შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ მა­მუ­კა ჩარ­კვი­ან­თან სახ­ლში მი­სუ­ლი კონ­ცერ­ტზე აღ­მოვ­ჩნდი, რად­გა­ნაც რეს­პონ­დენ­ტმა ინ­ტერ­ვიუ სა­კუ­თა­რი სიმ­ღე­რე­ბის თან­ხლე­ბით მომ­ცა. ის სა­ვარ­ძელ­ში გი­ტა­რა­მო­მარ­ჯვე­ბუ­ლი იჯდა და თით­ქმის ყო­ვე­ლი პა­სუ­ხის შემ­დეგ მშვე­ნი­ერ ჰან­გებს აჟ­ღე­რებ­და...

24 აგ­ვის­ტოს 58 წელი შე­უს­რულ­და. იმის გამო, რომ მრგვა­ლი თა­რი­ღი არ იყო, და­ბა­დე­ბის დღე მხო­ლოდ ახ­ლობ­ლე­ბის გა­რე­მოც­ვა­ში აღ­ნიშ­ნა. სა­ერ­თოდ კი: "24-ში გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი არა­ფე­რი ხდე­ბა. დედა მიგ­ზავ­ნის ტორ­ტს, ჩემი ცო­ლიც აძ­ლევს ტორ­ტი­სა და ხა­ჭა­პუ­რის შეკ­ვე­თას. მერე მო­დი­ან ისი­ნი, ვი­საც ვახ­სო­ვარ. ვსვამთ ჩაის, ყა­ვას, კარგ სას­მელს, ვუს­მენთ მუ­სი­კას, ვმღე­რით და მშვე­ნი­ერ დროს ვა­ტა­რებთ".

- ბავ­შვო­ბა­შიც ასე იყო ხოლ­მე?

- აგ­ვის­ტო ისე­თი თვეა, რომ ამ პე­რი­ოდ­ში სულ ზღვა­ზე ვი­ყა­ვით. ამი­ტომ მე­გობ­რე­ბის გა­რე­მოც­ვა­ში და­ბა­დე­ბის დღის აღ­ნიშ­ვნა არა­სო­დეს მი­წევ­და. მუდ­მი­ვად აფხა­ზეთ­ში (ლი­ძა­ვა, ბიჭ­ვინ­თა, გაგ­რა) ვის­ვე­ნებ­დით და ამ დღეს იქ აღ­ვნიშ­ნავ­დით ხოლ­მე... აფხა­ზეთს ახლა მხო­ლოდ სიზ­მარ­ში ვნა­ხუ­ლობ...

- 58 წელი არც ძა­ლი­ან ბევ­რია და არც - ძა­ლი­ან ცოტა. ამ წლე­ბის მან­ძილ­ზე რას მიხ­ვდით?

- პა­ტა­რა აღარ ვარ... მი­ხა­რია, რომ ამ­ქვეყ­ნად ჩემი საქ­მე ვა­კე­თე და ვიცი, რომ რამ­დე­ნი­მე სიმ­ღე­რა ის­ტო­რი­ას დარ­ჩე­ბა. ისე­თი შეგ­რძნე­ბა მაქვს, თით­ქოს ის პლუ­სი, რომ ამ პლა­ნე­ტა­ზე ვი­ყა­ვი, უკვე დავ­სვი. ეს შეგ­რძნე­ბა ბოლო დროს და­მე­უფ­ლა, მაგ­რამ მა­ინც არ ვის­ვე­ნებ, ვმუ­შა­ობ და კი­დევ რამ­დე­ნი­მე ათე­ულ სიმ­ღე­რას დავ­წერ!.. არ მე­რი­დე­ბა იმის თქმა, რომ მა­მა­ჩე­მის პო­ე­ზი­ი­დან ის "მუ­სი­კა" ამო­ვი­ღე, რო­მე­ლიც ჯან­სუღ ჩარ­კვი­ანს აქვს და ცალ­კე ამ­ბე­ბად ვაქ­ციე. ამას ვამ­ბობ არა რო­გორც მისი შვი­ლი, არა­მედ - რო­გორც მუ­სი­კო­სი, რი­გი­თი მო­ქა­ლა­ქე, ფი­ლო­ლო­გი, ლი­ტე­რა­ტუ­რა­სა და მით უფრო, პო­ე­ზი­ა­ში კარ­გად გარ­კვე­უ­ლი ადა­მი­ა­ნი... 15 წლი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი, ამ საქ­მეს ვემ­სა­ხუ­რე­ბი, მაგ­რამ ამ ყვე­ლა­ფერ­ში ერთი "მაგ­რამ" მა­ინც არის...

