პოლიტიკა
მსოფლიო
საზოგადოება

12

ივნისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ხუთშაბათი, მთვარის მეჩვიდმეტე დღე დაიწყება 23:57-ზე, მთვარე თხის რქაში გადავა 05:54 – კარგად შეძლებთ მნიშვნელოვანი ამოცანების დაგეგმვასა. იმ სამუშაოს შესრულებას, რომელიც მოითხოვს სიზუსტეს, მათემატიკურ გამოთვლებს და ინსტრუქციების მკაფიო დაცვას. ადამიანი ავლენს პასუხისმგებლობას, პრაქტიკულობას და მოვალეობის გრძნობას. რეკომენდებულია კომუნიკაცია, შეხვედრები მეგობრებთან; შემოქმედებითი საქმიანობა; პრეზენტაციებისა და სარეკლამო კამპანიების ჩატარება. გუნდური მუშაობა. წარუდგინეთ პროექტები თქვენს უფროსებს განსახილველად. აქტიური ორგანოებია: მუხლები, ძვლები, სახსრები, კანი, სისხლის მიმოქცევის სისტემა. დაიცავით უმარილო დიეტა.
სპორტი
Faceამბები
სამართალი
სამხედრო
მოზაიკა
კონფლიქტები
მეცნიერება
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
პავლე კუბლაშვილი - როცა ოკუპანტი სახელმწიფო პოლიტიკურ სპექტრში დასაყრდენის პოვნას ცდილობს, ორმაგ მოქალაქეობაზე შეზღუდვის გაუქმება საფრთხეა
პავლე კუბლაშვილი - როცა ოკუპანტი სახელმწიფო პოლიტიკურ სპექტრში დასაყრდენის პოვნას ცდილობს, ორმაგ მოქალაქეობაზე შეზღუდვის გაუქმება საფრთხეა

მმარ­თვე­ლი კო­ა­ლი­ცია სექ­ტემ­ბრის­თვის კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის­თვის ემ­ზა­დე­ბა. ცვლი­ლე­ბე­ბი პარ­ლა­მენ­ტში სამ პრო­ექ­ტად არის წარ­დგე­ნი­ლი და აქე­დან ორი, იმ კონ­სტი­ტუ­ცი­ურ ნორ­მებს ეხე­ბა, რო­მე­ლიც 27 ოქ­ტომ­ბრის არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ – ახ­ლად არ­ჩე­უ­ლი პრე­ზი­დენ­ტის მიერ ფი­ცის და­დე­ბის მო­მენ­ტი­დან შე­დის ძა­ლა­ში.

ერთ-ერთი პრო­ექ­ტით, ორ­მა­გი მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის მქო­ნე პი­რებს პრე­ზი­დენ­ტის, პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი­სა და პარ­ლა­მენ­ტის თავ­მჯდო­მა­რის თა­ნამ­დე­ბო­ბის და­კა­ვე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბა ეძ­ლე­ვათ, რად­გან მომ­ზა­დე­ბუ­ლი ცვლი­ლე­ბე­ბით, კონ­სტი­ტუ­ცი­ი­დან ამ ნორ­მის ამ­კრძა­ლა­ვი მუხ­ლი ამო­დის.

მე­ო­რე სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბის პრო­ექ­ტის ფარ­გლებ­ში, მმარ­თვე­ლი გუნ­დი პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრის­თვის იმ უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბის ჩა­მორ­თმე­ვას გეგ­მავს, რო­მე­ლიც მას შე­საძ­ლებ­ლო­ბას აძ­ლევს, პარ­ლა­მენ­ტის მიერ კა­ნონპ­რო­ექ­ტის მი­ღე­ბა მთავ­რო­ბის ნდო­ბის სა­კითხს "მი­ა­ბას". აღ­ნიშ­ნუ­ლი სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ნორ­მა საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ შე­დის ძა­ლა­ში, პარ­ლა­მენ­ტში ინი­ცი­რე­ბუ­ლი პრო­ექ­ტი კი, კონ­სტი­ტუ­ცი­ი­დან მის ამო­ღე­ბას ით­ვა­ლის­წი­ნებს. ამა­ვე პრო­ექ­ტის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში დარ­ჩე­ბა პრე­ზი­დენ­ტის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა, მთავ­რო­ბის თავ­და­პირ­ვე­ლი შე­მად­გენ­ლო­ბის არა­ნაკ­ლებ ხუთი წევ­რით გა­ნახ­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, პარ­ლა­მენ­ტის წი­ნა­შე მთავ­რო­ბის ნდო­ბის სა­კი­თხი დას­ვას.

კი­დევ ერთი სა­კონ­სტი­ტი­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბით, მმარ­თვე­ლი უმ­რავ­ლე­სო­ბა კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის შე­ტა­ნის 3/4-იან კვო­რუმს აუქ­მებს, რომ­ლის შე­სა­ბა­მი­სი მუხ­ლიც ასე­ვე საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ უნდა ამოქ­მე­დე­ბუ­ლი­ყო.

სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბის სა­ყო­ველ­თაო–სა­ხალ­ხო გან­ხილ­ვის პრო­ცე­სი დას­რულ­და. ახლა ჯერი პარ­ლა­მენტზეა, სა­დაც კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის გან­სა­ხორ­ცი­ე­ლებ­ლად კვლავ გა­დამ­წყვე­ტია "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის" პო­ზი­ცია და ხმე­ბი.

