ერთი, სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­თვის ცნო­ბი­ლი 20 წლის წინ გახ­და, როცა ან­სამ­ბლ "ფორ­ტე­ში" სიმ­ღე­რა და­ი­წყო, მე­ო­რე კი ბოლო წლებ­ში გა­იც­ნეს, როცა სა­ქარ­თვე­ლო­ში არ­სე­ბულ პო­ლი­ტი­კურ რე­ჟიმს და­უ­პი­რის­პირ­და...

ამ­ჟა­მად ჩვე­ნი სტუმ­რე­ბი ძმე­ბი - სოსო და ზურა მან­ჯა­ვი­ძე­ე­ბი არი­ან. ზურა დღეს­დღე­ო­ბით "ფორ­ტეს" წევ­რო­ბის პა­რა­ლე­ლუ­რად, ტე­ლე­კომ­პა­ნია "იმე­დის" "შუ­ა­დღის" პროგ­რა­მის წამ­ყვა­ნიც გახ­ლავთ, სოსო კი - "სა­ქარ­თვე­ლოს პატ­რი­ოტ­თა ალი­ან­სის" გე­ნე­რა­ლუ­რი მდი­ვა­ნი, მაგ­რამ ჩვე­ნი სა­უ­ბა­რი ახლა მათ საქ­მი­ა­ნო­ბას - არც მუ­სი­კას ეხე­ბა და არც პო­ლი­ტი­კას. ძმე­ბი მან­ჯა­ვი­ძე­ე­ბი იმ მრა­ვალ­შვი­ლი­ან ოჯახ­ზე გვე­სა­უბ­რე­ბი­ან, რო­მელ­შიც გა­ი­ზარ­დნენ. ინ­ტერ­ვიუ მათ სა­მა­გა­ლი­თო ძმო­ბა­სა და დედ­მა­მიშ­ვი­ლო­ბას ეხე­ბა.

ზურა:

- მრა­ვალ­შვი­ლი­ან ოჯახ­ში გა­ვი­ზარ­დეთ. გვყავს უფ­რო­სი ძმა - დათო, რო­მელ­საც მოჰ­ყვე­ბი­ან - სოსო, ხა­თუ­ნა (ჩვე­ნი ერ­თა­დერ­თი და გა­ნუ­მე­ო­რე­ბე­ლი და), მერე მე ვარ, ჩემ შემ­დეგ გო­ჩაა, წლე­ბის შემ­დეგ რომ ვი­პო­ვეთ, გო­ჩას მერე დი­მიტ­რი (დიტო) და­ი­ბა­და, ნი­კუ­შა კი ნა­ბო­ლა­რაა... ალ­ბათ მრა­ვალ­შვი­ლი­ან ოჯახ­ში რომ და­ვი­ბა­დეთ, ამან სა­სი­კე­თო კვა­ლი და­აჩ­ნია ჩვენს პი­როვ­ნე­ბებს... ისე მოხ­და, რომ ოჯა­ხი­დან ჩვენ ორნი (მე და სოსო) გავ­ხდით სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­თვის ცნო­ბი­ლე­ბი, მაგ­რამ და­მერ­წმუ­ნეთ, და­ნარ­ჩე­ნე­ბიც კარ­გი ადა­მი­ა­ნე­ბი არი­ან. ყვე­ლა­ნი ერ­თმა­ნეთს გვერ­დში ვუდ­გა­ვართ და ერ­თმა­ნეთ­ზე ვზრუ­ნავთ... პი­რა­დად მე, რო­გორც დედ-მამა, ისე მზრდიდ­ნენ დედ­მა­მიშ­ვი­ლე­ბი, - უფ­რო­სი ძმე­ბი მა­მა­სა­ვით იყ­ვნენ, ხა­თუ­ნა კი მე­ო­რე დედა იყო...

- თქვენ შო­რის რამ­დე­ნი წე­ლია სხვა­ო­ბა?

- სო­სო­ზე 9 წლით უმ­ცრო­სი ვარ.

