ფიცის გატეხა მართლმადიდებლურ რელიგიაში სერიოზულ ცოდვად არის მიჩნეული, ამას ადასტურებს მცირე სჯულის კანონიც, სადაც წერია: "ვინც გაჭირვებისა და იძულების გამო ფიცს გატეხს, მსუბუქი განკანონებით დაისჯება, რის გამოც 6 წლის შემდეგ მიიღებს შეწყნარებას... ხოლო ვინც ცრუდ დაიფიცოს, 10 წელი უზიარებელი იყოსო. მცირე სჯულის კანონის მიხედვით, ფიცის გატეხა დაუშვებელია როგორც საერო, ასევე საეკლესიო პირების მიერაც. წმინდა კვირიკესა და ივლიტას სახელობის ტაძრის მღვდელმსახურს, ლევან ალადაშვილს, სწორედ ამ ცოდვაზე ვესაუბრეთ:
- სახარებაში მაცხოვარი გარკვევით ბრძანებს: იყოს თქვენი ჰო - ჰო, და არაი - არა, რათა ორგულობა არ მოგერიოთო. მორწმუნის სიტყვა მართალი უნდა იყოს. ჩვენ არ უნდა გვჭირდებოდეს დაფიცება და ამით ჩვენივე ნათქვამის განმტკიცება. როდესაც ვინმე გთხოვს, რომ დაიფიცო, ესე იგი, ბოლომდე არ გენდობა და ეს მაშინ, როცა მაცხოვარი გვარიგებს, რომ ადამიანებს ერთმანეთის ნდობა, სიყვარული და რწმენა უნდა ჰქონდეთ. როდესაც ერთი ადამიანი მეორეს ეჭვის თვალით უყურებს და მისი არ სჯერა, ესე იგი, მათ ურთიერთობაში ყველაფერი რიგზე ვერ არის.
- მამაო, არანაკლებ მტკივნეულია, როდესაც ადამიანები პირობას დებენ და მერე აღარ ასრულებენ. ყველაზე მეტად ეს ვალის არდაბრუნებას შეეხება.
- თავისთავად, პირობის დადება ცოდვა არ არის, ამავე დროს, ჩვენ ყოვლისშემძლენი არა ვართ და შეიძლება ეს პირობა ვერც შევასრულოთ. რასაკვირველია, ვალის დაუბრუნებლობა ცოდვაა, მაგრამ ერთია, როცა არ ზრუნავ მის დაბრუნებაზე და ამიტომ ვერ უბრუნებ, მეორე - როცა ბოდიშს უხდი, ცდილობ როგორმე დაუბრუნო და შენს წილ პასუხისმგებლობას გრძნობ. ამ შემთხვევაში ეს ცოდვა არ არის. ხშირად ასეთ განსაცდელში ის ვარდება, ვისაც იოლი გზით გამდიდრება უნდა, მაგალითად, ვინც მევახშეობს და მოვალისაგან პროცენტს მოითხოვს. ხშირად ასეთი ადამიანები თვითონ იქცევიან ხოლმე მსხვერპლად: ან ვიღაც მოატყუებს და ნასესხებ თანხას არ დაუბრუნებს, ან ფიზიკურად ვერ შეძლებს მის გადახდას.
- ზოგიერთი ადამიანი დებს პირობას, რომ ტაძარს თანხას შესწირავს, ცხვარს დაკლავს და ა.შ... მერე კი ამ პირობას ვერ ასრულებს. რამდენად მძიმე ცოდვაა ეს?
- ეს ამ ადამიანის რელიგიური გაუცნობიერებლობის გამოხატულებაა. თუ ადამიანი ეკლესიაში დადის და ფსალმუნებს კითხულობს, მან კარგად იცის, რომ უფალი ჩვენგან ამგვარ მსხვერპლს არ მოითხოვს. იქ პირდაპირ წერია: ჩემი მსხვერპლი არ არის ცხვრები და ზვარაკები, ჩემი მსხვერპლია სული შემუსვრილი, გული შემუსვრილი და დამდაბლებულიო. ეს არის ღვთისათვის შესაწირი ყველაზე ძვირფასი რამ და არა ფული ან საკლავი. რასაკვირველია, შეიძლება ადამიანმა ტაძარს თანხაც შესწიროს, საკლავიც დაკლას, მაგრამ შემდეგ ეს ხორცი მოხუცთა თავშესაფარში უნდა მიიტანოს, ან უდედმამო, უსახლკარო ბავშვებს მიუტანოს. ახლა კი, რა ფორმით სწირავენ? - მიიყვანს ერთი ადამიანი ცხვარს ეკლესიის ეზოში, მერე იმის ძმაკაცი ან ნაცნობი დაიჭერს, დაკლავენ, იქვე სუფრას გაშლიან და ქეიფობენ. მიპასუხეთ - სად არის აქ ღმერთი და მისდამი სიყვარული ან მოწიწება?!
