საზოგადოებრივ ტრანსპორტში იმატა კონფლიქტებმა, დავამ მგზავრებსა და კონტროლიორებს შორის. ახლახან, კოსტავას ქუჩაზე, N140 ავტობუსში ერთ-ერთი მგზავრი გარდაიცვალა. რა მოთხოვნებს უნდა აკმაყოფილებდეს კონტროლიორი? როგორ რეგულირდება ურთიერთობა მგზავრებთან და რა სანქციებს ითვალისწინებს მის მიერ უფლებამოსილების გადაჭარბება? - ამ საკითხზე შპს "თბილისის სატრანსპორტო კომპანიის" მარკეტინგის მენეჯერ თამაზ რობაქიძეს მივმართეთ:
- წელს კონტროლიორების მუშაობაში ცვლილებაა. ამჟამად თბილისში ორი კატეგორიის კონტროლიორები მუშაობენ - კონდუქტორები და კონტროლიორები. სულ 105 კონტროლიორი და 610 კონდუქტორი გვყავს, განსხვავება ის არის, რომ კონდუქტორებს ყვითელი ფორმა აცვიათ, ერთ კონკრეტულ ავტობუსს დაჰყვებიან მთელი დღე; ის მგზავრებს არ აჯარიმებს, მხოლოდ მოუწოდებს, აიღონ ბილეთი, ეხმარება მათ შეძენაში... კონდუქტორების გამოჩენამ თითქმის გააორმაგა ამ მარშრუტებზე ბილეთის ყიდვა. კონტროლიორებს კი ახლახან შევუკერეთ სპეციალური ცისფერი ფორმები, მათ ელექტრონული ჯარიმის ქვითრის გამოწერის საშუალებაც აქვთ, ჰყავთ ოპერატიული მანქანები, რომელსაც ადგილზე პრობლემის წარმოქმნისას იძახებენ. ცოტა ხნის წინ თანამშრომლების "მისტიკური" კვლევა მოვაწყვეთ და ამ გზით შევარჩიეთ ის 105 ადამიანი, რომლებიც კონტროლიორები გახდნენ. მათ უტარდებათ ტრენინგები კონფლიქტური სიტუაციების მართვაში, მგზავრებთან ურთიერთობაში, მისალმებაში და ა.შ. მისტიკური კლიენტებით, ანუ წინასწარ დადგმული სცენარით ვამოწმებთ, როგორ იქცევა ჩვენი კონტროლიორი ამა თუ იმ სიტუაციაში.
- გახშირდა სიტუაცია, როცა კონტროლიორი მგზავრს ეკამათება, ეჩხუბება. ვინ აკონტროლებს თავად კონტროლიორს?
- კონტროლიორობა ძნელია. სამწუხაროდ, მოსახლეობის ნაწილში მათ მიმართ აგრესიაა, რის გამოც თავის დაცვა უწევთ. შარშან თბილისში 120 კონტროლიორს სცემეს, ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს. რაც შეეხება კონტროლიორების მხრიდან უფლებამოსილების გადაჭარბებას, სამსახურში მათი მიღებისას დიდ მნიშვნელობას ვანიჭებთ კომუნიკაციის უნარს, შემდეგ კი 10 დღე გამოცდილ კონტროლიორთან ერთად ვამუშავებთ, ვაკვირდებით და მხოლოდ მის მერე აბარებს გამოცდას საკანონმდებლო საკითხებში, ანუ რის საფუძველზე უნდა შეამოწმოს, დააჯარიმოს მგზავრი. კონტროლიორის მუშაობას ჯგუფის უფროსები და კოორდინატორები აკონტროლებენ, აუდიტის სამსახური გაუფრთხილებლად ამოწმებს, როგორ იქცევიან ავტობუსში. კონტროლიორის მხრიდან უფლებამოსილების გადაჭარბებაა მგზავრისთვის ნებისმიერი შეურაცხყოფის მიყენება, ბილეთიანი იქნება თუ უბილეთო, ყვირილი, კონფლიქტის წარმოქმნა, ხელით შეხებაზე ლაპარაკიც ზედმეტია. ამგვარ სიტუაციაში მგზავრებს შეუძლიათ დარეკონ ცხელ ხაზზე, რომლის ნომერიც ავტობუსებშია.
- რას იტყვით N140 ავტობუსში მომხდარ ტრაგიკულ ფაქტზე? თქვენ თუ გქონდათ შიდა კვლევა და ვისი ბრალეულობა იკვეთება?
- ამ ფაქტზე სისხლის სამართლის საქმე აღიძრა, დაკითხეს კონტროლიორი, ავტობუსის მძღოლი და მგზავრები, საბოლოო დასკნას გამოძიება გამოიტანს. ჩვენი მხრიდან შეგვიძლია ვთქვათ, რომ როგორც მძღოლის, ისე სხვა მგზავრების ინფორმაციით, გარდაცვლილ მგზავრთან კონტროლიორებს არანაირი კონფლიქტი არ მოსვლიათ, მას ბილეთი ჰქონდა.
- თუმცა, მამაკაცი სხვებს გამოესარჩლა, ოჯახის წევრები აცხადებენ, რომ მას გულის აპარატი ედგა, რომელიც შეხების გარეშე არ გაითიშებოდა...
- ეს ფაქტი ვერის ბაღთან მოხდა; ავტობუსში მჯდომ რამდენიმე მგზავრს კონტროლიორმა, უფლებამოვალეობიდან გამომდინარე, უთხრა, რომ თუ ბილეთს არ შეიძენდნენ, ჩასულიყვნენ ავტობუსიდან და მათ დააჯარიმებდნენ, რის გამოც ავტობუსი გაჩერებაზე შეყოვნდა; იმ მამაკაცმა და რამდენიმე სხვა მგზავრმა ავტობუსის შეფერხების გამო გამოთქვეს პრეტენზია, კონფლიქტი არ ყოფილა. ასეთი პრეტენზია კი არა მარტო კონტროლიორის, მგზავრის მიმართაც შეიძლება გამოთქმულიყო. ჩვენი ინფორმაციით, ამის შემდეგ უბილეთო მგზავრებმა ბილეთი შეიძინეს და ავტობუსი დაიძრა, მამაკაცი შემდეგ გაჩერებაზე გარდაიცვალა...
ნინო კვიტაშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)