საზოგადოება
პოლიტიკა
მსოფლიო

16

ივლისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ოთხშაბათი, მთვარის ოცდამეორე დღე დაიწყება 23:52-ზე, მთვარე ვერძში გადავა 08:31-ზე – გაზარდეთ თქვენი ცოდნის დონე. შეისწავლეთ ახალი. იმუშავეთ მნიშვნელოვან დოკუმენტებთან. ხელი მოაწერე კონტრაქტებს. დაალაგეთ არქივი. დაუთმეთ დღე განათლებას და სწავლას. მოაგვარეთ მარტივი საკითხები და არ მიიღოთ სერიოზული გადაწყვეტილებები. არ არის რეკომენდებული: ახალი და სერიოზული საქმეების დაწყება. ბევრი მუშაობა. ვაჭრობა. სიზარმაცე. იყავით ყურადღებიანი ბარძაყების, ქვედა ხერხემლის მიმართ. არ არის რეკომენდებული მარხვა ან შიმშილი. კარგია ტანსაცმლის გაუთოება და შენახვა; ზამთრისთვის ხილის გაყინვა და კონსერვაცია.
სამართალი
Faceამბები
მოზაიკა
მეცნიერება
კონფლიქტები
სამხედრო
სპორტი
წიგნები
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
პრობლემური სესხები - რა გზები არსებობს "შავი სიიდან თავის დასაღწევად"
პრობლემური სესხები - რა გზები არსებობს "შავი სიიდან თავის დასაღწევად"

პრობ­ლე­მუ­რი სეს­ხე­ბის კრი­ზი­სის გავ­ლე­ნა სა­ქარ­თვე­ლო­ზე სულ უფრო საგ­რძნო­ბი ხდე­ბა. გა­ი­ზარ­და იმ მო­ქა­ლა­ქე­თა რი­ცხვი, რომ­ლე­ბიც ვერ ფა­რა­ვენ, ან დაგ­ვი­ა­ნე­ბით, ეტა­პობ­რი­ვად ფა­რა­ვენ კრე­დი­ტებს.

არ­სე­ბობს თუ არა პრობ­ლე­მის მოგ­ვა­რე­ბის გზე­ბი და ვის მივ­მარ­თოთ მის გა­და­საჭ­რე­ლად. კი­თხვებს ად­ვო­კა­ტი, შალ­ვა ნა­დი­რა­ძე პა­სუ­ხობს.

გა­მოგ­ზავ­ნი­ლი კი­თხვე­ბი

ლაშა:

ვარ 22 წლის. 20 წლის ასაკ­ში ტაო ბან­კმა, სა­ქარ­თვე­ლოს ბან­კმა და მიკ­რო­სა­ფი­ნან­სო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­მა მომ­ცეს საკ­რე­დი­ტო ბა­რა­თე­ბი და ტექ­ნი­კა გან­ვა­დე­ბით. თუმ­ცა რე­ა­ლუ­რად არ ვმუ­შა­ობ­დი. ვიხ­დი­დი პე­რი­ო­დუ­ლად. ეხლა ვმუ­შა­ობ და ყვე­ლა კრე­დი­ტი გა­ნუ­ლე­ბუ­ლი მაქვს. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ სეს­ხი დავ­ფა­რე დავ­რჩი შავ სი­ა­ში. თუ არის რამე გზა პრობ­ლე­მის მო­საგ­ვა­რებ­ლად ბან­კე­ბის ნდო­ბის ხე­ლახ­ლა მო­სა­პო­ვებ­ლად?

-კრე­დი­ტის გა­ცე­მა არის ბან­კის უფ­ლე­ბა და არა ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა. ბან­კი თვი­თონ აფა­სებს კლი­ენ­ტის ის­ტო­რი­ი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე გას­ცეს თუ არა კრე­დი­ტი. გარ­და ამი­სა არ­სე­ბობს ე.წ "შავი სია", ეს არის სა­აქ­ციო სა­ზო­გა­დო­ე­ბა "კრე­დიტ ინფო სა­ქარ­თვე­ლო " რო­მელ­თა­ნაც და­დე­ბუ­ლია მე­მო­რან­დუ­მი, რო­მე­ლიც არის ცალ­მხრი­ვი. ამ მე­მო­რა­ნუმს სა­ქარ­თვე­ლოს ეროვ­ნუ­ლი ბან­კი , სა­აქ­ციო სა­ზო­გა­დო­ე­ბა "კრე­დიტ ინფო სა­ქარ­თვე­ლო" , და­ნარ­ჩე­ნი კო­მერ­ცი­უ­ლი ბან­კე­ბი და მიკ­რო სა­ფი­ნან­სო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი აწე­რენ ხელს. მე­მო­რან­დუ­მის თა­ნახ­მად თი­თო­ე­უ­ლი მო­ნა­წი­ლე ვალ­დე­ბუ­ლია კლი­ენ­ტე­ბის ის­ტო­რია გა­და­უგ­ზავ­ნოს შე­სა­ნა­ხად ამ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას. ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის დე­ბუ­ლე­ბით, მე­მო­რან­დუ­მი­თაც და შიდა ბრძა­ნე­ბი­თაც წეს­რიგ­დე­ბა რომ ეს ინ­ფორ­მა­ცია შე­ნა­ხულ უნდა იქ­ნას 5 წელი. 5 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში კლი­ენ­ტის ის­ტო­რია შე­ნა­ხუ­ლი იქ­ნე­ბა ბა­ზა­ში და 5 წლის შემ­დეგ იგი ავ­ტო­მა­ტუ­რად იქ­ნე­ბა წაშ­ლი­ლი. მაგ­რამ გა­სათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლია რომ მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა ბან­კმა შე­იძ­ლე­ბა ის­ტო­რი­ას მა­ინც მი­აქ­ცი­ოს ყუ­რა­დღე­ბა და ამას ვე­რა­ფერს ვერ მო­ვუ­ხერ­ხებთ იუ­რი­დი­უ­ლად და სა­მარ­თლებ­რი­ვად. ეს მისი უფ­ლე­ბაა და შე­უძ­ლია მო­მა­ვალ კონ­კრე­ტულ შემ­თხვე­ვებ­ში გა­ით­ვა­ლის­წი­ნოს გარ­კვე­უ­ლი პი­რო­ბე­ბი. ამ შემ­თხვე­ვა­ში მე ვურ­ჩევ­დი ლა­შას, რომ ახა­ლი კრე­დი­ტე­ბის და­ფარ­ვით გა­მო­ას­წო­როს თა­ვი­სი მდგო­მა­რე­ო­ბა. ამ ყვე­ლაფ­რის შემ­დეგ კი შე­იძ­ლე­ბა ბან­კმა მას სო­ლი­დუ­რი სეს­ხე­ბიც მის­ცეს.

ლა­უ­რა ხალ­ვა­ში:

რა­ტომ არ არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი შავი სია გა­უქ­მდეს?

-შავი სიის გა­უქ­მე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლია. ეს და­მო­კი­დე­ბუ­ლია მხა­რე­თა ნე­ბა­ზე . თა­ვის დრო­ზე მხა­რე­ებ­მა მო­ა­წე­რეს ხელი ამ მე­მო­რან­დუმს და მათ შე­უძ­ლი­ათ ისევ გა­ა­უქ­მონ, მაგ­რამ ეს ზო­გა­დად სჭირ­დე­ბა საკ­რე­დი­ტო სის­ტე­მას მდგრა­დი რომ იყოს და არ შე­იქ­მნას ქა­ო­სი სის­ტე­მა­ში. სა­ჭი­როა იცოდ­ნენ ამ სის­ტე­მის მო­ნა­წი­ლე­ებ­მა ვის­ზე უნდა გას­ცენ კრე­დი­ტი და ვის­ზე არა. ამი­ტო­მაც შე­იქ­მნა ბა­ზის შექ­მნის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა. ეს გან­სა­ზღვრავს ვინ არის გა­დახ­დის უნა­რი­ა­ნი და ვინ უუ­ნა­რო. რაც შე­ე­ხე­ბა შავ სიას თი­თე­ულ ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა­ში რო­მელ­საც კლი­ენ­ტი აწერს ბანკთან ,იქ არის დე­ბუ­ლე­ბა რო­მელ­საც სამ­წუ­ხა­როდ ყუ­რა­დღე­ბას არ აქ­ცე­ვენ. ამ ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის დე­ბუ­ლე­ბა­ში წე­რია, რომ ბან­კი კლი­ენ­ტის თან­ხმო­ბას წი­ნას­წარ იღებს იმა­ზე, რომ გა­ნა­თავ­სოს ინ­ფორ­მა­ცია ამ მო­ნა­ცემ­თა ბა­ზა­ში. კლი­ენტს შე­უძ­ლია არ და­ე­თან­ხმოს ამ დე­ბუ­ლე­ბას, თუმ­ცა მე­ო­რე სა­კი­თხია ბან­კი რამ­დე­ნად ამო­ი­ღებს ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბი­დან ამ პი­რო­ბებს. კლი­ენ­ტის უფ­ლე­ბა არის, სცა­დოს მო­ლა­პა­რა­კე­ბა მი­უ­ხე­და­ვად ყვე­ლაფ­რი­სა.

მკი­თხვე­ლი ხა­თუ­თი:

ჩემს ახ­ლო­ბელს სა­ქარ­თვე­ლოს ბან­კი­დან გა­მო­ტა­ნი­ლი აქვს 200 ლა­რი­ა­ნი სეს­ხი. დღე­ვან­დე­ლი

მდგო­მა­რე­ო­ბით გა­და­სახ­დე­ლი თან­ხა არის და­ახ­ლო­ე­ე­ბით 500 ლარი. გთხოვთ მი­პა­სუ­ხოთ, აღ­ნიშ­ნუ­ლი და­ვა­ლი­ა­ნე­ბის და­ფარ­ვის შემ­დგომ ხომ არ და­იბ­ლო­კე­ბა ეს პი­როვ­ნე­ბა სა­ელ­ჩო­ში გა­სა­უბ­რე­ბის დროს.

-სა­მარ­თლებ­რი­ვად არა­ნა­ი­რი კავ­ში­რი არ არ­სე­ბობს გა­და­უხ­დელ სესხს და ვი­ზის გა­ცე­მას შო­რის. ვი­ზის გა­ცე­მის პი­რო­ბებ­ში არა­ნა­ი­რი მი­თი­თე­ბა არ არ­სე­ბობს იმას­თან და­კავ­ში­რე­ბით აქვს თუ არა რა­ი­მე ვალი პი­როვ­ნე­ბას. მაგ­რამ კლი­ენ­ტმა უნდა იცო­დეს რომ ამ შემ­თხვე­ვა­ში სა­ელ­ჩოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის გა­სა­ჩივ­რე­ბა შე­უძ­ლია. მხო­ლოდ ამ მი­ზე­ზით თუ არ გას­ცა სა­ელ­ჩომ ვიზა , ამ შემ­თხვე­ვა­ში შე­საძ­ლე­ბე­ლია დავა ამ სა­კი­თხზე და წარ­მა­ტე­ბი­თაც შე­იძ­ლე­ბა დას­რუ­ლე­ბა.