- რას გუ­ლის­ხმობთ?

- ცოტა ხნის წინ სიმ­ღე­რა - "მწყურ­ვა­ლი­სათ­ვის მი­მა­ტა­ნი­ნე წყა­ლი" ახ­ლე­ბუ­რად ჩავ­წე­რე, რო­მე­ლიც ჯგუფ­თან - "მუ­ხამ­ბა­ზი" ერ­თად წარ­ვად­გი­ნე. მინ­დო­და, ამ ნა­მუ­შევ­რით სო­ლისტსა და ჯგუფს შო­რის არ­სე­ბუ­ლი ჩარ­ჩო­ე­ბი მო­მეს­პო ანუ სო­ლის­ტის ლი­დე­რო­ბა გუნდთან გა­მე­თა­ნაბ­რე­ბი­ნა. ლექსში არის ფრა­ზა: "მათ­ქმე­ვი­ნე, ქვეყ­ნად სი­ცო­ცხლე ღირ­და". ჰოდა, სი­ტყვა "ღირ­და" შე­სუს­ტე­ბუ­ლი "რ"-თი და და­ბა­ლი ხმით ჩავ­წე­რეთ.

- რა­ტომ?

- იმი­ტომ, რომ რა­ღა­ცე­ბი რა­ღა­ცე­ბად არ ღირ­და. ამ­დე­ნი უბე­დუ­რე­ბა გა­მო­ვი­ა­რეთ და კი­დევ ვერ და­წყნარ­და ქვე­ყა­ნა; ადა­მი­ა­ნებ­მა ვერ გა­ი­თა­ვი­სეს, რომ თა­ვი­სუფ­ლე­ბა არის კა­ნონ­მორ­ჩი­ლე­ბა... ახ­ლაც თუ არ და­ი­სა­ჯნენ ის ადა­მი­ა­ნე­ბი, ვინც უნდა და­ი­სა­ჯონ, არ ვიცი, რა მოხ­დე­ბა. მა­შინ მეც წა­ვალ, მი­ლი­ონს მო­ვი­პა­რავ და ვი­ტყვი: - მა­პა­ტი­ეთ-მეთ­ქი... იცით, რის­თვის ღირ­და ცხოვ­რე­ბა? იმის­თვის, რომ 17 წლის წინ ვაჟი, ჯაკო შე­მე­ძი­ნა! თა­ვის დრო­ზე ირი­ნო­ლა რომ გაჩ­ნდა, ესეც ნამ­დვი­ლად ღირ­და! სცე­ნა­ზე პირ­ვე­ლად 40 წლი­სა რომ დავ­დე­ქი - ღირ­და! ჩემი ირმა გი­გა­ნი (დის­შვი­ლი) რომ და­ი­ბა­და - ღირ­და! ჯან­სუ­ღის პო­ე­ზია რომ ავამ­ღე­რე - ეს ყვე­ლა­ფე­რი ღირ­და! "სულ ზე­ვით ზე­ვით, მაღ­ლა და მაღ­ლა" ჯან­სუ­ღის სამი ლექ­სის­გან არის შექ­მნი­ლი. ჟან­რობ­რი­ვად ერთ ტექ­სტად და ერთ სიმ­ღე­რად ვაქ­ციე და ეს ნა­მუ­შე­ვა­რი XX სა­უ­კუ­ნის სა­უ­კე­თე­სო სიმ­ღე­რა­თა ნუს­ხა­ში შე­ვი­და...

- თქვენ­მა სიმ­ღე­რებ­მა - "ჩა­მო­თო­ვა", "ირი­ნო­ლა" და კი­დევ ბევ­რის და­სა­ხე­ლე­ბა შე­იძ­ლე­ბა, დროს გა­უძ­ლო. ისი­ნი უკვე ქარ­თუ­ლი მუ­სი­კის ის­ტო­რი­ა­ში მარ­თლაც შე­ვი­და...

