პოლიტიკა
მსოფლიო
სამართალი

23

მაისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

პარასკევი, მთვარის ოცდამეექვსე დღე დაიწყება 03:27-ზე, მთვარე ვერძშია – საკმაოდ რთული დღეა. თავი შეიკავეთ ყოველგვარი კონფლიქტისგან. არ დაიწყოთ ახალი საქმეები. მოერიდეთ ფულის ხარჯვას; ვაჭრობაში არ მოტყუვდეთ. კარგი დღეა სწავლისა და გამოცდის ჩასაბარებლად. მოერიდეთ სამსახურის, საქმიანობის შეცვლას. უფროსთან კამათს. მგზავრობა და მივლინება სხვა დღისთვის გადადეთ. კარგია მსუბუქი ვარჯიში; საოჯახო საქმეების შესრულება. მოერიდეთ ხორციან კერძებს. სასურველია თევზისა და ბოსტნეულის. თავი შეიკავეთ მოწევისა და ალკოჰოლისგან. თავის ტკივილი რომ აირიდოთ, არ გადაიღალოთ გონებრივი სამუშაოთი. მოერიდეთ დიდხანს კითხვასა და ტელევიზორის ყურებას.
საზოგადოება
Faceამბები
სამხედრო
მოზაიკა
მეცნიერება
კონფლიქტები
კულტურა/შოუბიზნესი
წიგნები
სპორტი
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
ქართველი საოპერო მომღერალი ბიძინა ივანიშვილს ემუქრება
ქართველი საოპერო მომღერალი ბიძინა ივანიშვილს ემუქრება

"თქვე­ნო აღ­მა­ტე­ბუ­ლე­ბავ, ბა­ტო­ნო პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრო! გიგ­ზავ­ნით წე­რილს არ­შემ­დგა­რი სა­ხელ­მწი­ფო­დან, რო­მელ­საც სა­ქარ­თვე­ლო ჰქვია და, სა­დაც საქ­მის­მცოდ­ნე პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლე­ბი მსხვერ­პლნი არი­ან მთავ­რო­ბის უნი­ჭო ფა­ვო­რიტ­თა და­წი­ნა­უ­რე­ბის პო­ლი­ტი­კი­სა, რო­მე­ლიც საფრ­თხეს უქ­მნის ქვეყ­ნის კულ­ტუ­რულ მო­მა­ვალს. ბა­ტო­ნო პრე­მი­ე­რო, გთხოვთ მომ­ცეთ თავ­შე­სა­ფა­რი და დიდი ბრი­ტა­ნე­თის მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბა, რათა, რო­გორც დიდი გა­მოც­დი­ლე­ბის პრო­ფე­სი­ო­ნალს, მო­მე­ცეს სა­შუ­ა­ლე­ბა, ჩემი შე­მოქ­მე­დე­ბის ოქ­როს წლე­ბის რე­ა­ლი­ზე­ბა მო­ვახ­დი­ნო".

ამ წე­რილს ინ­გლი­სის პრე­მი­ერ დე­ვიდ კე­მე­რონს ჩვე­ნი პრე­მი­ე­რის მიერ გა­ნა­წყე­ნე­ბუ­ლი, 30-წლი­ა­ნი გა­მოც­დი­ლე­ბის მქო­ნე ოპე­რის სო­ლის­ტი, რე­ვაზ ლაგ­ვი­ლა­ვა სწერს. რა­ტომ მი­ი­ღო ასე­თი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა ქარ­თველ­მა ბა­რი­ტონ­მა, ის თა­ვად მოგ­ვიყ­ვე­ბა:

- ოთა­რა­ანთ ქვრი­ვის თვი­სე­ბა მაქვს, გუ­ბერ­ნა­ტო­რამ­დე ერთი ქათ­მის გუ­ლის­თვის რომ მი­ვი­და. ამ საქ­მეს მა­ინც მი­ვიყ­ვან ბო­ლომ­დე და მე თუ ივა­ნიშ­ვი­ლის გვა­რი ევ­რო­საბ­ჭო­ზე არ გა­მო­ვა­ცხა­დე­ბი­ნე ჩემ­თან კონ­ტექ­სტში, რეზო ლაგ­ვი­ლა­ვა არ ვიყო! და­წე­რეთ აუ­ცი­ლებ­ლად, რომ პრე­მი­ერ­მა შე­უ­რა­ცხყო­ფა მო­მა­ყე­ნა სა­ქარ­თვე­ლო­ში ერ­თა­დერთ დრა­მა­ტულ ბა­რი­ტონს და ჩემს ღირ­სე­ბას შე­ე­ხო.

- პრე­მი­ერ­მა მო­გა­ყე­ნათ შე­უ­რა­ცხყო­ფა?