მზია:

ვარ თი­ბი­სი მბან­კის კლი­ენ­ტი,ბან­კის და­არ­სე­ბის დღი­დან.ვი­სარ­გებ­ლე სეს­ხით. ვი­ყა­ვი კარ­გი გა­დამ­ხდე­ლი, მაგ­რამ მოხ­და ისე რომ სამი თვე ვერ შე­ვი­ტა­ნე თან­ხა,ამი­სათ­ვის მივ­მარ­თე ბან­კის საკ­რე­დი­ტო გან­ყო­ფი­ლე­ბას. გა­ვი­ა­რე რესტრუქ­ტუ­რი­ზა­ცია, მაგ­რამ ამ ხნის მან­ძილ­ზე მოვ­ხვდი "შავ სი­ა­ში". პი­რა­დი და სამ­სა­ხუ­რებ­რი­ვი ურ­თი­ერ­თო­ბი­სას ბანკთან მქონ­და ძა­ლი­ან კარ­გი ის­ტო­რია. მას შემ­დეგ რაც აღ­მოვ­ჩნდი "შავ სი­ა­ში" გა­დახ­და მი­დის ნორ­მა­ლუ­რად, ისე­დაც დიდი დროა გა­სუ­ლი. მა­ინ­ტე­რე­სებს შევ­ძლებ თუ არა თა­ვის დაღ­წე­ვას შავი სი­ი­დან?

-აქ ალ­ბათ გა­და­ცი­ლე­ბა დიდი ხნის მან­ძილ­ზე ხდე­ბო­და, იმი­ტომ, რომ რო­გორც წესი 30 დღემ­დე გა­და­ცი­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში ბან­კი არ ად­გენს "შავ სიას", არ გა­დას­ცემს კლი­ენ­ტის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ას "შავ სი­ა­ში". 30 დღე­ზე მეტი თუა გა­და­ცი­ლე­ბა შემ­დეგ უკვე ავ­ტო­მა­ტუ­რად ხდე­ბა მი­წო­დე­ბა ინ­ფორ­მა­ცი­ის. თა­ვის დაღ­წე­ვის სა­შუ­ა­ლე­ბა ისევ იგი­ვეა რა­ზეც უკვე ვი­სა­უბ­რე, ანუ 5 წლის ვა­დით ინა­ხე­ბა ეს მო­ნა­ცე­მე­ბი. ამ პე­რი­ო­დის გან­მავ­ლო­ბა­ში ისევ კარ­გი ის­ტო­რი­ის შექ­მნით მი­უ­ხე­და­ვად "შავი სი­ი­სა" ბან­კმა მა­ინც გას­ცეს სეს­ხი. ბანკს არ აქვს უფ­ლე­ბა მხო­ლოდ "შავ სიას "და­ეყ­რდნოს. ბან­კი უნდა და­ეყ­რდნოს კლი­ენ­ტის სხვა მო­ნა­ცე­მებ­საც, რად­გან შე­იძ­ლე­ბა ის გა­დახ­დის უნა­რი­ა­ნი გახ­და ამ სი­ა­ში შეს­ვლის შემ­დეგ. შე­ი­ძი­ნა ქო­ნე­ბა , გა­მო­ას­წო­რა ის­ტო­რია და შე­იძ­ლე­ბა სა­ერ­თოდ არ მი­ექ­ცეს ყუ­რა­დღე­ბა "შავ სი­ა­ში " არ­სე­ბო­ბის ფაქტს.

ლელა ნა­დი­ბა­ი­ძე:

ჩემს თა­ნამ­შრო­მელს აქვს სა­ხელ­ფა­სო სეს­ხი ბან­კში. რა­მო­დე­ნი­მე თვით უნდა წას­ვლა საფ­რან­გეთ­ში მიწ­ვე­ვით. თუ შე­უშ­ლის ეს სეს­ხი ხელს მის წას­ვლას. ან თუ შე­იძ­ლე­ბა მის მა­გივ­რად ჩემი ხელ­ფა­სი­დან ჩა­მო­იჭ­რას სეს­ხი. მეც პე­და­გო­გი ვარ და ერთ სკო­ლა­ში ვმუ­შა­ობთ.

-ამ შემ­თხვე­ვა­ში მის წას­ვლას არა­ნა­ი­რად არ უშ­ლის ხელს სეს­ხის არ­სე­ბო­ბა, შე­უძ­ლია თა­ვი­სუფ­ლად წა­ვი­დეს. აქ სა­უ­ბა­რია სას­ხე­სო ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის პი­რო­ბე­ბის დრო­უ­ლად შეს­რუ­ლე­ბა­ზე. თუ ემ­თხვე­ვა მისი გა­დახ­დის ვადა აქ არ­ყოფ­ნის პე­რი­ოდს , მას გა­დახ­და შე­უძ­ლია აწარ­მო­ოს იგი­ვე ინ­ტერ­ნეტ ბან­კის მეშ­ვე­ო­ბით , ან შე­უძ­ლია ნე­ბის­მი­ერ მე­სა­მე პირს და­უ­ტო­ვოს მინ­დო­ბი­ლო­ბა და მისი სა­ხე­ლით შე­ავ­სოს სეს­ხი. ამ შემ­თხვე­ვა­ში მის თა­ნამ­შრო­მელ პე­და­გოგს შე­უძ­ლია მის­ცეს მინ­დო­ბი­ლო­ბა და და­ფა­როს სეს­ხი. ასე­ვე არ­სე­ბობს კი­დევ უფრო გა­მარ­ტი­ვე­ბუ­ლი გზაც ბან­კებს აქვთ ბან­კო­მა­ტე­ბი, რომ­ლის მეშ­ვე­ო­ბი­თაც ნე­ბის­მი­ერ ფი­ზი­კურ პირს შუძ­ლია ბან­კო­მა­ტის მეშ­ვე­ო­ბით ჩა­რი­ცხოს თან­ხა და შე­ავ­სოს სეს­ხი.

ნია ნო­ზა­ძე:

2008 წელს აღე­ბუ­ლი მაქვს სეს­ხი, ნა­წი­ლი და­ფა­რუ­ლი მქონ­და. შემ­დეგ ომის გა­მოც და ეკო­ნო­მი­უ­რი კრი­ზი­სის გამო დავ­რჩი უმუ­შე­ვა­რი. სეს­ხე­ბი ვე­ღარ გა­და­ვი­ხა­დე, თა­ნაც ვარ მარ­ტო­ხე­ლა დედა, და ვცხოვ­რობ ქი­რით, 3 წელი ვი­ყა­ვი უმუ­შე­ვა­რი და საქ­მე გა­დას­ცეს აღ­მას­რუ­ლე­ბელ სა­სა­მარ­თლოს და რად­გან ქო­ნე­ბა არა­ფე­რი არ მაქვს, ვე­რა­ფე­რი გა­და­ვი­ხა­დე. ამის შემ­დეგ ვარ "შავ სი­ა­ში", ახლა ვი­წყებ მუ­შა­ო­ბას, ხელ­ფა­სი არა­საკ­მა­რი­სია, რომ ქი­რაც ვი­ხა­დო, ბავ­შვიც ვარ­ჩი­ნო და ბან­კის სეს­ხიც ვი­ხა­დო. ბავ­შვი არის მე–5 –ე კლას­ში,რა გა­ვა­კე­თო, თუ არ­სე­ბობს გა­მო­სა­ვა­ლი, თუ შე­იძ­ლე­ბა რომ სა­სა­მარ­თლოს მივ­მარ­თო და მო­მიხ­სნან "შავი სია". მო­გახ­სე­ნებთ რომ სო­ცი­ა­ლუ­რად და­უც­ვე­ლის სტა­ტუ­სი არ მქვს, ალ­ბათ არც მომ­ცე­მენ, რად­გან მა­შინ ქუ­ჩა­ში უნდა ვცხოვ­რობ­დე, მხო­ლოდ იმ შემ­თხვე­ვა­ში აძ­ლე­ვენ სტა­ტუსს, იქ­ნებ მირ­ჩი­ოთ რა შე­იძ­ლე­ბა გა­ვა­კე­თო, ამ­დენ თან­ხას ვე­რა­ნა­ი­რად ვერ გა­და­ვიხ­დი, მა­შინ ვერც ვი­არ­სე­ბებ ან ბან­კე­ბის­თვის უნდა ვი­არ­სე­ბო. (ვა­ლის მო­ცუ­ლო­ბა სა­ვა­რა­უ­დოდ 4000–მდე იყო ძირი).

-აქ მხა­რეს წა­გე­ბუ­ლი აქვს სა­სა­მარ­თლო დავა და საქ­მე აღ­სრუ­ლე­ბა­შია. სა­კი­თხი დგას შემ­დეგ­ნა­ი­რად, საქ­მე ხან­დაზ­მუ­ლი ვერ იქ­ნე­ბა , რად­გან მი­სუ­ლია აღ­სრუ­ლე­ბამ­დე და სა­აღ­სრუ­ლე­ბო ფურ­ცელს 10 წელი აქვს ვადა. 10 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში მის მე­ო­რე მხა­რეს კრე­დი­ტორს შე­უძ­ლია მოს­თხო­ვოს ეს და­ვა­ლი­ა­ნე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა მის მძი­მე პი­რო­ბებს , სამ­წუ­ხა­როდ რო­დე­საც არ­სე­ბობს და­ვა­ლი­ა­ნე­ბა მძი­მე პი­რო­ბებს ნაკ­ლებ შემ­თხვე­ვა­ში ით­ვა­ლის­წი­ნე­ბენ, რად­გან ეს და­მო­კი­დე­ბუ­ლია კრე­დი­ტო­რის ნე­ბა­ზე. აქ გა­მო­სა­ვა­ლი შე­იძ­ლე­ბა იყოს ის, რომ მი­ვი­დეს, და­ე­ლა­პა­რა­კოს მე­ო­რე მხა­რეს , სთხო­ვოს გან­წილ­ვა­დე­ბა , ანუ ნა­წილ­ნა­წილ გა­დახ­და. შემ­ცი­რე­ბა მთლი­ა­ნი თან­ხის და სხვა თან­ხა­ზე შე­თან­ხმე­ბა. ეს მთლი­ა­ნად და­მო­კი­დე­ბუ­ლია მე­ო­რე მხა­რის ნე­ბა­ზე.

რაც შე­ე­ხე­ბა მის ხელ­ფასს, კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა იძ­ლე­ვა შე­საძ­ლებ­ლო­ბას რომ მისი ხელ­ფა­სის მხო­ლოდ 50% და­იქ­ვი­თოს. 50% მეტს ფი­ზი­კუ­რად ვერ და­უქ­ვი­თავს აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი,. რა­საც გა­მო­ი­მუ­შა­ვებს თან­ხის ამო­ღე­ბა მოხ­დე­ბა მისი ხელ­ფა­სი­დან, და­ნარ­ჩე­ნი ნა­ხე­ვა­რი კი მას შე­უძ­ლია მო­იხ­მა­როს თა­ვი­სი და­ნიშ­ნუ­ლე­ბი­სა­მებრ.

