თავდაცვის სფეროსა და ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებზე თავდაცვის მინისტრი ირაკლი ალასანია გვესაუბრება.
- ბატონო ირაკლი, ავღანეთის სამშვიდობო ოპერაციაში მონაწილე ქართული კონტინგენტის ერთსა და იმავე ბაზაზე ორჯერ მოხდა თავდასხმა, რომელიც თვითმკვლელმა ტერორისტებმა განახორციელეს და რასაც დიდი მსხვერპლი მოჰყვა. მოხერხდა თუ არა ამ ბაზისთვის დისლოკაციის ადგილის შეცვლა ან უსაფრთხოების სხვა ეფექტიანი ზომების გატარება?
- უპირველესად გეტყვით, რომ ავღანეთში ჩვენი კონტინგენტი გადასულია მუშაობის სრულიად ახალ რეჟიმზე. უსაფრთხოების ის სამუშაოები, რაც ავღანეთში ჩემი ვიზიტისას ქართული ქვედანაყოფის ხელმძღვანელობასა და ნატოს სარდლობასთან ერთად დაიგეგმა, პრაქტიკულად შესრულებულია. ის ორი მცირე ბაზა, რომელთა დახურვაც დაგეგმილი იყო, დაიხურა. ჩვენი შენაერთები გადავიდნენ უფრო უსაფრთხო ადგილას. ახლახან გაერთიანებული შტაბის უფროსის ერთ-ერთი მოადგილე დაბრუნდა ავღანეთიდან, ახლა უკვე გაერთიანებული შტაბის უფროსის პირველი მოადგილე, გენერალი კაპანაძე მიემგზავრება იქ, რათა შესრულებული სამუშაოები შეამოწმოს. ჩვენთვის პრიორიტეტი სწორედ ჩვენი ჯარისკაცების უსაფრთხოებაა. გარწმუნებთ, ამ მიმართულებით რის გაკეთებაც შესაძლებელია, ყველაფერი კეთდება. ისე კი, მომხდარის დროს ჩვენს სამხედრო მეთაურებს არც ერთი სტანდარტული ოპერატიული პროცედურა არ დაურღვევიათ, ამგვარი თავდასხმები ხორციელდება არ მხოლოდ ჩვენს დანაყოფებზე. ნატოს წარმომადგენლებთან ერთად შევისწავლეთ მომხდარი და შემიძლია დაბეჯითებით გითხრათ, რომ ჩვენი ბაზა ტერორისტების სამიზნე იმიტომ არ გამხდარა, რომ ეს მაინცდამაინც ქართული ბაზა იყო. საზოგადოებაში გაჩნდა ეჭვი, თითქოს ეს იყო საქართველოსა და ქართველების წინააღმდეგ დაწყებული კამპანია. ეს ასე არ არის. სამწუხაროდ, თალიბანი ძალიან გააქტიურებულია, ისინი სამშვიდობო ოპერაციის ყველა მონაწილე ქვეყნის კონტინგენტს უქმნიან საფრთხეს.
- ბრძანეთ, რომ გაჩნდა ეჭვი, თითქოს საქართველო ტერორისტების სამიზნედ იქცა, რასაც ხელი შეუწყო თალიბანის სახელით გავრცელებულმა ვიდეომიმართვებმა. შინაგან საქმეთა სამინისტრომ მალევე განაცხადა, რომ ეს ვიდეოკლიპები საქართველოდან აიტვირთა, თუმცა დღემდე არ არის ეს საქმე ბოლომდე გამოძიებული, რა იცით ამის თაობაზე?
- იმ ვიდეომუქარის ინტერნეტში გამოჩენა არანაირად არ უკავშირდება ჩვენს ბაზაზე ტერორისტულ თავდასხმას. როგორც უკვე ვთქვი, თალიბანი ზოგადად არის გააქტიურებული. ჩვენს სახელმწიფოებრივ ინტერესებშია ამის რაც შეიძლება სწრაფად გამოძიება. უნდა გავიგოთ, რა სახის ანტიქართულ კამპანიასთან გვაქვს საქმე. ვხედავ გარკვეულ კავშირს ამ ვიდეომუქარასა და იმ ამორალურ წერილს შორის, რომელიც "ნიუ იორკ თაიმსში" დაიბეჭდა და რაც ემსახურებოდა ავღანეთში მყოფი ჩვენი კონტინგენტის დისკრედიტაციას. როგორც ამ ვიდეოების, ასევე ამ წერილის მიზანი ჩვენი ევროპული არჩევანის დისკრედიტაციაა. გზა დასავლეთისკენ - ეს არის არა მხოლოდ ერთი პოლიტიკური ძალის, არამედ ქართველი ხალხის არჩევანი. ვინც ამაზე ცდილობს დარტყმას, ყველა უნდა გაიშიფროს და უმკაცრესად დაისაჯოს.
