ჟურ­ნალ "ტა­ბუ­ლას" მთა­ვა­რი რე­დაქ­ტო­რი თა­მარ ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლი "ფე­ის­ბუ­ქის" სა­კუ­თარ გვერ­დზე პე­და­გოგ­თა სა­სერ­ტი­ფი­კა­ციო გა­მოც­დებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით მაია მი­მი­ნოშ­ვი­ლის გან­ცხა­დე­ბას ეხ­მა­უ­რე­ბა.

"სა­ხელ­მწი­ფო ყო­ფი­ლა დამ­ნა­შა­ვე, რომ ქი­მი­ის მას­წავ­ლე­ბელ­მა ქი­მია არ იცის. მი­მი­ნოშ­ვილს რაში სჭირ­დე­ბა ეს კო­მი­კუ­რი პო­პუ­ლიზ­მი ვერ ვხვდე­ბი, ესეც პრე­ზი­დენ­ტო­ბას ხომ არ აპი­რებს? :)", - წერს რე­დაქ­ტო­რი.

ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლის პოსტს ილი­ას სა­ხელ­მწი­ფო უნი­ვერ­სი­ტე­ტის პრო­ფე­სო­რი სი­მონ ჯა­ნა­შია გა­მო­ეხ­მა­უ­რა, რის შემ­დე­გაც სა­უ­ბა­რი დი­ა­ლო­გის რე­ჟიმ­ში გა­და­ვი­და:

სი­მონ ჯა­ნა­შია - სა­ხელ­მწი­ფოს ბრა­ლია ის, რომ სა­ჯა­რო სკო­ლებ­ში უკე­თე­სი მას­წავ­ლებ­ლე­ბი არ ჰყავს და არა ის, რომ კონ­კრე­ტულ­მა მას­წავ­ლე­ბელ­მა არ იცის ქი­მია.

სა­ხელ­მწი­ფოს და­ნიშ­ნუ­ლე­ბა არ არის, და­ა­დას­ტუ­როს მე ვარ თუ არა მჭე­დე­ლი. ამას მომ­ხმა­რე­ბე­ლიც კარ­გად გა­ა­კე­თებს და დამ­საქ­მე­ბე­ლი. მას­წავ­ლებ­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში სხვა ვი­თა­რე­ბაა. მას­წავ­ლებ­ლე­ბის აბ­სო­ლუ­ტუ­რი უმე­ტე­სო­ბა ვინც დღეს ას­წავ­ლის თა­ვის დრო­ზე სა­ხელ­მწი­ფომ იქი­რა­ვა. შემ­დეგ კი, რო­დე­საც დამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი სკო­ლა გახ­და, სა­ხელ­მწი­ფო არ­ჩევ­ნე­ბის დროს უკვე მე­გობ­რუ­ლად "ურ­ჩევ­და" სკო­ლის დი­რექ­ტო­რებს არა­კომ­პე­ტენ­ტუ­რე­ბის სკო­ლი­დან არ-გაშ­ვე­ბას. ასე­ვე სა­ხელ­მწი­ფო პრაქ­ტი­კუ­ლად არ დებს ფულს მას­წავ­ლებ­ლე­ბის მომ­ზა­დე­ბა­ზე. ტრე­ნინ­გე­ბის ეფექ­ტუ­რო­ბა ყვე­ლა ქვე­ყა­ნა­ში და­ბა­ლია. ასე­ვე სა­ხელ­მწი­ფოს პრობ­ლე­მაა, რომ სა­ქარ­თვე­ლო მსოფ­ლი­ო­ში ერთ-ერთ ყვე­ლა­ზე ცოტა ფულს ხარ­ჯავს გა­ნათ­ლე­ბა­ზე.