მკი­თხვე­ლი ინგა:

ვარ 35 წლის. სამი წლის წინ ტაო ბან­კმა მომ­ცა საკ­რე­დი­ტო ბა­რა­თი, და­გან­ვა­დე­ბით ტექ­ნი­კა. ვიხ­დი­დი კარ­გად სა­ნამ არ დავ­რჩი უმუ­შე­ვა­რი. ეს თან­ხა გა­ი­ზარ­და და 2500 ლარ­ზე მე­ტია. ცოტა ხნის წინ მი­თხრეს, რომ მოვ­ხვდი სი­ა­ში სა­დაც 500 ლა­რამ­დე და­ი­წია ამ ვალ­მა, მაგ­რამ ახლა ისევ მთხო­ვენ იმ გაზ­რდილ თან­ხას არ მაქვს სახ­ლი და არც სტა­ბი­ლუ­რი შე­მო­სა­ვა­ლი, ამი­ტომ დავ­წე­რე გან­ცხა­დე­ბა და ვთხო­ვე რომ შეძ­ლე­ბის­დაგ­ვა­რად გა­და­ვიხ­დი ცოტ-ცო­ტას, მაგ­რამ მთხო­ვენ მთლი­ა­ნად და­ფარ­ვას, რაც მე არ შე­მიძ­ლია. რო­გორ უნდა მო­ვიქ­ცე ვის უნდა მივ­მარ­თო, რომ ნელ-ნელა გა­და­ვი­ხა­დო ეს ვალი და ისევ ჩა­მო­მაჭ­რან ამ­ხე­ლა პრო­ცენ­ტი (ძირი 100 ლარი მქონ­და დარ­ჩე­ნი­ლი).

-ძა­ლი­ან ცუ­დია რომ კლი­ენ­ტმა რა­ღა­ცას ხელი მო­ა­წე­რა მოგ­ვი­ა­ნე­ბით, რად­გან შე­საძ­ლე­ბე­ლი იყო გვე­სა­უბ­რა მო­თხოვ­ნის ხან­დაზ­მუ­ლო­ბა­ზე, ვი­ნა­ი­დან სეს­ხი მო­სა­თხო­ვი იყო 2008 წელს და გა­სუ­ლია 3 წლი­ა­ნი ვადა. ამ შემ­თხვე­ვა­ში რად­გან კლი­ენ­ტმა აღი­ა­რა სეს­ხი, ხან­დაზ­მუ­ლო­ბა აით­ვლე­ბა იქი­დან. ეს ბან­კე­ბის კარ­გად ცნო­ბი­ლი ტექ­ნი­კაა, რო­დე­საც შეც­დო­მა­ში შე­ყავთ მომ­ხმა­რე­ბე­ლი რომ­ლე­ბიც კარ­გად არ იც­ნო­ბენ კა­ნონ­მდებ­ლო­ბას და ვი­თომ შე­ღა­ვა­თი­ა­ნი პი­რო­ბის სა­ნაც­ვლოდ რა­ღა­ცე­ებ­ზე ხელს აწე­რი­ნე­ბენ რაც ფაქ­ტი­უ­რად ვა­ლის ხე­ლა­ხა­ლი აღი­ა­რე­ბაა და ხან­დაზ­მუ­ლო­ო­ბას უხე­შად რომ ვთქვათ ამით შვე­ლი­ან. ამ შემ­თხვე­ვა­ში სა­უ­ბა­რი არის ვა­ლის და­ფარ­ვა­ზე, რო­მელ­საც ძირი აქვს ძა­ლი­ან ცოტა, მაგ­რამ და­რი­ცხუ­ლია ჯა­რი­მე­ბი. სა­ა­მი­სოდ არ­სე­ბობს სა­მარ­თლებ­რი­ვი ნორ­მა, რო­მე­ლიც იძ­ლე­ვა შე­საძ­ლებ­ლო­ბას რომ მი­მარ­თოს სა­სა­მარ­თლოს და მას შე­ამ­ცი­რე­ბი­ნოს და­კის­რე­ბუ­ლი ჯა­რი­მა. სა­სა­მარ­თლოს აქვს ის უფ­ლე­ბა-მო­სი­ლე­ბა, რომ შე­უ­სა­ბა­მოდ მა­ღა­ლი პირ­გა­სამ­ტეხ­ლო შე­ამ­ცი­როს კლი­ენ­ტის სა­სარ­გებ­ლოდ. აქვე ავღ­ნიშ­ნავ იმა­საც , რომ ( ეს არ ნიშ­ნავს იმას რომ სა­სა­მარ­თლო აუ­ცი­ლებ­ლად შე­ამ­ცი­რებს თან­ხას), რად­გან სა­სა­მარ­თლო სუ­ბი­ექ­ტუ­რად წყვეტს კონ­კრე­ტულ შემ­თხვე­ვა­ში რა არის შე­უ­სა­ბა­მოდ მა­ღა­ლი. არ­სე­ბობს ორი გზა: ან და­ფარ­ვა , ან სა­სა­მარ­თლოს მი­მარ­თოს და გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლოს შე­სა­ბა­მი­სი სა­მარ­თლებ­რი­ვი დავა.

ნინო, ქ. ფოთი:

2007 წელს "ბან­კი ქარ­თუ"-მ და­მიმ­ტკი­ცა 5 წლი­ა­ნი სეს­ხი 600 000$, ერ­თწ­ლი­ა­ნი სა­შე­ღა­ვა­თო პე­რი­ო­დით. ერთი წელი მხო­ლოდ ძი­რი­თა­დი თან­ხის პრო­ცენ­ტი უნდა გა­და­მე­ხა­და(ამ ერთ წე­ლი­წად­ში უნდა და­მემ­თავ­რე­ბი­ნა ობი­ექ­ტის მშე­ნებ­ლო­ბა). სეს­ხი მჭირ­დე­ბო­და 4000კვ.მ. სა­ვაჭ­რო ცნტრის ასა­შე­ნებ­ლად(მშე­ნებ­ლო­ბის 30% უკვე შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი იყო), რომ­ლის ექ­სპლუ­ა­ტა­ცი­ა­ში გაშ­ვე­ბის შემ­დეგ იქე­დან მი­ღე­ბუ­ლი ამო­ნა­გე­ბი თან­ხით უნდა მომ­ხდა­რი­ყო სეს­ხის და­ფარ­ვა ყო­ველ­თვი­უ­რად, სხვა რე­სურ­სი საკ­მა­რი­სი შე­მო­სა­ვა­ლი არ არ­სე­ბობ­და(რაც ბან­კმაც კარ­გად იცო­და), გარ­და ჩემი პი­რა­დი უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბე­ბი­სა, რო­მე­ლიც ამ "ბან­კი ქარ­თუ"-ს მიერ იქნა იპო­თე­კით დატ­ვირ­თუ­ლი. 2008 წლის აგ­ვოს­ტოს ომის შემ­დეგ "ბან­კი ქარ­თუ"-მ ვა­და­ზე ადრე და­ფი­ნან­სე­ბა შე­მი­წყვი­ტა და თან­ხის უკან დაბ­რუ­ნე­ბა ,მომ­თხო­ვა ომის გამო. ბან­კმა პრო­ექ­ტი ბო­ლომ­დე არ მი­იყ­ვა­ნა. მშე­ნებ­ლო­ბა გათ­ვლი­ლი გრა­ფი­კით მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და. მაგ­რამ დარ­ჩე­ნი­ლი 200 000$ ბან­კმა არ გა­მო­მი­ყო, დარ­ჩე­ნი­ლი იყო მო­სა­პირ­კე­თე­ბე­ლი სა­მო­შა­ო­ე­ბი. ამის გამო სეს­ხი გახ­და პრობ­ლე­მუ­რი. თან­ხის და­ფარ­ვა უნდა მომ­ხდა­რი­ყო ამ ზე­მოთ აღ­ნიშ­ნუ­ლი ობი­ექ­ტის ამუ­შა­ვე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში და იქე­დან შე­მო­სუ­ლი მო­გე­ბით. ახლა ამ დრო­ის­თვის ბან­კმა წა­ი­ღო უკვე 2000 000$ აუ­დი­ტის მიერ შე­ფა­სე­ბუ­ლი უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბა იძუ­ლე­ბი­თი აუქ­ცი­ო­ნის გზით და კი­დევ მე­და­ვე­ბა 200 000$-ს. ბან­კი­დან ავით­ვი­სე მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე მხო­ლოდ 480 000$ ცო­ცხა­ლი ფული, და­ნარ­ჩე­ნი გა­ბე­რეს სა­უ­რა­ვე­ბით, პრო­ცენ­ტის პრო­ცენ­ტიც მი­ან­გა­რი­შეს და 480 000$ გა­ხა­დეს 950 000$(თით­ქმის ორ­ჯერ მეტს), რა­საც მე­და­ვე­ბი­ან ახლა. ქუ­ჩა­შიმ­ტო­ვე­ბენ ლუკ­მა-პუ­რის გა­რე­შე. ბან­კმა მომ­ცა 480 000$ და მარ­თევს 3000 000$ უძ­რავ ქო­ნე­ბას, რო­მე­ლიც სა­ში­ნე­ლი ტან­ჯვა-წა­მე­ბით მაქვს ნა­შო­ვი 20 წლის წინ-შე­ვარ­დნა­ძის დროს.თურ­ქეთ­ში და­ვათ­რევ­დი ჩან­თებს და წვეთ-წვე­თო­ბით მაქვს ეს ყვე­ლა­ფე­რი მო­პო­ვე­ბუ­ლი.მე რა ვი­ცო­დი ომი რომ და­ი­წყე­ბო­და 2008 წელს რუ­სეთ­თან? ბანკს რომ სცოდ­ნო­და ომი იქ­ნე­ბო­და, მომ­ცემ­და კრე­დიტს? რა გზას და­ვად­გე, გთხოვთ მირ­ჩი­ოთ?