- კი და ვისი ხე­ლით? იმ უნი­ჭო გი­ორ­გი ჟორ­და­ნი­ას ხე­ლით, ოპე­რის სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლად რომ და­ნიშ­ნა. თა­ვი­დან­ვე ვი­ტყვი, რომ თა­ვად პრე­მი­ე­რი არც კი მიც­ნობს, რად­გა­ნაც არა­სო­დეს ვყო­ფილ­ვარ იმ "ნახ­ლებ­ნი­კებს" შო­რის, ბი­ძი­ნას­თან რომ ეწე­რე­ბოდ­ნენ სი­ებ­ში, მაგ­რამ მომ­ღერ­ლებს ვის გვი­ნიშ­ნა­ვენ ოპე­რა­ში სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბად, ეს ხომ იცის პრე­მი­ერ­მა? 2003 წელს "ნა­ცე­ბი" რომ მო­ვიდ­ნენ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში, ოპე­რა­ში წინა წლებ­ში ვინც მოღ­ვა­წე­ობ­და, იმა­თი სუ­რა­თე­ბიც კი ჩა­მოხ­სნეს და თქვეს, აქამ­დე მომ­ღერ­ლე­ბი არ არ­სე­ბუ­ლა­ნო, მაგ­რამ სა­ა­კაშ­ვილს ლაგ­ვი­ლა­ვა არ გა­მო­უშ­ვია თე­ატ­რი­დან. ერთი წლის შემ­დეგ ჩე­მით წა­მო­ვე­დი, რად­გა­ნაც მივ­ხვდი, იქ რომ დავ­რჩე­ნი­ლი­ყა­ვი, ალ­ბათ, ცი­ხე­ში წა­ვი­დო­დი. სა­ნამ მთავ­რო­ბა შე­იც­ვლე­ბო­და, ან­გე­ლა მერ­კელს მივ­წე­რე წე­რი­ლი. თქვენ წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, ზუს­ტად ერთ კვი­რა­ში მო­მი­ვი­და მერ­კე­ლის­გან პა­სუ­ხი, წა­მო­დით გერ­მა­ნი­ა­ში და და­გა­საქ­მებ­თო, მაგ­რამ ამა­სო­ბა­ში ახ­ლე­ბი მო­ვიდ­ნენ მთავ­რო­ბის სა­თა­ვე­ში და თავი შე­ვი­კა­ვე, მე­გო­ნა, ქვე­ყა­ნა და­ლაგ­დე­ბო­და და ამას რას ვხე­დავ? მე ბა­ტონ ივა­ნიშ­ვილს თა­ვის სპე­ცი­ა­ლო­ბა­ში ვე­რა­ფერს ვას­წავ­ლი და იმა­საც ვა­ღი­ა­რებ, რომ მან მთა­ვარს გა­დაგ­ვარ­ჩი­ნა - "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" სა­მუ­და­მო ბა­ტო­ნო­ბას, მაგ­რამ ჩემი შე­უ­რა­ცხყო­ფის უფ­ლე­ბას არა­ვის მივ­ცემ. საქ­მე ისაა, რომ პრე­მი­ერ­მა ოპე­რა­ში სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვნა­ე­ლად და­ნიშ­ნა გი­ორ­გი ჟორ­და­ნია. ეს გახ­ლავთ დი­რი­ჟორ ვახ­ტანგ ჟორ­და­ნი­ას ვაჟი და ამით გა­ნად­გუ­რე­ბის გზა­ზე დამ­დგა­რი თე­ატ­რის ბო­ლომ­დე და­სა­მა­რე­ბას შე­უ­წყო ხელი. მე გე­ტყვით, რა ხდე­ბა: ბი­ძი­ნას ქა­ლიშ­ვი­ლი და გი­ორ­გი ჟორ­და­ნი­ას ქა­ლიშ­ვი­ლი არი­ან ბავ­შვო­ბის მე­გობ­რე­ბი და კლა­სე­ლე­ბი, ამას და­ე­მა­ტა ის ხალ­ხი, ვინც ოპე­რის თე­ატ­რში გვერ­დი­დან აწყობს საქ­მე­ებს და გი­ორ­გი­საც ამი­ტომ ჩა­ბარ­და ოპე­რის მმარ­თვე­ლო­ბა.

- ვის გუ­ლის­ხმობთ გვერ­დი­დან საქ­მის ჩამ­წყო­ბებ­ში?

- ვის და მომ­ღე­რალ გივი ჭი­ჭი­ნა­ძეს, რო­მე­ლიც ბი­ძი­ნას პო­ლიტ­საბ­ჭო­შია და რო­მელ­მაც გა­რე­დან და­ი­წყო ოპე­რის საქ­მე­ებ­ში ქექ­ვა. რა არის ეს – ნე­პო­ტიზ­მი თუ ფა­ვო­რი­ტიზ­მი? გივი ჭი­ჭი­ნა­ძეს რა უფ­ლე­ბა აქვს, რომ ოპე­რის თე­ატ­რში სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლის და­ნიშ­ვნა­ში მი­ი­ღოს მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა? ეს ადა­მი­ა­ნი კარ­გი ხმის პატ­რო­ნია და კლა­სი­კურ ვო­კალს რომ გაჰ­ყო­ლო­და, შე­ეძ­ლო შე­დე­გის მი­ღე­ბა, მაგ­რამ რა­ტომ უნდა ჩა­ე­რი­ოს ჩვენს საქ­მე­ებ­ში?

- რა იცით, რომ გივი ჭი­ჭი­ნა­ძე ოპე­რის საქ­მე­ებ­ში ერე­ვა?

