რამდენიმე დღის წინ, სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში უფლისწული გიორგი მონათლეს. უფლისწულის ერთ-ერთმა ნათლიამ, ბიზნესმენმა ლევან ვასაძემ კი განაცხადა, რომ ამ ფაქტით საფუძველი ჩაეყარა ქვეყანაში კონსტიტუციური მონარქიის აღდგენას. საზოგადოება ამ განცხადებას არაერთგვაროვნად შეხვდა. ჩვენ დავუკავშირდით ისტორიკოსებს და ამ თემაზე აზრის გამოთქმა ვთხოვეთ. აღსანიშნავია, რომ ამ საკითხზე საუბრისას ჩვენს მიერ გამოკითხულ ისტორიკოსთა უმრავლესობა კონსტიტუციური მონარქიის აღდგენის პერსპექტივას დადებითად აფასებს.
თეიმურაზ პაპასკირი:
- 21-ე საუკუნეში მონარქიის აღდგენაზე საუბარი, ქვეყანაში, სადაც 200 წელი მონარქია არ ყოფილა, აბსოლუტურად არასწორად მიმაჩნია. თითს რომ იშვერენ ესპანეთისკენ, რატომ ავიწყდებათ, რომ მხოლოდ XIX-XX საუკუნეებში 7-ჯერ დაამხეს მეფე? მგონი, არავითარი აუცილებლობა არაა, იგივე გავიმეოროთ ჩვენც. სადაც არის, იქ საუბრობენ, ხომ არ გავაუქმოთ მონარქიაო (ბრიტანეთშიც კი ამბობენ ამას) და ჩვენ შემოვიღოთ მონარქია?! ჩემი დამოკიდებულება ძალიან ნეგატიურია, რადგან ეს გამოიწვევს ბევრ უარყოფით პროცესს და მათ შორის, ე.წ ყოფილი თავადების და აზნაურების წინა პლანზე წამოწევას.
- საუბრობენ, რომ მონარქი იქნება აპოლიტიკური ფიგურა და ის ხელს შეუწყობს დაპირისპირებლ პოლიტიკური ძალებს შორის მოლაპარაკებას...
-მაგისთვის გვყავს არჩეული პრეზიდენტი, რომელიც აპოლიტიკური ფიგურა და სწორედ დავების მომრიგებელი უნდა იყოს.
- მონარქიის აღდგენის მომხრეები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ მონარქიის შემთხვევაში ხარჯები მცირე იქნება...
- ვინც მაგას ამბობს, მგონი საერთოდ არ აქვს ეკონომიკაზე წარმოდგენა. დავიჯერო, მონარქს ნაკლები ხარჯი ექნება ვიდრე პრეზიდენტს? პირიქით, უფრო მეტი ხარჯი ექნება მეფეს.
- მაგალითს მოგიყვანთ: ესპანეთის მეფის წლიური ხარჯი, გასულ წელს 10 მილიონი იყო, მაშინ როცა ჩვენი პრეზიდენტის ხარჯმა 60 მილიონზე მეტი შეადგინა...
- ვინც მაგას ამბობს, უმჯობესია ის ნახოს, ესპანეთის მონარქის წლიური შემოსავალი რამდენია და ისიც ნახონ, ხუან კარლოსს რამდენი რეზიდენცია და სასახლე აქვს ესპანეთში. ესპანეთში მონარქია გრძელდება რამდენიმე საუკუნეა და გამოცდილება აქვთ, მიუხედავად ამისა, როგორც გითხარით 7-ჯერ დაამხეს. მე არ მესმის კონსტიტუციური მონარქიის არსი, როდესაც გვაქვს საპარლამენტო რესპუბლიკა (ჩემთვის საერთოდ საპრეზიდენტო რესპუბლიკაა მისაღები, მაგრამ ეს ცალკე თემაა). კონსტიტუციური მონარქიით საპარლამენტო რესპუბლიკის ჩანაცვლება არის აბსოლუტური სისულელე.