ან ერ­თ­მა­ნე­თის­გან, ზო­გი მე­ტად თბი­ლია, ზო­გი - არა. ყვე­ლა მათ­განს ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი ხა­სი­ა­თი აქვს. მომ­ვ­ლე­ლე­ბი იცა­ვენ ბა­ლანსს.

- არ უბ­რაზ­დე­ბი­ან?

- გაბ­რა­ზე­ბა და ჩხუ­ბი გა­მო­რი­ცხუ­ლია. შე­იძ­ლე­ბა რო­მე­ლი­მე ძაღ­ლი მსუ­ბუ­ქად და­ტუქ­სონ. ადა­მი­ა­ნი და ძაღ­ლი ხომ ერ­თ­მა­ნე­თის­გან გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბიან. ძაღ­ლის ფსი­ქი­კა­ში პე­და­გოგს თა­ვი­სი ად­გი­ლი უნ­და ჰქონ­დეს. ტრე­ნინ­გის დროს პე­და­გო­გი სწავ­ლობს მოქ­ცე­ვის წესს, რომ ძაღ­ლებ­მა პა­ტი­ვი სცენ. რო­გორც პე­და­გო­გი მო­ექ­ცე­ვა ძაღლს, მის­გა­ნაც იმა­ვეს მი­ი­ღებს. ძაღ­ლი ბუ­მე­რან­გი­ვით არის - თუ სწო­რად მო­ექ­ცე­ვი, ანა­ლო­გი­უ­რად გი­პა­სუ­ხებს. ჩვენს აღ­საზ­რ­დე­ლებს უყ­ვართ პე­და­გო­გე­ბი. პატ­რო­ნე­ბი გვე­უბ­ნე­ბი­ან, რომ ძაღ­ლე­ბი დი­ლით კარ­თან დგა­ნან და მო­უთ­მენ­ლად ელი­ან მიკ­რო­ავ­ტო­ბუსს, რომ­ლის ხმა­საც საკ­მა­ოდ შო­რი მან­ძი­ლი­დან იგე­ბენ. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა აქვთ ჩვენს მძღოლ­თან - მა­ხოს­თან. მას­ზე ყვე­ლა ძაღ­ლი გიჟ­დე­ბა. ჩას­ხ­დე­ბი­ან მიკ­რო­ავ­ტო­ბუს­ში, თა­ვი­ანთ ად­გილს და­ი­კა­ვე­ბენ, ღვე­დებს "გა­ი­კე­თე­ბენ" და ბა­ღამ­დე ასე სხე­დან.

- ერ­თ­მა­ნეთ­თან რო­გო­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა აქვთ?

- ჩვენ­თან მოჰ­ყავთ ძაღ­ლე­ბი, რომ­ლებ­საც სხვა ძაღ­ლი არა­სო­დეს უნა­ხავს. ასეთ აღ­საზ­რ­დელს გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მოვ­ლა სჭირ­დე­ბა. მან ჯერ მომ­ვ­ლე­ლი უნ­და გა­იც­ნოს. მე­რე ეტა­პობ­რი­ვად ვაც­ნობთ და­ნარ­ჩენ ძაღ­ლებ­საც. ბაღ­ში მი­ღე­ბამ­დე, ვე­ტე­რი­ნა­რულ შე­მოწ­მე­ბას­თან ერ­თად, აგ­რე­სი­ის ტეს­ტ­საც გა­დი­ან. თუ ძაღ­ლი აგ­რე­სი­უ­ლია, უარს ვე­უბ­ნე­ბით. არის შემ­თხ­ვე­ვა, რო­ცა ახალ­მო­სუ­ლი იბ­ნე­ვა, ეში­ნია და ცდი­ლობს, თა­ვი და­იც­ვას. ან რო­მე­ლი­მე ძაღ­ლ­თან წა­ჩხუ­ბე­ბას ცდი­ლობს, მაგ­რამ მუ­შა­ო­ბის შე­დე­გად მა­ლე­ვე მე­გობ­რ­დე­ბი­ან.

- სა­სიყ­ვა­რუ­ლო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი არ აქვთ?

- არა, რას ამ­ბობ! ძაღ­ლებს წე­ლი­წად­ში ორ­ჯერ, 25-დღი­ა­ნი ციკ­ლი აქვთ, რო­ცა შეჯ­ვა­რე­ბა ხდე­ბა. ამას ჩვენ ამ­ძუვ­ნე­ბის პე­რი­ოდს ვე­ძა­ხით. რო­ცა ძაღ­ლი ძუ არის, მა­შინ ბი­ჭი ძაღ­ლე­ბი ნერ­ვი­უ­ლო­ბენ და ამი­ტომ ასეთ დღე­ებ­ში ძაღ­ლი ბაღ­ში არ და­დის. და­ნარ­ჩენ დროს მა­თი შეჯ­ვა­რე­ბა არ ხდე­ბა.

- მი­თხა­რით, რომ სკო­ლაც გაქვთ. ბა­ღის დას­რუ­ლე­ბის მე­რე სკო­ლა­ში გა­და­დი­ან?