- ამას მე კი არა, მთე­ლი თბი­ლი­სი ლა­პა­რა­კობს. როცა გა­დავ­წყვი­ტე ოპე­რა­ში დაბ­რუ­ნე­ბა, რამ­დე­ნი­მე პირ­მა მი­თხრა, გივი ჭი­ჭი­ნა­ძეს და­უ­კავ­შირ­დი, რად­გა­ნაც პრე­მი­ერ­თან ეგ ახ­ლობ­ლობ­სო, მაგ­რამ რა­ტომ უნდა ჩა­მე­წყო მას­თან საქ­მე? ხომ მივ­წე­რე ინ­გლი­სის პრე­მი­ერს უკვე, რომ ფე­ო­და­ლუ­რი ნე­პო­ტიზ­მია ოპე­რა­ში-მეთ­ქი? რა­საც ვუ­ყუ­რებ, სხვა სუ­რათს ვერ ვხე­დავ. ოპე­რა­შიც ნე­პო­ტიზ­მია და კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო­შიც, მი­თხა­რით, მა­ნა­ნა ბე­რი­კაშ­ვი­ლი კულ­ტუ­რის მი­ნის­ტრის მო­ად­გი­ლის პოსტზე რის გა­მოა და­ყე­ნე­ბუ­ლი, ამიხ­სე­ნით, თუ შე­იძ­ლე­ბა? იმი­ტომ ხომ არა, რომ მა­მა­მი­სი პრე­მი­ე­რის სუფ­რის წევ­რია? ჩემი აზრი თუ გა­ინ­ტე­რე­სებთ, გივი ბე­რი­კაშ­ვი­ლის შე­მოქ­მე­დე­ბა არის ერთი ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი სა­ხა­სი­ა­თო მსა­ხი­ო­ბის შე­მოქ­მე­დე­ბა, რო­მელ­საც დიდი დატ­ვირ­თვა არ აქვს მა­ყუ­რებ­ლის­თვის, მაგ­რამ ამ ადა­მი­ანს თა­ვი­სი მა­ყუ­რე­ბე­ლი ჰყავს და ეს ჩემი საქ­მე არ არის. მე იმ თე­მა­ზე ვლა­პა­რა­კობ, რაც ჩემს საქ­მედ მი­მაჩ­ნია. ახალ­მა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ ერ­თა­დერ­თი, ვინც კი მოს­ვლის­თა­ნა­ვე მოხ­სნა დიდი თე­ატ­რე­ბის სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბი­დან, ეს იყო ოპე­რის თე­ატ­რი­დან და­ვით საყ­ვა­რე­ლი­ძე, იმი­ტომ რომ ჟორ­და­ნი­ას უმ­ზა­დებ­დნენ ად­გილს.

- რო­გორც მახ­სოვს, პირ­და­პირ არ და­ნიშ­ნუ­ლა ჟორ­და­ნია და­თოს ად­გი­ლას.

- კი, ჯერ თე­ატ­რის სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბა რომ გა­ა­უქ­მეს, თე­ატ­რის მმარ­თვე­ლად და­ი­ნიშ­ნა ჟორ­და­ნია და პარ­ლა­მენ­ტში რო­გორც კი მი­ი­ღეს კა­ნო­ნი სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბის შე­სა­ხებ, ფორ­მა­ლუ­რი კონ­კურ­სი მო­ე­წყო და ჟორ­და­ნია და­ი­ნიშ­ნა ამ პოსტზე.

- რას ნიშ­ნავს ფორ­მა­ლუ­რი კონ­კურ­სი, რას გუ­ლის­ხმობთ?

- ეს იყო ორი კა­ცის კონ­კურ­სი, რად­გან მომ­ღე­რალ თე­მურ გუ­გუშ­ვილ­საც მი­ა­ღე­ბი­ნეს კონ­კურ­სში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა, რო­მე­ლიც 40 წე­ლია დგას სცე­ნა­ზე და გაყ­ვა­ნით კი ჟორ­და­ნია გა­იყ­ვა­ნეს. სხვა­თა შო­რის, მე კი­თხვა მაქვს პარ­ლა­მენ­ტთან: როცა იღებ­დნენ კა­ნონს სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბის შე­სა­ხებ, რა­ტომ არ გა­ით­ვა­ლის­წი­ნეს ის, რომ სა­ჭი­როა, ოპე­რის სა­ხელ­მწი­ფო თე­ატ­რის­თვის სპე­ცი­ფი­კუ­რი კა­ნო­ნი მი­ე­ღოთ, რომ ოპე­რის სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლი გან­სხვავ­დე­ბა დრა­მის ხელ­მძღვა­ნე­ლის­გან იმით, რომ ოპე­რა­ში უნდა იცო­დე კარ­გად ვო­კა­ლი, რად­გან სწო­რედ ვო­კა­ლია დო­მი­ნან­ტი სპე­ცი­ა­ლო­ბა. ნა­ხონ, ბა­ტო­ნო, ევ­რო­პის ასეთ დიდ თე­ატ­რებ­ში, სწო­რედ ვო­კა­ლის სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი არი­ან სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბი. სხვა­თა შო­რის, ოდი­შა­რი­ას რომ შევ­ხვდი, ეს ვუ­თხა­რი. ასე­ვე ვუ­თხა­რი, რომ დი­რი­ჟო­რი არ უნდა იყოს ერ­თპი­როვ­ნუ­ლი მმარ­თვე­ლი. ამ ლა­პა­რა­კის შემ­დეგ ად­გნენ და მა­ინ­ცდა­მა­ინც დი­რი­ჟო­რი მო­იყ­ვა­ნეს ამ პოსტზე.

- კი, მაგ­რამ ოპე­რა­ში არ­სე­ბობს საბ­ჭო და მათ რა თქვეს ამის შე­სა­ხებ?

