რას ყვებიან ავღანეთიდან დაბრუნებული ჟურნალისტები - ”სანამ ამ ყველაფერს საკუთარი თვალით არ ნახავ, წარმოდგენა ძალიან ძნელია”

"ავღანეთში მყოფი ქართველი მეომრების გასამხნევებლად, თავდაცვის სამინისტრომ ავღანეთში ღონისძიება დაგეგმა, რომელშიც "ჯარის მეგობართა საზოგადოება" - პაატა ბურჭულაძე და ანსამბლი "შვიდკაცა" მონაწილეობდა. ვიყავით ქართველი ჟურნალისტებიც", - ამბობენ საინფორმაციო სააგენტო "ინტერპრესნიუსის" ჟურნალისტები - ნათია ლეშკაშელი და ფოტორეპორტიორი - თიკო ციცვიძე, რომლებმაც ქართულ დელეგაციასთან ერთად, 15 სექტემბერს მთელი დღე ავღანეთში განლაგებულ ქართულ სამხედრო ბაზაზე გაატარეს, საიდანაც საოცარი შთაბეჭდილებებით სავსე დაბრუნდნენ...

ნათია:

- ჰელმანდის პროვინციაში, "ლეზერნეკის" ბაზაზე, დაგეგმილი იყო კონცერტი და შეხვედრები 33-ე ბატალიონის ქართველ ჯარისკაცებთან. ბაზა ქაბულიდან საკმაოდ მოშორებით იმყოფება, მაგრამ ავღანეთის ტერიტორიაზე ერთ-ერთი სტრატეგიული ობიექტია.

- ჟურნალისტებიდან მაინცდამაინც თქვენ რა ნიშნით შეგარჩიეს?

ნათია:

- მე და თიკომ, გაზაფხულზე, ქართულ-ამერიკული სწავლება - "Agile Spirit" – 2013 გავიარეთ, სადაც გვასწავლიდნენ, ავღანეთში, კონფლიქტის სიტუაციაში თუ როგორ მოქმედებენ ჟურნალისტები. იმის მერე იქ წასვლის სურვილიც გაგვიჩნდა, განსაკუთრებით კი თიკოს უნდოდა ეს...

რაც არ უნდა ვილაპარაკოთ, რომ იქ მძიმე სიტუაციაა, ავღანეთში ჩასვლა საშიშია, სანამ ამ ყველაფერს საკუთარი თვალით არ ნახავ, ამის წარმოდგენა ძალიან ძნელია...

- თიკო, ავღანეთში წასვლის ასეთი ძლიერი სურვილი რატომ გაგიჩნდა?

- ძალიან მიყვარს ზოგადად სამხედრო თემატიკაზე ფოტოების გადაღება. დიახ, მსიამოვნებს და მუშაობის პროცესში ვგრძნობ, რომ მთელი გულით ვაკეთებ საქმეს. იქ მოგეხსენებათ, მაინც სხვანაირი სიტუაციაა, რაც ჩემი თვალით მინდოდა მენახა... იმ სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ კი, მეტად მომინდა ავღანეთში წასვლა. ტრენინგებზე მძიმე სიტუაციას გვიხატავდნენ, მაქსიმალურად ცუდს, რაც შეიძლება, რომ მოხდეს და იმის მერე მართლა ვფიქრობდი, ფოტორეპორტაჟის გამო მიღირდა თუ არა სიცოხლის გარისკვა, მაგრამ იმდენად ექსტრემალურ სიტუაციაში მოგვიხდა ამჯერად ავღანეთში წასვლაზე გადაწყვეტილების მიღება, ფიქრის დროც არ გვქონია...

ნათი:

- 11 სექტემბერს თავდაცვის სამინისტროდან მოულოდნელად დარეკეს და გვითხრეს, რომ 5 წუთში უნდა გადაგვეწყვიტა იქ წასვლა. ფაქტის წინაშე რომ აღმოვჩნდი, მივხვდი, რომ ძალიან მინდოდა იქ გამგზავრება და უარის თქმა გამიჭირდებოდა.

- იმ წუთში დაგავიწყდა, რომ ორი შვილის დედა ხარ?

ნათია:

- არ დამვიწყნია, - პირველი რაც გავაკეთე, დავურეკე ჩემს ქმარს და ვუთხარი, ასეთი სიტუაციაა და რა გავაკეთო-მეთქი. მეგონა, რომ წასვლაზე უარს მეტყოდა, მაგრამ ერთი წუთითაც არ უყოყმანია და მითხრა: თვითონ გადაწყვიტე, როგორც შენ გინდაო... დარწმუნებული ვიყავი, რომ ჩვენი ავღანეთში ყოფნისას, უსაფრთხოების ზომები მაქსიმალურად დაცული იქნებოდა.

- თიკო, ავღანეთის ნახვისას რა შთაბეჭდილება შეგექმნა?

- პირველად თვითმფრინავის სალონიდან, ზემოდან გადავხედეთ ქაბულს და დავინახე ქვიშისფერი სივრცე, ყველაფერი ერთი ფერის, მხოლოდ ყვითელი იყო... სადღაც მოშორებით, მხოლოდ ერთადერთი ხე შევნიშნე, რაზეც თვითმფრინავში აჟიოტაჟი ატყდა...