- ეს ნა­მუ­შევ­რე­ბი 25 წელ­ზე მეტ­ხანს ით­ვლის... გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად რო­მე­ლი მიყ­ვარს? ვერ გე­ტყვით, ყვე­ლა ერ­თნა­ი­რად საყ­ვა­რე­ლია. სა­ერ­თოდ, რო­დე­საც ახალ სიმ­ღე­რას ვწერ, იმას ერთი-ორი თვე ვმღე­რი. ახლა "გარ­სია ლორ­კა" და "მშვი­დო­ბით არა, ნახ­ვამ­დის" მაქვს ამო­ჩე­მე­ბუ­ლი.

იღებს გი­ტა­რას და მღე­რის: "ღრუ­ბელ-ღუ­ბელ და­ვალ მწუ­ხა­რე­ბის ცაში,/ ღმერ­თო, და­მაბ­რუ­ნე, და­მაბ­რუ­ნე სახ­ლში/. ჩემი აღა­რა მაქვს, ვზი­ვარ სხვი­სა ნავ­ში,/ შე­მი­წყა­ლე, ღმერ­თო, და­მაბ­რუ­ნე სახ­ლში"...

- მშვე­ნი­ე­რი სიმ­ღე­რაა. რა­ღაც ახა­ლია, ჯერ არ მო­მის­მე­ნია...

- ჰო, სულ ახა­ლი ნა­მუ­შე­ვა­რია და მას "ჯა­რის­კა­ცის სიმ­ღე­რა" და­ვარ­ქვი... 8 აგ­ვის­ტოს გორ­ში ვი­ყა­ვი, სა­დაც კონ­ცერ­ტი გა­ი­მარ­თა: პო­ე­ტე­ბის ლექ­სებს ახალ­გაზ­რდე­ბი კი­თხუ­ლობ­დნენ, მომ­ღერ­ლე­ბი­დან კი მე და აჩი­კო ნი­ჟა­რა­ძე გახ­ლდით. კი­დევ, ერთი ქარ­თუ­ლი ჯგუ­ფი და პო­ე­ტიც - ჯარ­ჯი შუ­ქი­ა­უ­რი მო­ნა­წი­ლე­ობ­და. გო­რი­დან რომ ჩა­მო­ვე­დი, ეს სიმ­ღე­რა დავ­წე­რე. მას ვუ­ძღვნი აბ­სო­ლუ­ტუ­რად ყვე­ლა ჯა­რის­კაცს, რად­გა­ნაც ნე­ბის­მი­ე­რი მათ­გა­ნი, სა­დაც უნდა იყოს (სამ­შობ­ლო­ში თუ მის­გან შორს), სახ­ლში დაბ­რუ­ნე­ბა­ზე ფიქ­რობს.

- რას ფიქ­რობთ იმ ფაქ­ტზე, რომ დღეს ყვე­ლას პრე­ზი­დენ­ტო­ბა უნდა...

- იმ დღეს ტე­ლე­ვი­ზი­ით პრე­ზი­დენ­ტო­ბის კან­დი­და­ტე­ბის სია გა­მო­ა­ცხა­დეს. იქი­დან გვა­რი­თა და სა­ხე­ლით მხო­ლოდ ერთი მეც­ნო...

- ვინ?

- გი­ორ­გი მარ­გვე­ლაშ­ვი­ლი, მაგ­რამ არ გე­გო­ნოთ, თით­ქოს მას ახ­ლოს ვიც­ნობ. სა­ერ­თოდ, პრე­ზი­დენ­ტო­ბის კან­დი­და­ტე­ბის­გან არც ერთს არ ვიც­ნობ...

- არც ნინო ბურ­ჯა­ნა­ძეს? ის ხომ თქვე­ნი ნა­თე­სა­ვია - მა­მათ­ქვე­ნის ნათ­ლუ­ლი.