- ბორ­დის ერ­თმა წევ­რმა ჩემს შვილს, რო­მე­ლიც ასე­ვე ოპე­რა­შია მომ­ღე­რა­ლი, პირ­და­პირ უთხრა: არ იცი, ჟორ­და­ნი­ას და­ნიშ­ვნა რომ პასი იყო ზე­მო­დან მო­წო­დე­ბუ­ლიო? და ვის­გან იყო ეს პასი? ვის­გან და ივა­ნიშ­ვი­ლის ოჯა­ხის­გან. ამ დროს ჟორ­და­ნი­ას ხელ­ში თე­ატ­რი მი­ე­ქა­ნე­ბა გა­ნად­გუ­რე­ბის­კენ.

- რას გუ­ლის­ხმობთ გა­ნად­გუ­რე­ბა­ში, მარ­ტო იმას, რომ თქვენ არ და­ი­ნიშ­ნეთ სო­ლის­ტად?

- მე იმი­ტომ არ ვუნ­დი­ვარ, რად­გა­ნაც ხმა­მაღ­ლა ვამ­ბობ, თუ რა სჭირს თე­ატრს. სხვა­თა შო­რის, გე­ტყვით ერთ ამ­ბავს, რო­მე­ლიც გი­ორ­გი ჟორ­და­ნი­ას მა­მას ეხე­ბა, ვახ­ტანგ ჟორ­და­ნი­ას და არა­სო­დეს რომ არ მით­ქვამს: როცა ცხო­ნე­ბუ­ლი ჟვა­ნია პრე­მი­ე­რი იყო და ოპე­რა­ში დი­რი­ჟო­რის სა­კი­თხი წყდე­ბო­და, ჟვა­ნი­ას­თან მა­შინ მი­ვე­დით მე და ერთი ჩემი მე­გო­ბა­რი, რომ­ლის გვარ­საც ვერ ვა­სა­ხე­ლებ, რად­გან მის­გან ნე­ბარ­თვა არ მაქვს. მა­შინ ზურა ჟვა­ნი­ამ ასე­თი რამ გვი­თხრა: ვახ­ტან­გი სა­ზღვარ­გა­რეთ ხში­რად და­დის და ამ სი­ა­რულ­ში თე­ატ­რი დარ­ჩე­ბა უპატ­რო­ნოდ. დი­რი­ჟო­რის ად­გი­ლას კი და­ტო­ვებს თა­ვის შვილს დი­რი­ჟო­რად და ჩვენ მის უნი­ჭო შვილს თე­ატრს ვერ ვან­დობ­თო. ამის მოწ­მე დღე­საც ცო­ცხა­ლია და და­დის ამ ქა­ლაქ­ში. აი, ეს კაცი მო­იყ­ვა­ნა ივა­ნიშ­ვილ­მა ოპე­რა­ში. მე გა­და­წყვე­ტი­ლი მაქვს, სა­ნამ პა­სუ­ხი მო­მი­ვი­დო­დეს ინ­გლი­სი­დან, ოთხ დიდ დი­რი­ჟორს გა­ვუგ­ზავ­ნო ჩემი ნამ­ღე­რი არი­ე­ბი ოპე­რე­ბი­დან და თან და­ვურ­თო ჟორ­და­ნი­ას ნა­დი­რი­ჟო­რე­ბი ეს ოპე­რე­ბი და იმათ გან­სა­ზღვრონ, ჟორ­და­ნია დღეს სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლად უნდა იყოს თუ არა.

- თქვენ თუ მიხ­ვე­დით გი­ორ­გის­თან და და­ე­ლა­პა­რა­კეთ?

- კი, ამ ცოტა ხნის წინ ვი­ყა­ვი და ვუ­თხა­რი, ეს ჩემი თე­ატ­რია, რად­გა­ნაც ამ წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ორი ტო­მა­რა სცე­ნის მტვე­რი მაქვს ნაყ­ლა­პი და დაბ­რუ­ნე­ბა მინ­და-მეთ­ქი. მი­მი­კი­ბა, კულ­ტუ­რის მი­ნისტრს და­ვე­ლა­პა­რა­კე­ბიო და გა­მო­მიშ­ვა. მეს­მის, რომ სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლი და­ინ­ტე­რეს­დეს ჩემი ფორ­მა­ში ყოფ­ნით, მაგ­რამ არა­ფე­რი უთ­ქვამს ამის შე­სა­ხებ. თა­ვის დრო­ზე მერ­კელ­მა დამ­დო პა­ტი­ვი და თუ ახლა კე­მე­რო­ნი დამ­დებს პა­ტივს, ევ­რო­პი­დან და­გა­ნახ­ვებთ, რა ფორ­მა­შიც ვარ.

- კი, მაგ­რამ ოპე­რის სო­ლის­ტის მი­ღე­ბა კულ­ტუ­რის მი­ნის­ტრის დო­ნე­ზე ხდე­ბა?.

