პოლიტიკა
სამართალი
მსოფლიო

30

მაისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

30 მაისი, პარასკევი, მთვარის მეოთხე დღე დაიწყება 07:23-ზე, მთვარე ლომში გადაბრძანდება 23:58-ზე – ნუ აჰყვებით პროვოკაციებს, მოერიდეთ კამათსა და კონფლიქტს. კარგია ახალი ინფორმაციის შეგროვება და დამუშავება. წარმოების გაზრდა. არ არის შესაფერისი დღე მოგზაურობის დასაწყებად ან მივლინებაში წასასვლელად. დღის ენერგიამ შეიძლება გამოიწვიოს გაურკვევლობა, ადამიანებში იმატებს კომპრომისზე წასვლის უუნარობა. ასევე, არ არის მიზანშეწონილი რომანტიკული პაემანი. კარგია ოთახების მოლამაზება. ინტერიერის განახლება. აგრეთვე სადილის მომზადება და ცხობა. საუკეთესოა თმის შეჭრა და შეღებვა. გაიკეთეთ თმისა და სახის ნიღაბი. მოუფრთხილდით გულს, სისხლის მიმოქცევის სისტემას, არტერიებს, ზურგს, დიაფრაგმას.
მოზაიკა
მეცნიერება
კულტურა/შოუბიზნესი
კონფლიქტები
საზოგადოება
Faceამბები
წიგნები
სამხედრო
სპორტი
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
"ბა­თუ­მი­დან თბი­ლი­სამ­დე 9000-მდე წარ­წე­რაა არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე"
"ბა­თუ­მი­დან თბი­ლი­სამ­დე 9000-მდე წარ­წე­რაა არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე"

ერ­თი ინ­გლი­სუ­რი სიტყ­ვის არას­წო­რად და­წე­რის­თვის ბრი­ტა­ნე­თის ყო­ფილ პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრ ტო­ნი ბლერს სა­ხელ­მწი­ფო ენის უცო­დინ­რო­ბა­ში დას­დეს ბრა­ლი, სა­ქარ­თვე­ლოს ამ­ჟა­მინ­დელ პრე­ზი­დენტს კი იტა­ლი­ა­ში ვი­ზი­ტი­სას მი­ა­ნიშ­ნეს, რომ ან თა­ვის სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე ესა­უბ­რა, ან იტა­ლი­უ­რად. ფაქ­ტი­ა, რომ დღემ­დე ქარ­თულ ენას სა­თა­ნა­დო ად­გი­ლი არ უკა­ვი­ა, არც სა­ხელ­მწი­ფო ენის სტა­ტუ­სი და ფუნ­ქცი­ე­ბია გან­საზღ­ვრუ­ლი. რა წე­რია "სა­ხელ­მწი­ფო ენის შე­სა­ხებ" კა­ნონ­პრო­ექ­ტში, რო­მე­ლიც მეც­ნი­ერ­თა ერ­თმა ჯგუფ­მა ახ­ლა­ხან შექ­მნა? - ამ სა­კითხ­ზე კო­მი­სი­ის თა­ნა­თავ­მჯდო­მა­რე, სა­ქარ­თვე­ლოს მეც­ნი­ე­რე­ბა­თა აკა­დე­მი­ის წევ­რ-კო­რეს­პონ­დენ­ტი, პრო­ფე­სო­რი ავ­თან­დილ არა­ბუ­ლი გვე­სა­უბ­რე­ბა.