რას აპი­რებს ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით უმ­ცი­რე­სო­ბა, "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი" მათ ერთ-ერთ ლი­დერს, პავ­ლე კუბ­ლაშ­ვილს ესა­უბ­რა.

- სექ­ტემ­ბერ­ში, სა­შე­მოდ­გო­მო სე­სი­ის დღის წეს­რი­გის მთა­ვა­რი სა­კი­თხი კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში და­გეგ­მი­ლი ცვლი­ლე­ბე­ბი იქ­ნე­ბა. რა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას უნდა ვე­ლო­დოთ უმ­ცი­რე­სო­ბის მხრი­დან, რო­მელ­თა ხმებ­ზეც არის და­მო­კი­დე­ბუ­ლი ნე­ბის­მი­ე­რი ცვლი­ლე­ბა კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში?

- ამ სა­კი­თხთან და­კავ­ში­რე­ბით ჩვე­ნი პო­ზი­ცი­ე­ბი ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბუ­ლია. ინი­ცი­რე­ბუ­ლი სამი სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბი­დან ალ­ბათ მხო­ლოდ ერთს და­ვუ­ჭერთ მხარს, რო­მე­ლიც მთავ­რო­ბა­სა და პარ­ლა­მენტს შო­რის ურ­თი­ერ­თო­ბას და მათ შო­რის უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბებს ეხე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა ინი­ცი­ა­ტი­ვას სა­კონ­სტი­ტუ­ციო კვო­რუ­მის შემ­ცი­რე­ბი­სა და კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის მი­ღე­ბის წე­სის გა­მარ­ტი­ვე­ბის შე­სა­ხებ, ასე­ვე ორ­მაგ მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბულ სა­კითხს, აღ­ნიშ­ნულ ცვლი­ლე­ბებს სა­პარ­ლა­მენ­ტო უმ­ცი­რე­სო­ბა მხარს არ და­უ­ჭერს.

ამას კონ­კრე­ტუ­ლი მი­ზე­ზე­ბი აქვს. ორ­მა­გი მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის სა­კი­თხთან და­კავ­ში­რე­ბით გე­ტყვით, რომ დღე­ვან­დე­ლი სი­ტუ­ა­ცი­ი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, როცა ქვეყ­ნის ტე­რი­ტო­რი­ე­ბი ოკუ­პი­რე­ბუ­ლია მე­ზო­ბე­ლი სა­ხელ­მწი­ფოს მიერ, როცა პო­ლი­ტი­კურ სპექტრში მუდ­მი­ვად არის ოკუ­პანტ ქვე­ყა­ნას­თან გარ­კვე­უ­ლი კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის მცდე­ლო­ბა და რუ­სე­თი მის­თვის სა­სურ­ვე­ლი და­საყ­რდე­ნის პოვ­ნას ცდი­ლობს, ორ­მა­გი მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს პო­ლი­ტი­კუ­რი მო­მავ­ლი­სა და ზო­გა­დად ქვეყ­ნის­თვის გარ­კვე­ულ საფრ­თხეს შე­ი­ცავს.

- თუმ­ცა კონ­სტი­ტუ­ცია მი­ნის­ტრებ­სა და პარ­ლა­მენ­ტის წევ­რებს ორ­მაგ მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბას არ უზღუ­დავს...

- არ შე­იძ­ლე­ბა, ქვე­ყა­ნა­ში უმაღ­ლე­სი პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პი­რე­ბი ან­გა­რიშ­ვალ­დე­ბუ­ლი იყ­ვნენ სხვა ქვე­ყა­ნას­თან, თუნ­დაც მხო­ლოდ იმი­ტომ, რომ ორ­მა­გი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბი არი­ან. მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბა ნიშ­ნავს პი­რის კავ­შირს სა­ხელ­მწი­ფოს­თან და არ შე­იძ­ლე­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­ში იყოს უმაღ­ლე­სი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პირი, რო­მელ­საც ექ­ნე­ბა კავ­ში­რი, ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბი სხვა სა­ხელ­მწი­ფოს­თან, თა­ვი­სი მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე. ვფიქ­რობთ, არა­თუ უნდა გა­უქ­მდეს პრე­ზი­დენ­ტის­თვის, პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი­სა და პარ­ლა­მენ­ტის თავ­მჯდო­მა­რის­თვის და­წე­სე­ბუ­ლი შე­ზღუდ­ვა, ეს შე­იძ­ლე­ბა გავ­რცელ­დეს აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის სხვა უმაღ­ლე­სი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პი­რებ­ზე – მათ შო­რის მი­ნის­ტრებ­ზე. ძა­ლი­ან ლო­გი­კუ­რია, შე­ზღუდ­ვა გავ­რცელ­დეს მა­გა­ლი­თად, თავ­დაც­ვი­სა და ში­ნა­გან საქ­მე­თა მი­ნის­ტრებ­ზე.

- რაც შე­ე­ხე­ბა პარ­ლა­მენ­ტის წევ­რებს - თუკი თა­ვის დრო­ზე ორ­მა­გი მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის შე­ზღუდ­ვა პარ­ლა­მენ­ტის თავ­მჯდო­მა­რე­ზე გა­ავ­რცე­ლეთ, რა­ტომ არ მო­ექ­ცნენ ამა­ვე შე­ზღუდ­ვის ქვეშ პარ­ლა­მენ­ტის წევ­რე­ბი?