სოსო:

- ყო­ველ ზა­ფხულს, ჩვენს ოჯახს ასე­თი გან­რი­გი ჰქონ­და: სკო­ლი­დან რომ დაგ­ვი­თხოვ­დნენ, ჯერ ხა­რა­გა­უ­ლის სო­ფელ ლა­შე­ში (მთა­ში) ბა­ბუ­ას­თან (მა­მის მამა) მივ­დი­ო­დით, იქი­დან კი - ბი­ძას­თან (მა­მის ძმა), აფხა­ზეთ­ში. შე­სა­ნიშ­ნავ ად­გი­ლას, ულა­მა­ზე­სი სახლ-კარი ჰქონ­და. აგ­ვის­ტოს იქ ვა­ტა­რებ­დით...

ბა­ბუა უაღ­რე­სად მშრო­მე­ლი კაცი იყო და კე­თილ­მო­წყო­ბი­ლი კარ­მი­და­მო ჰქონ­და. ამას­თან, ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო პი­როვ­ნე­ბა გახ­ლდათ და­თი­კო მან­ჯა­ვი­ძე, სა­სუ­ლი­ე­რო სას­წავ­ლე­ბე­ლი წარ­მა­ტე­ბით ჰქონ­და დამ­თავ­რე­ბუ­ლი. სას­წავ­ლებ­ლის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ დი­აკ­ვნად აკურ­თხეს, მაგ­რამ იმ პე­რი­ოდ­ში შე­მო­ვიდ­ნენ "წით­ლე­ბი" (სა­ქარ­თვე­ლოს გა­საბ­ჭო­ე­ბა მოხ­და) და უმ­ცრო­სი ძმის ნაც­ვლად, ქვეყ­ნის და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის დამ­ცველ­თა რი­გებ­ში ჩად­გა... ამის გამო ბოლ­შე­ვი­კებ­მა კლა­სობ­რივ მტრად გა­მო­ა­ცხა­დეს... ჩვენს სო­ფელ­ში არის ვა­ნის ღვთის­მშობ­ლის სა­ხე­ლო­ბის ეკ­ლე­სია, რო­მელ­საც მან­ჯა­ვი­ძე­ე­ბის ეკ­ლე­სი­ას ეძახ­დნენ (მათ აა­შე­ნეს), სა­დაც ბა­ბუა სწი­რავ­და კი­დეც და რა­ტომ: თა­ვა­დი აბა­ში­ძის მიერ გა­ცე­მუ­ლი სი­გე­ლი არ­სე­ბობს, რო­მელ­შიც წე­რია: "აქ ეგ­ნა­ტე მან­ჯა­ვი­ძე და­ე­წე­სოს მღვდლად და არა­ვინ იყოს სხვა, მისი შთა­მო­მავ­ლო­ბის გარ­და". ჰოდა, ეგ­ნა­ტეს შთა­მო­მა­ვა­ლი და­ვი­თი, ჩვე­ნი ბა­ბუა გახ­ლდათ, რო­მე­ლიც სა­ო­ცა­რი უნარ-ჩვე­ვე­ბის კაცი იყო, ლა­პა­რა­კობ­და ძველ­ქარ­თუ­ლად... ჩვენ­მა წი­ნაპ­რებ­მა დიდი როლი ითა­მა­შეს ჩვენს ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ში.

ზურა:

- დე­დის მხრი­და­ნაც სა­ინ­ტე­რე­სო წი­ნაპ­რე­ბი გვყავ­და, - ჩიკ­ვა­ი­ძე­ე­ბი, ჭუმ­ბუ­რი­ძე­ე­ბი, კა­ხი­ძე­ე­ბი, ბუ­ცხრი­კი­ძე­ე­ბი... ჩვენს აღ­ზრდა­ში ბი­ძა­ჩემს, ბათუ ბი­ძი­ას (დე­დის ძმას), დე­და­ჩე­მის დე­დას - კა­ტუ­შა ბე­ბი­ას, დე­და­ჩე­მის მა­მას - ზო­სი­მე ბა­ბუ­ას დიდი წვლი­ლი მი­უ­ძღვით. ასე­ვე აქ­ტი­უ­რად იყო ჩვენს აღ­ზრდა­ში ჩარ­თუ­ლი დე­ი­და­ჩე­მი - მა­ნა­ნა. ბათუ ბი­ძია ძა­ლი­ან გა­ნათ­ლე­ბუ­ლი კა­ცია და მახ­სოვს, სო­სოს­თან ერ­თად, ხში­რად სა­უბ­რობ­და მეც­ნი­ე­რე­ბა­ზე, ხე­ლოვ­ნე­ბა­ზე, ის­ტო­რი­ა­ზე. სხვა­თა შო­რის, სა­ქარ­თვე­ლოს ჩემ­პი­ო­ნია ბად­როს ტყორ­ცნა­ში... ორ­მეტ­რი­ა­ნი კა­ცია და სა­ოც­რად გულ­ჩვი­ლი ადა­მი­ა­ნია...