- არა, რა თქმა უნდა. დღე­ვან­დე­ლი კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო არის და­ი­რას დო­ნე­ზე, ხომ იცით ეგ საკ­რა­ვი? მი­ნის­ტრთან შემყვა პა­ა­ტა ბა­რა­თაშ­ვი­ლი და მივ­ხვდი, რომ ოდი­შა­რია ამ საქ­მეს­თან ახ­ლო­საც არ არის. როცა ავუხ­სე­ნი სი­ტუ­ა­ცია, მი­პა­სუ­ხა, ჩემი და ჟორ­და­ნი­ას ხედ­ვე­ბი ერ­თმა­ნეთს ემ­თხვე­ვაო. ამ

დროს ოდი­შა­რია პო­ლი­ტი­კუ­რი ფი­გუ­რაა, მან უნდა მი­ი­ღოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა და თუ უარს მე­უბ­ნე­ბა, ესეც უნდა იყოს მო­ტი­ვი­რე­ბუ­ლი. ვთვლი, რომ ეს არის ობსტრუქ­ცია და ამას ვინ ხელ­მძღვა­ნე­ლობს, ეგ არ ვიცი. ხმა­მაღ­ლა ვა­ცხა­დებ: გვერ­დით და­მი­ყე­ნონ კონ­კუ­რენ­ტი გინ­და ბან­ში და გინ­და ბა­რი­ტონ­ში და ნა­ხონ, რომ გა­მოც­დი­ლე­ბაც მაქვს, ხმაც და რა­ტომ არ უნდა ვიმ­ღე­რო? მე ახლა ოქ­როს წლე­ბი მაქვს და რა­ტომ არ მაძ­ლე­ვენ უფ­ლე­ბას სცე­ნა­ზე ყოფ­ნის? რე­ნა­ტო ბრუ­ზო­ნი 80 წლის დგას და მღე­რის, კაცო. რა­ტომ მი­წუ­ნე­ბენ სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ამიხ­სნან, იმი­ტომ, რომ უნი­ჭო­ბას ვამ­ხელ? და თუკი ბა­ტო­ნი პრე­მი­ე­რი გა­და­წყვეტს ჩემ­თან შეხ­ვედ­რას, კი­დევ მეტს ვე­ტყვი ამას­თან და­კავ­ში­რე­ბით.

რაც შე­ე­ხე­ბა ოპე­რის თე­ატრს, მას უნდა სას­წრა­ფოდ შვე­ლა. რო­გორც კი ამო­ვი­ღე ხმა და ვთქვი, ოპე­რა­ში შვი­ლე­ბის გამო ხდე­ბა ნე­პო­ტიზ­მი-მეთ­ქი, ყვე­ლა და­ი­მა­ლა. სხვა­თა შო­რის, ეს სი­ტყვა უხ­სე­ნა პრე­მი­ერს ასე­ვე ვაჟა ბე­რი­ძე­მაც. მივ­მარ­თავ სა­ხელ­მწი­ფო ორ­კესტრის წევ­რებს, კერ­ძოდ, პირ­ველ ვი­ო­ლი­ნოს ლელა მჭედ­ლი­ძეს, გა­მო­ვიდ­ნენ და თქვან, მას და მის კო­ლე­გებს სი­ა­მოვ­ნებთ ისეთ დი­რი­ჟორ­თან მუ­შა­ო­ბა, როცა დი­რი­ჟორს ხელ­ზე კი არ უყუ­რე­ბენ, არა­მედ პარ­ტი­ტუ­რა­ში აქვთ თა­ვე­ბი ჩა­ყო­ფი­ლი? მოს­წონთ ეს? ოპე­რა­ში რა პრობ­ლე­მე­ბია, იცით? დი­რი­ჟორს ვერ გა­ურ­კვე­ვია, რო­მელ გა­სა­ღებ­ში იმ­ღე­როს მომ­ღე­რალ­მა. ის­მის ხმე­ბი, რომ­ლებ­საც შვე­ლა და მუ­შა­ო­ბა უნ­დათ და ამ მომ­ღერ­ლე­ბის შვე­ლა კი არის ოპე­რის ხვა­ლინ­დე­ლი დღე. დიდი ტრა­დი­ცია აქვს ჩვენს ოპე­რას და ეს არ უნდა გაგ­რძელ­დეს? მი­პა­სუ­ხონ ჩემს კი­თხვებ­ზე.

ამის შემ­დეგ უკვე ბრალ­დე­ბის ობი­ექ­ტებ­თან და­კავ­ში­რე­ბა ვცა­დე. ბა­ტონ გი­ორ­გი ჟორ­და­ნი­ას ტე­ლე­ფო­ნი გა­მორ­თუ­ლი იყო, გივი ჭი­ჭი­ნა­ძემ კი, რო­მელ­საც შე­ტყო­ბი­ნე­ბაც გა­ვუგ­ზავ­ნეთ, ჩვენ ზა­რებს არ უპა­სუ­ხა. სურ­ვი­ლის შემ­თხვე­ვა­ში "ალია" სი­ა­მოვ­ნე­ბით და­ა­ფიქ­სი­რებს მათ პო­ზი­ცი­ა­საც, რად­გა­ნაც ბრალ­დე­ბე­ბი ნამ­დვი­ლად სე­რი­ო­ზუ­ლია.

თა­მარ ოქ­რუ­აშ­ვი­ლი

გა­ზე­თი "ალია"

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ჩრდილოეთ კორეის ახალმა სამხედრო ხომალდმა კატასტროფა განიცადა

ქართველი საოპერო მომღერალი ბიძინა ივანიშვილს ემუქრება

ქართველი საოპერო მომღერალი ბიძინა ივანიშვილს ემუქრება

"თქვენო აღმატებულებავ, ბატონო პრემიერ-მინისტრო! გიგზავნით წერილს არშემდგარი სახელმწიფოდან, რომელსაც საქართველო ჰქვია და, სადაც საქმისმცოდნე პროფესიონალები მსხვერპლნი არიან მთავრობის უნიჭო ფავორიტთა დაწინაურების პოლიტიკისა, რომელიც საფრთხეს უქმნის ქვეყნის კულტურულ მომავალს. ბატონო პრემიერო, გთხოვთ მომცეთ თავშესაფარი და დიდი ბრიტანეთის მოქალაქეობა, რათა, როგორც დიდი გამოცდილების პროფესიონალს, მომეცეს საშუალება, ჩემი შემოქმედების ოქროს წლების რეალიზება მოვახდინო".