- პარ­ლა­მენ­ტის თავ­მჯდო­მა­რე, რო­გორც სა­კა­ნონ­მდებ­ლო ორ­გა­ნოს ხელ­მძღვა­ნე­ლი პირი, შე­იძ­ლე­ბა იყოს ამ შე­ზღუდ­ვით დატ­ვირ­თუ­ლი. რაც შე­ე­ხე­ბა პარ­ლა­მენ­ტის წევ­რს, ის და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი გა­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბის მი­ღე­ბა­ში მა­ინც შე­ზღუ­დუ­ლია. მი­ნის­ტრე­ბის­გან და პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, პარ­ლა­მენ­ტის წევ­რი ერ­თპი­როვ­ნუ­ლად გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას არ იღებს.

- რა არ­გუ­მენ­ტა­ცი­ით და­ი­ცავთ კონ­სტი­ტუ­ცი­ის მი­ღე­ბის იმ საკ­მა­ოდ მა­ღალ - 3/4-იან კვო­რუმს, რო­მე­ლიც ძა­ლა­ში საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ შე­დის?

- კონ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი ცვლი­ლე­ბე­ბი მა­ღა­ლი პო­ლი­ტიკ­რი შე­თან­ხმე­ბის სა­გა­ნი უნდა იყოს. 3/4-იანი კვო­რუ­მის შე­მო­ღე­ბა ჩვე­ნი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაა და ამით ჩვენ სა­კუ­თარ თავ­საც, თუნ­დაც სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნებ­ში გა­მარ­ჯვე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, ვუ­ყე­ნებ­დით ვალ­დე­ბუ­ლე­ბას, სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბებ­ზე სხვა პო­ლი­ტი­კურ ძა­ლებ­თან გვე­თა­ნამ­შრომ­ლა. გა­მომ­დი­ნა­რე აქე­დან, ვფიქ­რობთ, რომ აუ­ცი­ლე­ბე­ლი არ არის პრო­ცე­დუ­რის გა­მარ­ტი­ვე­ბა და კვო­რუ­მის შემ­ცი­რე­ბა. სამ­წუ­ხა­როა, რომ დღეს ამას მხარს უჭე­რენ პარ­ტი­ე­ბი, რომ­ლე­ბიც მუდ­მი­ვად გვაკ­რი­ტი­კებ­დნენ, რომ კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის შე­ტა­ნა მარ­ტი­ვად გვინ­დო­და და მხო­ლოდ ერთი სუ­ბი­ექ­ტი იღებ­და გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას. თუკი ჩვენ სა­კონ­სტი­ტუ­ციო კვო­რუმს შე­ვამ­ცი­რებთ, მი­ვი­ღებთ იმას, რომ ცვლი­ლე­ბებს კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში მხო­ლოდ კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლებს და არც ერთ პო­ლი­ტი­კურ გა­ერ­თი­ა­ნე­ბას­თან კონ­სულ­ტა­ცი­ის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა მას არ ექ­ნე­ბა, რა­საც, რა თქმა უნდა, მხარს არ და­ვუ­ჭერთ.

- კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ცვლი­ლე­ბე­ბის პრო­ცე­დუ­რის გარ­თუ­ლე­ბა ალ­ბათ შექ­მნის იმის სა­ფუძ­ველს, რომ "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას", რო­მე­ლიც პარ­ლა­მენ­ტში კონ­სტი­ტუ­ცი­ურ უმ­რავ­ლე­სო­ბას არ ფლობს, ხმე­ბი­სა და მხარ­და­ჭე­რის სა­ნაც­ვლოდ, რიგი თე­მე­ბით "ევაჭ­როთ", რაც ჯან­საღ პო­ლი­ტი­კურ პრო­ცესს ნამ­დვი­ლად არ შე­უ­წყობს ხელს...

- ჯან­საღ პო­ლი­ტიკრ პრო­ცესს, პირ­ველ რიგ­ში, ხელს არ უწყობს ის, რა ფორ­მი­თაც პარ­ლა­მენ­ტში დე­პუ­ტა­ტე­ბის გა­და­ბი­რე­ბა ხდე­ბა. ეს არის ამ პრო­ცე­სის ყვე­ლა­ზე დიდი პრობ­ლე­მა და ყუ­რა­დღე­ბა ამა­ზე უნდა გა­ვა­მახ­ვი­ლოთ. ახლა უნ­დათ, ეს ყვე­ლა­ფე­რი ორ-სამ დე­პუ­ტატ­ზე და­იყ­ვა­ნონ. დღე­ის მდგო­მა­რე­ო­ბით, რე­ა­ლუ­რად 97 დე­პუ­ტა­ტია უმ­რავ­ლე­სო­ბა­ში და ფიქ­რო­ბენ, რომ იპო­ვი­ან ორ-სამ ადა­მი­ანს, რო­მელ­საც "გა­ტე­ხა­ვენ" ან და­ცუ­ლო­ბის მეტ გა­რან­ტი­ას შე­უქ­მნი­ან და გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას მი­ა­ღე­ბი­ნე­ბენ. არ ვფიქ­რობ, რომ პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბი ასე უნდა მი­ი­ღე­ბო­დეს, მით უფრო - კონ­სტი­ტუ­ცი­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბით.

