17 წლის გამომგონებლის, გუგა ბერაიას მიერ შექმნილი "ჯადოსნური ფეხსაცმელი" 21-ე საუკუნის ციფრულ ტექნოლოგიებზე მიბმული და მუდამ მოუცლელი ადამიანებისთვის მრავალმხრივ საინტერესოა. მასზე თვითონ ავტორი გვესაუბრება:
- ამ ფეხსაცმლით, მობილური ტელეფონისა და სხვა მცირე ზომის ბატარეების მუხტვაა შესაძლებელი. საქმე ისაა, რომ არსებობს პიეზო კრისტალი, რომელიც ფეხსაცმლის ქუსლში ჩავამონტაჟე და სარტყამი მექანიზმი დავუყენე. სიარულის დროს, კრისტალის დეფორმირების შედეგად წარმოიქმნება მუხტი, რომელიც აკუმულატორში გროვდება. აკუმულატორი ფეხსაცმლის ყელზე იქნება დამაგრებული, სპეციალურ კომფორტულ ჯიბეში. ოთხი საათი სიარულის შემდეგ ის ბოლომდე დაიტენება და შეგიძლიათ მობილურ ტელეფონში ჩადოთ. პიეზო კრისტალი, რომელიც ამ გამოგონების უცვლელი კომპონენტია, ჩვეულებრივი სანთებელადან ამოვიღე, სწორედ ის განაპირობებს ცეცხლის ანთებას. ფეხსაცმლის ქუსლში ღრმული გავაკეთე და შიგ ჩავდე კონდენსატორი, ტრანსფორმატორი. სარტყამი მექანიზმი ლითონისგან დავამზადე; ფეხსაცმელზე დაყენებულია ნათურა, რომელიც სიარულის დროს, კრისტალის დეფორმირებისას ანათებს, რაც ფეხსაცმლის პატრონისთვის სიგნალია, რომ ბატარეა იმუხტება.
- ამ გამოგონებაზე რომელიმე კომპანიასთან თუ გაქვთ მოლაპარაკება?
- კომპანია "ნოკიას" გავუგზავნე ინფორმაცია, მიპასუხეს, რომ ჩემს წინადადებას იხილავენ, ახლა პასუხს ველოდები. ჩემი გამოგონება "ნოკიას" საიტზე Ideas for Nokia (იდეები "ნოკიასათვის") დადეს. მინდა, გამოგონება თანდათან დავხვეწო, სარტყამი მექანიზმი, რომელიც ჯერჯერობით ფეხსაცმლის გარეთ არის, შიგნით ჩავამონტაჟო. ასეთი ფეხსაცმელი სიარულისას ხმას გამოსცემს, სამომავლოდ, იზოლატორების მეშვეობით, ხმაურს მინიმუმამდე დავიყვან. შესაძლოა, კვარცის კრისტალის გამოყენებაც; ფეხსაცმელი ფაბრიკაში უნდა შეიკეროს და შემდეგ ფართო მოხმარების საგნად იქცეს. ჩემი მეორე გამოგონება კი ბოლო ხანს გახშირებულ ავტოსაგზაო შემთხვევების რიცხვს შეამცირებს, მანქანის სამუხრუჭე სისტემას გააუმჯობესებს. სამუხრუჭე სისტემა - პნევმატური ელექტრომაგნიტური ჩაქუჩები დამონტაჟდება მანქანის საკიდარზე, რომელზეც ბორბალია მიერთებული; დარტყმისას ბორბალსა და გზას შორის ხახუნი გაიზრდება, რაც სამუხრუჭე მანძილს შეამცირებს. დღევანდელ სამუხრუჭე საშუალებებთან შედარებით ეს გაცილებით ეფექტურია და ავტოავარიის რისკსაც საგრძნობლად შეამცირებს; სანამ ამ იდეამდე მივიდოდი, სხვადასხვა კონსტრუქცია ავაწყვე, ზოგმა არ გაამართლა და ბოლოს ეს მექანიზმი შევქმენი, რისთვისაც გამომგონებელთა კონკურსზე გრან-პრი "ლეონარდო და ვინჩი" მოვიპოვე. რამდენიმე დღეში პრაღაში გამომგონებელთა საერთაშორისო კონკურსზე მივემგზავრები. "ჯადოსნური ფეხსაცმლისთვის" კი ამერიკის შეერთებულ შტატებში გამართულ გამომგონებელთა კონკურსზე ავიღე პირველი ადგილი, ოქროს მედალი.
- მომავალ პროფესიას თუ დაუკავშირებ ამ გამოგონებებს?
- ახლახან გამოცდები ექსტერნად ჩავაბარე, მე-12 კლასი არ გამივლია, სამედიცინო ინსტიტუტის პირველი კურსის სტუდენტი გავხდი, 100-პროცენტიანი გრანტი მოვიპოვე. უფრო სამეცნიერო მედიცინა მიტაცებს - ბიოტექნოლოგიები, ბიოინჟინერია.
ნინო კვიტაშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)