ამ წერილს ინგლისის პრემიერ დევიდ კემერონს ჩვენი პრემიერის მიერ განაწყენებული, 30-წლიანი გამოცდილების მქონე ოპერის სოლისტი, რევაზ ლაგვილავა სწერს. რატომ მიიღო ასეთი გადაწყვეტილება ქართველმა ბარიტონმა, ის თავად მოგვიყვება:

- ოთარაანთ ქვრივის თვისება მაქვს, გუბერნატორამდე ერთი ქათმის გულისთვის რომ მივიდა. ამ საქმეს მაინც მივიყვან ბოლომდე და მე თუ ივანიშვილის გვარი ევროსაბჭოზე არ გამოვაცხადებინე ჩემთან კონტექსტში, რეზო ლაგვილავა არ ვიყო! დაწერეთ აუცილებლად, რომ პრემიერმა შეურაცხყოფა მომაყენა საქართველოში ერთადერთ დრამატულ ბარიტონს და ჩემს ღირსებას შეეხო.

- პრემიერმა მოგაყენათ შეურაცხყოფა?

- კი და ვისი ხელით? იმ უნიჭო გიორგი ჟორდანიას ხელით, ოპერის სამხატვრო ხელმძღვანელად რომ დანიშნა. თავიდანვე ვიტყვი, რომ თავად პრემიერი არც კი მიცნობს, რადგანაც არასოდეს ვყოფილვარ იმ "ნახლებნიკებს" შორის, ბიძინასთან რომ ეწერებოდნენ სიებში, მაგრამ მომღერლებს ვის გვინიშნავენ ოპერაში სამხატვრო ხელმძღვანელებად, ეს ხომ იცის პრემიერმა? 2003 წელს "ნაცები" რომ მოვიდნენ ხელისუფლებაში, ოპერაში წინა წლებში ვინც მოღვაწეობდა, იმათი სურათებიც კი ჩამოხსნეს და თქვეს, აქამდე მომღერლები არ არსებულანო, მაგრამ სააკაშვილს ლაგვილავა არ გამოუშვია თეატრიდან. ერთი წლის შემდეგ ჩემით წამოვედი, რადგანაც მივხვდი, იქ რომ დავრჩენილიყავი, ალბათ, ციხეში წავიდოდი. სანამ მთავრობა შეიცვლებოდა, ანგელა მერკელს მივწერე წერილი. თქვენ წარმოიდგინეთ, ზუსტად ერთ კვირაში მომივიდა მერკელისგან პასუხი, წამოდით გერმანიაში და დაგასაქმებთო, მაგრამ ამასობაში ახლები მოვიდნენ მთავრობის სათავეში და თავი შევიკავე, მეგონა, ქვეყანა დალაგდებოდა და ამას რას ვხედავ? მე ბატონ ივანიშვილს თავის სპეციალობაში ვერაფერს ვასწავლი და იმასაც ვაღიარებ, რომ მან მთავარს გადაგვარჩინა - "ნაციონალების" სამუდამო ბატონობას, მაგრამ ჩემი შეურაცხყოფის უფლებას არავის მივცემ. საქმე ისაა, რომ პრემიერმა ოპერაში სამხატვრო ხელმძღვნაელად დანიშნა გიორგი ჟორდანია. ეს გახლავთ დირიჟორ ვახტანგ ჟორდანიას ვაჟი და ამით განადგურების გზაზე დამდგარი თეატრის ბოლომდე დასამარებას შეუწყო ხელი. მე გეტყვით, რა ხდება: ბიძინას ქალიშვილი და გიორგი ჟორდანიას ქალიშვილი არიან ბავშვობის მეგობრები და კლასელები, ამას დაემატა ის ხალხი, ვინც ოპერის თეატრში გვერდიდან აწყობს საქმეებს და გიორგისაც ამიტომ ჩაბარდა ოპერის მმართველობა.

- ვის გულისხმობთ გვერდიდან საქმის ჩამწყობებში?

- ვის და მომღერალ გივი ჭიჭინაძეს, რომელიც ბიძინას პოლიტსაბჭოშია და რომელმაც გარედან დაიწყო ოპერის საქმეებში ქექვა. რა არის ეს – ნეპოტიზმი თუ ფავორიტიზმი? გივი ჭიჭინაძეს რა უფლება აქვს, რომ ოპერის თეატრში სამხატვრო ხელმძღვანელის დანიშვნაში მიიღოს მონაწილეობა? ეს ადამიანი კარგი ხმის პატრონია და კლასიკურ ვოკალს რომ გაჰყოლოდა, შეეძლო შედეგის მიღება, მაგრამ რატომ უნდა ჩაერიოს ჩვენს საქმეებში?

- რა იცით, რომ გივი ჭიჭინაძე ოპერის საქმეებში ერევა?