- რაც შე­ე­ხე­ბა კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში და­გეგ­მილ კი­დევ ერთ ცვლი­ლე­ბას – გა­უქ­მდეს მუხ­ლი, რომ­ლის თა­ნახ­მა­დაც, ოქ­ტომ­ბრის არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ, პრე­მი­ერ-მი­ნისტრს უფ­ლე­ბა ეძ­ლე­ვა, კა­ნონპ­რო­ექ­ტის მი­ღე­ბას მთავ­რო­ბის ნდო­ბის სა­კი­თხი "მი­ა­ბას" და ამ გზით პარ­ლა­მენტს მის­თვის სა­სურ­ვე­ლი კა­ნო­ნი მი­ა­ღე­ბი­ნოს. რა­ტომ გა­და­წყდა თა­ვის დრო­ზე კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში ასე­თი მე­ქა­ნიზ­მის ჩა­დე­ბა და რო­გორ უყუ­რებთ ახლა ამ მუხ­ლის ამო­ღე­ბის ინი­ცი­ა­ტი­ვას?

- კონ­სტი­ტუ­ცი­ის მო­დე­ლი, რო­მე­ლიც სა­შე­მოდ­გო­მოდ, არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ ამოქ­მედ­დე­ბა, რე­ა­ლუ­რად სა­პარ­ლა­მენ­ტო მო­დე­ლია. ეს არის მო­დე­ლი, რომ­ლი­თაც აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის და­კომ­პლექ­ტე­ბა მთლი­ა­ნად მხო­ლოდ პარ­ლა­მენტზე იქ­ნე­ბა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი. გა­მომ­დი­ნა­რე აქე­დან, სა­უ­ბა­რი იმა­ზე, რომ ამ მო­დელ­ში პარ­ლა­მენ­ტი არის სუს­ტი, ვფიქ­რობ, არას­წო­რია. რაც შე­ე­ხე­ბა იმას, რომ მთავ­რო­ბამ შე­იძ­ლე­ბა რო­მე­ლი­მე კა­ნონპ­რო­ექტთან და­კავ­ში­რე­ბით უნ­დობ­ლო­ბის სა­კი­თხი და­ა­ყე­ნოს, ამას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ვფიქ­რობ, რომ დიახ, აღ­მას­რუ­ლე­ბელ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას ნე­ბის­მი­ერ კა­ნონპ­რო­ექტთან და­კავ­ში­რე­ბით უნ­დობ­ლო­ბის სა­კი­თხის და­ყე­ნე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბა უნდა ჰქონ­დეს. თემა მარ­ტი­ვია - თუ პარ­ლა­მენ­ტმა აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა შექ­მნა და კონ­კრე­ტუ­ლი რე­ფორ­მე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა და­ა­ვა­ლა, მთავ­რო­ბამ ეს რე­ფორ­მე­ბი მო­ამ­ზა­და, მაგ­რამ პარ­ლა­მენ­ტი აღარ უმ­ტკი­ცებს, ასეთ შემ­თხვე­ვა­ში ბუ­ნებ­რი­ვად წარ­მო­იქ­მნე­ბა კრი­ზი­სი. ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბობს მთა­ვა­რი თემა, რა­ზეც მთავ­რო­ბა და პარ­ლა­მენ­ტი ვერ თან­ხმდე­ბი­ან. ასეთ შემ­თხვე­ვა­ში, ორი­ვე შტოს უნდა ჰქონ­დეს სა­შუ­ა­ლე­ბა, კრი­ზი­სი­დან გა­მოს­ვლის გზე­ბის ძი­ე­ბა და­ი­წყოს. ამ შემ­თხვე­ვა­ში ეს არის უნ­დობ­ლო­ბის პრო­ცე­დუ­რის სა­კი­თხი. პარ­ლა­მენტს სა­შუ­ა­ლე­ბა უნდა ჰქონ­დეს, მთავ­რო­ბას უნ­დობ­ლო­ბა გა­მო­უ­ცხა­დოს, ხოლო მთავ­რო­ბას სა­შუ­ა­ლე­ბა უნდა ჰქონ­დეს, ეს პრო­ცე­დუ­რა და­ი­წყოს და უთხრას პარ­ლა­მენტს: თუ აღარ მენ­დო­ბი, თუ არ იღებ კა­ნონპ­რო­ექტს ისე, რო­გორც მე გთა­ვა­ზობ, მა­შინ უნ­დობ­ლო­ბის პრო­ცე­დუ­რა და­ი­წყოს.

მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, თუკი სა­პარ­ლა­მენ­ტო უმ­რავ­ლე­სო­ბას აქვს ხედ­ვა, რომ აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის­თვის მსგავ­სი უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბის მი­ნი­ჭე­ბა ზედ­მე­ტია, კი ბა­ტო­ნო, სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბის ამ ნა­წი­ლის მი­ღე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ბა­რი­ერს არ შევ­ქმნით და მის გა­უქ­მე­ბას მხარს და­ვუ­ჭერთ.

- ხომ არ გა­და­უ­ხე­დავს უმ­ცი­რე­სო­ბას სა­კუ­თა­რი პო­ზი­ცი­ის­თვის, სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბის იმ პრო­ექტთან და­კავ­ში­რე­ბით, რო­მე­ლიც პარ­ლა­მენ­ტის ად­გილმდე­ბა­რე­ო­ბის შეც­ვლა­სა და მის თბი­ლის­ში დაბ­რუ­ნე­ბას ეხე­ბა?

- არა, ეს ჩვე­ნი პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ნა­ცხა­დია, რო­მე­ლიც რამ­დე­ნი­მე წლის წინ გა­ვა­კე­თეთ და ჩვენ პო­ლი­ტი­კურ ხედ­ვას არ ვიც­ვლით. პარ­ლა­მენ­ტის ქუ­თა­ის­ში ყოფ­ნა მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ამ ქა­ლა­ქის­თვის, იმე­რე­თის­თვის და მთე­ლი სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის. პარ­ლა­მენ­ტი უნდა იყოს ქუ­თა­ის­ში!