- დღეს ქარ­თუ­ლი ენის მდგო­მა­რე­ო­ბა უკი­დუ­რე­სად სა­გან­გა­შო­ა, არა­ერთ სფე­რო­ში, მათ შო­რის, გა­ნათ­ლე­ბის, ეკო­ნო­მი­კის, გა­რი­გე­ბე­ბის სფე­რო­ში მი­სი უფ­ლე­ბე­ბი იზღ­უ­დე­ბა. ბა­თუ­მი­დან თბი­ლი­სამ­დე რომ გა­მოვ­ყვეთ, 9.000-მდე წარ­წე­რაა არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე, მათ შო­რის, თურ­ქულ­ზე, ინ­გლი­სურ­ზე და სხვ. ენა სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რი­ო­ბის ერ­თ-ერ­თი ქვა­კუთხ­ე­დი­ა. კა­ნონ­პრო­ექ­ტში ნათ­ქვა­მი­ა, რომ ოფი­ცი­ა­ლუ­რი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი - სიმ­პო­ზი­უ­მე­ბი, მი­ღე­ბე­ბი, სხდო­მე­ბი სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე უნ­და წა­რი­მარ­თოს. გა­მომ­სვლე­ლებს არა­ვინ უკ­რძა­ლავს სხვა ენა­ზე სა­უ­ბარს, მაგ­რამ სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე თარ­გმნა უზ­რუნ­ველ­ყო­ფი­ლი უნ­და იყოს. სა­ხელ­მწი­ფოს უმაღ­ლე­სი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პი­რე­ბი სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე უნ­და სა­უბ­რობ­დნენ, სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტი ხში­რად არ­ღვევ­და და არ­ღვევს ამ წესს, რი­თაც სხვებს ცუდ მა­გა­ლითს აძ­ლევს.

- რო­გორ აწეს­რი­გებს კა­ნონ­პრო­ექ­ტი სხვა­დას­ხვა­ე­ნო­ვა­ნი წარ­წე­რე­ბის პრობ­ლე­მას?

- ოფი­ცი­ა­ლუ­რი სა­ხელ­წო­დე­ბე­ბის სა­ხელ­მწი­ფო და არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენებ­ზე გად­მო­ცე­მი­სას სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი ტექ­სტი უნ­და მო­თავ­სდეს მარ­ცხნივ (ზე­ვით), ხო­ლო არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი ტექ­სტი - მარ­ჯვნივ (ქვე­ვით). მოთხ­ოვ­ნა ეხე­ბა შრიფ­ტსაც, - არა­სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ნო­ვა­ნი შრიფ­ტი ზო­მით არ უნ­და აღე­მა­ტე­ბო­დეს სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შეს­რუ­ლე­ბულ შრიფტს.

- რაც შე­ე­ხე­ბა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის სა­ხელ­წო­დე­ბე­ბის ენას, რო­მე­ლიც ხში­რად ინ­გლი­სუ­რე­ნო­ვა­ნი­ა, ასე­ვე სა­სა­ქონ­ლო ნიშ­ნის ენას?

- ეს სირ­თუ­ლე­ე­ბი სპე­ცი­ა­ლის­ტებ­მა უნ­და გა­დაჭ­რან, არის სა­ხელ­წო­დე­ბა, რომ­ლის თარ­გმნა შე­საძ­ლე­ბე­ლი­ა, ყვე­ლა სიტყ­ვას თა­ვი­სი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს, მაგ­რამ მა­გა­ლი­თად, "ქორ­თი­არდ მა­რი­ოტს" ქარ­თუ­ლად სრუ­ლად ვერ თარ­გმნი, "მა­რი­ო­ტი" ბრენ­დი­ა, გა­მო­დის, რომ უცხ­ო­უ­რი ტექ­სტი სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე უნ­და და­წე­რო... არ ვარ ისე­თი სა­ხელ­წო­დე­ბე­ბის მომ­ხრე, რო­გო­რიც არის "მე­ტე­ხი პა­ლა­სი", რა­ტომ არა "სას­ტუმ­რო მე­ტე­ხი" ან სხვა? ქარ­თვე­ლი რომ წა­ი­კითხ­ავს, ში­ნა­არ­სი გა­სა­გე­ბი უნ­და იყოს. ერ­თა­დერ­თი, რაც არ ითარ­გმნე­ბა, ეს ლო­გოს ტი­პის სიმ­ბო­ლუ­რი წარ­წე­რე­ბი­ა, რაც უკ­ვე ფირ­მის ნი­შა­ნი­ა. კა­ნო­ნით, და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბი­სა და ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის სა­ხელ­წო­დე­ბა სა­ხელ­მწი­ფო რე­ეს­ტრში სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შე­ი­ტა­ნე­ბა. სიტყ­ვი­ე­რად გა­მო­ხა­ტუ­ლი სა­სა­ქონ­ლო ნიშ­ნის ენაც ქარ­თუ­ლი უნ­და იყოს, არც ენობ­რივ ნორ­მებს უნ­და ამა­ხინ­ჯებ­დეს.