- მა­მა­ზე რას იტყვით?

სოსო:

- მამა მეც­ნი­ე­რი გახ­ლდათ, - მე­ბა­ღე-მე­ვე­ნა­ხე­ო­ბის დო­ცენ­ტი. სე­რი­ო­ზუ­ლი და სა­ინ­ტე­რე­სო გა­მო­გო­ნე­ბე­ბი ჰქონ­და. მცე­ნა­რე იცო­და და მისი ეს­მო­და. ამას­თან, სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რი­ვად აზ­როვ­ნებ­და, სულ ფიქ­რობ­და, რა მო­გე­ბა შე­იძ­ლე­ბო­და მი­ე­ღო ქვე­ყა­ნას, რო­გორ უნდა მო­წყო­ბი­ლი­ყო ესა თუ ის საქ­მე, რაც წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბა­ში მო­დი­ო­და მა­შინ­დელ ფუ­ლის კე­თე­ბით და­კა­ვე­ბულ ტექ­ნი­კურ პერ­სო­ნალ­თან. მთე­ლი სი­ცო­ცხლე თა­ვი­სი იდე­ე­ბის მე­თო­დე­ბის მტკი­ცე­ბა უხ­დე­ბო­და. თვალ­სა­ჩი­ნო შე­დე­გე­ბიც ჰქონ­და. სა­უ­კე­თე­სო პრაქ­ტი­კო­სი იყო. მისი და­ნერ­გი­ლი ინო­ვა­ცი­უ­რი მე­თო­დე­ბის შე­დე­გად 37 მი­ლი­ო­ნი საბ­ჭო­თა მა­ნე­თის მო­გე­ბა მი­ი­ღო სა­ხელ­მწი­ფომ... როცა უნდა მიგ­ვე­ღო იმ თან­ხი­დან გარ­კვე­უ­ლი პრო­ცენ­ტი, საბ­ჭო­თა კავ­ში­რი და­ი­შა­ლა. ასე რომ, საბ­ჭო­თა კავ­შირს ჩვე­ნი ვალი აქვს (იცი­ნის)... მამა 1986 წელს გარ­და­იც­ვა­ლა.

- დე­დათ­ქვენ­ზეც ვი­სა­უბ­როთ.

ზურა:

- დედა პე­და­გო­გია, მაგ­რამ ამ­დე­ნი შვი­ლის პატ­რონ­მა მუ­შა­ო­ბა ვე­ღარ შეძ­ლო. მას ძა­ლი­ან უყ­ვარს ხე­ლოვ­ნე­ბა. ცეკ­ვავ­და და დღემ­დე კარ­გად მღე­რის, რო­გორც ამ­ბო­ბენ, ახალ­გაზ­რდო­ბა­ში აკორ­დე­ონ­ზეც უკ­რავ­დაო...

- სოსო, ზურა პა­ტა­რა­ო­ბა­ში ხომ არ გაბ­რა­ზებ­დათ?

- უფ­რო­სებს უმ­ცრო­სი ძმის მი­მართ მარ­თლაც მზრუნ­ვე­ლი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა გვქონ­და...

ზურა:

- რამ­დენ­ჯერ­მე სიკ­ვდილს გა­და­მარ­ჩი­ნეს...

- რო­გორ?