თა­მარ ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლი - სი­მონ, გე­თან­ხმე­ბი იმა­ში, რომ სა­ხელ­მწი­ფოს ბრა­ლია ეს მას­წავ­ლებ­ლე­ბი დრო­ზე რომ არ გა­ყა­რა სკო­ლე­ბი­დან და ელექ­ტო­რა­ლურ შე­დეგ­ზე ფიქ­რს გა­და­ა­ყო­ლა მოს­წავ­ლის ინ­ტე­რე­სი. რაც შე­ე­ხე­ბა მას­წავ­ლებ­ლე­ბის გა­დამ­ზა­დე­ბა­ში ფუ­ლის ჩა­დე­ბას - ვერ და­გე­თან­ხმე­ბი.

სი­მონ ჯა­ნა­შია - იმის­თვის რომ მას­წავ­ლე­ბე­ლი გახ­დე, მხო­ლოდ სწავ­ლის სა­ფა­სუ­რია დღეს მი­ნი­მუმ 10 000 ლარი. ამას ემა­ტე­ბა სხვა ხარ­ჯე­ბიც (ე.წ. opportunity costs, სას­წავ­ლო მა­სა­ლე­ბის ხარ­ჯე­ბი და სხვ.). მას­წავ­ლებ­ლის შე­მო­სა­ვა­ლი კი იმ­დე­ნად და­ბა­ლია, მი­თუ­მე­ტეს დამ­წყე­ბე­ბის, რომ ამ­ხე­ლა ხარ­ჯის გა­წე­ვას აზრი ეკარ­გე­ბა. იმის­თვის, რომ სა­უ­კე­თე­სო სკო­ლა­დამ­თავ­რე­ბუ­ლე­ბი ამ პრო­ფე­სი­ა­ში წა­ვიდ­ნენ, თუნ­დაც ეკო­ნო­მი­კუ­რად უფრო მიმ­ზიდ­ვე­ლი უნდა იყოს ეს პრო­ფე­სია, არა­ფე­რი რომ არ ვთქვა სო­ცი­ა­ლურ და ინ­ტე­ლექ­ტუ­ა­ლურ მხა­რე­ზე. მა­გა­ლი­თად, ინ­ტე­ლექ­ტუ­ა­ლუ­რად ნორ­მა­ლუ­რი ადა­მი­ა­ნის­თვის მას­წავ­ლებ­ლო­ბა უინ­ტე­რე­სოა ისეთ სის­ტე­მა­ში, სა­დაც სა­ხელ­მწი­ფო იღებს მცი­რე დე­ტა­ლებ­ზე გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას და მას­წავ­ლე­ბელს არ უტო­ვებს უფ­ლე­ბას რომ თა­ვა­დაც იყოს შე­მოქ­მე­დე­ბი­თი.

რაც შე­ე­ხე­ბა მი­მი­ნოშ­ვი­ლის მო­ძა­ლე­ბულ სით­ბოს მას­წავ­ლებ­ლე­ბი­სად­მი, ეს უფრო რე­აქ­ცი­ას გაქვს რე­აქ­ცი­ა­ზე. რა­მო­დე­ნი­მე კვი­რის წინ სი­უ­ჟე­ტი გა­ვი­და, სა­დაც მი­მი­ნოშ­ვი­ლი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის შპარ­გალ­კებ­ზე ლაპ­რა­კობ­და. ეტყო­ბა უთხრეს, რომ არ არის სა­სარ­გებ­ლო მას­წავ­ლებ­ლე­ბის დის­კრე­დი­ტა­ცია...