- ეს ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რია. თუ პატ­რონს სურ­ვი­ლი აქვს, რომ მის­მა ძაღ­ლ­მა ბრძა­ნე­ბე­ბის შეს­რუ­ლე­ბა ის­წავ­ლოს, ის ძაღ­ლი სკო­ლა­ში გა­დაგ­ვ­ყავს. ბა­ღის პა­რა­ლე­ლუ­რა­დაც გვაქვს ასე­თი მომ­სა­ხუ­რე­ბა. ანუ, პატ­რო­ნის სურ­ვი­ლის შემ­თხ­ვე­ვა­ში, ძაღ­ლ­თან მი­დის კი­ნო­ლო­გი და მას­თან რამ­დე­ნი­მე სა­ა­თს მუ­შა­ობს. ჩვენ დი­დი ძაღ­ლე­ბიც გვყავს. ზო­გი­ერ­თი მათ­გა­ნი უკ­ვე გაწ­ვ­რ­თ­ნი­ლია, მაგ­რამ პატ­რო­ნის მო­უც­ლე­ლო­ბის გა­მო, ძაღ­ლი ისევ ჩვენს ბაღ­ში და­დის. კომ­ფორ­ტუ­ლი მომ­სა­ხუ­რე­ბა გვაქვს. აც­რა სჭირ­დე­ბა, და­ბა­ნა, სტი­ლის­ტი თუ ვე­ტე­რი­ნა­რი, ძაღ­ლის­თ­ვის ყვე­ლა­ფერს ვა­კე­თებთ. გარ­და ამი­სა, თუ პატ­რო­ნი და­სას­ვე­ნებ­ლად მი­დის, შე­უძ­ლია, ძაღ­ლი ჩვენ­თან და­ტო­ვოს. მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბა არ აქვს, რამ­დე­ნი დღით წა­ვა. მოკ­ლედ, სას­ტუმ­როს ფუნ­ქ­ცი­ა­საც ვი­თავ­სებთ.

- ღია გაკ­ვე­თი­ლე­ბი არ გაქვთ?

- დი­დი სურ­ვი­ლის მი­უ­ხე­და­ვად, ვერ მო­ვა­ხერ­ხეთ ასე­თი გაკ­ვე­თი­ლე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა, ახ­ლა ექ­ს­კურ­სი­ას ვგეგ­მავთ.

- არ მითხ­რათ, რომ ის­ტო­რი­უ­ლი ძეგ­ლე­ბი უნ­და მო­ი­ნა­ხუ­ლოთ.

- ძეგ­ლე­ბი არა, მაგ­რამ ლა­მა­ზი მინ­დ­ვ­რე­ბი­სა და ტყის ნახ­ვას ნამ­დ­ვი­ლად ვა­პი­რებთ, რომ კარ­გად ირ­ბი­ნონ და ითა­მა­შონ.

- ძაღ­ლი რომ გა­გაბ­რა­ზებთ, "მშო­ბელს" იბა­რებთ?

- არა, არ გვაბ­რა­ზე­ბენ. ბავ­შ­ვი რომ რა­ი­მეს და­ა­შა­ვებს, მშო­ბელს ეტყ­ვით, მაგ­რამ ამ შემ­თხ­ვე­ვა­ში ძაღ­ლ­მა რაც უნ­და და­ა­შა­ვოს, მი­სი ბრა­ლი არ არის. ის ყვე­ლა­ფერს ინ­ს­ტინ­ქ­ტუ­რად აკე­თებს. ჩვენ ვცდი­ლობთ უზ­რუნ­ველვ­ყოთ ისე­თი გა­რე­მო, რომ ძაღ­ლ­მა არა­ფე­რი და­ა­შა­ვოს. "მშობ­ლებ­თან" ყო­ველ­დღი­უ­რი კონ­ტაქ­ტი გვაქვს. დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში რამ­დენ­ჯერ­მე რე­კა­ვენ და კი­თხუ­ლო­ბენ, ახ­ლა რას აკე­თებს, ჭა­მა თუ არა და ა.შ.

- ანა­ლო­გი თუ აქვს თქვენს ბაღს?

- სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში არა.

- ხალ­ხს ბავ­შ­ვე­ბი ვერ დაჰ­ყავს კერ­ძო ბა­ღებ­ში და ძაღ­ლებს რო­გორ ატა­რე­ბენ?

- ძაღ­ლის მოვ­ლა იმ­დე­ნად ძვი­რი ჯდე­ბა, რომ ვი­საც ძაღ­ლი ჰყავს, მი­სი ბაღ­ში ტა­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბაც აქვს.

- რა სა­ფა­სუ­რის გა­დახ­და უწევთ თქვენს ბაღ­ში კლი­ენ­ტებს?

- 300-400 ლა­რი. ეს იმა­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი, ტე­რი­ტო­რი­უ­ლად სად ცხოვ­რობს ძაღ­ლი. მას ხომ ჩვენ­მა ტრან­ს­პორ­ტ­მა უნ­და მი­ა­კი­თხოს.

- ვინ არი­ან თქვე­ნი აღ­საზ­რ­დე­ლე­ბის "მშობ­ლე­ბი". მათ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა თუ იც­ნობს?