გზაში ცუდზე არაფერზე ვფიქრობდი, უბრალოდ, ერთ პერიოდი ცოტა დავიძაბე, როცა ავტობუსში უსაფრთხოების სამსახურის თანამშრომელი ამოვიდა და გაგვაფრთხილა, პირდაპირი ცეცხლის შემთხვევაში როგორ უნდა მოვქცეულიყავით. იქ უსაფრთხოების ზომები ისეთი გამკაცრებულია, რომ თავდასხმა საერთოდ როგორ ხდება, ეს მიკვირს. მოკლედ, ავღანეთში შიშის მომენტი გამიქრა.

ნათია:

- იმის მერე, რაც შევიტყვე, რომ იქ მივდიოდი, მთელი დღის განმავლობაში ავღანეთზე ვფიქრობდი... მაგრამ იქ ყოფნისას გავაცნობიერე, რომ არ მეშინოდა და უკვე იქ მყოფს უნდა მემუშავა...

- რა დროს მოიცავდა თქვენი ვიზიტი?

- 7 საათის განმავლობაში ვიყავით ავღანეთში, სადაც გადავიღეთ ჯარისკაცები და ისიც თუ როგორ ახორციელებენ თავიანთ ამოცანებს... ამასთან, გავესაუბრეთ კიდეც მათ...

- თავდაცვის მინისტრმა - ირაკლი ალასანიამ როგორც ქართველ, ისე ამერიკელ სამხედროებს სიგელები გადასცა, ხოლო ბრწყინვალების ორდენით დააჯილდოვა პოლკოვნიკი ალექსანდრე კიკნაძე - ქართული სამხედრო კონტინგენტის მეთაური.

- როგორი განწყობა აქვთ ჯარისკაცებს?

ნათია:

- მთავარია, რომ ჯარისკაცებს ძალიან სხვანაირი განწყობა აქვთ. ერთ-ერთმა  მითხრა, მართალია ძნელია აქ ოჯახის გარეშე ყოფნა, მაგრამ ჩვენ ქართველები ვართ და არ გვიჭირსო... ამის გახსენებაზე ახლაც ჟრუანტელი მივლის.

თიკო:

- იქ ყოფნისას ძალიან მძაფრი შთაბეჭდილებები მქონდა, მაგრამ ერთი დღე ძალიან ცოტა იყო იმისთვის, რომ ყველაფერი გვენახა...

- თვითონ ავღანელები თუ ნახეთ?

ნათია:

- მხოლოდ რამდენიმე მათგანი... დიდი იმედი მაქვს, რომ ვრცელი რეპორტაჟის გასაკეთებლად იქ კიდევ წავალ...

მინდა, ვთქვა, რომ ზოგადად ჯარისკაცები რაღაც სხვანაირი ხალხია, თბილებიც არიან და სხვანაირი ურთიერთობები შეუძლიათ, რაც იქ კიდევ მეტად ჩანს... იმის გათვალისწინებით, რისი გადაღების საშუალებაც მქონდა, ვეცადე, მაქსიმალურად ყველაფერი გადამეღო.

- როგორია მინისტრთან ერთად მგზავრობა?

თინიკო:

- კომფორტული, იმიტომ რომ საოცრად კომფორტული ადამიანია.

ნათია:

- როგორც კი ავედით თვითმფრინავში, სანამ ავფრინდებოდით, ყველა ჟურნალისტთან მოვიდა და გაგვესაუბრა. ის, რომ მინისტრია და მაღალჩინოსანი, ეს არ იგრძნობოდა, ჩვენ იქ ყველანი თანასწორნი ვიყავით...

ჯარისკაცებთან კიდევ მეტი გასაუბრება გვინდოდა, მაგრამ მკაცრად დადგენილი წესებია და პირდაპირ იყო ნათქვამი, - სადაც არ დაგვემორჩილებით, ვეღარ შეძლებთ გადაღებას და საჭირო ინფორმაციის მიღებასო, რასაც ვითვალისწინებდით...

ანსამბლმა "შვიდკაცამ" იქ კონცერტი გამართა: ბიჭებმა პატრიოტული სიმღერები შეასრულეს...

თბილისში რომ ვბრუნდებოდით, სანამ თვითმფრინავში ჩავსხდებოდით, ჯარისკაცებმა გამოგვაცილეს. საოცრად ემოციური იყო ჩვენი დამშვიდობების პროცესი...

იქ ყოფნისას კი იყო სიმშვიდე, მაგრამ შემდეგი პერიოდი იქნება თუ არა ისეთივე წყნარი, არავინ იცის...

ერთ-ერთი მეომარმა "შვიდკაცას" ბიჭებს სთხოვა, - იქნებ ერთად "შენ ხარ ვენახი" შევასრულოთო. სამწუხაროდ, ის ნამღერი ვერ ჩავიწერეთ, რადგანაც მაგ დროს თითმფრინავი გუგუნებდა. მათ ერთად იმღერეს, რაც საოცრად ამაღელვებელი იყო. ალბათ ის დღე არასოდეს დამავიწყდება.

თუ ჩვენი იქ ყოფნით მცირედ მაინც გავამხნევეთ ჯარისკაცები და რაღაც მაინც გავაკეთეთ ამისთვის და ვინც შემდეგ ჩვენ მიერ მომზადებული მასალა წაიკითხა, უყურა, მაშინ ჩემი, როგორც ჟურნალისტის წასვლა იქ გამართლებული იყო.

ლალი ფაცია

სპეციალურად "ამბები.გე"-სთვის

იხილეთ ფოტოგალერეა