- თქვენი ვარაუდით, ვინ შეიძლება ცდილობდეს ამას?
- ვარაუდებზე ვერ ვილაპარაკებ. აშკარაა, რომ ეს არის ჩვენი ქვეყნის არაკეთილმოსურნე, ვინც ეწინააღმდეგება ჩვენს ევროატლანტიკურ არჩევანს, ასევე მათ აყოლილი მარგინალური პოლიტიკური ძალები, რომელთაც სცადეს მომხდარი ტრაგედიის გამოყენება ბინძური კამპანიის ასაგორებლად, მაგრამ არაფერი გამოუვიდათ.
- თუ იცნობთ ძიების მასალებს, რატომ გაჭიანურდა ეს საქმე ასე, "ნაციონალური მოძრაობის" წევრები ეჭვობენ, რომ კლიპები შესაძლოა პრემიერ-მინისტრის უახლოეს გარემოცვას დაემზადებინა.
- ამ აბსურდულ განცხადებებს ვერაფერს ვუპასუხებ. ამგვარი გამოძიებები დროს მოითხოვს, მარტო IP მისამართის დადგენა არ არის საკმარისი. საქმის მასალებს ვიცნობ და გეტყვით, რომ არსებობს არაერთი ხრიკი ამ IP მისამართების შენიღბვისა, თუმცა გამოძიება წინ მიიწევს და თუ გვინდა ჭეშმარიტება დავადგინოთ, არ უნდა ავჩქარდეთ.
- ახლახან საქართველოს ნატოს საბჭო და გენერალური მდივანი სტუმრობდნენ, რომლისგანაც მოვისმინეთ, რომ ნატოს კარი საქართველოსთვის კვლავაც ღიაა, თუმცა ამ მიმართულებით კონკრეტულ ვადებზე მინიშნებითაც არ ყოფილა ლაპარაკი.
- ამ ვიზიტით კმაყოფილი ვარ. ევროატლანტიკური საბჭოს დეპუტატებმა შეძლეს ადგილზე ენახათ, თუ საით მიდის საქართველო. უამრავი ტყუილ-მართალი ვრცელდებოდა ახალი ხელისუფლების შესახებ, თუმცა ამჯერად მათ მკვეთრად დაინახეს, რომ ახალი ხელისუფლების პირობებში საქართველოს არჩეული გზა ევროპისკენ შეუქცევადია, რომ საქართველოში მიმდინარეობს დემოკრატიული ცვლილებები და რეფორმები როგორც თავდაცვის, ისე შინაგან საქმეთა და იუსტიციის სფეროში. დაინახეს ისიც, რომ შესაძლებელია პოლიტიკური თანაარსებობა. მოეწონათ, რომ საგარეო პოლიტიკასა და გარე ვექტორის შესახებ ძირითადი პოლიტიკური აქტორები ვთანხმდებით. ისინი ახლა ელოდებიან საპრეზიდენტო არჩევნებს, რომელმაც ციკლი უნდა დაასრულოს და რომელიც უნდა ჩატარდეს მაღალი ევროპული სტანდარტით. პრაქტიკულად ყველა თანხმდება, რომ საქართველოს შეიარაღებული ძალები უკვე ნატოს სტანდარტებზეა გადასული. ბევრი რამ შეიძლება დასახვეწია ლოჯისტიკის ან ინფრასტრუქტურის კუთხით, მაგრამ შეიარაღებული ძალების კვალიფიკაცია ზუსტად ნატოელთა კვალიფიკაციის ფარდია. შეიძლება ითქვას, რომ ჩვენი შეიარაღებული ძალები უკვე ნატოში არიან. ახლა პოლიტიკოსებმა უნდა გადავდგათ ნაბიჯები როგორც საქართველოში, ასევე ნატოში და დავეწიოთ ჩვენს ჯარისკაცებს ნატოში ინტეგრაციის გზაზე. ამ მიმართულებით მომავალი წელი ძალიან მნიშვნელოვანია. მოგეხსენებათ, იგეგმება ნატოს სამიტი, გვქონდა ძალიან საფუძვლიანი განხილვა იმისა, თუ რა იქნება საქართველოს ნატოში ინტეგრაციის გზაზე ახალი ნაბიჯი. ვფიქრობ, მნიშვნელოვნად წავიწევთ წინ. სპეკულაციები რომ არ გამომივიდეს, კონკრეტულად რა ფორმით მოხდება ეს, ამას არ ვიტყვი.
- ბიძინა ივანიშვილმა საქართველოს 2014 წლის პრიორიტეტად MAP-ის მიღება გამოაცხადა, თუმცა იქვე თქვა, რომ საქართველოს შესაძლოა MAP-ი აღარ დასჭირდეს, ამას გულისხმობთ?