სოსო:

- ცელ­ქი და ხი­ფა­თი­ა­ნი იყო... ზუ­რას შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, კი­დუ­რე­ბის მო­ტე­ხი­ლო­ბი­სა და სხე­უ­ლის და­ჟე­ჟი­ლო­ბის გრა­ფი­კი ჰქონ­და (იღი­მის), რა­ზეც ჩვე­ნი უფ­რო­სი ძმა - დათო ხუმ­რობ­და, - ხე­ლე­ბი უნდა ავუ­კე­ცო­თო. ხან ერთ ხელს მო­ი­ტეხ­და და ხან - მე­ო­რეს, ერთხელ ფე­ხიც მო­ი­ტე­ხა. უთო­თიც და­იწ­ვა, მაგ­რამ 2 წლი­სას ისე­თი უც­ნა­უ­რი ამ­ბა­ვი შე­ემ­თხვა, რომ ის ფაქ­ტი დღემ­დე ვერ ამიხ­სნია...

- ასე­თი რა ჩა­ი­დი­ნა?

- დედა ჩემს დას სკო­ლა­ში აცი­ლებ­და, მეც იქვე ვი­ყა­ვი, უეც­რად ზუ­რას გან­წი­რუ­ლი კი­ვი­ლი შე­მოგ­ვეს­მა და რას ვხე­დავთ: ხელ­ში უჭი­რავს ე.წ. "ვე­შოლ­კა", ტან­საც­მლის სა­კი­და­რი, რომ­ლის რკი­ნის კა­უ­ჭიც მარ­ცხე­ნა თვა­ლის ზედა ქუ­თუ­თო­ზე შიგ­ნი­დან აქვს გა­მო­დე­ბუ­ლი (კა­უ­ჭი ქუ­თუ­თო­სა და სკლე­რას შო­რის იყო გარ­ჭო­ბი­ლი). რო­გორც ჩანს, მის გა­მო­ღე­ბას ცდი­ლობ­და და ქუ­თუ­თოს კა­უ­ჭით ქვე­მოთ ქა­ჩავ­და. მოკ­ლედ, სა­ში­ნე­ლე­ბა­თა ფილ­მის სცე­ნა იყო. და­უ­ჯე­რე­ბე­ლი სა­ნა­ხა­ო­ბა... დე­და­ჩე­მი კრი­ტი­კულ მო­მენ­ტში სწრა­ფად და ეფექ­ტუ­რად მოქ­მე­დებს, ამის სა­ო­ცა­რი უნა­რი აქვს და სა­კი­და­რი ქუ­თუ­თო­დან უმ­ტკივ­ნე­უ­ლოდ გა­მო­აძ­რო.

ზურა:

- (იცი­ნის) იმ პე­რი­ოდ­ში იო­გა­ში პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლუ­რად ვვარ­ჯი­შობ­დი და ოჯა­ხის წევ­რებ­მა ვერ გა­მი­გეს... ერთხე­ლაც სო­ფელ­ში მო­რიგ "იო­გას ვარ­ჯიშს" ვა­ტა­რებ­დი და კი­ნა­ღამ გა­დავ­ყე­ვი მაგ ამ­ბავს...

სოსო:

- იმე­რეთ­ში ქვით ამო­შე­ნე­ბუ­ლი წყა­რო­ე­ბი იცი­ან, სა­დაც წყა­ლი გუბ­დე­ბა და მერე იქი­დან წყალს კო­კით იღე­ბენ. ზურა იმ წყა­როს და­ე­წა­ფე­ბო­და და წყალს ისე სვამ­და. ერთხე­ლაც, და­სა­ლე­ვად რომ და­ი­ხა­რა, ფეხი ქვა­ზე აუს­რი­ალ­და და წყალ­ში ჩა­ვარ­და. ჩაყ­ვინ­თავ­და, ამოყ­ვინ­თავ­და, თან, წყალ­საც ბლო­მად ყლა­პავ­და. მოკ­ლედ, მი­ვუს­წა­რით... თო­რემ და­ი­ღუ­პე­ბო­და ქარ­თუ­ლი ესტრა­და (იცი­ნის).

ზურა:

- ჰო, მარ­თალს ამ­ბობს, ქარ­თუ­ლი ესტრა­და და­ი­ღუ­პე­ბო­და, თო­რემ ამათ ძმე­ბის მეტი რა ჰყავ­დათ (იცი­ნი­ან)?