-პრობ­ლე­მა­ტუ­რი სა­კი­თხია, რად­გან ბევ­რი რამე ჩვენ­თვის უც­ნო­ბია. არ­ვი­ცით იგი­ვე ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბით რა იყო მო­წეს­რი­გე­ბუ­ლი. იყო თუ არა ბან­კი ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბით უფ­ლე­ბა მო­სი­ლი ვა­და­ზე ადრე მო­ე­თხო­ვა კრე­დი­ტი, ან რა შემ­თხვე­ვა­ში ჰქონ­და ეს უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბა. რამ­დე­ნად იქო­ნია ამ ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა­ზე 2008 წლის ომმა გავ­ლე­ნა და რამ­დე­ნად შე­იძ­ლე­ბა მი­ე­წე­როს ის სა­ფუძ­ველს რომ უკან მო­ვი­თხო­ვოთ სეს­ხის დაბ­რუ­ნე­ბა. ხში­რად ბანკს ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა­ში უდევს ისე­თი პი­რო­ბაც, რომ თუ იგი აშ­კა­რად ხე­დავს რომ გა­დახ­დის უუ­ნა­რო ხდე­ბა კლი­ენ­ტი, ამ შემ­თხვე­ვა­ში შე­უძ­ლია მო­ი­თხო­ვოს დაბ­რუ­ნე­ბა. ამ შემ­თხვე­ვა­ში მე არ ვიც­ნობ ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის პი­რო­ბებს, თუმ­ცა ვურ­ჩევ­დი მას, რომ ად­ვო­კა­ტის კონ­სულ­ტა­ცი­ე­ბი გა­ი­ა­როს თა­ვი­სი სა­ბუ­თე­ბით და ის და­ეხ­მა­რე­ბა აუ­ცი­ლებ­ლად. რაც შე­ე­ხე­ბა თან­ხებს, რო­მელ­ზეც იგი სა­უბ­რობს და თუ ამ­ხე­ლა სხვა­ო­ბას­თან გვაქვს საქ­მე შე­მიძ­ლია ვთქვა რომ გა­ბე­რი­ლია პირ­გა­სამ­ტეხ­ლო­ე­ბით. სა­სა­მარ­თლოს მეშ­ვე­ო­ბით შე­საძ­ლე­ბე­ლია პირ­გა­სამ­ტეხ­ლოს შემ­ცი­რე­ბა . აქვე ვი­ტყვი რომ შე­საძ­ლე­ბე­ლია ძი­რი­თად ნა­წილ­შიც დავა, თუმ­ცა მას შემ­დეგ რომ გა­ვარ­კვევთ რა წე­რია ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა­ში და რა პი­რო­ბე­ბი იყო შე­თან­ხმე­ბუ­ლი მხა­რე­ებს შო­რის.

ბექა:

ვარ თავ­დე­ბი პირი პრობ­ლე­მურ სეს­ხზე, თუმ­ცა ჩემს გარ­და არი­ან კი­დევ ორი პირი, მაგ­რამ ხელ­ფა­სი მე­რი­ცხე­ბა მარ­ტო მე. და­ნარ­ჩენ ორს არ აქვს ამ­ჟა­მად არა­ნა­ი­რი შე­მო­სა­ვა­ლი და ერთი თვის ხელ­ფა­სის 50% უკვე ჩა­მო­მაჭ­რა საღ­სრუ­ლებ­ლომ. მა­ინ­ტე­რე­სებს, ამ შემ­თხვე­ვა­ში მარ­ტო მე უნდა დავ­ფა­რო ეს კრე­დი­ტი? და­ნარ­ჩენ ორ პირს არ აქვთ მიმ­დი­ნა­რე შე­მო­სა­ვა­ლი უბ­რა­ლოდ იყ­ვნენ ინდმე­წარ­მე­ე­ბი და ეხლა არ საქ­მი­ა­ნო­ბენ არა­ფერს. თუ არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი მე მარ­ტო ერთ-მე­სა­მედ­ზე ავი­ღო ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა, რო­გორც ერთ-ერ­თმა თავ­დებ­მა? თან მეც მაქვს მიმ­დი­ნა­რე სეს­ხე­ბი. ან­გა­რი­შე­ბი და­ყა­და­ღე­ბუ­ლია. ანუ მე ფაქ­ტი­უ­რად ჩემს სეს­ხის გა­დახ­დის მერე აღარ­ფა­რი მრჩე­ბა არა­და მყავს ოჯა­ხი. რო­გორ მი­ცავს კა­ნო­ნი ?

-აქ გა­სარ­კვე­ვია თავ­დე­ბო­ბით რა პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა იკის­რა. მე ვვა­რა­უ­დობ, რომ ალ­ბათ მთლი­ან თან­ხა­ზე აქვს თავ­დე­ბო­ბა ნა­კის­რი. ამ შემ­თხვე­ვა­ში კრე­დი­ტორს შე­უძ­ლია იძუ­ლე­ბი­თი აღ­სრუ­ლე­ბის მცდე­ლო­ბის გა­რე­შეც კი ძი­რი­თა­დი მო­ვა­ლის მი­მართ მი­მარ­თოს მის თავ­დებ პი­რებს. აქ კი კონ­კრე­ტუ­ლად მი­მარ­თა ამ ადა­მი­ანს . ამ თან­ხის ამო­ღე­ბის ერ­თა­დერ­თი გზა ალ­ბათ და­ი­ნა­ხა ამ ადა­მი­ან­ში, და­ნარ­ჩე­ნებს ალ­ბათ არ ჰქონ­დათ არც ქო­ნე­ბა და არც შე­მო­სა­ვა­ლი. ამ შემ­თხვე­ვა­ში სა­მარ­თლებ­რი­ვად სწო­რად იქნა ეს ქმე­დე­ბა გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი. ამ ადა­მი­ანს კი, ვინც და­ფა­რა ძი­რი­თა­დი მო­ვა­ლის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა ბუ­ნებ­რი­ვია უჩ­ნდე­ბა თა­ვის მხრივ მო­თხოვ­ნა სხვა თავ­დე­ბი პი­რე­ბის მი­მარ­თაც, რო­გორც თანა სო­ლი­და­რუ­ლი პი­რე­ბის მი­მართ. თვი­თონ რა თან­ხა­საც და­ფა­რავს მას შე­უძ­ლია მო­ი­თხო­ვოს სხვა პი­რე­ბის­გან თა­ვი­ან­თი წი­ლე­ბის მი­ხედ­ვით აუ­ნა­ზღა­უ­რონ ზი­ა­ნი რაც მას მი­ად­გა .

ნიკა:

ერთ-ერთ ბან­კში ავი­ღე სეს­ხი. ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის და­დე­ბის დროს ბან­კის თა­ნამ­შრო­მელს არ ქონ­და არა­ნა­ი­რი ბან­კის ატ­რი­ბუ­ტი­კა, არც გულ­საბ­ნე­ვი სა­დაც სა­ხე­ლი გვა­რია ამოტვირფლუ­ლი. არც ბან­კის დი­ზა­ი­ნით გა­ფორ­მე­ბუ­ლი მა­გი­და. სეს­ხი მქონ­და ერ­თწ­ლი­ა­ნი ვა­დით აღე­ბუ­ლი. დავ­ფა­რე ხუთ თვე­ში და შემ­დგომ სეს­ხზე გან­მი­ცხა­დეს, რომ ბან­კის კლი­ენ­ტად არ ით­ვლე­ბით ექვს თვე­ში რომ და­გე­ფა­რათ სხვა სა­კი­თხი­აო. მაგ­რამ 6 თვე­ზე ადრე სეს­ხის და­ფარ­ვა კლი­ენტზე სა­სი­კე­თოდ არ მოქ­მე­დებ­სო. მა­ინ­ტე­რე­სებს, ეს უნდა გა­ნე­მარ­ტათ თა­ვი­დან, როცა ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბას ვდებ­დი თუ არა? და ასე­ვე არც ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა­ში წე­რია არ­სად, რომ კლი­ენ­ტის­თვის არ არის სა­სი­კე­თო ნა­ად­რე­ვი სეს­ხის და­ფარ­ვა რა დრო­საც კე­თილ­სინ­დი­სი­ე­რი ზა­რალ­დე­ბა და ამ ყვე­ლა­ფერს იგებს გვი­ან. და შე­მიძ­ლია თუ არა მივ­მარ­თო სა­სა­მარ­თლოს?

-რო­გორც ვხვდე­ბი მას ახა­ლი სეს­ხის გა­მო­ტა­ნა სურს და არ აძ­ლე­ვენ იმ მი­ზე­ზით, რომ წინა სეს­ხი ვა­და­ზე ადრე და­ფა­რა. კიდე ერთხელ ვი­მე­ო­რებ, რომ სეს­ხის გა­ცე­მა ბან­კის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა არ არის , ეს ბან­კის უფ­ლე­ბაა და მას ნე­ბის­მი­ე­რი მი­ზე­ზი შე­იძ­ლე­ბა ჰქონ­დეს , კლი­ენტს არ მის­ცეს სეს­ხი. რაც შე­ე­ხე­ბა წი­ნას­წარ და­ფარ­ვას ალ­ბათ ყვე­ლა­ფერს ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა არე­გუ­ლი­რებ­და. აქ შე­იძ­ლე­ბა ჯა­რი­მაც გა­და­ე­ხა­და წი­ნას­წარ და­ფარ­ვა­ზე, მაგ­რამ გა­ვი­მე­ო­რებ რომ ლო­გი­კი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე ეს არ უნ და გახ­დეს მი­ზე­ზი ახა­ლი სეს­ხის არ მი­ცე­მის. ჩემი აზ­რით პი­რი­ქით წი­ნას­წარ გა­დახ­და ადას­ტუ­რებს იმას რომ ეს ადა­მი­ა­ნი გა­დახ­დის უნა­რი­ა­ნია. თუმ­ცა ბან­კი თა­ვი­სი დის­კრე­ცი­უ­ლი უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბის ფარ­გლებ­ში ერ­თპი­როვ­ნუ­ლად სუ­ბი­ექ­ტუ­რად წყვეტს რო­დის გას­ცეს სეს­ხი და რო­დის არა. ბანკს რო­გორც სჩანს ამ ადა­მი­ან­ზე არ სურს სეს­ხის გა­ცე­მა და მი­ზე­ზად მოჰ­ყავს სრუ­ლი­ად უსა­ფუძ­ვლო რამ.

ნონა:

ვარ პრობ­ლე­მუ­რი სეს­ხის თავ­დებ­ში, შე­უძ­ლია თუ არა სა­აღმსრუ­ლე­ბოს ჩემს სა­კუთ­რე­ბა­ში არ­სე­ბუ­ლი ბინა და­მი­ყა­და­ღოს ან გა­მი­ყი­დოს თუ სეს­ხი არ და­ფა­რა იმ პირ­მა, ვი­საც თავ­დებ­ში და­ვუ­დე­ქი....ან რა უფ­ლე­ბე­ბი აქვს ამ დროს სა­აღმსრუ­ლე­ბოს?

-თუკი დავა დას­რუ­ლე­ბუ­ლია და უკვე სა­აღმსრუ­ლე­ბოს წარ­მო­ე­ბა­შია და მო­ვა­ლეს არა­ფე­რი არ გა­აჩ­ნია, სავ­სე­ბით შე­საძ­ლე­ბე­ლია, რომ თავ­დებს მი­ა­კი­თხონ და მისი ქო­ნე­ბი­დან მოხ­დეს ამ თან­ხის ამო­ღე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა თავ­დებს მას გა­უჩ­ნდე­ბა უკვე მო­თხოვ­ნა ძი­რი­თა­დი მო­ვა­ლის მი­მართ და ის რა­საც მას და­ა­კის­რე­ბენ შე­უძ­ლია მო­თხო­ვოს ძი­რი­თად მო­ვა­ლეს.