- დავუშვათ, ადამიანმა ვერ შეასრულა უფლისათვის მიცემული აღთქმა, ამ შემთხვევაში როგორ უნდა მოიქცეს?
- თუ ისეთ რაღაცას შეჰპირდი, რასაც ფიზიკურად ვერ ასრულებ, შეიძლება ეკლესიაში მიხვიდე და ეს ცოდვა აღსარებაში თქვა. არსებობს ლოცვა, რომელიც მოძღვარმა ასეთ დროს უნდა წაიკითხოს. ბუნებრივია, მღვდელი აღმსარებელს დაარიგებს და ეტყვის, რომ სხვა დროს აღარ ჩაიდინოს მსგავსი რამ. ისე კი, თუ დადებული პირობის შესრულება შეგიძლიათ, უმჯობესია შეასრულოთ. შესაძლოა ადამიანმა არც იცოდა, რომ არ არის სწორი ფორმა ცხვრის შეწირვა, მღვდელი მას დააკვალიანებს, ეტყვის, რომ ეს ცხვარი, ან შესაბამისი ღირებულების მატერიალური დახმარება ვინმეს - განსაცდელში მყოფ, გაჭირვებულ ან მიუსაფარ ადამიანს გაუწიოს. ქველმოქმედება მარტო ეკლესიისათვის შესაწირის გაღება როდია, პირიქით, უფლისათვის გაცილებით უფრო სათნოა, თუ ობოლს, ავადმყოფს, პატიმარსა და გაჭირვებულს დავეხმარებით.
- ყველამ იცის, რომ ჯვრისწერის დროს დადებული ერთგულების ფიცის გატეხაც უმძიმესი ცოდვაა, თუმცა, საქართველოში დიდ დანაშაულად არ მიაჩნიათ, თუ ცოლს ქმარი ღალატობს...
- ვინ ამბობს, რომ მამაკაცს უნდა ეპატიოს ის, რაც ქალს არ მიეტევება?! ოჯახის ღალატი ერთდროულად დიდი სირცხვილიცაა და დიდი ცოდვაც. მრუშობა მრუშობაა და სიძვა - სიძვა. რა მნიშვნელობა აქვს, ვინ ჩაიდენს ამას - ქალი თუ კაცი? ნებისმიერ შემთხვევაში, ეს მომაკვდინებელი ცოდვაა. შეიძლება დაუოჯახებელი სცოდავდეს, ამით ის ზიანს საკუთარ თავს აყენებს, მაგრამ დაოჯახებული ადამიანის მიერ ჩადენილი მრუშობა უფრო მძიმე და გამოუსწორებელია, რადგან ამ შემთხვევაში ეს ცოდვა მთელ მის ოჯახზე ვრცელდება. ამიტომ ყველამ უნდა გაითვალისწინოს, რომ მისი არასწორი საქციელის გამო შეიძლება ოჯახის წევრები დაზიანდნენ. სიძვა და მრუშობა ქალისთვისაც უმძიმესი ცოდვაა და მამაკაცისთვისაც. თუმცა, ამის მიუხედავად, ჩვენს ქვეყანაში მართლა მიიჩნევენ, რომ ქალის მიერ ოჯახის ღალატი უფრო მძიმე დანაშაულია.
- საქართველოში ძალიან ბევრი ფიქრობს, რომ თუ მშობელი არასწორ გზას ადგას, შვილიც აუცილებლად მის კვალს გაჰყვება. ვიცნობ ერთ გოგონას, რომელზეც საქმროს ოჯახმა მხოლოდ იმიტომ თქვა უარი, რომ დედამისი არასწორი ცხოვრებით ცხოვრობდა. ამგვარი კლიშეების გამო ბევრ ადამიანს ხომ არ ენგრევა ცხოვრება?
- დედ-მამის არასწორი ცხოვრება დიაგნოზი არ არის, გააჩნია, პიროვნება საით მიიდრიკება. შეიძლება ბავშვი უყურებდეს მშობლის უზნეობას და მიხვდეს, ისწავლოს, რომ ასე ცხოვრება არ შეიძლება. პროტესტი გაუჩნდეს ცოდვის მიმართ და პირიქით, ძალიან სუფთა, წესიერ პიროვნებად ჩამოყალიბდეს. თუნდაც ამის გამო, ყველა მშობელი ვალდებულია იფიქროს შვილის მომავალზე, იმაზე, რომ მას, პირველ რიგში, ზნეობრივი მაგალითი უნდა მისცეს..
ხათუნა ჩიგოგიძე