ახალი წლის მოახლოებასთან ერთად, აქტუალური ხდება ე.წ. საახალწლო ასაფეთქებლები, ფოიერვერკები და მაშხალები. დეკემბრის დადგომისთანავე ბავშვები ამ "სახიფათო თამაშებით" ერთობიან და წინასაახალწლო განწყობას იქმნიან, რასაც უფროსებზე ვერ ვიტყვით. ახალი წლის დღეებში პიროტექნიკის არასწორად მოხმარების გამო, გასულ წელს ათობით ახალგაზრდა დაზარალდა და მათ შორის, თბილისში მცხოვრებმა მცირეწლოვანმა ბიჭმა მარცხენა ხელის მტევანი დაკარგა - ბავშვს საახალწლო მაშხალა ხელში აუფეთქდა. ორმა ახალგაზრდამ თვალი დაკარგა ბათუმში; ასევე, უბედური შემთხვევით დასრულდა საახალწლო მაშხალის გასროლა თბილისში - 17 წლის მოზარდს სახის პლასტიკური ოპერაცია დასჭირდა.
Ambebi.ge ამ თემაზე გასული წლის წინა დღეებშიც წერდა, რასაც ინტერნეტმომხმარებლების ერთგვარი რეაქცია მოჰყვა. ისინი საახალწლო "ბომბაჩკების" აკრძალვის, ან რაიმე მექანიზმით მხოლოდ ახალი წლის წინა დღეებში დაშვების მომხრე არიან. გთავაზობთ რამდენიმე საინტერესო კომენტარს:
"აუცილებლად ასაკრძალია. დამწვრობის ცენტრში და თვალის კლინიკებში იკითხეთ რამდენი უბედური შემთხვევაა, განსაკუთრებით ბავშვებში";
"აბსოლუტურად სამართლიანი მოთხოვნაა! სულ უფლებების დაცვაზე მიდის საუბარი და ამით ჩვენი უფლებები არ იზღუდება?! გუშინ ერთ-ერთი აივნიდან გადმოგდებული ასაფეთქებელი ლამის თავზე ამიფეთქდა, ვისთვის მომეთხოვა პასუხი?!"
"ევროპაში კრძალავენ, თუ არ შეესაბამება სტანდარტებს, თუ აჭარბებს ხმა და აფეთქების ძალა ნორმებს. ამიტომ კარგი იქნება, თუ გამკაცრდება ხარისხის კონტროლი";
საქართველოში არ არსებობს კანონი, რომელიც საახალწლო პიროტექნიკის მოხმარებას აკრძალავს ან შეზღუდავს. არც მის რეალიზაციაზეა კონტროლი დაწესებული.
მომხმარებელს უფლება აქვს, მიიღოს ინფორმაცია პროდუქციის მიზნობრივი და უსაფრთხო გამოყენების წესებისა და პირობების, ასევე შენახვის პირობების შესახებ ქართულ ენაზე. ამ უფლებებს "მომხმარებელთა უფლებების შესახებ საქართველოს კანონი" იცავს, მაგრამ ფაქტია, რომ მხოლოდ მოხმარების წესების გაცნობა პრობლემის თავიდან აცილების ერთადერთი გარანტი არ არის.
საქართველოს მომხმარებელთა ფედერაციის ხელმძღვანელი მადონა კოიძე მიიჩნევს, რომ უსაფრთხოების დაცვის საუკეთესო საშუალება სახელმწიფოს მხრიდან პროდუქციის რეალიზაციაზე კონტროლის დაწესებაა:
"პიროტექნიკის მიყიდვა დაუშვებელია არასრულწლოვნებზე, მაგრამ ხშირად შემინიშნავს, რომ მცირეწლოვანი ბავშვები ასაფეთქებლებს მეტროს მიმდებარე ტერიტორიებზე თავისუფლად ყიდულობენ. ამიტომაც მიმაჩნია, რომ სახელმწიფომ უნდა დააწესოს საჯარიმო სანქციები. ვინაიდან ჩვენ პროდუქციის რეალიზაციის ადგილზე შემოწმება არ შეგვიძლია, რთულია გავარკვიოთ, რამდენად სწორად მოხდა პიროტექნიკის ტრანსპორტირება და დაცული იყო თუ არა შენახვის პირობები. მოგეხსენებათ, ნესტი უარყოფით გავლენას ახდენს მსგავსი სახის პროდუქციაზე", - განაცხადა მადონა კოიძემ.
რა უნდა გავითვალისწინოთ პიროტექნიკის ყიდვისა და მისი მოხმარების დროს? ამ კითხვით პიროტექნიკოს ბადრი ფარცვანიას მივმართეთ:
მაშხალებისა და ე.წ. "ბომბაჩკების" შეძენის დროს კარგად დააკვირდით ვადას;
საგულდაგულოდ დაათვალიერეთ პროდუქტი ხომ არ არის ნესტიანი;
თუ პირველ ცდაზე მაშხალის ფითილს ცეცხლი არ მოეკიდა, მოერიდეთ სახესთან ახლოს მიტანას ან შიგნით ჩახედვას.
რაც შეეხება დიდი ზომის ე.წ. რომაულ მაშხალებს, მათი მოქმედებაში მოყვანა მხოლოდ მას შემდეგ არის რეკომენდებული, თუკი მყარ ადგილას დაამაგრებთ. ცეცხლის მოკიდებისთანავე კი რამდენიმე მეტრით მოშორდით მას.
საქართველოში ამჟამად არ არსებობს კანონი, რომელიც საახალწლო პიროტექნიკის მოხმარების წესებს დაარეგულირებდა და ამ დროისათვის არც მსგავსი საკანონმდებლო ინიციატივა არსებობს, სახიფათო პიროტექნიკისგან თავის დაცვის ერთადერთი გზა მოხმარების წესების ყურადღებით გაცნობა და გამოყენებაა.
სალომე შიხაშვილი, AMBEBI.GE