პედოფილების დამცველი პროკურორები და დაუსჯელობის ზეიმი

ბოლო დროს გახშირებული პედოფილიის შემთხვევები საზოგადოების ყურადღების ცენტრში მას შემდეგ კიდევ უფრო მოექცა, რაც კახეთში მომხდარი ფაქტებისთვის მოსამართლეებმა საპროცესო გარიგების თანახმად, დამნაშავეებს გარყვნილი ქმედებებისთვის კანონით გათვალისწინებული, ისედაც მიზერული სასჯელი მინიმუმამდე დაუყვანეს. 65 წლის მამაკაცი, რომელმაც აღიარა, რომ 4 წლის მეზობელ გოგონასთან გაუკუღმართებულ ქმედებას სჩადიოდა, მხოლოდ 6 თვით თავისუფლების აღკვეთით "დაისჯება", 46 წლის მამაკაცი კი, რომელმაც თანასოფლელი 10 წლის ბიჭი გააუპატიურა - 1,5 წლით.

ამ ფაქტმა საზოგადოების დიდი ნაწილის აღშფოთება გამოიწვია. ხალხი მიიჩნევს, რომ დამნაშავეები ციხეში აუცილებლად ხანგრძლივი დროით უნდა აღმოჩნდნენ და უმკაცრესად დაისაჯონ, რათა მსგავსი ქმედებები არ "წახალისდეს" და კიდევ უფრო არ გახშირდეს. მომხდარზე კომენტარის გაკეთება ორივე საქმის ბრალდების მხარის პროკურორს - თინა ზუბაშვილს ვთხოვე. მისი თქმით, ვინაიდან გოგონას შემთხვევაში ბრალდებულს ძალადობის ფაქტი არ დაუდასტურდა, ჩატარებული გამოძიების შედეგად, მუხლი შეეცვალა. აღსანიშნავია, რომ მცირეწლოვანთან გარყვნილი ქმედების ჩადენისთვის კანონი 2 წლით თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს, სქესობრივი კავშირის დამყარების შემთხვევაში კი - მხოლოდ 3 წლით.

თინა ზუბაშვილი:

- ოთხი წლის გოგონას შემთხვევაში გაუპატიურების ფაქტი ან სქესობრივი კავშირი არ დაფიქსირებულა, ეს გარყვნილი ქმედება იყო, რაც თუ არ ვცდები, მაქსიმუმ ორი წლით თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს. შვებულებაში გახლავართ, სამსახურში არ ვარ და ზუსტად არ მახსოვს. ბრალდებული ასაკოვანი მამაკაცია, ამიტომ მიესაჯა 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა. მეორე შემთხვევაში, როდესაც საუბარია მამაკაცსა და 10 წლის ბიჭზე, ბრალად ერთი წელი და ექვსი თვე განისაზღვრა.

- რატომ არ მიესაჯა ამ ადამიანებს მაქსიმალური სასჯელი? როდესაც ამ ასაკის მამაკაცები მსგავს უხამს ქმედებებს სჩადიან, რაც, შესაძლოა, მათთვის პირველი შემთხვევა არ იყო, ნორმალური ფსიქიკის არქონაზე მიუთითებს და ზნეობრივი თვალსაზრისითაც მიუღებელია. თქვენ კი ერთ-ერთ ინტერვიუში აღნიშნავთ, რომ 65 წლის მამაკაცისთვის 6 თვე ზომიერი სასჯელია.

- დიახ, აბსოლუტურად ზომიერი სასჯელია, მუხლი ამაზე მეტ სასჯელს არ ითვალისწინებს. ჩემს გადაწყვეტილებაზე სხვა არაფრის თქმა არ შემიძლია.

- შესაძლებელია, რომ მსგავს საქმეებზე საპროცესო გარიგება არ შედგეს? ასეთი განაჩენის გამოტანამ და ფაქტობრივად, დაუსჯელობამ, შესაძლოა, პედოფილიის "წახალისება" გამოიწვიოს. თუმცა, ფაქტია, არც ის "მაქსიმალური" სასჯელები - 2 და 3 წელია ადეკვატური.

- კანონი არ კრძალავს საპროცესო შეთანხმების გაფორმებას, ამაში უკანონო არაფერია. ჩემი განსჯის საგანი არ არის, შეიძლება თუ არა საპროცესო გარიგების გაფორმება. საპროცესო შეთანხმება ნებისმიერ საქმეზე, ნებისმიერ ეტაპზე შეიძლება გაფორმდეს, საქმის დასრულებამდე, განაჩენის გამოტანამდე და საბოლოო სიტყვის თქმამდე. ეს ისეთი თეორიული საკითხია, რომ მხოლოდ სატელეფონო ინტერვიუთი ვერ ამოიწურება.