- მმარ­თვე­ლი გუნ­დი ახლო მო­მა­ვალ­ში სა­ხელ­მწი­ფო სა­კონ­სტი­ტუ­ციო კო­მი­სი­ის შექ­მნას და კონ­სტი­ტუ­ცი­ის არ­სე­ბუ­ლი მო­დე­ლის მთლი­ა­ნად გა­და­ხედ­ვას გეგ­მავს. რას ფიქ­რობთ 2010 წლის ცვლი­ლე­ბე­ბით გან­სა­ზღვრუ­ლი მარ­თვის მო­დე­ლის შეც­ვლა­ზე და თუ აპი­რებს "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" ამ პრო­ცე­სის­თვის მხარ­და­ჭე­რას?

- სა­ხელ­მწი­ფო სა­კონ­სტი­ტუ­ციო კო­მი­სი­ის მუ­შა­ო­ბა­ში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას მი­ვი­ღებთ. ჩვენ­თვის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, ამ პრო­ცე­სებ­ში ვი­ყოთ ჩარ­თულ­ნი, თუმ­ცა ჩვე­ნი მხრი­დან რა­ღაც ახალ მო­დელ­ზე სა­უ­ბა­რი არ იქ­ნე­ბა. მო­დე­ლი, რო­მე­ლიც შექ­მნი­ლია და საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ ამოქ­მედ­დე­ბა, რე­ა­ლუ­რად სა­პარ­ლა­მენ­ტო რეს­პუბ­ლი­კის მო­დე­ლია. შე­იძ­ლე­ბა რო­მე­ლი­მე პარ­ტი­ას, მა­გა­ლი­თად, ირაკ­ლი ალა­სა­ნი­ას გუნდს, რო­მელ­საც ად­რეც ჰქონ­და ასე­თი პო­ზი­ცია, დღე­საც გა­აჩ­ნდეს სურ­ვი­ლი იმი­სა, რომ ქვეყ­ნა­ში საპ­რე­ზი­დენ­ტო რეს­პუბ­ლი­კის მო­დე­ლი იყოს. იმა­ვე კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თულ ოც­ნე­ბა­ში" არი­ან ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ­ლებ­საც გა­ცხა­დე­ბუ­ლი ჰქონ­დათ, რომ მათ­თვის მი­სა­ღე­ბია კონ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი მო­ნარ­ქია. ჩვე­ნის მხრი­დან პო­ზი­ცია გარ­კვე­უ­ლია – ჩვენ მხარს ვუ­ჭერთ მო­დელს, რო­მე­ლიც 2010 წელს მი­ვი­ღეთ და ყვე­ლა დე­ბატ­სა და მსჯე­ლო­ბა­ში ვეც­დე­ბით კო­ლე­გე­ბი და­ვარ­წმუ­ნით, რომ ეს გზა, გან­ვლი­ლი სა­პარ­ლა­მენ­ტო რეს­პუბ­ლი­კის მო­დე­ლი­სა­კენ, არის სწო­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბა და ის არ უნდა შე­იც­ვა­ლოს.

- ანუ ეს არის პრე­ზი­დენ­ტი წარ­მო­მად­გენ­ლო­ბი­თი უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბე­ბით, პარ­ლა­მენ­ტი, რო­მელ­ზეც მთლი­ა­ნად და­მო­კი­დე­ბუ­ლია მთავ­რო­ბის ფორ­მი­რე­ბა და ძლი­ე­რი მთავ­რო­ბა - ძლი­ე­რი და ფარ­თო უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბე­ბის მქო­ნე პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრით ...

- დიახ, მათ შო­რის ძლი­ე­რი აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა. ვფიქ­რობ, რომ ზო­გა­დად, ჩვენ­ნა­ირ ქვეყ­ნებ­ში აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა უნდა იყოს საკ­მაო გა­რან­ტი­ე­ბით, თუმ­ცა ეს იმას არ ნიშ­ნავს, რომ პარ­ლა­მენ­ტი არის სუს­ტი. პი­რი­ქით, ჩვენს მიერ მი­ღე­ბუ­ლი კონ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი მო­დე­ლის მი­ხედ­ვით, პარ­ლა­მენ­ტი არის მთავ­რო­ბის და­კომ­პლექ­ტე­ბის ერ­თა­დერ­თი წყა­რო და ამა­ში ვე­რა­ვინ ერე­ვა.

ნა­თია ინა­უ­რი

"ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი"

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
უკონტროლო ვითარება ლოს-ანჯელესის ქუჩებში - პოლიციასა და მომიტინგეებს შორის შეტაკებები გრძელდება

პავლე კუბლაშვილი - როცა ოკუპანტი სახელმწიფო პოლიტიკურ სპექტრში დასაყრდენის პოვნას ცდილობს, ორმაგ მოქალაქეობაზე შეზღუდვის გაუქმება საფრთხეა

პავლე კუბლაშვილი - როცა ოკუპანტი სახელმწიფო პოლიტიკურ სპექტრში დასაყრდენის პოვნას ცდილობს, ორმაგ მოქალაქეობაზე შეზღუდვის გაუქმება საფრთხეა

მმართველი კოალიცია სექტემბრისთვის კონსტიტუციაში ცვლილებებისთვის ემზადება. ცვლილებები პარლამენტში სამ პროექტად არის წარდგენილი და აქედან ორი, იმ კონსტიტუციურ ნორმებს ეხება, რომელიც 27 ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ – ახლად არჩეული პრეზიდენტის მიერ ფიცის დადების მომენტიდან შედის ძალაში.