ნინო კვი­ტაშ­ვი­ლი

ყო­ველკ­ვი­რე­უ­ლი გა­ზე­თი "ყვე­ლა სი­ახ­ლე"

(გა­მო­დის ოთხშა­ბა­თო­ბით)

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
გიორგი ბაჩიაშვილი - საქართველოს წარმომადგენლებმა, ივანიშვილის დავალებით, მიმართეს ბანდიტურ გზას და მოტაცებით ჩამომიყვანეს საქართველოში

"ბა­თუ­მი­დან თბი­ლი­სამ­დე 9000-მდე წარ­წე­რაა არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე"

"ბა­თუ­მი­დან თბი­ლი­სამ­დე 9000-მდე წარ­წე­რაა არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე"

ერ­თი ინ­გლი­სუ­რი სიტყ­ვის არას­წო­რად და­წე­რის­თვის ბრი­ტა­ნე­თის ყო­ფილ პრე­მი­ერ­-მი­ნისტრ ტო­ნი ბლერს სა­ხელ­მწი­ფო ენის უცო­დინ­რო­ბა­ში დას­დეს ბრა­ლი, სა­ქარ­თვე­ლოს ამ­ჟა­მინ­დელ პრე­ზი­დენტს კი იტა­ლი­ა­ში ვი­ზი­ტი­სას მი­ა­ნიშ­ნეს, რომ ან თა­ვის სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე ესა­უბ­რა, ან იტა­ლი­უ­რად. ფაქ­ტი­ა, რომ დღემ­დე ქარ­თულ ენას სა­თა­ნა­დო ად­გი­ლი არ უკა­ვი­ა, არც სა­ხელ­მწი­ფო ენის სტა­ტუ­სი და ფუნ­ქცი­ე­ბია გან­საზღ­ვრუ­ლი. რა წე­რია "სა­ხელ­მწი­ფო ენის შე­სა­ხებ" კა­ნონ­პრო­ექ­ტში, რო­მე­ლიც მეც­ნი­ერ­თა ერ­თმა ჯგუფ­მა ახ­ლა­ხან შექ­მნა? - ამ სა­კითხ­ზე კო­მი­სი­ის თა­ნა­თავ­მჯდო­მა­რე, სა­ქარ­თვე­ლოს მეც­ნი­ე­რე­ბა­თა აკა­დე­მი­ის წევ­რ-კო­რეს­პონ­დენ­ტი, პრო­ფე­სო­რი ავ­თან­დილ არა­ბუ­ლი გვე­სა­უბ­რე­ბა.

- დღეს ქარ­თუ­ლი ენის მდგო­მა­რე­ო­ბა უკი­დუ­რე­სად სა­გან­გა­შო­ა, არა­ერთ სფე­რო­ში, მათ შო­რის, გა­ნათ­ლე­ბის, ეკო­ნო­მი­კის, გა­რი­გე­ბე­ბის სფე­რო­ში მი­სი უფ­ლე­ბე­ბი იზღ­უ­დე­ბა. ბა­თუ­მი­დან თბი­ლი­სამ­დე რომ გა­მოვ­ყვეთ, 9.000-მდე წარ­წე­რაა არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე, მათ შო­რის, თურ­ქულ­ზე, ინ­გლი­სურ­ზე და სხვ. ენა სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რი­ო­ბის ერ­თ-ერ­თი ქვა­კუთხ­ე­დი­ა. კა­ნონ­პრო­ექ­ტში ნათ­ქვა­მი­ა, რომ ოფი­ცი­ა­ლუ­რი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი - სიმ­პო­ზი­უ­მე­ბი, მი­ღე­ბე­ბი, სხდო­მე­ბი სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე უნ­და წა­რი­მარ­თოს. გა­მომ­სვლე­ლებს არა­ვინ უკ­რძა­ლავს სხვა ენა­ზე სა­უ­ბარს, მაგ­რამ სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე თარ­გმნა უზ­რუნ­ველ­ყო­ფი­ლი უნ­და იყოს. სა­ხელ­მწი­ფოს უმაღ­ლე­სი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პი­რე­ბი სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე უნ­და სა­უბ­რობ­დნენ, სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტი ხში­რად არ­ღვევ­და და არ­ღვევს ამ წესს, რი­თაც სხვებს ცუდ მა­გა­ლითს აძ­ლევს.