ივა­ნე:

პი­როვ­ნე­ბა, რო­მელ­საც ვუდ­გე­ვარ კრე­დი­ტის თავ­დებ­ში, იმ­ყო­ფე­ბა პა­ტიმ­რო­ბა­ში. ბან­კი მე მი­კა­ვებს ყო­ველ­თვი­ურ გა­და­სა­ხადს 130 ლა­რის ოდ­ნე­ბო­ბით. სულ კრე­დი­ტის ოდე­ნო­ბაა 4400 ლარი, რო­მე­ლიც უნდა და­ი­ფა­როს 4 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, მთლი­ა­ნო­ბა­ში 6223 ლარი. მაქვს თუ არა უფ­ლე­ბა წინმსწრე­ბად დავ­ფა­რო მთლი­ა­ნი თან­ხა პრო­ცენ­ტის გა­რე­შე, ანუ მხო­ლოდ ძირი. ბან­კში მი­თხრეს, რომ ამის­თვის სეს­ხი უნდა გად­მო­ვი­დეს ჩემს სა­ხელ­ზე. თუ სეს­ხი ჩემს სა­ხელ­ზე გად­მო­ვი­ტა­ნე და ასე დავ­ფა­რე მთლი­ა­ნი თან­ხა, მრჩე­ბა თუ არა უფ­ლე­ბა ძი­რი­თა­დი მო­ვა­ლის მი­მართ და­ვიკ­მა­ყო­ფი­ლო ჩემი მო­თხოვ­ნა სა­სა­მარ­თლოს მეშ­ვე­ო­ბით? კა­ნო­ნით მაქვს თუ არა უფ­ლე­ბა, რომ ძი­რი­თა­დი მო­ვა­ლის თან­ხმო­ბის გა­რე­შე თავ­დებ­მა გა­და­ვი­ხა­დო წინმსწრე­ბად მთლი­ა­ნი თან­ხა, მხო­ლოდ ძირი?

-რა თქმა უნდა შე­საძ­ლე­ბე­ლია სეს­ხის წი­ნას­წარ და­ფარ­ვა. ამ შემ­თხვე­ვა­ში თუკი ეს ადა­მი­ა­ნი სხვის სესხს და­ფა­რავს, მას გა­უჩ­ნდე­ბა ბუ­ნებ­რი­ვია ანა­ლო­გი­უ­რი მო­თხოვ­ნა იმის მი­მართ, ვისი სეს­ხიც და­ფა­რა. აქ იგი­ვე შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რაც წინა კი­თხვებ­ში თავ­დე­ბო­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ვი­სა­უბ­რეთ.

გოჩა:

სა­ქარ­თვე­ლოს ბან­კში 2007 წელს ავი­ღე ხელ­ფა­სი­დან სეს­ხი, რო­მელ­საც ვიხ­დი­დი შე­უ­ფერ­ხებ­ლივ 2008 წლამ­დე, შემ­დეგ სამ­სა­ხურ­ში მოვ­ხვდი შემ­ცი­რე­ბა­ში და შე­სა­ბა­მი­სად გა­დახ­დის წყა­როც აღარ მქონ­და. 2008 წელს მო­მა­კი­თხა კრე­დიტ ოფი­ცერ­მა და თავ­დე­ბის დახ­მა­რე­ბით რესტრუქ­ტუ­რი­ზა­ცია გა­მა­კე­თე­ბი­ნა, რო­მელ­საც ვიხ­დი­დი 2009 წლის მარ­ტის ჩათ­ვლით, ლტოლ­ვილ­თა შემ­წე­ო­ბი­დან. ვარ აფხა­ზე­თი­დან დევ­ნი­ლი. 2009 წელს შე­მე­ძი­ნა შვი­ლი და ვე­ღარ შევ­ძე­ლი გა­დახ­და. 2009 წლი­დან დღემ­დე არა­ვინ შემ­ხმი­ა­ნე­ბია ბან­კი­დან, არც მე და არც თავ­მდებს. 2013 წლის სექ­ტემ­ბერ­ში სა­სა­მარ­თლო­დან მო­მი­ვი­და შე­ტყო­ბი­ნე­ბა აღ­ნიშ­ნულ სა­კი­თხზე, რომ 2013 წლის 21 ოქ­ტომ­ბერს გა­ი­მარ­თე­ბა სა­სა­მარ­თლო სა­ქარ­თვე­ლოს ბანკსა და ჩემს შო­რის. თან­ხა შე­ად­გენს ამ­ჟა­მად 17000 ლარს, გა­მო­ტა­ნი­ლი მქონ­და 3100 ლარი. არის თუ არა ხან­დაზ­მუ­ლი ეს სეს­ხი და რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა ამ პრობ­ლე­ბის გა­დაჭ­რა?

-ხან­დაზ­მუ­ლო­ბა ით­ვლე­ბა უკა­ნას­კნე­ლი შეს­რუ­ლე­ბი­დან ან აღი­ა­რე­ბი­დან . რო­დე­საც გაჩ­ნდა პირ­ვე­ლი მო­თხოვ­ნა იქე­დან ით­ვლე­ბო­და სამი წელი ხან­დაზ­მუ­ლო­ბის ვადა, მაგ­რამ 2009 წლის მარ­ტში მოხ­და ახა­ლი შე­თან­ხმე­ბა რომ­ლი­თაც ხე­ლახ­ლა აღი­ა­რა ეს ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა ამ ადა­მი­ან­მა და ბუ­ნებ­რი­ვია ხან­დაზ­მუ­ლო­ბა აით­ვა­ლა ახ­ლი­დან. აქ გა­სარ­კვე­ვია სარ­ჩე­ლი რო­დის შე­ი­ტა­ნა ბან­კმა . თუკი 2012წლის 1 მარ­ტამ­დე გა­დი­ო­და ეს 3 წელი, თუკი მა­ნამ­დე აქვს სარ­ჩე­ლი წარ­მოდ­გე­ნი­ლი მა­შინ ვა­დის დაც­ვი­თაა სარ­ჩე­ლი, თუკი მის შემ­დე­გაა , მა­შინ უკვე ხან­დაზ­მუ­ლო­ბა გა­სუ­ლია ძი­რი­თად მო­თხოვ­ნა­ზე და მო­თხოვ­ნა შე­უძ­ლე­ბე­ლია. აქ დე­ტა­ლე­ბი გა­სარ­კვე­ვია და ვურ­ჩევ, რომ კონ­სულ­ტა­ცია გა­ი­ა­როს ად­ვო­კატ­თან და კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რად და­აკ­ვა­ლი­ა­ნებს მას, რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა ამ საქ­მის მო­გე­ბა.

მკი­თხვე­ლი ანი-მანო:

6 წლის წინ ჩემს თა­ნამ­შრო­მელს სა­ქარ­თვე­ლოს ბან­კი­დან გან­ვა­დე­ბით გა­მო­ვუ­ტა­ნე მო­ბი­ლუ­რი ტე­ლე­ფო­ნი, 3 თვის მერე და­მი­რე­კეს და მი­თხრეს თეთ­რი არ არის შე­მო­ტა­ნი­ლიო. ვნა­ხე ჩემი თა­ნამ­შრო­მე­ლი და შემ­პირ­და რომ და­ფა­რავ­და გან­ვა­დე­ბას მას შემ­დეგ აღა­რა­ვინ შემ­ხმი­ა­ნე­ბია, ერთი წლის წინ ბან­კში დამ­ჭირ­და სეს­ხი და რომ მი­ვე­დი აღ­მოჩ­ნდა, რომ გა­შა­ვე­ბუ­ლი ვი­ყა­ვი და ჩემს თა­ნამ­შრო­მელს თეთ­რი არ ჰქო­ნია გა­დახ­დი­ლი. ჩემს თა­ნამ­შრო­მელს ვე­ღარ­სად მი­ვა­გე­ნი რად­გან 4 წლის­წინ წა­მო­ვე­დი სამ­სა­ხუ­რი­დან და აღ­მოჩ­ნდა, რომ აღარც ის მუ­შა­ობს იქ. არ ვიცი რო­გორ მო­ვიქ­ცე. ჩემს თა­ნამ­შრო­მელს ვერ­სად მი­ვა­გე­ნი. ვმუ­შა­ობ ხელ­ფა­სი ბან­კში მე­რი­ცხე­ბა და ეხლა როცა უცებ მე მჭირ­დე­ბა ბან­კის მომ­სა­ხუ­რე­ბა, სეს­ხის გა­ფორ­მე­ბა მინ­დო­და უარს ვი­ღებ არ­სე­ბობს თუ არა იმის შან­სი რომ შავი სი­ი­დან რო­დის­მე ამო­მი­ღონ?

-რო­გორც ჩანს სეს­ხი თა­ვის თავ­ზე ჰქონ­და გა­ფორ­მე­ბუ­ლი და არა თა­ვის თა­ნამ­შრო­მელ­ზე , აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე და­უ­ფა­რა­ო­ბის გამო წარ­მო­იქ­მნა დარ­ღვე­ვა. დარ­ღვე­ვის შე­დე­გად კი რო­გორც ჩანს შე­ი­ტა­ნეს "შავ სი­ა­ში". იგი­ვე პი­რო­ბე­ბი მოქ­მე­დებს რა­ზეც წი­ნა­ზე ვი­სა­უბ­რეთ. ერ­თა­დერ­თი რაც შე­მიძ­ლია ვუ­თხრა, არის ის, რომ მას რად­გან ზი­ა­ნი მი­ად­გა, წარ­მო­იქ­მნე­ბა მო­თხოვ­ნის უფ­ლე­ბა იმ ადა­მი­ან­ზე, ვის გა­მოც და­ზა­რალ­და. იმ ადა­მი­ა­ნი პი­რად ნო­მე­რი მა­ინც თუ იცის სარ­ჩე­ლის აღ­ძვრაა შე­საძ­ლე­ბე­ლია და იმ თან­ხის მო­თხოვ­ნა რა თან­ხებ­შიც და­ა­ზა­რა­ლეს.

იხი­ლეთ ვი­დეო

ლაშა
0

გამარჯობა, ერთი წლის წინ ავიღე სესხი და სხვადასხვა განვადებები კრედო ბანკში მეოთხე თვეა ვადა გადაცილებით ვიხდი ამ თვეში ვერ გადავიხადე 2025 წლის 28 თებერვალია უკვე თვეზე გადადის და რა მოხდება ამშემთხვევაში?

პრობლემური სესხები - რა გზები არსებობს "შავი სიიდან თავის დასაღწევად"

პრობლემური სესხები - რა გზები არსებობს "შავი სიიდან თავის დასაღწევად"

პრობლემური სესხების კრიზისის გავლენა საქართველოზე სულ უფრო საგრძნობი ხდება.  გაიზარდა იმ მოქალაქეთა რიცხვი, რომლებიც ვერ ფარავენ, ან დაგვიანებით, ეტაპობრივად ფარავენ კრედიტებს.