- ამას მე კი არა, მთელი თბილისი ლაპარაკობს. როცა გადავწყვიტე ოპერაში დაბრუნება, რამდენიმე პირმა მითხრა, გივი ჭიჭინაძეს დაუკავშირდი, რადგანაც პრემიერთან ეგ ახლობლობსო, მაგრამ რატომ უნდა ჩამეწყო მასთან საქმე? ხომ მივწერე ინგლისის პრემიერს უკვე, რომ ფეოდალური ნეპოტიზმია ოპერაში-მეთქი? რასაც ვუყურებ, სხვა სურათს ვერ ვხედავ. ოპერაშიც ნეპოტიზმია და კულტურის სამინისტროშიც, მითხარით, მანანა ბერიკაშვილი კულტურის მინისტრის მოადგილის პოსტზე რის გამოა დაყენებული, ამიხსენით, თუ შეიძლება? იმიტომ ხომ არა, რომ მამამისი პრემიერის სუფრის წევრია? ჩემი აზრი თუ გაინტერესებთ, გივი ბერიკაშვილის შემოქმედება არის ერთი ჩვეულებრივი სახასიათო მსახიობის შემოქმედება, რომელსაც დიდი დატვირთვა არ აქვს მაყურებლისთვის, მაგრამ ამ ადამიანს თავისი მაყურებელი ჰყავს და ეს ჩემი საქმე არ არის. მე იმ თემაზე ვლაპარაკობ, რაც ჩემს საქმედ მიმაჩნია. ახალმა ხელისუფლებამ ერთადერთი, ვინც კი მოსვლისთანავე მოხსნა დიდი თეატრების სამხატვრო ხელმძღვანელობიდან, ეს იყო ოპერის თეატრიდან დავით საყვარელიძე, იმიტომ რომ ჟორდანიას უმზადებდნენ ადგილს.

- როგორც მახსოვს, პირდაპირ არ დანიშნულა ჟორდანია დათოს ადგილას.

- კი, ჯერ თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელობა რომ გააუქმეს, თეატრის მმართველად დაინიშნა ჟორდანია და პარლამენტში როგორც კი მიიღეს კანონი სამხატვრო ხელმძღვანელების შესახებ, ფორმალური კონკურსი მოეწყო და ჟორდანია დაინიშნა ამ პოსტზე.

- რას ნიშნავს ფორმალური კონკურსი, რას გულისხმობთ?

- ეს იყო ორი კაცის კონკურსი, რადგან მომღერალ თემურ გუგუშვილსაც მიაღებინეს კონკურსში მონაწილეობა, რომელიც 40 წელია დგას სცენაზე და გაყვანით კი ჟორდანია გაიყვანეს. სხვათა შორის, მე კითხვა მაქვს პარლამენტთან: როცა იღებდნენ კანონს სამხატვრო ხელმძღვანელობის შესახებ, რატომ არ გაითვალისწინეს ის, რომ საჭიროა, ოპერის სახელმწიფო თეატრისთვის სპეციფიკური კანონი მიეღოთ, რომ ოპერის სამხატვრო ხელმძღვანელი განსხვავდება დრამის ხელმძღვანელისგან იმით, რომ ოპერაში უნდა იცოდე კარგად ვოკალი, რადგან სწორედ ვოკალია დომინანტი სპეციალობა. ნახონ, ბატონო, ევროპის ასეთ დიდ თეატრებში, სწორედ ვოკალის სპეციალისტები არიან სამხატვრო ხელმძღვანელები. სხვათა შორის, ოდიშარიას რომ შევხვდი, ეს ვუთხარი. ასევე ვუთხარი, რომ დირიჟორი არ უნდა იყოს ერთპიროვნული მმართველი. ამ ლაპარაკის შემდეგ ადგნენ და მაინცდამაინც დირიჟორი მოიყვანეს ამ პოსტზე.

- კი, მაგრამ ოპერაში არსებობს საბჭო და მათ რა თქვეს ამის შესახებ?

- ბორდის ერთმა წევრმა ჩემს შვილს, რომელიც ასევე ოპერაშია მომღერალი, პირდაპირ უთხრა: არ იცი, ჟორდანიას დანიშვნა რომ პასი იყო ზემოდან მოწოდებულიო? და ვისგან იყო ეს პასი? ვისგან და ივანიშვილის ოჯახისგან. ამ დროს ჟორდანიას ხელში თეატრი მიექანება განადგურებისკენ.

- რას გულისხმობთ განადგურებაში, მარტო იმას, რომ თქვენ არ დაინიშნეთ სოლისტად?

- მე იმიტომ არ ვუნდივარ, რადგანაც ხმამაღლა ვამბობ, თუ რა სჭირს თეატრს. სხვათა შორის, გეტყვით ერთ ამბავს, რომელიც გიორგი ჟორდანიას მამას ეხება, ვახტანგ ჟორდანიას და არასოდეს რომ არ მითქვამს: როცა ცხონებული ჟვანია პრემიერი იყო და ოპერაში დირიჟორის საკითხი წყდებოდა, ჟვანიასთან მაშინ მივედით მე და ერთი ჩემი მეგობარი, რომლის გვარსაც ვერ ვასახელებ, რადგან მისგან ნებართვა არ მაქვს. მაშინ ზურა ჟვანიამ ასეთი რამ გვითხრა: ვახტანგი საზღვარგარეთ ხშირად დადის და ამ სიარულში თეატრი დარჩება უპატრონოდ. დირიჟორის ადგილას კი დატოვებს თავის შვილს დირიჟორად და ჩვენ მის უნიჭო შვილს თეატრს ვერ ვანდობთო. ამის მოწმე დღესაც ცოცხალია და დადის ამ ქალაქში. აი, ეს კაცი მოიყვანა ივანიშვილმა ოპერაში. მე გადაწყვეტილი მაქვს, სანამ პასუხი მომივიდოდეს ინგლისიდან, ოთხ დიდ დირიჟორს გავუგზავნო ჩემი ნამღერი არიები ოპერებიდან და თან დავურთო ჟორდანიას ნადირიჟორები ეს ოპერები და იმათ განსაზღვრონ, ჟორდანია დღეს სამხატვრო ხელმძღვანელად უნდა იყოს თუ არა.