- სა­ინ­ტე­რე­სოა, ნი­ნომ თუ იცის, რომ ჩვე­ნი ნა­თე­სა­ვია? პო­ლი­ტი­კო­სებს ერ­ჩივ­ნოთ, ნაკ­ლე­ბი ილა­პა­რა­კონ და ეკო­ნო­მი­კას მი­ხე­დონ. ამ სფე­რო­ში დიდი ძვრე­ბი უნდა მოხ­დეს, სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ო­ბა უნდა აღორ­ძინ­დეს! არ შე­იძ­ლე­ბა, მუდ­მი­ვად თურ­ქე­თი­დან შე­მო­ტა­ნი­ლი პრო­დუქ­ტე­ბის ჭამა. პა­ტარ-პა­ტა­რა სა­წარ­მო­ე­ბი უნდა აა­მუ­შა­ონ, ხალ­ხს გა­და­სა­ხა­დე­ბი შე­უმ­ცი­რონ; ქარ­თუ­ლი პრო­დუქ­ცია დიდი რა­ო­დე­ნო­ბით უნდა შე­იქ­მნას და გა­ი­ყი­დოს...

- მა­მუ­კა, თქვე­ნი სიმ­ღე­რით - "თა­ვი­სუფ­ლე­ბა ლომ­თა ხვედ­რია" სა­ქარ­თვე­ლო­ში 2003 წელს "ვარ­დე­ბის რე­ვო­ლუ­ცია" მოხ­და, რო­მელ­მაც არ გა­ა­მარ­თლა. რას იტყვით ამა­ზე?

- 9 წლის წინ რომ მცოდ­ნო­და, პარ­ლა­მენ­ტში ჩემი სიმ­ღე­რის ფონ­ზე უნდა შე­სუ­ლიყ­ვნენ, მისი იქ გაჟ­ღე­რე­ბის უფ­ლე­ბას არ მივ­ცემ­დი. მათ და­უ­კი­თხა­ვად აი­ღეს ეს სიმ­ღე­რა, მაგ­რამ ლო­მე­ბი ვერ აღ­მოჩ­ნდნენ.

- ბოლო დროს გა­აქ­ტი­ურ­დით: ატა­რებთ კონ­ცერ­ტებს, ახალ სიმ­ღე­რებ­საც ქნით. სა­ა­მი­სოდ სტი­მუ­ლი რამ მოგ­ცათ?

- ამ საქ­მის­თვის სტი­მუ­ლი ყო­ველ­თვის არ­სე­ბობს. ჩემს საქ­მეს ცოტა ფული ხან მო­აქვს, ხან - ვერა. საკ­მა­ოდ მძი­მე ცხოვ­რე­ბა მაქვს. მში­ე­რი არ ვარ, მაგ­რამ მა­ტე­რი­ა­ლუ­რად მი­ჭირს... უცხო­ეთ­ში რომ წავ­სუ­ლი­ყა­ვი, ასე არ გა­მი­ჭირ­დე­ბო­და, მაგ­რამ მე ყო­ველ­თვის სა­ქარ­თვე­ლო­ში მინ­დო­და ყოფ­ნა. უფრო მე­ტიც, წლე­ბია, ქვეყ­ნი­დან არ გავ­სულ­ვარ, არ­სად და­მის­ვე­ნია. იცით, ამ ასაკ­ში ლექ­სი მო­მი­ძღვნეს, დამ­ხა­ტეს კი­დეც. ყვე­ლა შე­მოქ­მე­დი გა­მუდ­მე­ბით გი­ტა­რით წარ­მო­მა­ჩენს. ისე კი, პირ­ვე­ლად გი­ტა­რას­თან ჩემ­მა მა­თე­მა­ტი­კის მას­წავ­ლე­ბელ­მა - გოგი გო­გო­საშ­ვილ­მა გა­მა­ი­გი­ვა: "ეი, გი­ტა­რა, გა­მო­დი, გაკ­ვე­თი­ლი მო­ყე­ვიო"...

- რას გვე­ტყვით თქვენს ვაჟ­ზე? ისიც ხომ არ წერს რა­ი­მეს?