ერთ-ერთი პროექტით, ორმაგი მოქალაქეობის მქონე პირებს პრეზიდენტის, პრემიერ-მინისტრისა და პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობის დაკავების შესაძლებლობა ეძლევათ, რადგან მომზადებული ცვლილებებით, კონსტიტუციიდან ამ ნორმის ამკრძალავი მუხლი ამოდის.

მეორე საკონსტიტუციო ცვლილების პროექტის ფარგლებში, მმართველი გუნდი პრემიერ-მინისტრისთვის იმ უფლებამოსილების ჩამორთმევას გეგმავს, რომელიც მას შესაძლებლობას აძლევს, პარლამენტის მიერ კანონპროექტის მიღება მთავრობის ნდობის საკითხს "მიაბას". აღნიშნული საკონსტიტუციო ნორმა საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ შედის ძალაში, პარლამენტში ინიცირებული პროექტი კი, კონსტიტუციიდან მის ამოღებას ითვალისწინებს. ამავე პროექტის გათვალისწინებით, კონსტიტუციაში დარჩება პრეზიდენტის ვალდებულება, მთავრობის თავდაპირველი შემადგენლობის არანაკლებ ხუთი წევრით განახლების შემთხვევაში, პარლამენტის წინაშე მთავრობის ნდობის საკითხი დასვას.

კიდევ ერთი საკონსტიტიციო ცვლილებებით, მმართველი უმრავლესობა კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანის 3/4-იან კვორუმს აუქმებს, რომლის შესაბამისი მუხლიც ასევე საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ უნდა ამოქმედებულიყო.

საკონსტიტუციო ცვლილებების საყოველთაო–სახალხო განხილვის პროცესი დასრულდა. ახლა ჯერი პარლამენტზეა, სადაც კონსტიტუციაში ცვლილებების განსახორციელებლად კვლავ გადამწყვეტია "ნაციონალური მოძრაობის" პოზიცია და ხმები.

რას აპირებს ამ მიმართულებით უმცირესობა, "ინტერპრესნიუსი" მათ ერთ-ერთ ლიდერს, პავლე კუბლაშვილს ესაუბრა.

- სექტემბერში, საშემოდგომო სესიის დღის წესრიგის მთავარი საკითხი კონსტიტუციაში დაგეგმილი ცვლილებები იქნება. რა გადაწყვეტილებას უნდა ველოდოთ უმცირესობის მხრიდან, რომელთა ხმებზეც არის დამოკიდებული ნებისმიერი ცვლილება კონსტიტუციაში?

- ამ საკითხთან დაკავშირებით ჩვენი პოზიციები ჩამოყალიბებულია. ინიცირებული სამი საკონსტიტუციო ცვლილებიდან ალბათ მხოლოდ ერთს დავუჭერთ მხარს, რომელიც მთავრობასა და პარლამენტს შორის ურთიერთობას და მათ შორის უფლებამოსილებებს ეხება. რაც შეეხება ინიციატივას საკონსტიტუციო კვორუმის შემცირებისა და კონსტიტუციაში ცვლილებების მიღების წესის გამარტივების შესახებ, ასევე ორმაგ მოქალაქეობასთან დაკავშირებულ საკითხს, აღნიშნულ ცვლილებებს საპარლამენტო უმცირესობა მხარს არ დაუჭერს.

ამას კონკრეტული მიზეზები აქვს. ორმაგი მოქალაქეობის საკითხთან დაკავშირებით გეტყვით, რომ დღევანდელი სიტუაციიდან გამომდინარე, როცა ქვეყნის ტერიტორიები ოკუპირებულია მეზობელი სახელმწიფოს მიერ, როცა პოლიტიკურ სპექტრში მუდმივად არის ოკუპანტ ქვეყანასთან გარკვეული კომუნიკაციის მცდელობა და რუსეთი მისთვის სასურველი დასაყრდენის პოვნას ცდილობს, ორმაგი მოქალაქეობა საქართველოს პოლიტიკური მომავლისა და ზოგადად ქვეყნისთვის გარკვეულ საფრთხეს შეიცავს.

- თუმცა კონსტიტუცია მინისტრებსა და პარლამენტის წევრებს ორმაგ მოქალაქეობას არ უზღუდავს...

- არ შეიძლება, ქვეყანაში უმაღლესი პოლიტიკური თანამდებობის პირები ანგარიშვალდებული იყვნენ სხვა ქვეყანასთან, თუნდაც მხოლოდ იმიტომ, რომ ორმაგი მოქალაქეები არიან. მოქალაქეობა ნიშნავს პირის კავშირს სახელმწიფოსთან და არ შეიძლება საქართველოში იყოს უმაღლესი თანამდებობის პირი, რომელსაც ექნება კავშირი, ვალდებულებები სხვა სახელმწიფოსთან, თავისი მოქალაქეობიდან გამომდინარე. ვფიქრობთ, არათუ უნდა გაუქმდეს პრეზიდენტისთვის, პრემიერ-მინისტრისა და პარლამენტის თავმჯდომარისთვის დაწესებული შეზღუდვა, ეს შეიძლება გავრცელდეს აღმასრულებელი ხელისუფლების სხვა უმაღლესი თანამდებობის პირებზე – მათ შორის მინისტრებზე. ძალიან ლოგიკურია, შეზღუდვა გავრცელდეს მაგალითად, თავდაცვისა და შინაგან საქმეთა მინისტრებზე.