არსებობს თუ არა პრობლემის მოგვარების გზები და ვის მივმართოთ მის გადასაჭრელად. კითხვებს ადვოკატი, შალვა ნადირაძე პასუხობს.

გამოგზავნილი კითხვები

ლაშა:

ვარ 22 წლის. 20 წლის ასაკში ტაო ბანკმა, საქართველოს ბანკმა და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებმა მომცეს საკრედიტო ბარათები და ტექნიკა განვადებით. თუმცა რეალურად არ ვმუშაობდი. ვიხდიდი პერიოდულად. ეხლა ვმუშაობ და ყველა კრედიტი განულებული მაქვს. მიუხედავად იმისა, რომ სესხი დავფარე დავრჩი შავ სიაში. თუ არის რამე გზა პრობლემის მოსაგვარებლად ბანკების ნდობის ხელახლა მოსაპოვებლად?

-კრედიტის გაცემა არის ბანკის უფლება და არა ვალდებულება. ბანკი თვითონ აფასებს კლიენტის ისტორიიდან გამომდინარე გასცეს თუ არა კრედიტი. გარდა ამისა არსებობს ე.წ "შავი სია", ეს არის სააქციო საზოგადოება "კრედიტ ინფო საქართველო " რომელთანაც დადებულია მემორანდუმი, რომელიც არის ცალმხრივი. ამ მემორანუმს საქართველოს ეროვნული ბანკი , სააქციო საზოგადოება "კრედიტ ინფო საქართველო" , დანარჩენი კომერციული ბანკები და მიკრო საფინანსო ორგანიზაციები აწერენ ხელს. მემორანდუმის თანახმად თითოეული მონაწილე ვალდებულია კლიენტების ისტორია გადაუგზავნოს შესანახად ამ ორგანიზაციას. ორგანიზაციის დებულებით, მემორანდუმითაც და შიდა ბრძანებითაც წესრიგდება რომ ეს ინფორმაცია შენახულ უნდა იქნას 5 წელი. 5 წლის განმავლობაში კლიენტის ისტორია შენახული იქნება ბაზაში და 5 წლის შემდეგ იგი ავტომატურად იქნება წაშლილი. მაგრამ გასათვალისწინებელია რომ მიუხედავად ამისა ბანკმა შეიძლება ისტორიას მაინც მიაქციოს ყურადღება და ამას ვერაფერს ვერ მოვუხერხებთ იურიდიულად და სამართლებრივად. ეს მისი უფლებაა და შეუძლია მომავალ კონკრეტულ შემთხვევებში გაითვალისწინოს გარკვეული პირობები. ამ შემთხვევაში მე ვურჩევდი ლაშას, რომ ახალი კრედიტების დაფარვით გამოასწოროს თავისი მდგომარეობა. ამ ყველაფრის შემდეგ კი შეიძლება ბანკმა მას სოლიდური სესხებიც მისცეს.

ლაურა ხალვაში:

რატომ არ არის შესაძლებელი შავი სია გაუქმდეს?

-შავი სიის გაუქმება შესაძლებელია. ეს დამოკიდებულია მხარეთა ნებაზე . თავის დროზე მხარეებმა მოაწერეს ხელი ამ მემორანდუმს და მათ შეუძლიათ ისევ გააუქმონ, მაგრამ ეს ზოგადად სჭირდება საკრედიტო სისტემას მდგრადი რომ იყოს და არ შეიქმნას ქაოსი სისტემაში. საჭიროა იცოდნენ ამ სისტემის მონაწილეებმა ვისზე უნდა გასცენ კრედიტი და ვისზე არა. ამიტომაც შეიქმნა ბაზის შექმნის აუცილებლობა. ეს განსაზღვრავს ვინ არის გადახდის უნარიანი და ვინ უუნარო. რაც შეეხება შავ სიას თითეულ ხელშეკრულებაში რომელსაც კლიენტი აწერს ბანკთან ,იქ არის დებულება რომელსაც სამწუხაროდ ყურადღებას არ აქცევენ. ამ ხელშეკრულების დებულებაში წერია, რომ ბანკი კლიენტის თანხმობას წინასწარ იღებს იმაზე, რომ განათავსოს ინფორმაცია ამ მონაცემთა ბაზაში. კლიენტს შეუძლია არ დაეთანხმოს ამ დებულებას, თუმცა მეორე საკითხია ბანკი რამდენად ამოიღებს ხელშეკრულებიდან ამ პირობებს. კლიენტის უფლება არის, სცადოს მოლაპარაკება მიუხედავად ყველაფრისა.

მკითხველი ხათუთი:

ჩემს ახლობელს საქართველოს ბანკიდან გამოტანილი აქვს 200 ლარიანი სესხი. დღევანდელი

მდგომარეობით გადასახდელი თანხა არის დაახლოეებით 500 ლარი. გთხოვთ მიპასუხოთ, აღნიშნული დავალიანების დაფარვის შემდგომ ხომ არ დაიბლოკება ეს პიროვნება საელჩოში გასაუბრების დროს.

-სამართლებრივად არანაირი კავშირი არ არსებობს გადაუხდელ სესხს და ვიზის გაცემას შორის. ვიზის გაცემის პირობებში არანაირი მითითება არ არსებობს იმასთან დაკავშირებით აქვს თუ არა რაიმე ვალი პიროვნებას. მაგრამ კლიენტმა უნდა იცოდეს რომ ამ შემთხვევაში საელჩოს გადაწყვეტილების გასაჩივრება შეუძლია. მხოლოდ ამ მიზეზით თუ არ გასცა საელჩომ ვიზა , ამ შემთხვევაში შესაძლებელია დავა ამ საკითხზე და წარმატებითაც შეიძლება დასრულება.

მზია:

ვარ თიბისი მბანკის კლიენტი,ბანკის დაარსების დღიდან.ვისარგებლე სესხით. ვიყავი კარგი გადამხდელი, მაგრამ მოხდა ისე რომ სამი თვე ვერ შევიტანე თანხა,ამისათვის მივმართე ბანკის საკრედიტო განყოფილებას. გავიარე რესტრუქტურიზაცია, მაგრამ ამ ხნის მანძილზე მოვხვდი "შავ სიაში". პირადი და სამსახურებრივი ურთიერთობისას ბანკთან მქონდა ძალიან კარგი ისტორია. მას შემდეგ რაც აღმოვჩნდი "შავ სიაში" გადახდა მიდის ნორმალურად, ისედაც დიდი დროა გასული. მაინტერესებს შევძლებ თუ არა თავის დაღწევას შავი სიიდან?

-აქ ალბათ გადაცილება დიდი ხნის მანძილზე ხდებოდა, იმიტომ, რომ როგორც წესი 30 დღემდე გადაცილების შემთხვევაში ბანკი არ ადგენს "შავ სიას", არ გადასცემს კლიენტის შესახებ ინფორმაციას "შავ სიაში". 30 დღეზე მეტი თუა გადაცილება შემდეგ უკვე ავტომატურად ხდება მიწოდება ინფორმაციის. თავის დაღწევის საშუალება ისევ იგივეა რაზეც უკვე ვისაუბრე, ანუ 5 წლის ვადით ინახება ეს მონაცემები. ამ პერიოდის განმავლობაში ისევ კარგი ისტორიის შექმნით მიუხედავად "შავი სიისა" ბანკმა მაინც გასცეს სესხი. ბანკს არ აქვს უფლება მხოლოდ "შავ სიას "დაეყრდნოს. ბანკი უნდა დაეყრდნოს კლიენტის სხვა მონაცემებსაც, რადგან შეიძლება ის გადახდის უნარიანი გახდა ამ სიაში შესვლის შემდეგ. შეიძინა ქონება , გამოასწორა ისტორია და შეიძლება საერთოდ არ მიექცეს ყურადღება "შავ სიაში " არსებობის ფაქტს.

ლელა ნადიბაიძე:

ჩემს თანამშრომელს აქვს სახელფასო სესხი ბანკში. რამოდენიმე თვით უნდა წასვლა საფრანგეთში მიწვევით. თუ შეუშლის ეს სესხი ხელს მის წასვლას. ან თუ შეიძლება მის მაგივრად ჩემი ხელფასიდან ჩამოიჭრას სესხი. მეც პედაგოგი ვარ და ერთ სკოლაში ვმუშაობთ.

-ამ შემთხვევაში მის წასვლას არანაირად არ უშლის ხელს სესხის არსებობა, შეუძლია თავისუფლად წავიდეს. აქ საუბარია სასხესო ხელშეკრულების პირობების დროულად შესრულებაზე. თუ ემთხვევა მისი გადახდის ვადა აქ არყოფნის პერიოდს , მას გადახდა შეუძლია აწარმოოს იგივე ინტერნეტ ბანკის მეშვეობით , ან შეუძლია ნებისმიერ მესამე პირს დაუტოვოს მინდობილობა და მისი სახელით შეავსოს სესხი. ამ შემთხვევაში მის თანამშრომელ პედაგოგს შეუძლია მისცეს მინდობილობა და დაფაროს სესხი. ასევე არსებობს კიდევ უფრო გამარტივებული გზაც ბანკებს აქვთ ბანკომატები, რომლის მეშვეობითაც ნებისმიერ ფიზიკურ პირს შუძლია ბანკომატის მეშვეობით ჩარიცხოს თანხა და შეავსოს სესხი.

ნია ნოზაძე:

2008 წელს აღებული მაქვს სესხი, ნაწილი დაფარული მქონდა. შემდეგ ომის გამოც და ეკონომიური კრიზისის გამო დავრჩი უმუშევარი. სესხები ვეღარ გადავიხადე, თანაც ვარ მარტოხელა დედა, და ვცხოვრობ ქირით, 3 წელი ვიყავი უმუშევარი და საქმე გადასცეს აღმასრულებელ სასამართლოს და რადგან ქონება არაფერი არ მაქვს, ვერაფერი გადავიხადე. ამის შემდეგ ვარ "შავ სიაში", ახლა ვიწყებ მუშაობას,  ხელფასი არასაკმარისია, რომ ქირაც ვიხადო, ბავშვიც ვარჩინო და ბანკის სესხიც ვიხადო.  ბავშვი არის მე–5 –ე კლასში,რა გავაკეთო, თუ არსებობს გამოსავალი, თუ შეიძლება რომ სასამართლოს მივმართო და მომიხსნან "შავი სია". მოგახსენებთ რომ სოციალურად დაუცველის სტატუსი არ მქვს, ალბათ არც მომცემენ, რადგან მაშინ ქუჩაში უნდა ვცხოვრობდე, მხოლოდ იმ შემთხვევაში აძლევენ  სტატუსს, იქნებ მირჩიოთ რა შეიძლება გავაკეთო, ამდენ თანხას ვერანაირად ვერ გადავიხდი, მაშინ ვერც ვიარსებებ ან ბანკებისთვის უნდა ვიარსებო. (ვალის მოცულობა სავარაუდოდ 4000–მდე იყო ძირი).