- ამაზე ლაპარაკი ჯერ ნაადრევია. ნატოს საბჭოს ფორმატში ჩვენ ნამდვილად ვილაპარაკეთ მომავალი სამიტის გარკვეულ მხარეებზე. ჯერ არც აქვთ საბოლოო გადაწყვეტილება, მიღებული იქნება ეს გაფართოების სამიტი თუ არა. სავარაუდოდ, იქნება. აქედან გამომდინარე, მთლიანად ვიზიარებ პრემიერის ოპტიმიზმსაც, რისი გამყარების საფუძველიც ჩრდილოატლანტიკურმა საბჭომ ნამდვილად მოგვცა.
- თუმცა ხელისუფლებამ მიიღო შენიშვნები დემოკრატიის განვითარების კუთხით. ეს ძირითადად შეეხებოდა პოლიტიკური ოპონენტების მიმართ დამოკიდებულებას, რაც კიდევ უფრო დაამძიმა რასმუსენის ვიზიტისას თბილისის მერიისა და საკრებულოს წარმომადგენელთა დაკავებამ და შემდეგ გათავისუფლებამ, რასაც თქვენი პოლიტიკური გუნდის წარმომადგენელმა და ევროინტეგრაციის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრმა საბოტაჟი უწოდა, თქვენც საბოტაჟად ხომ არ განიხილავთ მომხდარს?
- ეს დაკავებები, რა თქმა უნდა, ზიანის მომტანი იყო ამ მეტად წარმატებული ვიზიტისთვის, მაგრამ არა დამანგრეველი. თუ ჩვენი უცხოელი პარტნიორები კითხვებს სვამენ, ეს მახარებს კიდეც. ეს ნიშნავს, რომ მათ საქართველო აინტერესებთ და სურთ, რომ ჩვენი ევროინტეგრაცია უფრო სწრაფად მოხდეს. რა თქმა უნდა, გვაქვს პრობლემები დემოკრატიის კუთხით, თუმცა ყველაფერს ვაკეთებთ იმისთვის, რომ ქვეყნის დემოკრატიული განვითარება შეუქცევადი იყოს და ეს ჩვენმა პარტნიორებმა კარგად დაინახეს. დაინახეს ისიც, რომ ახალი ხელისუფლება პოლიტიკურად გაცილებით მეტად მოწიფულია, რაც კარგად გამოჩნდა ოკუპირებულ ტერიტორიებზე რუსეთის პროვოკაციულ ნაბიჯებზე ჩვენს პასუხსა და რეაქციაში. შეიძლება ითქვას, რომ ბოლო თვეების განმავლობაში საქართველო ახალ ლიგაში გადავიდა, სადაც პოლიტიკურად უფრო მოწიფული ქვეყნები არიან.
- თუმცა რუსეთთან დამოკიდებულების გამო ბევრი გაკრიტიკებთ, შეგახსენებთ ახლახან გამართულ საფეხბურთო მატჩს, რომელშიც ქართული და რუსული გუნდები დაუპირისპირდნენ ერთმანეთს. ქართველი გულშემატკივრის პროტესტი გამოიწვია როგორც სტადიონზე რუსული დროშების გამოჩენამ, ასევე რუსეთის დუმის დეპუტატის სტუმრობამ. პროტესტი ქუჩაში გაგრძელდა, რასაც შეხლა-შემოხლა და ახალგაზრდების დაკავება მოჰყვა.
- რაც სტადიონზე მოხდა, ბუნებრივია. პროტესტის გამოთქმის უფლება ყველას აქვს. ქართულ-რუსული ურთიერთობები რთული და წინააღმდეგობრივია. ქართველ საზოგადოებას სწორად აქვს გაიგივებული რუსი პოლიტიკოსები და სამხედრო შეიარაღებული ძალები. ეს ის ქვეყანაა, რომელსაც ჩვენი ქვეყნის 20 პროცენტი აქვს ოკუპირებული. ამავდროულად, გამოკითხვები აჩვენებს, რომ რუსულ-ქართული ურთიერთობის გაუმჯობესებას მხარს უჭერს 70%-ზე მეტი. სხვა გზა და ალტერნატივა არა გვაქვს, მეზობლებთან, მათ შორის რუსეთთან, უნდა გვქონდეს სწორი დამოკიდებულება. ურთიერთობა საიდანღაც ხომ უნდა დაგვეწყო? ვფიქრობ, დავიწყეთ სავაჭრო და კულტურული ურთიერთობებით, ამას მიესალმენ ნატოც და სხვა ორგანიზაციებიც. სპორტი პოლიტიკის მიღმაა. კარგია, სოჭის ოლიმპიადის ბოიკოტზე ლაპარაკი რომ დასრულდა. ტერორიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში აქტიურად ვართ ჩართული, რათა უსაფრთხოდ ჩაიაროს სოჭის ოლიმპიადამ. ჩვენ გვჭირდება სტაბილური გარემო განვითარებისთვის, რათა მეტი სივრცე დავიტოვოთ აფხაზებთან და ოსებთან ურთიერთობისთვის. იმ ახალგაზრდების ასაკში რომ ვიყო, ამ საპროტესტო აქციაში ალბათ მეც მივიღებდი მონაწილეობას და გავაპროტესტებდი რუსი დეპუტატის სტუმრობას. მაგრამ პოლიტიკოსებს და საზოგადოების იმ წარმომადგენლებს, რომელთაც საზოგადოებრივი აზრის ჩამოყალიბებაში წვლილი შეაქვთ, ამ საკითხზე მსჯელობისას უფრო მეტი დაფიქრება და წინდახედულება მართებთ.