- რაც შეეხება პარლამენტის წევრებს - თუკი თავის დროზე ორმაგი მოქალაქეობის შეზღუდვა პარლამენტის თავმჯდომარეზე გაავრცელეთ, რატომ არ მოექცნენ ამავე შეზღუდვის ქვეშ პარლამენტის წევრები?

- პარლამენტის თავმჯდომარე, როგორც საკანონმდებლო ორგანოს ხელმძღვანელი პირი, შეიძლება იყოს ამ შეზღუდვით დატვირთული. რაც შეეხება პარლამენტის წევრს, ის დამოუკიდებელი გაწყვეტილებების მიღებაში მაინც შეზღუდულია. მინისტრებისგან და პრემიერ-მინისტრისგან განსხვავებით, პარლამენტის წევრი ერთპიროვნულად გადაწყვეტილებას არ იღებს.

- რა არგუმენტაციით დაიცავთ კონსტიტუციის მიღების იმ საკმაოდ მაღალ - 3/4-იან კვორუმს, რომელიც ძალაში საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ შედის?

- კონსტიტუციური ცვლილებები მაღალი პოლიტიკრი შეთანხმების საგანი უნდა იყოს. 3/4-იანი კვორუმის შემოღება ჩვენი გადაწყვეტილებაა და ამით ჩვენ საკუთარ თავსაც, თუნდაც საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაში, ვუყენებდით ვალდებულებას, საკონსტიტუციო ცვლილებებზე სხვა პოლიტიკურ ძალებთან გვეთანამშრომლა. გამომდინარე აქედან, ვფიქრობთ, რომ აუცილებელი არ არის პროცედურის გამარტივება და კვორუმის შემცირება. სამწუხაროა, რომ დღეს ამას მხარს უჭერენ პარტიები, რომლებიც მუდმივად გვაკრიტიკებდნენ, რომ კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანა მარტივად გვინდოდა და მხოლოდ ერთი სუბიექტი იღებდა გადაწყვეტილებას. თუკი ჩვენ საკონსტიტუციო კვორუმს შევამცირებთ, მივიღებთ იმას, რომ ცვლილებებს კონსტიტუციაში მხოლოდ კოალიცია "ქართული ოცნება" განახორციელებს და არც ერთ პოლიტიკურ გაერთიანებასთან კონსულტაციის ვალდებულება მას არ ექნება, რასაც, რა თქმა უნდა, მხარს არ დავუჭერთ.

- კონსტიტუციაში ცვლილებების პროცედურის გართულება ალბათ შექმნის იმის საფუძველს, რომ "ქართულ ოცნებას", რომელიც პარლამენტში კონსტიტუციურ უმრავლესობას არ ფლობს, ხმებისა და მხარდაჭერის სანაცვლოდ, რიგი თემებით "ევაჭროთ", რაც ჯანსაღ პოლიტიკურ პროცესს ნამდვილად არ შეუწყობს ხელს...

- ჯანსაღ პოლიტიკრ პროცესს, პირველ რიგში, ხელს არ უწყობს ის, რა ფორმითაც პარლამენტში დეპუტატების გადაბირება ხდება. ეს არის ამ პროცესის ყველაზე დიდი პრობლემა და ყურადღება ამაზე უნდა გავამახვილოთ. ახლა უნდათ, ეს ყველაფერი ორ-სამ დეპუტატზე დაიყვანონ. დღეის მდგომარეობით, რეალურად 97 დეპუტატია უმრავლესობაში და ფიქრობენ, რომ იპოვიან ორ-სამ ადამიანს, რომელსაც "გატეხავენ" ან დაცულობის მეტ გარანტიას შეუქმნიან და გადაწყვეტილებას მიაღებინებენ. არ ვფიქრობ, რომ პოლიტიკური გადაწყვეტილებები ასე უნდა მიიღებოდეს, მით უფრო - კონსტიტუციასთან დაკავშირებით.

- რაც შეეხება კონსტიტუციაში დაგეგმილ კიდევ ერთ ცვლილებას – გაუქმდეს მუხლი, რომლის თანახმადაც, ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ, პრემიერ-მინისტრს უფლება ეძლევა, კანონპროექტის მიღებას მთავრობის ნდობის საკითხი "მიაბას" და ამ გზით პარლამენტს მისთვის სასურველი კანონი მიაღებინოს. რატომ გადაწყდა თავის დროზე კონსტიტუციაში ასეთი მექანიზმის ჩადება და როგორ უყურებთ ახლა ამ მუხლის ამოღების ინიციატივას?