პრო­ფე­სი­ულ სას­წავ­ლებ­ლებ­ზე (ყვე­ლა­ზე ერ­თად) სა­ხელ­მწი­ფო ხარ­ჯავს 11.19 მი­ლი­ონს, ხოლო გა­მოც­დე­ბის ცენ­ტრზე 12.45-ს. ცხა­დია სრუ­ლი­ად არა­ა­დეკ­ვა­ტუ­რი პრი­ო­რი­ტე­ტია ან ფუ­ლის არა­ე­ფექ­ტუ­რი ხარ­ჯვა. პრო­ფე­სი­უ­ლი ცენ­ტრე­ბის პრობ­ლე­მა ისაა, არას­წორ სის­ტე­მა­ში, რო­გო­რიც ჩვე­ნია, ბმა არ არის კარ­გი დამ­საქ­მე­ბელ­სა და პრო­ფე­სი­ულ კო­ლეჯს შო­რის. გერ­მა­ნი­ა­შია იდე­ა­ლუ­რად აწყო­ბი­ლი ეგ საქ­მე. სწავ­ლის პე­რი­ოდ­ში პრო­ფე­სი­უ­ლი სტუ­დენ­ტი და­საქ­მე­ბუ­ლიც არის იმა­ვე სფე­რო­ში...

თურ­ქეთ­შიც მუ­შა­ო­ბენ ქარ­თვე­ლე­ბი მშე­ნებ­ლო­ბებ­ზე. ასეც არ არის საქ­მე. რთუ­ლი სა­კი­თხია, თუ რო­გორ უნდა მო­ამ­ზა­დო ადა­მი­ა­ნი ტექ­ნო­ლო­გი­უ­რად მო­მავ­ლის ეკო­ნო­მი­კის­თვის, სა­ნამ ეკო­ნო­მი­კის ეს დარ­გე­ბი მო­თხოვ­ნა­დი გახ­დე­ბა. მარ­ტი­ვი შე­დუ­ღე­ბა ჩვენ­თა­ნაც იცი­ან. არ იცი­ან თა­ნა­მედ­რო­ვე შე­დუ­ღე­ბის ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბი. არ გა­მო­ი­ყე­ნე­ბო­და ჩვენ­თან და იმი­ტომ. თურ­ქეთ­ში კი გა­მო­ი­ყე­ნე­ბო­და და ამი­ტო­მაც ამ­ზა­დებ­დნენ სპე­ცი­ა­ლის­ტებს. ჩვენ­თან მა­გა­ლი­თად მწვა­ვე დე­ფი­ცი­ტია ელ­ქტრო­ბის სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბის. ჯერ არ არის იმ­დე­ნი თა­ნა­მედ­რო­ვე ავ­ტო­მო­ბი­ლი მაგ­რამ საკ­მა­რი­სია რომ ეკო­ნო­მი­კა გაძ­ლი­ერ­დეს და თა­ნა­მედ­რო­ვე ელექტრო­ნი­კის სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბის დე­ფი­ცი­ტი გაჩ­ნდე­ბა. მო­თხოვ­ნის შემ­დეგ იწყე­ბა მი­წო­დე­ბა­ზე მუ­შა­ო­ბაც.

11 მი­ლი­ო­ნი ძა­ლი­ან ცო­ტაა არა მხო­ლოდ იმი­ტომ, რომ პრო­ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის­თვი­საა ცოტა, არა­მედ იმი­ტომ, რომ უსა­მარ­თლო სის­ტე­მაა. პრო­ფე­სი­ულ სას­წავ­ლებ­ლებ­ში მი­დი­ან ისი­ნი, რომ­ლებ­საც ნაკ­ლე­ბი შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბი აქვთ ვიდ­რე ისი­ნი, ვინც უმაღ­ლეს­ში აბა­რებს. ბა­კა­ლავ­რი­ატ­ზე სა­ხელ­მწი­ფო ხარ­ჯავს 57 მი­ლი­ონს. ეს კი ნიშ­ნავს იმას, რომ ვი­საც მეტი ფული აქვს ის იღებს მეტ ფულს, ხოლო ვი­საც ნაკ­ლე­ბი, ნაკ­ლებს.

თა­მარ ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლი - ვერ მის­ცემს, სიკო, 60 000 მას­წავ­ლე­ბელს სა­ხელ­მწი­ფო მა­ღალ ხელ­ფასს. სა­ქარ­თვე­ლოს ვგუ­ლის­ხმობ. ჯი­დი­პი 7000-იც არ გვაქვს.