- რატომ უნდა დაინდოს კანონმა ასეთი ადამიანები? რამდენიმე თვის შემდეგ, შესაძლოა, იმ პიროვნებამ იგივე ან უარესი ქმედება ჩაიდინოს და სხვა ბავშვის ფსიქიკა დაანგრიოს.

- კანონი მეტ სასჯელს არ ითვალისწინებს და ამაზე ზემოთ ხომ ვერ წავალთ? ეს სანქციის ფარგლებია.

- ადამიანური თვალსაზრისით, თქვენ ეს ნორმალურად მიგაჩნიათ? რამდენიმე თვეში ის მამაკაცი კვლავ იმ ბავშვის მეზობლად გააგრძელებს ცხოვრებას, რაც, რა თქმა უნდა, მოზარდს კვლავ სტრესულ სიტუაციაში ჩააგდებს.

- რაღაც მომენტში ალბათ ასეა, მაგრამ მუხლი კანონის შესაბამისად იქნა მიყენებული, რასაც სანქციის კანონი ითვალისწინებს და სასჯელიც მის ფარგლებში განისაზღვრა.

- როგორი იყო ექსპერტიზის დასკვნა?

- საქმის დეტალების თქმის უფლება არ მაქვს.

- გასაგებია თქვენი პოზიცია.

შარშან ზაფხულს, 9 წლის მოზარდთან გარყვნილი ქმედების გამო დაკავებული 57 წლის მამაკაცის საქმითაც დავინტერესდით და პროკურორს -

ნათია მუხიაშვილს დავუკავშირდი:

- საქმე ძიებაშია, სასამართლოშია წარმართული და მიმდინარეობს არსებითი განხილვა. ამ კონკრეტულ შემთხვევაზე საპროცესო შეთანხმებაზე საუბარი არ არის. როგორც აღვნიშნე, ამ ეტაპზე არსებითი განხილვა მიმდინარეობს. ვერც მსგავს ფაქტებზე გავაკეთებ კომენტარს, რადგან კომპეტენტური არ ვარ. მოგეხსენებათ, სასჯელს მოსამართლე აწესებს და არც იმ საქმეების შინაარსი ვიცი.

გვანცა გურგენიძე, თსუ-ის იურიდიული ფაკულტეტის მესამე კურსის სტუდენტი:

- გარყვნილი ქმედება - აღნიშნული დანაშაული საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსში 141-ე მუხლითაა გათვალისწინებული და სხვა სქესობრივი დანაშაულებისგან განსხვავდება. ეს განსხვავება იმაში მდგომარეობს, რომ გარყვნილი ქმედების დროს, დამნაშავე დაზარალებულთან სქესობრივ კონტაქტს არ ამყარებს, იგი მის გარყვნას სხვა ქმედებით ახდენს. ასეთი ქმედება შეიძლება იყოს როგორც ფიზიკური, ისე ინტელექტუალური. ფიზიკური გარყვნილი ქმედება ვლინდება, მაგალითად, 16 წელს მიუღწეველი პირის თანდასწრებით სქესობრივი კავშირის დამყარებაში, სექსუალური ხასიათის რაიმე ზემოქმედების განხორციელებაში სხვა პირთან, ან საკუთარ სხეულზე. ასევე, თუ დამნაშავე 16 წელს მიუღწეველ პირს ასწავლის, თუ როგორც განახორციელოს საკუთარ სხეულზე გარყვნილი ქმედება ან/და ხელით ეხება მისი სხეულის ეროგენულ ადგილებს. რაც შეეხება ინტელექტუალურ გარყვნილ ქმედებას, ამ დროს დამნაშავე თვითონ კი არ ახორციელებს რაიმე სახის გარყვნილ ქმედებას, არამედ იგი სხვა საშუალებებით აცნობს 16 წელს მიუღწეველს სექსუალური ცხოვრების ისეთ დეტალებს, რამაც შესაძლოა, მოზარდში სექსუალური ლტოლვა გამოიწვიოს. აღნიშნული შეიძლება განხორციელდეს, როგორც დამნაშავის მხრიდან ინტიმურ თემებზე საუბრის წარმართვით, ასევე დაზარალებულისათვის პორნოგრაფიული მასალის ჩვენებით. უნდა აღინიშნოს, რომ ამ დანაშაულის მსხვერპლი 16 წელს მიუღწეველი პირია. საქართველოს კანონმდებლობით აღნიშნული დანაშაული ისჯება გამასწორებელი სამუშაოთი, ვადით ერთ წლამდე ან/და თავისუფლების აღკვეთით, ვადით ორ წლამდე.

მომხდარზე მოსახლეობის დამოკიდებულება ფაქტობრივად, ერთგვაროვანია, უმეტესობის აზრით, დამნაშავეთათვის გამოტანილი სასჯელი აბსოლუტურად არაადეკვატურია.