-აქ მხარეს წაგებული აქვს სასამართლო დავა და საქმე აღსრულებაშია. საკითხი დგას შემდეგნაირად, საქმე ხანდაზმული ვერ იქნება , რადგან მისულია აღსრულებამდე და სააღსრულებო ფურცელს 10 წელი აქვს ვადა. 10 წლის განმავლობაში მის მეორე მხარეს კრედიტორს შეუძლია მოსთხოვოს ეს დავალიანება. რაც შეეხება მის მძიმე პირობებს , სამწუხაროდ როდესაც არსებობს დავალიანება მძიმე პირობებს ნაკლებ შემთხვევაში ითვალისწინებენ, რადგან ეს დამოკიდებულია კრედიტორის ნებაზე. აქ გამოსავალი შეიძლება იყოს ის, რომ მივიდეს, დაელაპარაკოს მეორე მხარეს , სთხოვოს განწილვადება , ანუ ნაწილნაწილ გადახდა. შემცირება მთლიანი თანხის და სხვა თანხაზე შეთანხმება. ეს მთლიანად დამოკიდებულია მეორე მხარის ნებაზე.

რაც შეეხება მის ხელფასს, კანონმდებლობა იძლევა შესაძლებლობას რომ მისი ხელფასის მხოლოდ 50% დაიქვითოს. 50% მეტს ფიზიკურად ვერ დაუქვითავს აღმასრულებელი,. რასაც გამოიმუშავებს თანხის ამოღება მოხდება მისი ხელფასიდან, დანარჩენი ნახევარი კი მას შეუძლია მოიხმაროს თავისი დანიშნულებისამებრ.

მკითხველი ინგა:

ვარ 35 წლის. სამი წლის წინ ტაო ბანკმა მომცა საკრედიტო ბარათი, დაგანვადებით ტექნიკა. ვიხდიდი კარგად სანამ არ დავრჩი უმუშევარი. ეს თანხა გაიზარდა და 2500 ლარზე მეტია. ცოტა ხნის წინ მითხრეს, რომ მოვხვდი სიაში სადაც 500 ლარამდე დაიწია ამ ვალმა, მაგრამ ახლა ისევ მთხოვენ იმ გაზრდილ თანხას არ მაქვს სახლი და არც სტაბილური შემოსავალი, ამიტომ დავწერე განცხადება და ვთხოვე რომ შეძლებისდაგვარად გადავიხდი ცოტ-ცოტას, მაგრამ მთხოვენ მთლიანად დაფარვას, რაც მე არ შემიძლია. როგორ უნდა მოვიქცე ვის უნდა მივმართო, რომ ნელ-ნელა გადავიხადო ეს ვალი და ისევ ჩამომაჭრან ამხელა პროცენტი (ძირი 100 ლარი მქონდა დარჩენილი).

-ძალიან ცუდია რომ კლიენტმა რაღაცას ხელი მოაწერა მოგვიანებით, რადგან შესაძლებელი იყო გვესაუბრა მოთხოვნის ხანდაზმულობაზე, ვინაიდან სესხი მოსათხოვი იყო 2008 წელს და გასულია 3 წლიანი ვადა. ამ შემთხვევაში რადგან კლიენტმა აღიარა სესხი, ხანდაზმულობა აითვლება იქიდან. ეს ბანკების კარგად ცნობილი ტექნიკაა, როდესაც შეცდომაში შეყავთ მომხმარებელი რომლებიც კარგად არ იცნობენ კანონმდებლობას და ვითომ შეღავათიანი პირობის სანაცვლოდ რაღაცეებზე ხელს აწერინებენ რაც ფაქტიურად ვალის ხელახალი აღიარებაა და ხანდაზმულოობას უხეშად რომ ვთქვათ ამით შველიან. ამ შემთხვევაში საუბარი არის ვალის დაფარვაზე, რომელსაც ძირი აქვს ძალიან ცოტა, მაგრამ დარიცხულია ჯარიმები. საამისოდ არსებობს სამართლებრივი ნორმა, რომელიც იძლევა შესაძლებლობას რომ მიმართოს სასამართლოს და მას შეამცირებინოს დაკისრებული ჯარიმა. სასამართლოს აქვს ის უფლება-მოსილება, რომ შეუსაბამოდ მაღალი პირგასამტეხლო შეამციროს კლიენტის სასარგებლოდ. აქვე ავღნიშნავ იმასაც , რომ ( ეს არ ნიშნავს იმას რომ სასამართლო აუცილებლად შეამცირებს თანხას), რადგან სასამართლო სუბიექტურად წყვეტს კონკრეტულ შემთხვევაში რა არის შეუსაბამოდ მაღალი. არსებობს ორი გზა: ან დაფარვა , ან სასამართლოს მიმართოს და განახორციელოს შესაბამისი სამართლებრივი დავა.

ნინო, ქ. ფოთი:

2007 წელს "ბანკი ქართუ"-მ დამიმტკიცა 5 წლიანი სესხი 600 000$, ერთწლიანი საშეღავათო პერიოდით. ერთი წელი მხოლოდ ძირითადი თანხის პროცენტი უნდა გადამეხადა(ამ ერთ წელიწადში უნდა დამემთავრებინა ობიექტის მშენებლობა). სესხი მჭირდებოდა 4000კვ.მ. სავაჭრო ცნტრის ასაშენებლად(მშენებლობის 30% უკვე შესრულებული იყო), რომლის ექსპლუატაციაში გაშვების შემდეგ იქედან მიღებული ამონაგები თანხით უნდა მომხდარიყო სესხის დაფარვა ყოველთვიურად, სხვა რესურსი საკმარისი შემოსავალი არ არსებობდა(რაც ბანკმაც კარგად იცოდა), გარდა ჩემი პირადი უძრავი ქონებებისა, რომელიც ამ "ბანკი ქართუ"-ს მიერ იქნა იპოთეკით დატვირთული. 2008 წლის აგვოსტოს ომის შემდეგ "ბანკი ქართუ"-მ ვადაზე ადრე დაფინანსება შემიწყვიტა და თანხის უკან დაბრუნება ,მომთხოვა ომის გამო. ბანკმა პროექტი ბოლომდე არ მიიყვანა. მშენებლობა გათვლილი გრაფიკით მიმდინარეობდა. მაგრამ დარჩენილი 200 000$ ბანკმა არ გამომიყო, დარჩენილი იყო მოსაპირკეთებელი სამოშაოები. ამის გამო სესხი გახდა პრობლემური. თანხის დაფარვა უნდა მომხდარიყო ამ ზემოთ აღნიშნული ობიექტის ამუშავების შემთხვევაში და იქედან შემოსული მოგებით. ახლა ამ დროისთვის ბანკმა წაიღო უკვე 2000 000$ აუდიტის მიერ შეფასებული უძრავი ქონება იძულებითი აუქციონის გზით და კიდევ მედავება 200 000$-ს. ბანკიდან ავითვისე მშენებლობაზე მხოლოდ 480 000$ ცოცხალი ფული, დანარჩენი გაბერეს საურავებით, პროცენტის პროცენტიც მიანგარიშეს და 480 000$ გახადეს 950 000$(თითქმის ორჯერ მეტს), რასაც მედავებიან ახლა. ქუჩაშიმტოვებენ ლუკმა-პურის გარეშე. ბანკმა მომცა 480 000$ და მართევს 3000 000$ უძრავ ქონებას, რომელიც საშინელი ტანჯვა-წამებით მაქვს ნაშოვი 20 წლის წინ-შევარდნაძის დროს.თურქეთში დავათრევდი ჩანთებს და წვეთ-წვეთობით მაქვს ეს ყველაფერი მოპოვებული.მე რა ვიცოდი ომი რომ დაიწყებოდა 2008 წელს რუსეთთან? ბანკს რომ სცოდნოდა ომი იქნებოდა, მომცემდა კრედიტს? რა გზას დავადგე, გთხოვთ მირჩიოთ?

-პრობლემატური საკითხია, რადგან ბევრი რამე ჩვენთვის უცნობია. არვიცით იგივე ხელშეკრულებით რა იყო მოწესრიგებული. იყო თუ არა ბანკი ხელშეკრულებით უფლება მოსილი ვადაზე ადრე მოეთხოვა კრედიტი, ან რა შემთხვევაში ჰქონდა ეს უფლებამოსილება. რამდენად იქონია ამ ხელშეკრულებაზე 2008 წლის ომმა გავლენა და რამდენად შეიძლება მიეწეროს ის საფუძველს რომ უკან მოვითხოვოთ სესხის დაბრუნება. ხშირად ბანკს ხელშეკრულებაში უდევს ისეთი პირობაც, რომ თუ იგი აშკარად ხედავს რომ გადახდის უუნარო ხდება კლიენტი, ამ შემთხვევაში შეუძლია მოითხოვოს დაბრუნება. ამ შემთხვევაში მე არ ვიცნობ ხელშეკრულების პირობებს, თუმცა ვურჩევდი მას, რომ ადვოკატის კონსულტაციები გაიაროს თავისი საბუთებით და ის დაეხმარება აუცილებლად. რაც შეეხება თანხებს, რომელზეც იგი საუბრობს და თუ ამხელა სხვაობასთან გვაქვს საქმე შემიძლია ვთქვა რომ გაბერილია პირგასამტეხლოებით. სასამართლოს მეშვეობით შესაძლებელია პირგასამტეხლოს შემცირება . აქვე ვიტყვი რომ შესაძლებელია ძირითად ნაწილშიც დავა, თუმცა მას შემდეგ რომ გავარკვევთ რა წერია ხელშეკრულებაში და რა პირობები იყო შეთანხმებული მხარეებს შორის.

ბექა:

ვარ თავდები პირი პრობლემურ სესხზე, თუმცა ჩემს გარდა არიან კიდევ ორი პირი, მაგრამ ხელფასი მერიცხება მარტო მე. დანარჩენ ორს არ აქვს ამჟამად არანაირი შემოსავალი და ერთი თვის ხელფასის 50% უკვე ჩამომაჭრა საღსრულებლომ. მაინტერესებს, ამ შემთხვევაში მარტო მე უნდა დავფარო ეს კრედიტი? დანარჩენ ორ პირს არ აქვთ მიმდინარე შემოსავალი უბრალოდ იყვნენ ინდმეწარმეები და ეხლა არ საქმიანობენ არაფერს.  თუ არის შესაძლებელი მე მარტო ერთ-მესამედზე ავიღო ვალდებულება, როგორც ერთ-ერთმა თავდებმა? თან მეც მაქვს მიმდინარე სესხები. ანგარიშები დაყადაღებულია. ანუ მე ფაქტიურად ჩემს სესხის გადახდის მერე აღარფარი მრჩება არადა მყავს ოჯახი. როგორ მიცავს კანონი ?