- ჩვენ­თან ძი­რი­თა­დად, ჟურ­ნა­ლის­ტებს დაჰ­ყავთ ძაღ­ლე­ბი. მათ შო­რის, მხო­ლოდ ერ­თია, რო­მელ­საც სა­ზო­გა­დო­ე­ბა კარ­გად იც­ნობს, მაგ­რამ მის ვი­ნა­ო­ბას ვერ და­გი­სა­ხე­ლებთ. არ მაქვს უფ­ლე­ბა, რომ მი­სი სა­ხე­ლი და გვა­რი გა­ვამ­ჟღავ­ნო.

- თა­ვად რამ­დე­ნი ძაღ­ლი გყავთ?

- ოთხი. მათ­გან მხო­ლოდ ერ­თი, ისიც ხან­და­ხან და­დის ჩვენს ბაღ­ში. მათ ჩემს ეზო­ში და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი, ჩვე­ნი ბა­ღის ფი­ლი­ა­ლი აქვთ მო­წყო­ბი­ლი... (ი­ცი­ნის).

ნა­თია ჟი­ვი­ძე

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)

ძაღ­ლე­ბი თბილისში, რომ­ლე­ბიც ბავ­შ­ვებ­ზე უკე­თე­სად ცხოვ­რო­ბენ

ძაღ­ლე­ბი თბილისში, რომ­ლე­ბიც ბავ­შ­ვებ­ზე უკე­თე­სად ცხოვ­რო­ბენ

ალ­ბათ ბევ­რ­მა არ იცის, რომ თბი­ლის­ში არ­სე­ბობს ძაღ­ლე­ბის ბა­ღი, სა­დაც მდი­დარ და და­კა­ვე­ბულ ადა­მი­ა­ნებს შე­უძ­ლი­ათ, ში­ნა­უ­რი ცხო­ვე­ლე­ბი ყო­ველ­დღი­უ­რად ატა­რონ. ისი­ნი სა­უ­კე­თე­სო პი­რო­ბებ­ში ცხოვ­რო­ბენ და სწავ­ლი­სა და გან­ვი­თა­რე­ბის უკე­თე­სი სა­შუ­ა­ლე­ბა აქვთ, ვიდ­რე ზო­გი­ერთ ბავშვს. ამ თე­მა­ზე დაწ­ვ­რი­ლე­ბით ძაღ­ლე­ბის ბა­ღის მე­ნე­ჯერს, ნა­თია ბურ­ჯა­ლი­ანს ვე­სა­უბ­რე.

- რო­გორ გაჩ­ნ­და იდეა, ძაღ­ლე­ბის ბა­ღი და­გე­არ­სე­ბი­ნათ?

- უკ­ვე 10 წე­ლი­წად­ზე მე­ტია, კი­ნო­ლო­გი­უ­რი სკო­ლა გვაქვს, სა­დაც ძაღ­ლებს სა­თა­ნა­დოდ ვწვრთნით. ამ დრო­ის გან­მავ­ლო­ბა­ში უამ­რავ­მა ადა­მი­ან­მა მო­იყ­ვა­ნა ში­ნა­უ­რი ცხო­ვე­ლი ჩვენ­თან. ბუ­ნებ­რი­ვია, ადა­მი­ანს, რო­მე­ლიც და­კა­ვე­ბუ­ლია, დრო არ რჩე­ბა ლეკ­ვის გა­საწ­ვ­რ­თ­ნე­ლად. პატ­რო­ნი მთე­ლი დღე გა­სუ­ლია ში­ნი­დან, ძაღ­ლი მარ­ტოა, მან უნ­და იცო­დეს, რომ არ შე­იძ­ლე­ბა ავე­ჯი­სა და სხვა სა­ო­ჯა­ხო ნივ­თე­ბის გა­ფუ­ჭე­ბა და დაღ­რ­ღ­ნა; რომ ოთახ­ში კი არა, გა­რეთ უნ­და მო­ი­საქ­მოს. სწო­რედ ამის­თ­ვი­საა სა­ჭი­რო ბაღ­ში სი­ა­რუ­ლი. ჩვე­ნი ბა­ღი ეზო­ი­ან სახ­ლ­შია გან­თავ­სე­ბუ­ლი. იდეა კი 7 თვის წინ გაჩ­ნ­და. აქ ძაღ­ლე­ბი ორ ჯგუ­ფად არი­ან გა­ყო­ფი­ლი. ლეკ­ვე­ბი 3 თვი­დან მი­ი­ღე­ბი­ან. მათ ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბას კი ჩვე­ნი ვე­ტე­რი­ნა­რი ამოწ­მებს.

- სა­ბავ­შ­ვო ბაღ­ში ბავ­შ­ვი რომ მი­ი­ღონ, მშო­ბელ­მა ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბის ცნო­ბა უნ­და წა­რად­გი­ნოს. გა­მო­დის, რომ თქვენ­თა­ნაც ანა­ლო­გი­უ­რი მოთხოვ­ნაა...