სხვა საქ­მეა, რომ წინა წლებ­ში სა­ხელ­მწი­ფომ სკო­ლას და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბა არ მის­ცა, თა­ვი­დან თით­ქოს და­იძ­რა ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით საქ­მე, მაგ­რამ მერე შაშ­კი­ნის ხა­ნამ და­ი­სად­გუ­რა - რა­მაც თა­ვის­თა­ვად შე­ა­ფერ­ხა გა­ნათ­ლე­ბის ხა­რის­ხის ამაღ­ლე­ბა, იმი­ტომ რომ კონ­კუ­რენ­ცი­ის შე­საძ­ლებ­ლო­ბა არ მის­ცა სკო­ლებს ცენ­ტრზე მიბ­მით.

სი­მონ ჯა­ნა­შია - 2004 წელს გა­ნათ­ლე­ბა­ზე და­ახ­ლო­ე­ბით 15% იხარ­ჯე­ბო­და ბი­უ­ჯე­ტის, დღეს კი და­ახ­ლო­ე­ბით 9%. დღეს რომ იმ­დე­ნი­ვე პრო­ცენ­ტი იხარ­ჯე­ბო­დეს, რაც მა­შინ ეს და­მა­ტე­ბით 430 მი­ლი­ო­ნი იქ­ნე­ბო­და, რის ხარ­ჯზეც სულ მცი­რე გა­ორ­მა­გე­ბა შე­იძ­ლე­ბო­და დღე­ვან­დე­ლი სა­შუ­ა­ლო ხელ­ფა­სე­ბის. და­ა­მა­ტე ამას ოპ­ტი­მი­ზა­ცია, სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლე­ბის­თვის გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ზრდა და არა ყვე­ლას­თვის, და საკ­მა­ოდ მიმ­ზიდ­ვე­ლი პრო­ფე­სია გახ­დე­ბო­და სა­ქარ­თვე­ლო­ში.

კონ­კუ­რენ­ცი­ის და გა­ნათ­ლე­ბის ხა­რის­ხის ამაღ­ლე­ბას ასე­თი პირ­და­პი­რი კავ­ში­რი არ აქვს, გან­სა­კუთ­რე­ბით მა­შინ, რო­დე­საც კონ­კუ­რენ­ცი­ის შე­საძ­ლებ­ლო­ბაც და­ბა­ლია. შაშ­კი­ნამ­დეც იყო მას­წავ­ლებ­ლე­ბის არ­გაშ­ვე­ბა პრობ­ლე­მა. 2008 წლის არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ პრაქ­ტი­კუ­ლად აუკ­რძა­ლეს დი­რექ­ტო­რებს მას­წავ­ლებ­ლე­ბის შეც­ვლა­ზე ზრუნ­ვა. 2008 წლი­დან გა­ნათ­ლე­ბის პროფ­კავ­ში­რე­ბი რე­ა­ლუ­რად ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის ნა­წი­ლი გახ­და.

თა­მარ ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლი - სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლე­ბის­თვის ზრდა ახ­ლაც გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლია. რაც შე­ე­ხე­ბა არა­სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლებს - მა­გათ ხელ­ფა­სი რა­ტომ უნდა მო­უ­მა­ტო? რა დამ­სა­ხუ­რე­ბის­თვის?

არ ვიცი, რას ეყ­რდნო­ბი როცა ამ­ბობ, რომ კონ­კუ­რენ­ცი­ას გა­ნათ­ლე­ბის ამაღ­ლე­ბას­თან პირ­და­პირ კავ­შირ­ში არ არის. ამ სფე­როს შენ აშ­კა­რად ჩემ­ზე უკეთ იც­ნობ. მაგ­რამ მე ასე წარ­მო­მედ­გი­ნა გა­ნათ­ლე­ბის სის­ტე­მის­თვის მოვ­ლა - აფი­ნან­სებ ბავ­შვს და არა სკო­ლას, სკო­ლას აძ­ლევ თა­ვი­სუფ­ლე­ბას, თუ მეტი ბავ­შვი ყავს, მეტი და­ფი­ნან­სე­ბა აქვს, შე­სა­ბა­მი­სად ცდი­ლობს მეტი მოს­წავ­ლე მი­ი­ზი­დოს. მოს­წავ­ლის მშო­ბელს რით მო­ი­ზი­დავ? - სწავ­ლის კარ­გი ხა­რის­ხით...