- ერთი მო­თხრო­ბა და­წე­რა. ვუ­თხა­რი: ბევ­რი უნდა წერო, რომ რა­ღა­ცე­ბი გა­მო­გი­ვი­დეს-მეთ­ქი. კარ­გი ბი­ჭია. 17 წლის ხდე­ბა და პირ­და­პირ, "მუშ­ჩი­ნაა", ამ სი­ტყვის სრუ­ლი მნიშ­ვნე­ლო­ბით. ჯიგ­რი­ა­ნი კა­ცია!

- წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბებს გი­წევთ ხოლ­მე?

- კი, ბრძო­ლა მი­დის თით­ქმის ყვე­ლა­ფერ­ზე. ჰგო­ნია, რომ ვე­ჩხუ­ბე­ბი, არა­და, ჯა­კოს­თან რა მაქვს სა­ჩხუ­ბა­რი? ჩემი მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე ეგ ვე­რას­დროს იქ­ნე­ბა. მე მამა ვარ, ის - შვი­ლი.

- რო­გორ იწყე­ბა თქვე­ნი დილა?

- 6 სა­ათ­ზე ვიღ­ვი­ძებ. 7-ის ნა­ხე­ვარ­ზე ფეხ­ზე ვარ. შხაპს ვი­ღებ. მერე ჩავ­რთავ მუ­სი­კას, ტე­ლე­ვი­ზორს, ყა­ვას მხო­ლოდ ჩემ­თვის ვხარ­შავ, რად­გა­ნაც ამ დროს ჩე­მებს ჯერ კი­დევ სძი­ნავთ, შემ­დეგ აუ­ცი­ლებ­ლად გავ­დი­ვარ ქუ­ჩა­ში, პე­კინს წრეს ვარ­ტყამ და შინ დაბ­რუ­ნე­ბუ­ლი ვი­წყებ მუ­შა­ო­ბას: ვუკ­რავ, ვკი­თხუ­ლობ და ამა­სო­ბა­ში შე­იძ­ლე­ბა, რა­ი­მე ახა­ლი ბგე­რა და­ვი­ჭი­რო... ახლა ძილი არ მიყ­ვარს, ადრე კი ყვე­ლა­ფე­რი სხვაგ­ვა­რად იყო - ახალ­გაზ­რდო­ბა­ში დღის პირ­ველ სა­ა­თამ­დე მე­ძი­ნა და მუდ­მი­ვად მა­მას ხმა ჩა­მეს­მო­და: "აშენ­და ქვე­ყა­ნა. ყვე­ლა­ფე­რი და­ა­რი­გეს, რაც და­სა­რი­გე­ბე­ლი იყო და შენ კი­დევ გძი­ნავს!" ფხიზ­ლად ვცხოვ­რობ (იღი­მის).

- რო­გო­რი ტი­პია მა­მუ­კა ჩარ­კვი­ა­ნი?

- მა­მუ­კა კარ­გი ტი­პია (იღი­მის)! ბოლო დროს ახალ­გაზ­რდებ­თან, 30 წლამ­დე ადა­მი­ა­ნებ­თან ვძმა­კა­ცობ. ყვე­ლას "მამა" ვარ: ზოგს მუ­სი­კა­ში ვეხ­მა­რე­ბი, ზოგს ახალ ჯინსს ვჩუქ­ნი - როცა ფული მაქვს, რამ­დე­ნი­მეს ვყი­დუ­ლობ, რომ მერე და­ვა­რი­გო. ჯინ­სი მა­მა­კა­ცის­თვის კარ­გი სა­ჩუ­ქა­რია.

- ცხოვ­რე­ბა­ში ბევ­რი ისე­თი შეც­დო­მა და­გიშ­ვი­ათ, რო­მელ­თაც ნა­ნობთ?