- ჩვენ ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბის ცნო­ბას არ ვით­ხოვთ, მაგ­რამ ვე­ტე­ქიმ­მა მი­სი ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბა აუცი­ლებ­ლად უნ­და შე­ა­მოწ­მოს. ძაღ­ლის პას­პორ­ტის წარ­დ­გე­ნაც აუცი­ლე­ბე­ლია.  

- და­ბა­დე­ბის მოწ­მო­ბას არ ითხოვთ?

- არა, და­ბა­დე­ბის მოწ­მო­ბა და საგ­ვა­რე­უ­ლო ნუს­ხა არ გვჭირ­დე­ბა. ვე­ტე­რი­ნა­რუ­ლი პას­პორ­ტი გვე­სა­ჭი­რო­ე­ბა, სა­დაც აღ­რიცხუ­ლია, თუ რა ვი­რუ­სუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბა აქვს ძაღლს გა­და­ტა­ნი­ლი და აც­რე­ბი თუ აქვს ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი. 3 თვემ­დე ცო­ფის ვაქ­ცი­ნა­ცია არ კეთ­დე­ბა. რო­ცა ამ აც­რა­საც გა­ი­კე­თებს, მხო­ლოდ ამის შემ­დეგ არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი, რომ ძაღ­ლი ბაღ­ში მოხ­ვ­დეს. უამ­რა­ვი ვი­რუ­სუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბა არ­სე­ბობს, რომ­ლებ­ზეც ძაღ­ლე­ბი იც­რე­ბი­ან. ჩვენ ხომ მათ­ზე პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლე­ბი ვართ. რო­ცა ძაღ­ლი მთე­ლი დღე ჩვენ­თან არის, ის ავად არ უნ­და გახ­დეს და არა­ფე­რი არ უნ­და და­ე­მარ­თოს.

- არ გქო­ნი­ათ შემ­თხ­ვე­ვა, რომ თქვე­ნი "აღ­საზ­რ­დე­ლი" ძაღ­ლი ავად გამ­ხ­და­რი­ყო?

- რო­გორ არა, ცივ­დე­ბი­ან. გან­სა­კუთ­რე­ბით, ლეკ­ვო­ბის ასაკ­ში ძა­ლი­ან დი­დი ყუ­რადღე­ბა სჭირ­დე­ბათ. მათ ძი­რი­თა­დად, კუჭ-ნაწ­ლა­ვის პრობ­ლე­მე­ბი აქვთ, რად­გან ადა­მი­ა­ნის­გან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბით, ძირს დაგ­დე­ბულ ნივ­თებს ან საკ­ვებს ჭა­მენ. ფაქ­ტობ­რი­ვად, ისე­თი­ვე ყუ­რადღე­ბა ესა­ჭი­რო­ე­ბათ, რო­გო­რიც თო­თო ბავშვს. ჯან­მ­რ­თე­ლო­ბის კუთხი­თაც ჩვი­ლე­ბის­თ­ვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი პრობ­ლე­მე­ბი აქვთ: ვაქ­ცი­ნა­ცი­ე­ბი დრო­უ­ლად უნ­და ჩა­უ­ტარ­დეთ, იმუ­ნი­ტე­ტი უნ­და გა­მო­უ­მუ­შავ­დეთ... გარ­და ამი­სა, მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია ლეკ­ვის სწო­რად აღ­ზ­რ­და. რო­გორც ბავ­შ­ვებ­თან გვაქვს სხვა­დას­ხ­ვა აღ­მ­ზ­რ­დე­ლო­ბითი მიდ­გო­მა, ასე­თი­ვეა ძაღ­ლებ­თა­ნაც. მათ­თ­ვი­საც არა­ნაკ­ლებ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია სკო­ლა, წვრთნა, გა­ნათ­ლე­ბა და ა.შ.

- არ მითხ­რათ, რომ ძაღ­ლე­ბის­თ­ვის უმაღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბის სტან­დარ­ტის შე­მუ­შა­ვე­ბაც ხდე­ბა.

- არ­სე­ბობს წვრთნის სხვა­დას­ხ­ვა პროგ­რა­მა, რო­მელ­საც უმაღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბა ჰქვია.

- მო­დი, ჯერ ამ ბა­ღის არ­ს­ზე ვი­სა­უბ­როთ უფ­რო კონ­კ­რე­ტუ­ლად და უმაღ­ლეს გა­ნათ­ლე­ბამ­დეც ეტა­პობ­რი­ვად მი­ვი­დეთ.