-აქ გასარკვევია თავდებობით რა პასუხისმგებლობა იკისრა. მე ვვარაუდობ, რომ ალბათ მთლიან თანხაზე აქვს თავდებობა ნაკისრი. ამ შემთხვევაში კრედიტორს შეუძლია იძულებითი აღსრულების მცდელობის გარეშეც კი ძირითადი მოვალის მიმართ მიმართოს მის თავდებ პირებს. აქ კი კონკრეტულად მიმართა ამ ადამიანს . ამ თანხის ამოღების ერთადერთი გზა ალბათ დაინახა ამ ადამიანში, დანარჩენებს ალბათ არ ჰქონდათ არც ქონება და არც შემოსავალი. ამ შემთხვევაში სამართლებრივად სწორად იქნა ეს ქმედება განხორციელებული. ამ ადამიანს კი, ვინც დაფარა ძირითადი მოვალის ვალდებულება ბუნებრივია უჩნდება თავის მხრივ მოთხოვნა სხვა თავდები პირების მიმართაც, როგორც თანა სოლიდარული პირების მიმართ. თვითონ რა თანხასაც დაფარავს მას შეუძლია მოითხოვოს სხვა პირებისგან თავიანთი წილების მიხედვით აუნაზღაურონ ზიანი რაც მას მიადგა .

ნიკა:

ერთ-ერთ ბანკში ავიღე სესხი. ხელშეკრულების დადების დროს ბანკის თანამშრომელს არ ქონდა არანაირი ბანკის ატრიბუტიკა, არც გულსაბნევი სადაც სახელი გვარია ამოტვირფლული. არც ბანკის დიზაინით გაფორმებული მაგიდა. სესხი მქონდა ერთწლიანი ვადით აღებული. დავფარე ხუთ თვეში და შემდგომ სესხზე განმიცხადეს, რომ ბანკის კლიენტად არ ითვლებით ექვს თვეში რომ დაგეფარათ სხვა საკითხიაო. მაგრამ 6 თვეზე ადრე სესხის დაფარვა კლიენტზე სასიკეთოდ არ მოქმედებსო. მაინტერესებს, ეს უნდა განემარტათ თავიდან, როცა ხელშეკრულებას ვდებდი თუ არა? და ასევე არც ხელშეკრულებაში წერია არსად, რომ კლიენტისთვის არ არის სასიკეთო ნაადრევი სესხის დაფარვა რა დროსაც კეთილსინდისიერი ზარალდება და ამ ყველაფერს იგებს გვიან. და შემიძლია თუ არა მივმართო სასამართლოს?

-როგორც ვხვდები მას ახალი სესხის გამოტანა სურს და არ აძლევენ იმ მიზეზით, რომ წინა სესხი ვადაზე ადრე დაფარა. კიდე ერთხელ ვიმეორებ, რომ სესხის გაცემა ბანკის ვალდებულება არ არის , ეს ბანკის უფლებაა და მას ნებისმიერი მიზეზი შეიძლება ჰქონდეს , კლიენტს არ მისცეს სესხი. რაც შეეხება წინასწარ დაფარვას ალბათ ყველაფერს ხელშეკრულება არეგულირებდა. აქ შეიძლება ჯარიმაც გადაეხადა წინასწარ დაფარვაზე, მაგრამ გავიმეორებ რომ ლოგიკიდან გამომდინარე ეს არ უნ და გახდეს მიზეზი ახალი სესხის არ მიცემის. ჩემი აზრით პირიქით წინასწარ გადახდა ადასტურებს იმას რომ ეს ადამიანი გადახდის უნარიანია. თუმცა ბანკი თავისი დისკრეციული უფლებამოსილების ფარგლებში ერთპიროვნულად სუბიექტურად წყვეტს როდის გასცეს სესხი და როდის არა. ბანკს როგორც სჩანს ამ ადამიანზე არ სურს სესხის გაცემა და მიზეზად მოჰყავს სრულიად უსაფუძვლო რამ.

ნონა:

ვარ პრობლემური სესხის თავდებში, შეუძლია თუ არა სააღმსრულებოს ჩემს საკუთრებაში არსებული ბინა დამიყადაღოს ან გამიყიდოს თუ სესხი არ დაფარა იმ პირმა, ვისაც თავდებში დავუდექი....ან რა უფლებები აქვს ამ დროს სააღმსრულებოს?

-თუკი დავა დასრულებულია და უკვე სააღმსრულებოს წარმოებაშია და მოვალეს არაფერი არ გააჩნია, სავსებით შესაძლებელია, რომ თავდებს მიაკითხონ და მისი ქონებიდან მოხდეს ამ თანხის ამოღება. რაც შეეხება თავდებს მას გაუჩნდება უკვე მოთხოვნა ძირითადი მოვალის მიმართ და ის რასაც მას დააკისრებენ შეუძლია მოთხოვოს ძირითად მოვალეს.

ივანე:

პიროვნება, რომელსაც ვუდგევარ კრედიტის თავდებში, იმყოფება პატიმრობაში. ბანკი მე მიკავებს ყოველთვიურ გადასახადს 130 ლარის ოდნებობით. სულ კრედიტის ოდენობაა 4400 ლარი, რომელიც უნდა დაიფაროს 4 წლის განმავლობაში, მთლიანობაში 6223 ლარი. მაქვს თუ არა უფლება წინმსწრებად დავფარო მთლიანი თანხა პროცენტის გარეშე, ანუ მხოლოდ ძირი. ბანკში მითხრეს, რომ ამისთვის სესხი უნდა გადმოვიდეს ჩემს სახელზე. თუ სესხი ჩემს სახელზე გადმოვიტანე და ასე დავფარე მთლიანი თანხა, მრჩება თუ არა უფლება ძირითადი მოვალის მიმართ დავიკმაყოფილო ჩემი მოთხოვნა სასამართლოს მეშვეობით? კანონით მაქვს თუ არა უფლება, რომ ძირითადი მოვალის თანხმობის გარეშე თავდებმა გადავიხადო წინმსწრებად მთლიანი თანხა, მხოლოდ ძირი?

-რა თქმა უნდა შესაძლებელია სესხის წინასწარ დაფარვა. ამ შემთხვევაში თუკი ეს ადამიანი სხვის სესხს დაფარავს, მას გაუჩნდება ბუნებრივია ანალოგიური მოთხოვნა იმის მიმართ, ვისი სესხიც დაფარა. აქ იგივე შეიძლება ითქვას, რაც წინა კითხვებში თავდებობასთან დაკავშირებით ვისაუბრეთ.

გოჩა:

საქართველოს ბანკში 2007 წელს ავიღე ხელფასიდან სესხი, რომელსაც ვიხდიდი შეუფერხებლივ 2008 წლამდე, შემდეგ სამსახურში მოვხვდი შემცირებაში და შესაბამისად გადახდის წყაროც აღარ მქონდა. 2008 წელს მომაკითხა კრედიტ ოფიცერმა და თავდების დახმარებით რესტრუქტურიზაცია გამაკეთებინა, რომელსაც ვიხდიდი 2009 წლის მარტის ჩათვლით, ლტოლვილთა შემწეობიდან. ვარ აფხაზეთიდან დევნილი. 2009 წელს შემეძინა შვილი და ვეღარ შევძელი გადახდა. 2009 წლიდან დღემდე არავინ შემხმიანებია ბანკიდან, არც მე და არც თავმდებს. 2013 წლის სექტემბერში სასამართლოდან მომივიდა შეტყობინება აღნიშნულ საკითხზე, რომ 2013 წლის 21 ოქტომბერს გაიმართება სასამართლო საქართველოს ბანკსა და ჩემს შორის. თანხა შეადგენს ამჟამად 17000 ლარს, გამოტანილი მქონდა 3100 ლარი. არის თუ არა ხანდაზმული ეს სესხი და როგორ შეიძლება ამ პრობლების გადაჭრა?

-ხანდაზმულობა ითვლება უკანასკნელი შესრულებიდან ან აღიარებიდან . როდესაც გაჩნდა პირველი მოთხოვნა იქედან ითვლებოდა სამი წელი ხანდაზმულობის ვადა, მაგრამ 2009 წლის მარტში მოხდა ახალი შეთანხმება რომლითაც ხელახლა აღიარა ეს ვალდებულება ამ ადამიანმა და ბუნებრივია ხანდაზმულობა აითვალა ახლიდან. აქ გასარკვევია სარჩელი როდის შეიტანა ბანკმა . თუკი 2012წლის 1 მარტამდე გადიოდა ეს 3 წელი, თუკი მანამდე აქვს სარჩელი წარმოდგენილი მაშინ ვადის დაცვითაა სარჩელი, თუკი მის შემდეგაა , მაშინ უკვე ხანდაზმულობა გასულია ძირითად მოთხოვნაზე და მოთხოვნა შეუძლებელია. აქ დეტალები გასარკვევია და ვურჩევ, რომ კონსულტაცია გაიაროს ადვოკატთან და კვალიფიციურად დააკვალიანებს მას, როგორ შეიძლება ამ საქმის მოგება.

მკითხველი ანი-მანო:

6 წლის წინ ჩემს თანამშრომელს საქართველოს ბანკიდან განვადებით გამოვუტანე მობილური ტელეფონი, 3 თვის მერე დამირეკეს და მითხრეს თეთრი არ არის შემოტანილიო. ვნახე ჩემი თანამშრომელი და შემპირდა რომ დაფარავდა განვადებას მას შემდეგ აღარავინ შემხმიანებია, ერთი წლის წინ ბანკში დამჭირდა სესხი და რომ მივედი აღმოჩნდა, რომ გაშავებული ვიყავი და ჩემს თანამშრომელს თეთრი არ ჰქონია გადახდილი. ჩემს თანამშრომელს ვეღარსად მივაგენი რადგან 4 წლისწინ წამოვედი სამსახურიდან და აღმოჩნდა, რომ აღარც ის მუშაობს იქ. არ ვიცი როგორ მოვიქცე. ჩემს თანამშრომელს ვერსად მივაგენი. ვმუშაობ ხელფასი ბანკში მერიცხება და ეხლა როცა უცებ მე მჭირდება ბანკის მომსახურება, სესხის გაფორმება მინდოდა უარს ვიღებ არსებობს თუ არა იმის შანსი რომ შავი სიიდან როდისმე ამომიღონ?

-როგორც ჩანს სესხი თავის თავზე ჰქონდა გაფორმებული და არა თავის თანამშრომელზე , აქედან გამომდინარე დაუფარაობის გამო წარმოიქმნა დარღვევა. დარღვევის შედეგად კი როგორც ჩანს შეიტანეს "შავ სიაში". იგივე პირობები მოქმედებს რაზეც წინაზე ვისაუბრეთ. ერთადერთი რაც შემიძლია ვუთხრა, არის ის, რომ მას რადგან ზიანი მიადგა, წარმოიქმნება მოთხოვნის უფლება იმ ადამიანზე, ვის გამოც დაზარალდა. იმ ადამიანი პირად ნომერი მაინც თუ იცის სარჩელის აღძვრაა შესაძლებელია და იმ თანხის მოთხოვნა რა თანხებშიც დააზარალეს.

იხილეთ ვიდეო