რაც შეეხება ახალგაზრდების დაკავებას, არ ვიცი, რა სამართალდარღვევა ჩაიდინეს, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, მალე გაათავისუფლებენ. რას ვიზამთ, კანონი კანონია და ამას ყველა უნდა დავემორჩილოთ.
- დიდი ხმაური მოჰყვა მამუკა მიქაუტაძის გარდაცვალებას. არსებობს საფუძვლიანი ეჭვი, რომ მან თავი მოიკლა. ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ამის მიზეზი ის ზეწოლაა, რაც მასზე შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლებმა განახორციელეს სასურველი ჩვენების მისაღებად.
- მიმდინარეობს გამოძიება, შესაბამისად, ამ საკითხზე ვერანაირ კომენტარს ვერ გავაკეთებ, ვფიქრობ, სიმართლე აუცილებლად დადგინდება და თუ ეს მართლაც ასე მოხდა, დამნაშავეები კანონის მთელი სიმკაცრით დაისჯებიან.
- რას ფიქრობს ირაკლი ალასანია "ქართული ოცნების" საპრეზიდენტო კანდიდატზე, მაშინ როდესაც ცნობილია, რომ თვითონ ჰქონდა პრეზიდენტობის სურვილი?
- ვფიქრობ, ძალთა თანაფარდობის იმ სისტემაში, რომელიც კონსტიტუციით იქნება შექმნილი არჩევნებამდე და მას მერეც, საპრეზიდენტო სავარძელს ყველაზე მეტად ერგება გიორგი მარგველაშვილის კანდიდატურა. როგორც თავდაცვის მინისტრი, ვიმედოვნებ, რომ მარგველაშვილი იქნება პრეზიდენტი, რომელიც არასდროს დაუშვებს სამხედრო შეიარაღებული ძალების პოლიტიზებას. ის იქნება ჩვენი მხარდამჭერი, მაგრამ არ გამოიყენებს ჯარს პოლიტიკური მიზნებისთვის, როგორც ამას სააკაშვილი აკეთებდა. დარწმუნებული ვარ, მისი პრეზიდენტობის პირობებში მთავრობასა და პარლამენტს შორის ბალანსი დაცული იქნება. ის პროგრესულ ადამიანად მიმაჩნია, რომელიც დამძიმებული არ არის პოლიტიკური წარსულით. თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ გიორგი მარგველაშვილი გაიმარჯვებს, მაგრამ მის გამარჯვებაზე მეტად მნიშვნელოვანია ის, რომ გაიმარჯვოს ქართულმა დემოკრატიამ და ჩატარდეს რეალურად ევროპული სტანდარტის არჩევნები.
- ბატონო ირაკლი, ბიძინა ივანიშვილს მთავრობიდან და პოლიტიკიდან წასვლა მტკიცედ აქვს გადაწყვეტილი, ოღონდ დრო ჯერ გაურკვეველია, თუ ეს მართლაც მოხდა, სად წარმოგიდგენიათ საკუთარი თავი და პოლიტიკური პარტია, ხელისუფლებაში თუ ოპოზიციაში, ან თუ გაქვთ რაიმე საფუძველი, ივანიშვილის მემკვიდრედ მიიჩნიოთ თავი?
- პრემიერს თავიდანვე ჰქონდა ნათქვამი, რომ არ აპირებდა პოლიტიკაში დიდხანს დარჩენას, როდის მივა ქვეყნის სტაბილური განვითარება იმ დონემდე, რომ ივანიშვილი წავიდეს, არ ვიცი, ეს მისი საქმეა. პირადად მე, ივანიშვილის პოლიტიკიდან წასვლის შესაძლებლობას უახლოეს მომავალში ვერ ვხედავ. დღეს ხელისუფლება მომართულია მხოლოდ იმაზე, რომ წინასაარჩევნოდ მიცემული დაპირებები შევასრულოთ. არ მიწყინოთ, მაგრამ "თუზე" ლაპარაკს არ ვაპირებ.
ნათია დოლიძე
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)