- მოკ­ლედ, გვაქვს ორი ჯგუ­ფი. თი­თო­ში 4-5 ძაღ­ლია. ჯგუ­ფებ­ში ასა­კის მი­ხედ­ვით არ ნა­წილ­დე­ბი­ან. ეს მათ ჯიშ­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი. მა­გა­ლი­თად, გვყავს ჩი­ხუ­ა­ხუა, რო­მე­ლიც ლეკ­ვებს უფ­რო კარ­გად ეგუ­ე­ბა, ვიდ­რე მოზ­რ­დილ ძაღ­ლებს. გარ­და ამი­სა, რო­გორც უნ­და გა­გიკ­ვირ­დეთ, ძაღ­ლებ­მა ერ­თ­მა­ნე­თის ამო­ჩე­მე­ბა იცი­ან. მა­გა­ლი­თად, ჩვე­ნი აღ­საზ­რ­დე­ლები არიან რო­ი­მა­რა­ნე­ლი და ერ­თი ბოქ­სი­ო­რი, რომ­ლე­ბიც სხვებ­თა­ნაც კარ­გად ურ­თი­ერ­თო­ბენ, მაგ­რამ ერ­თ­მა­ნეთ­თან გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მე­გობ­რო­ბა აკავ­ში­რებთ. გა­მო­რიცხუ­ლია, რომ ისი­ნი სხვა­დას­ხ­ვა ჯგუფ­ში "დას­ვა", რად­გან სულ ერ­თად თა­მა­შო­ბენ, ყვე­ლა­ფერს ერ­თად აკე­თე­ბენ.

- ბაღ­ში ლი­მი­ტი­რე­ბუ­ლი მი­ღე­ბის სა­ა­თე­ბი გაქვთ?

- ბაღს სა­კუ­თა­რი ტრან­ს­პორ­ტი - მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სი ემ­სა­ხუ­რე­ბა, ძაღ­ლე­ბის აყ­ვა­ნას 8 სა­ა­თი­დან ვიწყებთ. და­ახ­ლო­ე­ბით 9-ზე უკ­ვე ყვე­ლა ძაღ­ლი მან­ქა­ნა­ში ზის. სა­ღა­მო­საც 8-დან 9 სა­ა­თამ­დე ვაბ­რუ­ნებთ სახ­ლებ­ში. მთე­ლი დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში ბაღ­ში თა­მა­შო­ბენ, სე­ირ­ნო­ბენ, ჭა­მენ...

- მათ­თ­ვის ალ­ბათ კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი პე­და­გო­გე­ბი გყავთ შერ­ჩე­უ­ლი...

- რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, ამ სა­კითხს საკ­მა­ოდ მკაც­რად ვუდ­გე­ბით. ჩვენ­თან მო­მუ­შა­ვე ადა­მი­ანს, პირ­ველ რიგ­ში, ცხო­ვე­ლე­ბი უნ­და უყ­ვარ­დეს და მა­თი მოვ­ლის დი­დი გა­მოც­დი­ლე­ბაც უნ­და ჰქონ­დეს. აუცი­ლე­ბე­ლი მოთხოვ­ნაა, რომ თი­თო­ე­ულ ჩვენს თა­ნამ­შ­რო­მელს 3-4 ძაღ­ლი მა­ინც ჰყავ­დეს. გარ­და ამი­სა, ჩვენ­თან თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბის მსურ­ვე­ლებს სპე­ცი­ა­ლურ ტრე­ნინგს ვუ­ტა­რებთ, რა­თა ისი­ნი გა­და­ვამ­ზა­დოთ და ჩვე­ნი ბა­ღის­თ­ვის უფ­რო კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი თა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბი გახ­დ­ნენ. ეს ძა­ლი­ან რთუ­ლი სამ­სა­ხუ­რია, ბავ­შ­ვის მოვ­ლა­ზე რთუ­ლიც კი...

- ბავ­შ­ვის­გან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბით, ძაღ­ლი არ წა­იქ­ცე­ვა და თავს მა­ინც არ და­არ­ტყამს...

- რო­გორ გე­კად­რე­ბა?! წა­იქ­ცე­ვა კი­დეც და ბევრ რა­მე­საც იტ­კენს. ძაღლს სულ უნ­და უყუ­რო. მუდ­მი­ვი დაკ­ვირ­ვე­ბის ქვეშ უნ­და გყავ­დეს.

- თი­თო ჯგუფ­თან თი­თო პე­და­გო­გი მუ­შა­ობს?

- არა, მათ­თან მი­ნი­მუმ ორი ადა­მი­ა­ნი მა­ინც უნ­და იყოს. ჩვე­ნი ბა­ღი წვრთნას არ ით­ვა­ლის­წი­ნებს. ჩვენ მათ იქ მხო­ლოდ ვუვ­ლით. თუმ­ცა, გვაქვს რამ­დე­ნი­მე პუნ­ქ­ტი, რო­მელ­საც ვას­წავ­ლით. ძაღ­ლის წვრთნა 6 თვი­დან იწყე­ბა. მა­ნამ­დე კი მათ ვას­წავ­ლით, რომ ოთახ­ში არ უნ­და მო­ი­საქ­მონ, ავე­ჯი და სხვა ნივ­თე­ბი არ დაღ­რ­ღ­ნან და შე­ჭა­მონ. ვა­სე­ირ­ნებთ. მათ მკაც­რი გან­რი­გი აქვთ, რომ ერ­თ­სა და იმა­ვე დროს გა­ვიდ­ნენ სა­სე­ირ­ნოდ. ასე­ვე, ძაღ­ლ­მა თა­ვი­სი ად­გი­ლი უნ­და იცო­დეს. ყვე­ლას პერ­სო­ნა­ლუ­რი ლო­გი­ნი აქვს და იცი­ან, რო­მე­ლი რომ­ლი­საა, თუმ­ცა სულ პრობ­ლე­მა გვაქვს - ყვე­ლას ერ­თ­მა­ნე­თის ლო­გინ­ში უნ­და და­წო­ლა. ამი­ტომ, პატ­რო­ნებს ვთხოვთ, ეს ლო­გი­ნე­ბი სახ­ლი­დან არ მო­ი­ტა­ნონ.

- დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში თქვე­ნი აღ­საზ­რ­დე­ლე­ბი სა­სა­დი­ლო­ში იკ­ვე­ბე­ბი­ან?

- კი, ერ­თი ოთა­ხი გვაქვს გა­მო­ყო­ფი­ლი, სა­დაც მო­რი­გე­ო­ბით ჭა­მენ. ჭა­მის დროს პა­ტა­რებს მა­ინც თავ­ზე უნ­და ედ­გას ვინ­მე, რად­გან და­ნაყ­რე­ბუ­ლიც რომ იყოს, სხვას მა­ინც შე­უ­ჭამს. საკ­ვე­ბი პატ­რონს თვი­თონ მო­აქვს. კვე­ბის გან­რი­გიც თი­თო­ე­ულ ძაღლს ისე­თი­ვე აქვს, რო­გო­რიც სახ­ლ­ში. პატ­რო­ნთან რა პი­რო­ბებ­შიც ცხოვ­რობს, იმა­ვე პი­რო­ბებ­ში ვაცხოვ­რებთ. თუ პატ­რო­ნი გვეტყ­ვის, რომ ის დღე­ში ოთხ­ჯერ აჭ­მევს, ჩვენც ასე ვიქ­ცე­ვით. თუ პირ­ველ სა­ათ­ზე ასე­ირ­ნებს, ჩვენც იმ დროს გაგ­ვ­ყავს სა­სე­ირ­ნოდ. ისე­თი შემ­თხ­ვე­ვაც ხში­რია, რო­ცა მოჰ­ყავთ 4-5 თვის ასა­კის, გა­ნუ­ვი­თა­რე­ბე­ლი ძაღ­ლე­ბი. ასეთ შემ­თხ­ვე­ვა­ში ექი­მის რჩე­ვას ვით­ვა­ლის­წი­ნებთ - თუ გვეტყ­ვის, რომ მი­სი ფი­ზი­კუ­რი დატ­ვირ­თ­ვის­თ­ვის დღე­ში სა­მი სა­ა­თია სა­ჭი­რო, ის ძაღ­ლი სა­მი სა­ა­თი გა­რან­ტი­რე­ბუ­ლად გა­რეთ არის და სე­ირ­ნობს.

- პე­და­გო­გებს რო­გო­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა აქვთ ძაღ­ლებ­თან? ადა­მი­ა­ნურ გრძნო­ბებს ვგუ­ლის­ხ­მობ, გა­მორ­ჩე­უ­ლი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა თუ უჩ­ნ­დე­ბათ რო­მე­ლი­მე მათ­გან­თან...

- გუ­ლახ­დი­ლად გეტყ­ვი: ჩვენს პე­და­გო­გებს იმა­ზე მე­ტად უყ­ვართ ძაღ­ლე­ბი, ვიდ­რე სა­ბავ­შ­ვო ბა­ღის მას­წავ­ლე­ბელს ბავ­შ­ვე­ბი. ისე ნამ­დ­ვი­ლად არ ხდე­ბა, რომ რო­მე­ლი­მე მათ­გა­ნი გა­მო­არ­ჩი­ონ და მე­ტი ყუ­რადღე­ბა მი­აქ­ცი­ონ. ეს არც შე­იძ­ლე­ბა. თვი­თონ ძაღ­ლე­ბიც გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბი­ან ერ­თ­მა­ნე­თის­გან, ზო­გი მე­ტად თბი­ლია, ზო­გი - არა. ყვე­ლა მათ­განს ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი ხა­სი­ა­თი აქვს. მომ­ვ­ლე­ლე­ბი იცა­ვენ ბა­ლანსს.

- არ უბ­რაზ­დე­ბი­ან?