სოსო:

- ერთხე­ლაც მე და ჩემი ძმა - დათო ეზო­ში ფეხ­ბურთს ვთა­მა­შობთ. შემ­თხვე­ვით ჩვე­ნი ფან­ჯრე­ბის­კენ ავი­ხე­დე (მე­ო­თხე სარ­თულ­ზე ვცხოვ­რობ­დით) და რას ვხე­დავ: ზურა მშობ­ლებს გა­მოჰ­პარ­ვია, ფან­ჯა­რა­ზე ასუ­ლა, ქოთ­ნე­ბის და­სა­წყობ პა­ტა­რა აივ­ნებ­ზე გად­მომ­დგა­რა და ზე­მო­დან გვი­ცი­ნის. თან ქვე­მოთ იწევს. გავ­გიჟ­დით. - დათო, ჩქა­რა, ზე­მოთ გა­ი­ქე­ცი, მე "სტრა­ხოვ­კა­ზე" დაბ­ლა დავ­დგე­ბი-მეთ­ქი. შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ დათო სახ­ლში აფ­რინ­და, ქუსლში ხელი ჩა­ავ­ლო და იქი­დან გა­და­ათ­რია...

- ზურა, ერ­თა­დერ­თი და - ხა­თუ­ნა დიდი სიყ­ვა­რუ­ლით მო­იხ­სე­ნიე. მა­საც აბ­რა­ზებ­დი?

ზურა:

- ხა­თუ­ნა, შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, ჩემ­ზე პრაქ­ტი­კებს გა­დი­ო­და. რო­დე­საც "კა­ლი­ას­კა­ში" და­სა­ძი­ნებ­ლად ჩამ­სვამ­და, უწინ თვი­თონ ჩა­ე­ძი­ნე­ბო­და და სა­დღაც გა­და­მა­ქა­ნებ­და ხოლ­მე (იცი­ნის). მოკ­ლედ, კარ­გი დარ­ტყმუ­ლი ბავ­შვი ვი­ყა­ვი... ხა­თუ­ნამ ჩემ­ზე ისე კარ­გად გა­ი­ა­რა პრაქ­ტი­კა, რომ დიტო, რო­მე­ლიც ჩემ შემ­დეგ გაჩ­ნდა, უკვე პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლუ­რად გა­ზარ­და. სა­მა­გი­ე­როდ, მერე მე ვზრდი­დი ჩვენს უმ­ცროს ძმას, ნი­კუ­შას, რო­მე­ლიც ახლა 27 წლის არის... ისე, ერ­თმა­ნეთს რომ ვზრდი­დით, ნე­ტავ, დე­და­ჩე­მი რას აკე­თებ­და (იცი­ნი­ან)?.. ნი­კუ­შას გო­გო­ე­ბის გა­საც­ნო­ბად ვი­ყე­ნებ­დი. ერთხელ სკვერ­ში სა­ქა­ნე­ლა­ზე მყავ­და დას­მუ­ლი და ვი­ღაც გო­გოს თვა­ლი გა­ვა­ყო­ლე, რომ მოვ­ბრუნ­დი, ბავ­შვი სა­ქა­ნე­ლი­დან გად­მო­ვარ­დნი­ლი­ყო.

სოსო:

- რას ამ­ბობ, ეს ამ­ბა­ვი არ ვი­ცო­დი...

ზურა:

- სა­ქა­ნე­ლი­დან გად­მო­ვაგ­დე-მეთ­ქი, ამას ხომ არ გე­ტყო­დით (იცი­ნის). მე და დიტო კი სულ ვჩხუ­ბობ­დით. სულ ორომ­ტრი­ა­ლი გვქონ­და. სო­სოს­თან არ მი­ჩხუ­ბია, რად­გა­ნაც ჩვენ შო­რის ასა­კობ­რი­ვი სხვა­ო­ბა იყო. სოსო კა­რა­ტეს ვარ­ჯი­შობ­და და მახ­სოვს, ერთხელ ვუ­თხა­რი, - ვერ და­გარ­ტყამ-მეთ­ქი? - ვერა, - მი­თხრა. მეც მარ­ჯვე­ნა ხე­ლით მო­სა­ტყუ­ე­ბე­ლი ილე­თი ჩა­ვუ­ტა­რე და მარ­ცხე­ნა ხე­ლით გა­მე­ტე­ბით და­ვარ­ტყი. ისე მაგ­რად მოხ­ვდა, რომ მა­გის გამო დამ­ტუქ­სა.