- კონსტიტუციის მოდელი, რომელიც საშემოდგომოდ, არჩევნების შემდეგ ამოქმედდება, რეალურად საპარლამენტო მოდელია. ეს არის მოდელი, რომლითაც აღმასრულებელი ხელისუფლების დაკომპლექტება მთლიანად მხოლოდ პარლამენტზე იქნება დამოკიდებული. გამომდინარე აქედან, საუბარი იმაზე, რომ ამ მოდელში პარლამენტი არის სუსტი, ვფიქრობ, არასწორია. რაც შეეხება იმას, რომ მთავრობამ შეიძლება რომელიმე კანონპროექტთან დაკავშირებით უნდობლობის საკითხი დააყენოს, ამასთან დაკავშირებით ვფიქრობ, რომ დიახ, აღმასრულებელ ხელისუფლებას ნებისმიერ კანონპროექტთან დაკავშირებით უნდობლობის საკითხის დაყენების შესაძლებლობა უნდა ჰქონდეს. თემა მარტივია - თუ პარლამენტმა აღმასრულებელი ხელისუფლება შექმნა და კონკრეტული რეფორმების განხორციელება დაავალა, მთავრობამ ეს რეფორმები მოამზადა, მაგრამ პარლამენტი აღარ უმტკიცებს, ასეთ შემთხვევაში ბუნებრივად წარმოიქმნება კრიზისი. ეს იმას ნიშნავს, რომ ქვეყანაში არსებობს მთავარი თემა, რაზეც მთავრობა და პარლამენტი ვერ თანხმდებიან. ასეთ შემთხვევაში, ორივე შტოს უნდა ჰქონდეს საშუალება, კრიზისიდან გამოსვლის გზების ძიება დაიწყოს. ამ შემთხვევაში ეს არის უნდობლობის პროცედურის საკითხი. პარლამენტს საშუალება უნდა ჰქონდეს, მთავრობას უნდობლობა გამოუცხადოს, ხოლო მთავრობას საშუალება უნდა ჰქონდეს, ეს პროცედურა დაიწყოს და უთხრას პარლამენტს: თუ აღარ მენდობი, თუ არ იღებ კანონპროექტს ისე, როგორც მე გთავაზობ, მაშინ უნდობლობის პროცედურა დაიწყოს.

მიუხედავად ამისა, თუკი საპარლამენტო უმრავლესობას აქვს ხედვა, რომ აღმასრულებელი ხელისუფლებისთვის მსგავსი უფლებამოსილების მინიჭება ზედმეტია, კი ბატონო, საკონსტიტუციო ცვლილებების ამ ნაწილის მიღებასთან დაკავშირებით ბარიერს არ შევქმნით და მის გაუქმებას მხარს დავუჭერთ.

- ხომ არ გადაუხედავს უმცირესობას საკუთარი პოზიციისთვის, საკონსტიტუციო ცვლილებების იმ პროექტთან დაკავშირებით, რომელიც პარლამენტის ადგილმდებარეობის შეცვლასა და მის თბილისში დაბრუნებას ეხება?

- არა, ეს ჩვენი პოლიტიკური განაცხადია, რომელიც რამდენიმე წლის წინ გავაკეთეთ და ჩვენ პოლიტიკურ ხედვას არ ვიცვლით. პარლამენტის ქუთაისში ყოფნა მნიშვნელოვანია ამ ქალაქისთვის, იმერეთისთვის და მთელი საქართველოსთვის. პარლამენტი უნდა იყოს ქუთაისში!

- მმართველი გუნდი ახლო მომავალში სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის შექმნას და კონსტიტუციის არსებული მოდელის მთლიანად გადახედვას გეგმავს. რას ფიქრობთ 2010 წლის ცვლილებებით განსაზღვრული მართვის მოდელის შეცვლაზე და თუ აპირებს "ნაციონალური მოძრაობა" ამ პროცესისთვის მხარდაჭერას?

- სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის მუშაობაში მონაწილეობას მივიღებთ. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, ამ პროცესებში ვიყოთ ჩართულნი, თუმცა ჩვენი მხრიდან რაღაც ახალ მოდელზე საუბარი არ იქნება. მოდელი, რომელიც შექმნილია და საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ ამოქმედდება, რეალურად საპარლამენტო რესპუბლიკის მოდელია. შეიძლება რომელიმე პარტიას, მაგალითად, ირაკლი ალასანიას გუნდს, რომელსაც ადრეც ჰქონდა ასეთი პოზიცია, დღესაც გააჩნდეს სურვილი იმისა, რომ ქვეყნაში საპრეზიდენტო რესპუბლიკის მოდელი იყოს. იმავე კოალიცია "ქართულ ოცნებაში" არიან ადამიანები, რომლებსაც გაცხადებული ჰქონდათ, რომ მათთვის მისაღებია კონსტიტუციური მონარქია. ჩვენის მხრიდან პოზიცია გარკვეულია – ჩვენ მხარს ვუჭერთ მოდელს, რომელიც 2010 წელს მივიღეთ და ყველა დებატსა და მსჯელობაში ვეცდებით კოლეგები დავარწმუნით, რომ ეს გზა, განვლილი საპარლამენტო რესპუბლიკის მოდელისაკენ, არის სწორი მიმართულება და ის არ უნდა შეიცვალოს.

- ანუ ეს არის პრეზიდენტი წარმომადგენლობითი უფლებამოსილებებით, პარლამენტი, რომელზეც მთლიანად დამოკიდებულია მთავრობის ფორმირება და ძლიერი მთავრობა - ძლიერი და ფართო უფლებამოსილებების მქონე პრემიერ-მინისტრით ...

- დიახ, მათ შორის ძლიერი აღმასრულებელი ხელისუფლება. ვფიქრობ, რომ ზოგადად, ჩვენნაირ ქვეყნებში აღმასრულებელი ხელისუფლება უნდა იყოს საკმაო გარანტიებით, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ პარლამენტი არის სუსტი. პირიქით, ჩვენს მიერ მიღებული კონსტიტუციური მოდელის მიხედვით, პარლამენტი არის მთავრობის დაკომპლექტების ერთადერთი წყარო და ამაში ვერავინ ერევა.

ნათია ინაური

"ინტერპრესნიუსი"

LIVE: გია ხუხაშვილი "ნიუსრუმიდან"

"ანტიგმირი უნდა დამალო" -  გია ხუხაშვილი  პარლამენტიდან ვანო ზარდიაშვილის წასვლაზე

უკრაინის პროკურატურამ მიხეილ სააკაშვილის მიმართვაზე საქმე აღძრა