- რო­გორ აწეს­რი­გებს კა­ნონ­პრო­ექ­ტი სხვა­დას­ხვა­ე­ნო­ვა­ნი წარ­წე­რე­ბის პრობ­ლე­მას?

- ოფი­ცი­ა­ლუ­რი სა­ხელ­წო­დე­ბე­ბის სა­ხელ­მწი­ფო და არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენებ­ზე გად­მო­ცე­მი­სას სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი ტექ­სტი უნ­და მო­თავ­სდეს მარ­ცხნივ (ზე­ვით), ხო­ლო არა­სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი ტექ­სტი - მარ­ჯვნივ (ქვე­ვით). მოთხ­ოვ­ნა ეხე­ბა შრიფ­ტსაც, - არა­სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ნო­ვა­ნი შრიფ­ტი ზო­მით არ უნ­და აღე­მა­ტე­ბო­დეს სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შეს­რუ­ლე­ბულ შრიფტს.

- რაც შე­ე­ხე­ბა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის სა­ხელ­წო­დე­ბე­ბის ენას, რო­მე­ლიც ხში­რად ინ­გლი­სუ­რე­ნო­ვა­ნი­ა, ასე­ვე სა­სა­ქონ­ლო ნიშ­ნის ენას?

- ეს სირ­თუ­ლე­ე­ბი სპე­ცი­ა­ლის­ტებ­მა უნ­და გა­დაჭ­რან, არის სა­ხელ­წო­დე­ბა, რომ­ლის თარ­გმნა შე­საძ­ლე­ბე­ლი­ა, ყვე­ლა სიტყ­ვას თა­ვი­სი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს, მაგ­რამ მა­გა­ლი­თად, "ქორ­თი­არდ მა­რი­ოტს" ქარ­თუ­ლად სრუ­ლად ვერ თარ­გმნი, "მა­რი­ო­ტი" ბრენ­დი­ა, გა­მო­დის, რომ უცხ­ო­უ­რი ტექ­სტი სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე უნ­და და­წე­რო... არ ვარ ისე­თი სა­ხელ­წო­დე­ბე­ბის მომ­ხრე, რო­გო­რიც არის "მე­ტე­ხი პა­ლა­სი", რა­ტომ არა "სას­ტუმ­რო მე­ტე­ხი" ან სხვა? ქარ­თვე­ლი რომ წა­ი­კითხ­ავს, ში­ნა­არ­სი გა­სა­გე­ბი უნ­და იყოს. ერ­თა­დერ­თი, რაც არ ითარ­გმნე­ბა, ეს ლო­გოს ტი­პის სიმ­ბო­ლუ­რი წარ­წე­რე­ბი­ა, რაც უკ­ვე ფირ­მის ნი­შა­ნი­ა. კა­ნო­ნით, და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბი­სა და ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის სა­ხელ­წო­დე­ბა სა­ხელ­მწი­ფო რე­ეს­ტრში სა­ხელ­მწი­ფო ენა­ზე შე­ი­ტა­ნე­ბა. სიტყ­ვი­ე­რად გა­მო­ხა­ტუ­ლი სა­სა­ქონ­ლო ნიშ­ნის ენაც ქარ­თუ­ლი უნ­და იყოს, არც ენობ­რივ ნორ­მებს უნ­და ამა­ხინ­ჯებ­დეს.

ნინო კვიტაშვილი

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)

ქართველი ჟურნალისტის და ამერიკელი დიპლომატის ქორწილი ვაშინგტონში - "ძალიან ბედნიერები ვართ, რომ ვიპოვეთ ერთმანეთი"

უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"

ვინ არის შორენა ბეგაშვილის ყოფილი ქმრის მეუღლე, რომელიც უკრაინაში ცნობილი დიზაინერია