- სწავ­ლა რო­მელს უფრო გიყ­ვარ­დათ?

ზურა:

- დე­დას­გან ვიცი, რომ სო­სოს სკო­ლა­ში მხატ­ვრუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რა სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებ­ში ჩა­დე­ბუ­ლი მიჰ­ქონ­და და მერე კლას­ში კი­თხუ­ლობ­და, რაც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით გა­ვი­გე­თო... კი­თხვა ძა­ლი­ან უყ­ვარ­და. მი­სა­ღებ გა­მოც­და­ზე თა­ვი­სუ­ფა­ლი თემა და­წე­რა, რო­მელ­შიც 4-იანი და­უ­წე­რეს. იმ­დე­ნად მა­გა­რი თემა იყო, ეჭვი გა­უჩ­ნდათ, ამას აბი­ტუ­რი­ენ­ტი ვერ და­წერ­და, რო­მე­ლი­ღაც მეც­ნი­ე­რის ან მწერ­ლის ნა­აზ­რე­ვი­აო. სო­სოს ნა­ფიქ­რა­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რად არა­კე­თილ­სა­ი­მე­დოდ მო­ეჩ­ვე­ნათ. ჩვე­ნებ­მა ნი­შა­ნი გა­აპ­რო­ტეს­ტეს და შემ­დეგ მზე­ქა­ლა შა­ნი­ძემ 5-ია­ნის და­წე­რა გა­და­წყვი­ტა... სო­სოს ჩათ­ვლის წიგ­ნაკ­ში ლე­ვან სა­ნი­კი­ძის მიერ და­წე­რი­ლი 5-ია­ნის გას­წვრივ ასე­თი რამ მაქვს წა­კი­თხუ­ლი: "ასე­თი სი­ა­მოვ­ნე­ბით 5-იანი ჯერ არ და­მი­წე­რია".

სოსო:

- რაც შე­ე­ხე­ბა ზუ­რას, ჭკვი­ა­ნი ადა­მი­ა­ნია, ინ­ტუ­ი­ცი­ი­თა და პრაქ­ტი­კუ­ლი გო­ნე­ბით ყვე­ლას გვჯო­ბია!

- რო­გორც ცნო­ბი­ლია, ზუ­რას არც იუ­მორ­ში უჭირს...

ზურა:

- იუ­მო­რი არც ერთს არ გვაკ­ლია. მა­მა­ჩემ­საც კარ­გი იუ­მო­რის გრძნო­ბა ჰქონ­და. ისე, ხუმ­რო­ბა სუფ­რას­თან უფრო გა­მომ­დის, რო­გორც ჩანს, ამა­ში სას­მე­ლიც მეხ­მა­რე­ბა. გო­ნე­ბა მე­ტად მეხ­სნე­ბა ხოლ­მე (იღი­მის).

სოსო:

- მე კი, ბოლო ორი წე­ლი­წა­დია, აღარ ვსვამ... სა­ერ­თოდ, ფრთხი­ლად უნდა მო­ვე­პყრათ ალ­კოჰოლს. ჩვენ­მა წი­ნა­პარ­მა სასმლის მი­ღე­ბის ზომა იცო­და. მა­გა­ლი­თად, ბა­ბუ­ა­ჩე­მი თა­ნა­მე­ი­ნა­ხე­ებ­თან ერ­თად, სამ ჭიქა ღვი­ნოს რომ და­ლევ­და, გა­ლო­ბას იწყებ­და. ისიც იცოდ­ნენ, რა დროს უნდა და­ე­ლი­ათ. ჰოდა, ახლა სა­კუ­თარ თავ­ზე ექ­სპე­რი­მენტს ვა­ტა­რებ. გარ­კვე­უ­ლი მო­საზ­რე­ბე­ბის გამო ამო­ვი­ღე სას­მე­ლი მე­ნი­უ­დან და სრუ­ლი­ად სხვაგ­ვა­რი ხედ­ვე­ბი ჩა­მო­მი­ყა­ლიბ­და... ლიტ­რო­ბით ღვი­ნის სმა ადა­მი­ა­ნის ორ­გა­ნიზ­მში გე­ნე­ტი­კურ დო­ნე­ზე ცვლი­ლე­ბებ­საც იწ­ვევს. მძი­მე შე­დე­გებს იძ­ლე­ვა...

