სამოქალაქო სამართლის ერთ-ერთი უძველესი სამართლებრივი ინსტიტუტი - საქორწინო ხელშეკრულება ჯერ კიდევ ჩვენს წელთაღრიცხვამდე არსებობდა მსოფლიოში. პირველი წერილობითი დოკუმენტები ძველ საბერძნეთში, რომსა და ეგვიპტეში გვხვდება. იმხანად ქალი და მამაკაცი დებდნენ შეთანხმებას, რომლითაც ურთიერთშორის ქონებრივ ურთიერთობასაც და ერთობლივად შეძენილი ქონების მემკვიდრეობის საკითხსაც ადგენდნენ. ამჟამად კი, დასავლეთში საქორწინო კონტრაქტის გაფორმება წყვილის ურთიერთობაში ჩვეულებრივი მოვლენაა.
საინტერესოა, რა ხდება ამ მხრივ საქართველოში. ამიტომაც დავინტერესდით და მივაკვლიეთ კიდეც ერთ-ერთ საადვოკატო ბიუროში რამდენიმე წლის წინ შექმნილ "საქორწინო ხელშეკრულებას". მაგრამ ვიდრე კონკრეტულ ფაქტზე ვისაუბრებთ, გაგაცნობთ, როგორ აისახა მსგავსი ურთიერთობა საქართველოს კანონმდებლობაში, ანუ რა ვითარება გვაქვს ამ მხრივ საქართველოში? 1997 წელს საქართველოს პარლამენტის მიერ მიღებულმა საქართველოს სამოქალაქო კოდექსმა გაითვალისწინა საქორწინო ხელშეკრულების ინსტიტუტი, თუმცა იქვე აკრძალა მისი მეშვეობით მეუღლეთა პირადი უფლებების დარეგულირება იმ მოტივით, რომ მხოლოდ სიყვარულსა და ნდობაზე დაფუძნებული ნებაყოფლობითი ქორწინება შეიძლება იყოს დღეგრძელი. ხელშეკრულების გაფორმებისას მეუღლეებს ეძლევათ შესაძლებლობა, შეცვალონ კანონმდებლობით გათვალისწინებული ზოგიერთი ნორმა და ქონებრივი უფლება-მოვალეობები საკუთარი შეხედულებისამებრ გადაწყვიტონ, თუმცა ჩვენს კანონმდებლობაში არსებობს საერთო მოთხოვნები: საქორწინო ხელშეკრულება უნდა ითვალისწინებდეს მეუღლეთა შორის შეთანხმებას მხოლოდ ქონებრივ უფლებებსა და მოვალეობებზე, რომელიც ვრცელდება ქორწინების განმავლობაშიც და განქორწინებისასაც;
საადვოკატო ბიუროს "K&K ჩონსულტინგ" დირექტორი, იურისტი ანა ლევიძე გვიამბობს, რომ "საქორწინო ხელშეკრულების" პირველი ნიმუში 2007 წელს შეუმუშავებია და დაუბეჭდავს იმხანად არსებულ ასოციაციას - "კანონი ხალხისთვის", რომელსაც ხელმძღვანელობდა დღეს უკვე დეპუტატი ზაქარია ქუცნაშვილი. ორგანიზაციას მისი პრეზენტაციაც მოუწყვია და ქართველი საზოგადოების დიდი ინტერესიც გამოუწვევია, თუმცა წყვილებს ხელშეკრულების გაფორმებისგან თავი შეუკავებიათ.
დღეისთვის ქართველ საზოგადოებას საქორწინო ხელშეკრულებების გაცილებით დიდი არჩევანი აქვს და როგორც ჩანს, წყვილებს სითამამეც მომატებიათ, რადგან ნოტარიუსთა პალატის მონაცემებით, საქართველოში "საქორწინო ხელშეკრულების" დადების მსურველთა რაოდენობა ყოველწლიურად იზრდება. მაგალითად, 2010 წლისთვის ნოტარიუსებს შვიდი საქორწინო კონტრაქტი გაუფორმებიათ, 2011 წელს - ცამეტი, 2012 წელს უკვე - ოცდაერთი, ხოლო 2013 წლის მონაცემით კი, ჯერჯერობით მხოლოდ ექვსი საქორწინო ხელშეკრულებაა გაფორმებული. თუმცა წელი არ დასრულებულა, ამიტომ არ არის გამორიცხული, ამან 2012 წლის მონაცემებსაც გადააჭარბოს.
ირმა ხარშილაძე
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)