ცხა­დია სკო­ლას მივ­ცემ­დი სა­კად­რო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბის მი­ღე­ბის თა­ვი­სუფ­ლე­ბა­საც.

სი­მონ ჯა­ნა­შია - სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლის და­ნა­მა­ტი არის 75 ლარი, რაც შე­ე­ხე­ბა ზო­გა­დად რა­ტომ უნდა გა­ზარ­დო ხელ­ფა­სე­ბი აქ ორი არ­გუ­მენ­ტია: ა) რომ გქონ­დეს შე­საძ­ლებ­ლო­ბა/უფ­ლე­ბა რომ მეტი მუ­შა­ო­ბა მო­თხო­ვო. მა­გა­ლი­თად სა­ქარ­თვე­ლოს მსოფ­ლი­ო­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მოკ­ლე სას­წავ­ლო დღე და სას­წავ­ლო წელი აქვს და ბ) რომ გაჩ­ნდეს და­ინ­ტე­რე­სე­ბა რომ ამ პრო­ფე­სი­ა­ში წა­ვიდ­ნენ სა­უ­კე­თე­სო სკო­ლა­დამ­თავ­რე­ბუ­ლე­ბი.

რაც შე­ე­ხე­ბა ჯი­დი­პის არ­გუ­მენტს: ჩვენ­ზე გა­ცი­ლე­ბით ნაკ­ლე­ბი ჯი­დი­პის მქო­ნე­ე­ბიც კი გა­ცი­ლე­ბით მეტს ხარ­ჯა­ვენ გა­ნათ­ლე­ბა­ზე. რო­გორ ხარ­ჯა­ვენ სხვა სა­კი­თხია, მაგ­რამ პრი­ო­რი­ტე­ტებ­ზე მი­ა­ნიშ­ნებს. მა­გა­ლი­თის­თვის ტა­ჯი­კე­თი ხარ­ჯავს 2.8% ვა­ნუ­ა­ტუ 11%, ჩვენ კი 2.6%.