ზურა:

- თე­ო­რი­უ­ლად გე­თან­ხმე­ბი (ძმას მი­უბ­რუნ­და. - ავტ.), პრაქ­ტი­კუ­ლად კი, რა გი­თხრა?.. გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი სას­მი­სე­ბის მომ­ხრე კი ვარ, ოღონდ, ის სამ­ლიტ­რი­ა­ნი ჭურ­ჭე­ლი არ უნდა იყოს... ქორ­წი­ლებ­ში, რო­გორც თა­მა­დას, ხში­რად მი­წევს გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი სას­მი­სე­ბით და­ლე­ვა, მაგ­რამ ვცდი­ლობ, სა­ა­მი­სოდ მაქ­სი­მუმ ორ­ჭი­ქი­ა­ნი ჭურ­ჭე­ლი შე­ვარ­ჩიო...

სოსო:

- უნდა შე­ვიგ­ნოთ, რომ ბევ­რის და­ლე­ვა ვაჟ­კა­ცო­ბის, სამ­შობ­ლოს სიყ­ვა­რუ­ლის, გამ­ძლე­ო­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი არ არის. მი­ღე­ბუ­ლი ალ­კოჰო­ლის რა­ო­დე­ნო­ბა და სუფ­რის კულ­ტუ­რა გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ცნე­ბე­ბია...

ზურა:

- ახლა ჩემი მიწ­ვე­ვა ამა თუ იმ კონ­ცერტსა თუ წვე­უ­ლე­ბა­ზე არა­ვის აღარ ეში­ნია. მად­ლო­ბა მინ­და, გა­და­ვუ­ხა­დო იმ ადა­მი­ა­ნებს, ვი­საც იმ პე­რი­ოდ­ში, როცა ჩვე­ნი ჯგუ­ფი ("ფორ­ტე") აკ­რძა­ლუ­ლი იყო, გამ­ბე­და­ო­ბა ჰყოფ­ნი­და და მომ­ღერ­ლად თუ წამ­ყვა­ნად მა­ინც მიწ­ვევ­და. ისე, ბევ­რი და­ნიშ­ნუ­ლი კონ­ცერ­ტი და სა­ღა­მო გა­უქ­მე­ბუ­ლა იმ მი­ზე­ზით, რომ სი­ა­ში მა­ვანს მე ვუ­ნა­ხავ­ვარ...

სოსო:

- ან­სამ­ბლი "ფორ­ტე" ჩემს თვალ­წინ ჩა­მო­ყა­ლიბ­და. მისი წევ­რე­ბის სა­ო­ცა­რი მე­გობ­რო­ბა, ერ­თსუ­ლოვ­ნე­ბა და­სა­ფა­სე­ბე­ლია. ხოლო ის 9 წელი, როცა ჯგუფს კონ­ცერ­ტებ­ზე არ იწ­ვევ­დნენ, მათი ურ­თი­ერ­თო­ბის გა­მოც­და იყო, რა­საც ღირ­სე­უ­ლად გა­უძ­ლეს. იყო მცდე­ლო­ბა, რომ ისი­ნი გა­ეხ­ლი­ჩათ, მაგ­რამ ამ ადა­მი­ა­ნებ­მა წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლი გმი­რო­ბის ტოლ­ფა­სი საქ­ცი­ე­ლი გა­მო­ავ­ლი­ნეს. ერ­თსუ­ლოვ­ნე­ბის, ერ­თად ყოფ­ნის მა­გა­ლი­თი აჩ­ვე­ნეს. "ფორ­ტეს" გო­გო­ე­ბი ჩემი სა­კუ­თა­რი და­სა­ვით მიყ­ვარს.

ზურა:

- ერთხე­ლაც, რო­დე­საც სე­რი­ო­ზუ­ლი კრი­ზი­სი გვქონ­და, შე­ვიკ­რი­ბეთ და გო­გო­ებს ვუ­თხა­რი, - მე წა­ვალ ან­სამ­ბლი­დან, ხომ ხე­დავთ, თქვენც გა­სა­ქა­ნი აღარ გაქვთ-მეთ­ქი. სა­ში­ნელ დღე­ში ჩა­მაგ­დეს, - ეგ რამ გათ­ქმე­ვი­ნაო? ბევრ მა­მა­კაცს შე­შურ­დე­ბა იმ ვაჟ­კა­ცო­ბის და იმ ღირ­სე­უ­ლი საქ­ცი­ე­ლის, რაც მათ გა­მო­ავ­ლი­ნეს...