- გაბ­რა­ზე­ბა და ჩხუ­ბი გა­მო­რიცხუ­ლია. შე­იძ­ლე­ბა რო­მე­ლი­მე ძაღ­ლი მსუ­ბუ­ქად და­ტუქ­სონ. ადა­მი­ა­ნი და ძაღ­ლი ხომ ერ­თ­მა­ნე­თის­გან გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბიან. ძაღ­ლის ფსი­ქი­კა­ში პე­და­გოგს თა­ვი­სი ად­გი­ლი უნ­და ჰქონ­დეს. ტრე­ნინ­გის დროს პე­და­გო­გი სწავ­ლობს მოქ­ცე­ვის წესს, რომ ძაღ­ლებ­მა პა­ტი­ვი სცენ. რო­გორც პე­და­გო­გი მო­ექ­ცე­ვა ძაღლს, მის­გა­ნაც იმა­ვეს მი­ი­ღებს. ძაღ­ლი ბუ­მე­რან­გი­ვით არის - თუ სწო­რად მო­ექ­ცე­ვი, ანა­ლო­გი­უ­რად გი­პა­სუ­ხებს. ჩვენს აღ­საზ­რ­დე­ლებს უყ­ვართ პე­და­გო­გე­ბი. პატ­რო­ნე­ბი გვე­უბ­ნე­ბი­ან, რომ ძაღ­ლე­ბი დი­ლით კარ­თან დგა­ნან და მო­უთ­მენ­ლად ელი­ან მიკ­რო­ავ­ტო­ბუსს, რომ­ლის ხმა­საც საკ­მა­ოდ შო­რი მან­ძი­ლი­დან იგე­ბენ. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა აქვთ ჩვენს მძღოლ­თან - მა­ხოს­თან. მას­ზე ყვე­ლა ძაღ­ლი გიჟ­დე­ბა. ჩას­ხ­დე­ბი­ან მიკ­რო­ავ­ტო­ბუს­ში, თა­ვი­ანთ ად­გილს და­ი­კა­ვე­ბენ, ღვე­დებს "გა­ი­კე­თე­ბენ" და ბა­ღამ­დე ასე სხე­დან.

- ერ­თ­მა­ნეთ­თან რო­გო­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა აქვთ?

- ჩვენ­თან მოჰ­ყავთ ძაღ­ლე­ბი, რომ­ლებ­საც სხვა ძაღ­ლი არა­სო­დეს უნა­ხავს. ასეთ აღ­საზ­რ­დელს გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მოვ­ლა სჭირ­დე­ბა. მან ჯერ მომ­ვ­ლე­ლი უნ­და გა­იც­ნოს. მე­რე ეტა­პობ­რი­ვად ვაც­ნობთ და­ნარ­ჩენ ძაღ­ლებ­საც. ბაღ­ში მი­ღე­ბამ­დე, ვე­ტე­რი­ნა­რულ შე­მოწ­მე­ბას­თან ერ­თად, აგ­რე­სი­ის ტეს­ტ­საც გა­დი­ან. თუ ძაღ­ლი აგ­რე­სი­უ­ლია, უარს ვე­უბ­ნე­ბით. არის შემ­თხ­ვე­ვა, რო­ცა ახალ­მო­სუ­ლი იბ­ნე­ვა, ეში­ნია და ცდი­ლობს, თა­ვი და­იც­ვას. ან რო­მე­ლი­მე ძაღ­ლ­თან წაჩხუ­ბე­ბას ცდი­ლობს, მაგ­რამ მუ­შა­ო­ბის შე­დე­გად მა­ლე­ვე მე­გობ­რ­დე­ბი­ან.

- სა­სიყ­ვა­რუ­ლო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი არ აქვთ?

- არა, რას ამ­ბობ! ძაღ­ლებს წე­ლი­წად­ში ორ­ჯერ, 25-დღი­ა­ნი ციკ­ლი აქვთ, რო­ცა შეჯ­ვა­რე­ბა ხდე­ბა. ამას ჩვენ ამ­ძუვ­ნე­ბის პე­რი­ოდს ვე­ძა­ხით. რო­ცა ძაღ­ლი ძუ არის, მა­შინ ბი­ჭი ძაღ­ლე­ბი ნერ­ვი­უ­ლო­ბენ და ამი­ტომ ასეთ დღე­ებ­ში ძაღ­ლი ბაღ­ში არ და­დის. და­ნარ­ჩენ დროს მა­თი შეჯ­ვა­რე­ბა არ ხდე­ბა.

- მითხა­რით, რომ სკო­ლაც გაქვთ. ბა­ღის დას­რუ­ლე­ბის მე­რე სკო­ლა­ში გა­და­დი­ან?

- ეს ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რია. თუ პატ­რონს სურ­ვი­ლი აქვს, რომ მის­მა ძაღ­ლ­მა ბრძა­ნე­ბე­ბის შეს­რუ­ლე­ბა ის­წავ­ლოს, ის ძაღ­ლი სკო­ლა­ში გა­დაგ­ვ­ყავს. ბა­ღის პა­რა­ლე­ლუ­რა­დაც გვაქვს ასე­თი მომ­სა­ხუ­რე­ბა. ანუ, პატ­რო­ნის სურ­ვი­ლის შემ­თხ­ვე­ვა­ში, ძაღ­ლ­თან მი­დის კი­ნო­ლო­გი და მას­თან რამ­დე­ნი­მე სა­ა­თს მუ­შა­ობს. ჩვენ დი­დი ძაღ­ლე­ბიც გვყავს. ზო­გი­ერ­თი მათ­გა­ნი უკ­ვე გაწ­ვ­რ­თ­ნი­ლია, მაგ­რამ პატ­რო­ნის მოუცლელობის გა­მო, ძაღ­ლი ისევ ჩვენს ბაღ­ში და­დის. კომ­ფორ­ტუ­ლი მომ­სა­ხუ­რე­ბა გვაქვს. აც­რა სჭირ­დე­ბა, და­ბა­ნა, სტი­ლის­ტი თუ ვე­ტე­რი­ნა­რი, ძაღ­ლის­თ­ვის ყვე­ლა­ფერს ვა­კე­თებთ. გარ­და ამი­სა, თუ პატ­რო­ნი და­სას­ვე­ნებ­ლად მი­დის, შე­უძ­ლია, ძაღ­ლი ჩვენ­თან და­ტო­ვოს. მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბა არ აქვს, რამ­დე­ნი დღით წა­ვა. მოკ­ლედ, სას­ტუმ­როს ფუნ­ქ­ცი­ა­საც ვი­თავ­სებთ.