- მა­ინ­ცდა­მა­ინც არა­ფერს ვნა­ნობ, რად­გა­ნაც სა­გან­გა­შო არა­ფე­რი ყო­ფი­ლა. კაც­თმოყ­ვა­რე ვარ. ადა­მი­ა­ნე­ბის­თვის სი­კე­თის გარ­და, არა­ფე­რი გა­მი­კე­თე­ბია. თუ და­ვუ­შა­ვე, ისევ სა­კუ­თარ თავს, რად­გან უთავ­ბო­ლოდ ვსვამ­დი. ახლა ვე­ღარ ვსვამ, ჩემი ორ­გა­ნიზ­მი ალ­კოჰოლს აღარ იღებს. გი­თხა­რით, რომ მთე­ლი ცხოვ­რე­ბა სიმ­ღე­რებს ვწერ­დი. ყო­ველ­თვის კარ­გი ძმა­კა­ცი ვი­ყა­ვი და კარ­გი ძმა, მაგ­რამ თაკო უფრო კარ­გი დაა ჩემ­თვის. ცუდი ბა­ბუა ვარ - ვიდ­რე შვი­ლიშ­ვი­ლე­ბი არ და­იზ­რდე­ბი­ან, მათ­თან ვერ ვურ­თი­ერ­თობ. ცუდი ქმა­რი არ ვარ. ოჯახ­ში ყვე­ლა­ფე­რი მოგ­ვა­რე­ბუ­ლი მაქვს იმ შე­საძ­ლებ­ლო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, რაც მაქვს.

- სა­ხე­ლი - ირმა თქვენს ოჯახ­ში მგო­ნი, კულ­ტია. ირმა ჰქვია დე­დათ­ქვენს, მე­უღ­ლეს და დის­შვილს...

- შვილს ირი­ნო­ლა ჰქვია... ჰო, ასეა, მაგ­რამ ეს ყვე­ლა­ფე­რი შემ­თხვე­ვი­თო­ბაა. ჩემ­მა დამ თა­ვის შვილს დე­და­ჩე­მის პა­ტივ­სა­ცე­მად, ირმა და­არ­ქვა, რად­გა­ნაც ჯო­ნიმ, მის­მა მე­უღ­ლემ უთხრა, - ასე მო­ვიქ­ცე­თო... რაც შე­ე­ხე­ბა ჩემს მე­უღ­ლეს: უბ­რა­ლოდ, მოხ­და ისე, რომ გა­ვი­ცა­ნი ადა­მი­ა­ნი, რო­მელ­საც ირმა ერ­ქვა და სა­ხელს ხომ არ გა­და­ვუ­კე­თებ­დი? ეს დამ­თხვე­ვაა. მოკ­ლედ, ჩარ­კვი­ა­ნე­ბი "დამ­თხვე­უ­ლე­ბი" ვართ (იღი­მის).

- და­ბო­ლოს, რა გეგ­მე­ბი გაქვთ?

- ცოტა ხნის წინ ვი­ყა­ვი ამ­ბრო­ლა­ურ­ში, თე­ლავ­ში, გურ­ჯა­ან­ში, ქუ­თა­ის­ში, სა­დაც მეს­ხიშ­ვი­ლის თე­ატ­რში გავ­მარ­თე კონ­ცერ­ტი და სცე­ნი­დან აღარ მიშ­ვებ­დნენ. და­ნარ­ჩენ ქა­ლა­ქებ­ში კულ­ტუ­რის სახ­ლებ­ში მქონ­და კონ­ცერ­ტე­ბი, ყველ­გან უამ­რა­ვი ხალ­ხი მო­ვი­და და ური­გო სა­ღა­მო­ე­ბი არ გა­მო­ვი­და. და­პა­ტი­ჟე­ბუ­ლი ვარ ბა­თუმ­შიც. მინ­და, ოქ­ტომ­ბერ­ში დიდ სა­კონ­ცერ­ტო დარ­ბაზ­ში სოლო კონ­ცერ­ტი გავ­მარ­თო და ჩემს თბი­ლი­სე­ლებ­საც მო­ვე­ფე­რო, მერე კი ფეხ­ზე ოპე­რა­ცი­ას გა­ვი­კე­თებ და მთე­ლი ზამ­თა­რი წოლა მო­მი­წევს... იცით, ადა­მი­ა­ნე­ბის­გან სა­ო­ცარ სიყ­ვა­რულს ვგრძნობ; რო­დე­საც ვმღე­რი, ისი­ნი ჩემს სიმ­ღე­რას გრძნო­ბენ და ხვდე­ბი­ან, რომ ყვე­ლა­ფერს წრფე­ლი გუ­ლით ვა­კე­თებ...

ლალი ფა­ცია

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)