მიუხედავად სტერეოსკოპიის არცთუ ხანმოკლე ისტორიისა, სამგანზომილებიანი მაუწყებლობის, 3D ფორმატის შექმნა 21-ე საუკუნის ნოუ-ჰაუ და როგორც ამბობენ, მედიისა და კინოინდუსტრიის ხვალინდელი დღეა. სამგანზომილებიანი ჩვენება ქმნის ილუზიას, რომ ეკრანზე ასახული შენს თავს ხდება, ადამიანებს კი ყველაზე მეტად თავგადასავლები უყვართ... ქართველი გამომგონებლის მიერ შექმნილი სტერეოსკოპული მოწყობილობა ამ დარგის განვითარების თვალსაზრისით მრავალმხრივ საინტერესოა. გამოგონებაზე თავად ავტორი, სტერეოგრაფი, ავტომატიკა-ტელემექანიკის პირველი კატეგორიის ინჟინერი ზაზა ლომიძე გვესაუბრება:
- ამჟამად მსოფლიოში 3D ფორმატში სულ 25 ტელეკომპანია მაუწყებლობს. საქართველოში 2015 წლიდან იგეგმება ტელეარხების, მათ შორის "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლა და ამ პროცესს მზადყოფნაში უნდა შევხვდეთ. ჩემ მიერ შექმნილი აპარატურით გადავიღე თბილისის ხედები, სიღნაღი, პრომეთეს მღვიმე, კანის კინოფესტივალზე წარადგინეს სტერეოსკოპული სურათების ვიდეო-სლაიდშოუ, რომელიც საქართველოს, როგორც გადასაღები მოედნის, ულამაზეს ხედებს ასახავდა. სამწუხაროდ, ამ დარგის განვითარებას ჩვენში ნაკლები ყურადღება ექცევა, ტექნიკურ უნივერსიტეტში ავტომატიკა-ტელემექანიკის ფაკულტეტი დაიხურა, კინოს უნივერსიტეტში სტერეოსკოპიას ყურადღება არ ექცევა.
რეჟისორსა და კინოპროდიუსერ ჯეიმს კამერონს, რომელსაც უდიდესი წარმატება მოუტანა 3D ფორმატში შექმნილმა ფილმებმა, მათ შორის "ავატარმა", სპეციალური საიტი აქვს შექმნილი ამ სფეროში ახალი იდეების, ნოუ-ჰაუების განსათავსებლად. ჩემი სურვილია, ეს გამოგონება, სტერეოსკოპული მოწყობილობა ჯერ საქართველოში დაინერგოს, აქ გამოვიყენოთ, თუმცა, თუ დაინტერესებული მხარე არ გამოჩნდა, მხოლოდ ამის შემდეგ შევთავაზებ ევროპელებს და ამერიკელებს. ჩემ მიერ შექმნილი ორკამერიანი სტერეოსკოპული აგრეგატის ნოვაცია იმაშია, რომ გამოსახულების გაუმჯობესების, რეალურად ასახვის მეტ შესაძლებლობას იძლევა დიდსა თუ მცირე ეკრანზე, ტელეეკრანზე, კომპიუტერში და რაც მთავარია, მასშტაბი არ ირღვევა, ისეთია, როგორიც რეალურად, ბუნებაში არსებული. არსებობს მოსაზრება, რომ 3D-ში ყურება ჯანმრთელობისთვის საზიანოა, მათ შორის, თავის, თვალების ტკივილს იწვევს. აქ ორი ფაქტორია: გამოსახულების ციმციმი თავის ტკივილს იწვევს და კიდევ - თუ სტერეოგამოსახულება არასწორად არის გადაღებული, მისი პასიური (პოლარიზებული) სათვალით ყურებას, შესაძლოა, გულისრევა მოჰყვეს, რისი მიზეზიც არასწორი სტერეოსკოპული გათვლებია.... თავის ტკივილს აქტიური სათვალე იწვევს, ხოლო როცა პასიურ, პოლარიზებულ სათვალეს ვიყენებთ და გამოსახულებაც სწორად არის გადაღებული, ყოველგვარი დისკომფორტი გამორიცხულია, ასეა ჩემი მოწყობილობით გადაღებისას. სტერეოსკოპიაში განსხვავებული ხედვაა საჭირო, ეს ხელოვნებასთან ერთად, მეცნიერებაც არის. თავისებური ხედვა გჭირდება, რომ მაყურებელმა მთელი სისრულით აღიქვას ის, რაც გადაიღე, არც მასშტაბი დაირღვეს. ამ სტერეოსკოპული მოწყობილობით ყველანაირი პარამეტრების - სტერეობაზის, კონვერგენციის გასწორება შეიძლება, ისევე, როგორც ფოტოაპარატში ვასწორებთ ფოკუსს, ზუმს. განსაკუთრებით საინტერესო იქნება სპორტული შეჯიბრებების გადაღება. საშუალება გეძლევა სწორად გადაიღო ის, რაც გინდა და პროცესი ერთმა ადამიანმა მართოს.
ნინო კვიტაშვილი