ხათუნა გრძელიშვილი, ეკონომისტი, 46 წლის:

- სასამართლოს მხრიდან ასეთი განაჩენის გამოტანა ჩემთვის მიუღებელია. შეიძლება ხმამაღალი ნათქვამია, მაგრამ ასეთ გარყვნილ ადამიანს სამუდამო პატიმრობას მივუსჯიდი. ფაქტია, რომ 65 წლის კაცი მსგავს ქმედებას გაუთვითცნობიერებლად არ სჩადის. ის ავადმყოფია და კვლავაც გაიმეორებს. ერთი ბავშვის ცხოვრება და ფსიქიკა ხომ უკვე დაანგრია, შეიძლება მომავალში სხვაც "იმსხვერპლოს". ამიტომ, მკაცრად უნდა დაისაჯოს, რომ ეს სხვებისთვისაც სამაგალითო გახდეს! ვფიქრობ, ასეთი მოსამართლეები თავიანთ ადგილებზე არ უნდა იყვნენ. დიდი ხნის წინ, ერთი ჩემი ნაცნობი მოსამართლე გარკვეული წნეხის ქვეშ მოექცა და ისეთ რაღაცას აიძულებდნენ, რისი გაკეთებაც ადამიანურ პრინციპებს ეწინააღმდეგებოდა. ამის გამო, ორჯერ ინფარქტიც კი გადაიტანა, ამიტომ, განცხადება დაწერა და წამოვიდა. ჩემი აზრით, როდესაც საქმე ბავშვებზე ძალადობას ეხება, მოსამართლეები და პროკურორები ლმობიერები და დამთმობები არ უნდა იყვნენ. საპროცესო გარიგება არ უნდა ხდებოდეს. ერთი მაგალითი რომ იქნება მკაცრად დასჯის, სხვები ვეღარ გაბედავენ. ბიჭის გაუპატიურებისთვის თუ მამაკაცი სათანადოდ არ დაისაჯა, ჩვენი საშველი აღარ ყოფილა...

თავიანთ აზრს საინფორმაციო პორტალის - "ამბები.ჯი"-ს მკითხველებიც აფიქსირებენ:

SHARK:

- რა 6 თვე და 1 წელი?! პედოფილებს სამუდამო პატიმრობა! პრევენციის მიზნით მაინც იქნება ეს გამოსადეგი. როგორ შეიძლება ბავშვზე მოძალადე არაადამიანს ასეთი სასაცილო სასჯელი შეუფარდო? გამოვა და კიდევ ბევრ ბავშვს გააუპატიურებს, მერე რა პასუხს გასცემთ მათ მშობლებს? პედოფილი ყოველთვის გააგრძელებს თავის ბოროტ ქმედებას, ის დაავადებულია. მთავრობა რომ ბუსუსიან და ხილის არომატიან პრეზერვატივებზე ბჭობს, საქმეს მიხედონ, ჯობია! ეს ნაძირალები რომ გამოვლენ, გაუპატიურებული ბავშვების მშობლები სამართალს თავისით მოიყვანენ სისრულეში, ესენი კი მათ დაიჭერენ და 15 წელს მიუსჯიან. ყველას მოგიწოდებთ, მიხედეთ თქვენს პატარებს, მაქსიმალური ყურადღება მიაქციეთ მათ! კეთილი მეზობელიც კი შესაძლოა, მოძალადედ მოგევლინოთ.

მერაბი:

- "ბავშვზე ძალადობა არ გამოვლინდა", რას ნიშნავს?! 4 წლის ბავშვი კაბას შემოიხევდა, თვალს ჩაილურჯებდა და მერე, ზოგიერთი შანტაჟისტი ქალივით პოლიციაში გაიქცეოდა? ამ მოსამართლეებისა და პროკურორების კვალიფიკაცია გადასახედია!

ია:

- პროკურორი რომ ამბობს, ბავშვზე ძალადობა არ გამოვლინდაო, მცირეწლოვანთან სწორედ ეს არის გასათვალისწინებელი. ძალადობა არ არის საჭირო, რომ მაგ ასაკის ბავშვი ასეთ საქმეში ჩაითრიო, რადგან ის ისედაც ვერ ხვდება, რა ხდება. თუ ძალადობა არ იყო, უნდა ვიგულისხმოთ, რომ ბავშვი თვითონ დათანხმდა? რა სისულელეა ეს ყველაფერი? არის თუ არა ძალადობის ნიშნები, დამნაშავე მაინც მკაცრად უნდა დაისაჯოს!

როგორც ვხედავთ, დამოკიდებულება ძალიან მწვავეა, თუმცა იურისტები მაინც კანონის ენით საუბრობენ და არ მიიჩნევენ, რომ მსგავსი ქმედების ჩამდენი ადამიანები ციხეში უფრო დიდი ხნით უნდა გაამწესონ, რათა შემდგომში კიდევ მეტი ადამიანის მომავალი არ შეიწირონ.

თამთა დადეშელი

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)