კონ­კუ­რენ­ცი­ა­ზე: ამ თე­ო­რი­ას ბევ­რი პრობ­ლე­მა აქვს. ა) სა­ქარ­თვე­ლოს სკო­ლე­ბის ძა­ლი­ან დიდ ნა­წილ­ში შე­უძ­ლე­ბე­ლია უბ­რა­ლოდ კონ­კუ­რენ­ცია. ათა­სამ­დე სკო­ლა იყო, სა­დაც 100 ბავ­შვზე ნაკ­ლე­ბი სწავ­ლობ­და. ეს სკო­ლე­ბი რომ და­ი­ყოს კი­დევ უფრო ხარ­ჯე­ბი გა­იზ­რდე­ბა და ხა­რის­ხი მა­ინ­ცდა­მა­ინც არა. ამ სკო­ლას არ ყავს კონ­კუ­რენ­ტი, იმი­ტომ რომ და­სახ­ლე­ბა­ში სხვა არაა. ბ) დიდი სკო­ლა სულ არ ნიშ­ნავს კარგ ხა­რისხს. სკო­ლა­ში მოს­წავ­ლე­ე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბის გაზ­რდა ნიშ­ნავს, რომ და­მა­ტე­ბი­თი მას­წავ­ლებ­ლე­ბი უნდა იქი­რა­ვოს. თუ კარ­გი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა შე­ზღუ­დუ­ლია, მა­შინ შე­იძ­ლე­ბა სკო­ლამ რე­ა­ლუ­რად უა­რე­სე­ბიც იქი­რა­ვოს და ხა­რის­ხი და­აგ­დოს. გ) სკო­ლე­ბი არ იზი­დავს მხო­ლოდ გა­ნათ­ლე­ბის ხა­რის­ხით, არა­მედ სო­ცი­ა­ლუ­რი კა­პი­ტა­ლი­თაც (მი­შას შვი­ლი სწავ­ლობს). მა­გა­ლი­თად კარ­გი რე­მონ­ტის გამო შე­იძ­ლე­ბა უფრო მიმ­ზიდ­ვე­ლი იყოს სკო­ლა და სი­ნამ­დვი­ლე­ში იქ ძა­ლი­ან პა­ტა­რა საკ­ლა­სო ოთა­ხებ­ში ბავ­შვე­ბი შე­ჭეჭყი­ლი ყავ­დეთ ვიდ­რე გვერ­დზე იგი­ვე კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ის მას­წავ­ლებ­ლე­ბი­ან სკო­ლებ­ში. დ) ზო­გა­დად ქვეყ­ნის ხა­რის­ხი შე­იძ­ლე­ბა სუ­ლაც არ აი­წი­ოს თუ ერთი "ცუდი" სკო­ლი­დან მე­ო­რე "კარგ" სკო­ლა­ში გა­და­ვა მო­ტი­ვი­რე­ბუ­ლი ბავ­შვე­ბის ნა­წი­ლი, რად­გან ამ "ცუდ" სკო­ლა­ში სწავ­ლის ხა­რის­ხი შე­იძ­ლე­ბა კი­დევ უფრო და­ე­ცეს და­დე­ბი­თი ე.წ. peer effect-ის კლე­ბის და ასე­ვე უკე­თე­სი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის გა­დი­ნე­ბის გამო. 30 ბავ­შვი­ა­ნი კლა­სი­დან შე­იძ­ლე­ბა 5 გას­ვლამ და­ნარ­ჩე­ნი 25-ის გა­ნათ­ლე­ბის ხა­რის­ხიც და­აგ­დოს. ეს არა მხო­ლოდ სკო­ლებს ეხე­ბა. ეს ეფექ­ტი ზოგ ქვე­ყა­ნა­ში და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლია მაგ. იგი­ვე სა­მე­ზობ­ლო­ებ­ში. თუ ვთქვათ გა­ნათ­ლე­ბის მქო­ნე ადა­მი­ა­ნე­ბი გა­და­დი­ან უბ­ნი­დან, კრი­მი­ნა­ლი იზ­რდე­ბა და ა.შ. დ) ასე­ვე ჩვენ­თან არ იყო მე­ქა­ნიზ­მი სკო­ლე­ბის და­ხურ­ვის - არა­სა­სურ­ვე­ლი ხა­რის­ხის გამო. ანუ სკო­ლის გა­კოტ­რე­ბაც არ ხდე­ბო­და. ე) სკო­ლებს, სა­დაც ინფრას­ტრუქ­ტუ­რა მაქ­სი­მუ­მამ­დე ჰქონ­და შევ­სე­ბუ­ლი მოს­წავ­ლე­ე­ბით და ეს პრაქ­ტი­კუ­ლად გა­რან­ტი­რე­ბუ­ლი ჰქონ­და იმით, რომ გარ­შე­მო მო­სახ­ლე­ო­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა მა­ღა­ლი იყო, დი­დად არ აწუ­ხებ­და კონ­კუ­რენ­ცია. ასე­ვე სკო­ლის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ის­თვის სუ­ლაც არ იყო გა­დამ­წყვე­ტი 1000 მოს­წავ­ლე ეყო­ლე­ბო­და თუ 1100. ხელ­ფასს იგი­ვეს იღებ­და და თა­ვის ტკი­ვი­ლიც ნაკ­ლე­ბი ჰქონ­და თუ ნაკ­ლე­ბი მოს­წავ­ლე ეყო­ლე­ბო­და. მოკ­ლედ გარ­კვე­ულ­წი­ლად მო­ტი­ვა­ცია ხა­რის­ხის ამაღ­ლე­ბის კი გა­ა­ჩი­ნა სკო­ლე­ბის ნა­წილ­ში ამ კონ­კუ­რენ­ცი­ამ, მაგ­რამ უამ­რა­ვი სხვა ფაქ­ტო­რიც მოქ­მე­დებ­და, რაც სა­ერ­თოდ სის­ტე­მის დო­ნე­ზე არ­თუ­ლებს ხა­რის­ხის ზრდას.

