ვისაც ჩახუთული და ხალხით გაძეძგილი ე.წ. მარშრუტკით უმგზავრია, ალბათ დაგვეთანხმება, რომ ასეთი მგზავრობა ნამდვილად არ შეჰფერის ადამიანს, რომელიც 21-ე საუკუნის ცივილიზებულ სახელმწიფოში ცხოვრობს. ფაქტია, რომ ამ სფეროში ჯერ კიდევ ბევრი რამ არის გამოსასწორებელი და ამას არც ხელისუფლება უარყოფს. ცვლილებების მომხრეა საქართველოს პარლამენტის დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილე თემურ მაისურაძე, რომელსაც რამდენიმე ისეთი შეკითხვა დავუსვით, რომელიც ნებისმიერ ჩვენგანს აწუხებს.
- ბატონო თემურ, რატომ ვერ ვმგზავრობთ კომფორტულად იმის მიუხედავად, რომ სოლიდურ თანხას ვიხდით?
- მოდით, ჯერ საქალაქთაშორისო მიკროავტობუსებით დავიწყოთ, რომლებსაც მგზავრები საკმაო მანძილზე - ერთი ქალაქიდან მეორეში გადაჰყავთ: ეს არის სატრანსპორტო საშუალება, რომელიც გათვლილია ტვირთის საზიდავად და არა სამგზავროდ. ეს მიკროავტობუსები გადაკეთებულია და მათში კუსტარული სკამებია მოთავსებული. იქ კონდიცირების სისტემაც არასწორად არის დაყენებული, სტანდარტებს არ შეესაბამება, ან საერთოდ არ არის. ასევე არ არის გათვალისწინებული ავარიული გასასვლელები და რაც მთავარია, დარღვეულია მანძილი სკამის საზურგეებს შორის, რაც ასევე საერთაშორისო სტანდარტებით არის დადგენილი და 65 სანტიმეტრი უნდა იყოს. მიკროავტობუსებში დამატებულია ზედმეტი სკამები, რათა უფრო მეტი მგზავრი გადაიყვანონ, თანაც, მათ შორის მანძილი იმდენად მცირეა, რომ მუხლის გამართვა პრაქტიკულად შეუძლებელია. მიკროავტობუსი რაიმეს რომ დაეჯახოს, თითქმის ყველა მგზავრს წვივის ძვლები გადაემტვრევა, გარდა ამისა, მგზავრების სიმრავლე ბევრ სხვა დაზიანებასაც გამოიწვევს. სამწუხაროდ, ეს ხელოვნურად შექმნილი პრობლემაა. ვისაც ასეთი მიკროავტობუსით უმგზავრია, დამიდასტურებს, რომ არც ერთ მათგანში სტანდარტები დაცული არ არის, რომ არაფერი ვთქვათ იმ საფრთხეზე, რომელიც თითოეულ მგზავრს ექმნება. აქ კიდევ ერთი პრობლემა უნდა ვახსენოთ, რომელიც ჩვენს გზებზე ქაოსის მიზეზი ხდება: თავდაპირველად მძღოლები ცდილობენ რაც შეიძლება ნელა იარონ, რომ მიკროავტობუსი ხალხით გაავსონ, ხოლო შემდეგ ცდილობენ დაკარგული დრო აინაზღუარონ და მაქსიმალურად ჩქარა მიდიან. ეს პრაქტიკა საქართველოში საკმაოდ გავრცელებულია და წლების განმავლობაში არ იცვლება.
- არანაკლებ სცოდავენ დედაქალაქში მოძრავი ავტობუსების მძღოლები...
- დედაქალაქში მოძრავი მიკროავტობუსები ტექნიკური თვალსაზრისით შედარებით უფრო გამართულია, თუმცა, მძღოლებს არ აძლევენ საკმარის თანხას, რომ გაბედულად ხარჯონ საწვავი, ამიტომ ისინი კონდიციონერის ჩართვას ზაფხულის პაპანაქება სიცხეშიც კი ერიდებიან. მეორე პრობლემაა ის, რომ მგზავრები ფეხზე დგანან, არ შეიძლება მძღოლს გადაჭერილი ჰქონდეს უსაფრთხოების ქამარი, თვითონ დაცული იყოს და მის უკან ადამიანები ფეხზე იდგნენ. ის 8-10 ადამიანი, რომელიც სამარშრუტო ტაქსში ფეხზე დგას, აბსოლუტურად დაუცველია.
- უცხოეთში ცალკე მონაკვეთია გამოყოფილი საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის. ჩვენთან თუ შეიძლება მოხერხდეს მსგავსი რამ?
- ასეთი მონაკვეთები მართლაც არსებობს ბევრ ქვეყანაში და მეც მინახავს სტამბოლის ქუჩებში - იქ ცალკე ზოლია გამოყოფილი ავტობუსებისათვის. მაგრამ ეს უნდა იყოს გათვალისწინებული თავიდანვე - მაშინ, როდესაც ქალაქის დაგეგმარება მიმდინარეობს. სამწუხაროდ, საქართველოში გზები ისეა დაგეგმარებული, რომ ცალკე ზოლის გამოყოფა ფიზიკურად შეუძლებელია. თუ ასეთ ზოლს გამოვყოფთ, მაშინ დანარჩენი ტრანსპორტი გაიჭედება და საშინელი საცობები შეიქმნება.
- ბატონო თემურ, პარლამენტში თუ მსჯელობთ ამ სფეროში არსებულ პრობლემებზე?
- ჩვენი ფრაქცია "ქართული ოცნება - ეროვნული ფორუმი" საგანგებოდ განიხილავს ამ პრობლემებს. რა თქმა უნდა, კანონში შესწორებების შეტანა აუცილებელია, მაგრამ ყველაზე ცუდი ის არის, რომ არსებულ კანონსაც არ იცავენ. ამ სფეროში არსებული პრობლემების საფუძვლიანი შესწავლის შემდეგ განახლებულ კანონს მივიღებთ. სერიოზულად ვმუშაობთ ტრანსპორტის უსაფრთხოების წესებზე, რათა დავიცვათ საერთაშორისო ნორმები და სტანდარტები, რომლებსაც საქართველოც აღიარებს. დღეს ჩვენს გზებს რადარებიც აკონტროლებს, სამართალდამრღვევ მძღოლებს პატრულიც აჩერებს, რაც ძალიან კარგია. ჩემი აზრით, გზებზე რაც შეიძლება მეტი კონტროლი უნდა იყოს, მაგრამ მე არა ვარ მომხრე ხელოვნური აკრძალვებისა და შეზღუდვებისა. ასე რომ, ყველაფერი კარგად არის შესასწავლი. ყველაფერი უნდა ვიღონოთ, რომ ჩვენი მოსახლეობის უსაფრთხოებაც დაცული იყოს და ამავე დროს, სახელმწიფო არ ზღუდავდეს პატიოსან მძღოლებს, რომლებიც დადგენილ წესებსა და სტანდარტებს არ არღვევენ.
ხათუნა ჩიგოგიძე
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)