- თქვენ თუ მიხვედით გიორგისთან და დაელაპარაკეთ?

- კი, ამ ცოტა ხნის წინ ვიყავი და ვუთხარი, ეს ჩემი თეატრია, რადგანაც ამ წლების განმავლობაში ორი ტომარა სცენის მტვერი მაქვს ნაყლაპი და დაბრუნება მინდა-მეთქი. მიმიკიბა, კულტურის მინისტრს დაველაპარაკებიო და გამომიშვა. მესმის, რომ სამხატვრო ხელმძღვანელი დაინტერესდეს ჩემი ფორმაში ყოფნით, მაგრამ არაფერი უთქვამს ამის შესახებ. თავის დროზე მერკელმა დამდო პატივი და თუ ახლა კემერონი დამდებს პატივს, ევროპიდან დაგანახვებთ, რა ფორმაშიც ვარ.

- კი, მაგრამ ოპერის სოლისტის მიღება კულტურის მინისტრის დონეზე ხდება?.

- არა, რა თქმა უნდა. დღევანდელი კულტურის სამინისტრო არის დაირას დონეზე, ხომ იცით ეგ საკრავი? მინისტრთან შემყვა პაატა ბარათაშვილი და მივხვდი, რომ ოდიშარია ამ საქმესთან ახლოსაც არ არის. როცა ავუხსენი სიტუაცია, მიპასუხა, ჩემი და ჟორდანიას ხედვები ერთმანეთს ემთხვევაო. ამ

დროს ოდიშარია პოლიტიკური ფიგურაა, მან უნდა მიიღოს გადაწყვეტილება და თუ უარს მეუბნება, ესეც უნდა იყოს მოტივირებული. ვთვლი, რომ ეს არის ობსტრუქცია და ამას ვინ ხელმძღვანელობს, ეგ არ ვიცი. ხმამაღლა ვაცხადებ: გვერდით დამიყენონ კონკურენტი გინდა ბანში და გინდა ბარიტონში და ნახონ, რომ გამოცდილებაც მაქვს, ხმაც და რატომ არ უნდა ვიმღერო? მე ახლა ოქროს წლები მაქვს და რატომ არ მაძლევენ უფლებას სცენაზე ყოფნის? რენატო ბრუზონი 80 წლის დგას და მღერის, კაცო. რატომ მიწუნებენ საქართველოში, ამიხსნან, იმიტომ, რომ უნიჭობას ვამხელ? და თუკი ბატონი პრემიერი გადაწყვეტს ჩემთან შეხვედრას, კიდევ მეტს ვეტყვი ამასთან დაკავშირებით.

რაც შეეხება ოპერის თეატრს, მას უნდა სასწრაფოდ შველა. როგორც კი ამოვიღე ხმა და ვთქვი, ოპერაში შვილების გამო ხდება ნეპოტიზმი-მეთქი, ყველა დაიმალა. სხვათა შორის, ეს სიტყვა უხსენა პრემიერს ასევე ვაჟა ბერიძემაც. მივმართავ სახელმწიფო ორკესტრის წევრებს, კერძოდ, პირველ ვიოლინოს ლელა მჭედლიძეს, გამოვიდნენ და თქვან, მას და მის კოლეგებს სიამოვნებთ ისეთ დირიჟორთან მუშაობა, როცა დირიჟორს ხელზე კი არ უყურებენ, არამედ პარტიტურაში აქვთ თავები ჩაყოფილი? მოსწონთ ეს? ოპერაში რა პრობლემებია, იცით? დირიჟორს ვერ გაურკვევია, რომელ გასაღებში იმღეროს მომღერალმა. ისმის ხმები, რომლებსაც შველა და მუშაობა უნდათ და ამ მომღერლების შველა კი არის ოპერის ხვალინდელი დღე. დიდი ტრადიცია აქვს ჩვენს ოპერას და ეს არ უნდა გაგრძელდეს? მიპასუხონ ჩემს კითხვებზე.

ამის შემდეგ უკვე ბრალდების ობიექტებთან დაკავშირება ვცადე. ბატონ გიორგი ჟორდანიას ტელეფონი გამორთული იყო, გივი ჭიჭინაძემ კი, რომელსაც შეტყობინებაც გავუგზავნეთ, ჩვენ ზარებს არ უპასუხა. სურვილის შემთხვევაში "ალია" სიამოვნებით დააფიქსირებს მათ პოზიციასაც, რადგანაც ბრალდებები ნამდვილად სერიოზულია.

თამარ ოქრუაშვილი

გაზეთი "ალია"

LIVE: გია ხუხაშვილი "ნიუსრუმიდან"

"ანტიგმირი უნდა დამალო" -  გია ხუხაშვილი  პარლამენტიდან ვანო ზარდიაშვილის წასვლაზე

უკრაინის პროკურატურამ მიხეილ სააკაშვილის მიმართვაზე საქმე აღძრა