კონ­კუ­რენ­ცი­ას და­დე­ბით­თან ერ­თად უარ­ყო­ფი­თი მხა­რე­ე­ბიც აქვს - მა­გა­ლი­თად სკო­ლებს შო­რის თა­ნამ­შრომ­ლო­ბის, ცოდ­ნის გაც­ვლის და­ბა­ლი დონე და ა.შ.

თა­მარ ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლი - მე ვფიქ­რობ, რომ თუ ვი­ღა­ცის მშო­ბე­ლი თვლის, რომ ბავ­შვი სკო­ლა­ში იმი­ტომ უნდა მი­იყ­ვა­ნოს, რომ იქ მი­შას შვი­ლი სწავ­ლობს - მი­იყ­ვა­ნოს, რა ჩემი საქ­მეა. მი­შას შვი­ლი იმ სკო­ლა­ში უმი­ზე­ზოდ ხომ არ ივ­ლის - ე. ი. კარ­გი სკო­ლაა, რად­გან პრე­ზი­დენ­ტის შვი­ლი და­დის. მე თუ მკი­თხავ, ლო­გი­კუ­რია ეს დას­კვნა.

შენ რო­გორც ამ­ბობ, არც ხარ­ჯვა და ხა­რის­ხი ყო­ფი­ლა ერ­თმა­ნეთ­თან მიბ­მუ­ლი.

რაც შე­ე­ხე­ბა თა­ნამ­შრომ­ლო­ბის გაც­ვლის და­ბალ დო­ნეს - შენ რა გა­მოც­დი­ლე­ბა გაქვს არ ვიცი, მაგ­რამ არ მგო­ნია სკო­ლებს შო­რის თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა დუღ­დეს -ჩემი მწი­რი გა­მოც­დი­ლე­ბა ამას მე­უბ­ნე­ბა

სი­მონ ჯა­ნა­შია - უფ­ლე­ბა კი უნდა ჰქონ­დეს ცხა­დია სა­დაც უნდა იქ მი­იყ­ვა­ნოს. უბ­რა­ლოდ ხა­რის­ხისს ამაღ­ლე­ბას არ უწყობს ეს ხელს. "მი­შას" შვი­ლი შე­იძ­ლე­ბა იქ იმი­ტომ სწავ­ლობს, რომ უსაფრ­თხოა და არა იმი­ტომ, რომ ყვე­ლა­ზე კარ­გია, ან იმი­ტომ რომ იქვე ცხოვ­რობს.

ხარ­ჯვა და ხა­რის­ხი არის ერ­თმა­ნეთ­თან კავ­შირ­ში. 3.5%-ზე ნაკ­ლებს ვინც ხარ­ჯავს გა­ნათ­ლე­ბა­ზე, იმას არა­ვის ნორ­მა­ლუ­რი შე­დე­გი არ აქვს. ეს ცხა­დია არ ნიშ­ნავს რომ ყვე­ლა ვინც მეტს ხარ­ჯავს, იმას კარ­გი შე­დე­გი აქვს. ანუ არ­სე­ბობს გარ­კვე­უ­ლი ვა­რა­უ­დი, რომ რა­ღაც მი­ნი­მუმ­ზე ნაკ­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში სის­ტე­მის წარ­მა­ტე­ბის შან­სე­ბი ძა­ლი­ან და­ბა­ლია.