- ღია გაკ­ვე­თი­ლე­ბი არ გაქვთ?

- დი­დი სურ­ვი­ლის მი­უ­ხე­და­ვად, ვერ მო­ვა­ხერ­ხეთ ასე­თი გაკ­ვე­თი­ლე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა, ახ­ლა ექ­ს­კურ­სი­ას ვგეგ­მავთ.

- არ მითხ­რათ, რომ ის­ტო­რი­უ­ლი ძეგ­ლე­ბი უნ­და მო­ი­ნა­ხუ­ლოთ.

- ძეგ­ლე­ბი არა, მაგ­რამ ლა­მა­ზი მინ­დ­ვ­რე­ბი­სა და ტყის ნახ­ვას ნამ­დ­ვი­ლად ვა­პი­რებთ, რომ კარ­გად ირ­ბი­ნონ და ითა­მა­შონ.

- ძაღ­ლი რომ გა­გაბ­რა­ზებთ, "მშო­ბელს" იბა­რებთ?

- არა, არ გვაბ­რა­ზე­ბენ. ბავ­შ­ვი რომ რა­ი­მეს და­ა­შა­ვებს, მშო­ბელს ეტყ­ვით, მაგ­რამ ამ შემ­თხ­ვე­ვა­ში ძაღ­ლ­მა რაც უნ­და და­ა­შა­ვოს, მი­სი ბრა­ლი არ არის. ის ყვე­ლა­ფერს ინ­ს­ტინ­ქ­ტუ­რად აკე­თებს. ჩვენ ვცდი­ლობთ უზ­რუნ­ველვ­ყოთ ისე­თი გა­რე­მო, რომ ძაღ­ლ­მა არა­ფე­რი და­ა­შა­ვოს. "მშობ­ლებ­თან" ყო­ველ­დღი­უ­რი კონ­ტაქ­ტი გვაქვს. დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში რამ­დენ­ჯერ­მე რე­კა­ვენ და კითხუ­ლო­ბენ, ახ­ლა რას აკე­თებს, ჭა­მა თუ არა და ა.შ.

- ანა­ლო­გი თუ აქვს თქვენს ბაღს?

- სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში არა.

- ხალხს ბავ­შ­ვე­ბი ვერ დაჰ­ყავს კერ­ძო ბა­ღებ­ში და ძაღ­ლებს რო­გორ ატა­რე­ბენ?

- ძაღ­ლის მოვ­ლა იმ­დე­ნად ძვი­რი ჯდე­ბა, რომ ვი­საც ძაღ­ლი ჰყავს, მი­სი ბაღ­ში ტა­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბაც აქვს.

- რა სა­ფა­სუ­რის გა­დახ­და უწევთ თქვენს ბაღ­ში კლი­ენ­ტებს?

- 300-400 ლა­რი. ეს იმა­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი, ტე­რი­ტო­რი­უ­ლად სად ცხოვ­რობს ძაღ­ლი. მას ხომ ჩვენ­მა ტრან­ს­პორ­ტ­მა უნ­და მი­ა­კითხოს.

- ვინ არი­ან თქვე­ნი აღ­საზ­რ­დე­ლე­ბის "მშობ­ლე­ბი". მათ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა თუ იც­ნობს?

- ჩვენ­თან ძი­რი­თა­დად, ჟურ­ნა­ლის­ტებს დაჰ­ყავთ ძაღ­ლე­ბი. მათ შო­რის, მხო­ლოდ ერ­თია, რო­მელ­საც სა­ზო­გა­დო­ე­ბა კარ­გად იც­ნობს, მაგ­რამ მის ვი­ნა­ო­ბას ვერ და­გი­სა­ხე­ლებთ. არ მაქვს უფ­ლე­ბა, რომ მი­სი სა­ხე­ლი და გვა­რი გავამჟღავნო.

- თა­ვად რამ­დე­ნი ძაღ­ლი გყავთ?

- ოთხი. მათ­გან მხო­ლოდ ერ­თი, ისიც ხან­და­ხან და­დის ჩვენს ბაღ­ში. მათ ჩემს ეზო­ში და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი, ჩვე­ნი ბა­ღის ფი­ლი­ა­ლი აქვთ მოწყო­ბი­ლი... (ი­ცი­ნის).

ნა­თია ჟი­ვი­ძე

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)

ქართველი ჟურნალისტის და ამერიკელი დიპლომატის ქორწილი ვაშინგტონში - "ძალიან ბედნიერები ვართ, რომ ვიპოვეთ ერთმანეთი"

უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"

ვინ არის შორენა ბეგაშვილის ყოფილი ქმრის მეუღლე, რომელიც უკრაინაში ცნობილი დიზაინერია