პე­და­გოგ­თა უმ­რავ­ლე­სო­ბამ სა­სერ­ტი­ფი­კა­ციო გა­მოც­და­ზე ბა­რი­ე­რი ვერ გა­და­ლა­ხა. რო­გორც "ინ­ტერპრეს­ნი­უსს" გა­მოც­დე­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის ხელ­მძღვა­ნელ­მა მაია მი­მი­ნოშ­ვილ­მა გა­ნუ­ცხა­და, სა­სერ­ტი­ფი­კა­ციო გა­მოც­დე­ბის შე­დე­გე­ბი ძა­ლი­ან ცუ­დია, რად­გან იმ პე­და­გო­გე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა, რომ­ლებ­მაც ბა­რი­ე­რის გა­და­ლახ­ვა ვერ მო­ა­ხერ­ხეს, ნამ­დვი­ლად ძა­ლი­ან მა­ღა­ლია. მისი თქმით, შე­დე­გე­ბით იგი შეშ­ფო­თე­ბუ­ლია.

მისი თქმით, შე­დე­გე­ბი ყვე­ლა სა­გან­ში არ არის ცნო­ბი­ლი, გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბუ­ლია მხო­ლოდ ქი­მი­ის, ფი­ზი­კის, ბი­ო­ლო­გი­ის, ის­ტო­რი­ის, გე­ოგ­რა­ფი­ის, მა­თე­მა­ტი­კის, სა­მო­ქა­ლა­ქო გა­ნათ­ლე­ბი­სა და სახ­ვი­თი ხე­ლოვ­ნე­ბის შე­დე­გე­ბი. მი­მი­ნოშ­ვი­ლის ინ­ფორ­მა­ცი­ით, ფი­ზი­კა­ში ბა­რი­ე­რი ვერ გა­და­ლა­ხა პე­და­გო­გე­ბის 96%-მა, ქი­მი­ა­ში 82%-მა და ანა­ლო­გი­უ­რი ვი­თა­რე­ბაა მა­თე­მა­ტი­კა­ში.

რაც შე­ე­ხე­ბა ის­ტო­რი­ას, მისი გან­ცხა­დე­ბით, ამ სა­გან­ში ბა­რი­ე­რი პე­და­გოგ­თა 57%-მა, გე­ოგ­რა­ფი­ა­ში - 49%-მა, ბი­ო­ლო­გი­ა­ში - 77%-მა, სა­მო­ქა­ლა­ქო გა­ნათ­ლე­ბა­ში - 82%-მა, სახ­ვით ხე­ლოვ­ნე­ბა­ში კი - 74%-მა ვერ გა­და­ლა­ხა. რო­გორც მი­მი­ნოშ­ვილ­მა აღ­ნიშ­ნა, ამ პე­და­გო­გებს კი­დევ აქვთ შე­საძ­ლებ­ლო­ბა მო­მა­ვალ წელს გა­ვიდ­ნენ გა­მოც­და­ზე.

"ალ­ბათ ძა­ლი­ან სე­რი­ო­ზუ­ლად უნდა დავ­ფიქ­რდეთ ამ შე­დეგ­ზე და ასე მარ­ტი­ვად არ უნდა მი­ვუდ­გეთ ამ სა­კითხს. პირ­ველ რიგ­ში პე­და­გო­გი არ უნდა და­ვა­და­ნა­შა­უ­ლოთ იმა­ში, რომ ვერ მო­ა­ხერ­ხეს ბა­რი­ე­რის დაძ­ლე­ვა. მას ყვე­ლა პი­რო­ბა უნდა შე­ექ­მნას იმის­თვის, რომ მო­ა­ხერ­ხოს კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ის ამაღ­ლე­ბა, მო­ტი­ვა­ცია გა­უჩ­ნდეს და ასე შემ­დეგ", - აღ­ნიშ­ნა მან.