- თქვენ­მა ოჯახ­მა ზუ­რას სა­ხით სე­რი­ო­ზუ­ლი მუ­სი­კო­სი მის­ცა ესტრა­დას... მუ­სი­კა ოჯა­ხის და­ნარ­ჩენ წევ­რებ­საც გიყ­ვართ?

სოსო:

- კი, ყვე­ლა მღე­რის... ზუ­რამ ზო­გი­ერ­თე­ბი დაგ­ვა­კომ­პლექ­სა, თო­რემ ჩვენც შეგ­ვიძ­ლია რა­ღაც (იცი­ნის)...

ზურა:

- ჩემი უფ­რო­სი ძმა - დათო კლარ­ნეტ­ზე უკ­რავ­და და ამ საქ­მით სე­რი­ო­ზუ­ლად იყო და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი, პი­ო­ნერ­თა სა­სახ­ლის ან­სამ­ბლის წევ­რიც გახ­ლდათ. სოსო ცეკ­ვა­ზეც და­დი­ო­და და ვი­ო­ლი­ნო­ზეც, ჩემი და პი­ა­ნი­ნო­ზე დაკ­ვრას ეუფ­ლე­ბო­და.

სოსო:

- დე­ი­და­ჩემ­მა რა­ტომ­ღაც აი­ჩე­მა, სოსო ვი­ო­ლი­ნოს­თვის არის გა­ჩე­ნი­ლიო (იცი­ნის), მაგ­რამ იმ დროს ვი­ო­ლი­ნო­ზე ვინც და­დი­ო­და, მას ქუ­ჩა­ში ცოტა სხვა­ნა­ი­რად უყუ­რებ­დნენ. ამი­ტომ ეს საქ­მი­ა­ნო­ბა ჩემ­თვის ცოტა უხერ­ხუ­ლი იყო. მოკ­ლედ, ჩე­მებ­მა ეს არ გა­ით­ვა­ლის­წი­ნეს და მა­ინც მი­მიყ­ვა­ნეს. მა­შინ ბავ­შვი ვი­ყა­ვი და არ­გუ­მენ­ტი­რე­ბუ­ლად ვე­რა­ფერს ვა­სა­ბუ­თებ­დი, თუმ­ცა "სკრი­პ­კით" ყო­ველ გავ­ლა-გა­მოვ­ლა­ზე გული მის­კდე­ბო­და... ისე თვი­თონ დაკ­ვრის პრო­ცე­სი კი გარ­კვე­ულ სი­ა­მოვ­ნე­ბას მა­ნი­ჭებ­და, მაგ­რამ მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, ვი­ო­ლი­ნოს­გან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბას მა­ინც ვცდი­ლობ­დი და ის ხან ტრო­ლე­ი­ბუს­ში დავ­ტო­ვე, ხან აბა­ზა­ნა­ში ჩა­მი­ვარ­და, ხან ტაქ­სის გა­ვა­ტა­ნე...

ზურა:

- სო­სოს რომ ეგო­ნა, "სკრი­პ­კა" დავ­კარ­გე და აღარც მი­ყი­დი­ა­ნო, იმ ტრო­ლე­ი­ბუ­სის მძღოლ­მა, რო­მელ­შიც სო­სომ ვი­ო­ლი­ნო და­ტო­ვა, სახ­ლში არ მოგ­ვი­ტა­ნა? კი­თხვა-კი­თხვით მოგ­ვაგ­ნო, რი­თაც გა­ა­ხა­რა დე­და­ჩე­მის გული (იცი­ნი­ან).

სოსო:

- სა­მა­გი­ე­როდ, მა­შინ გა­ვი­გე პირ­ვე­ლად, სად მქონ­და გული, ისე შევ­წუხ­დი... მოკ­ლედ, არ გა­მო­ვი­და ჩემ­გან პა­გა­ნი­ნი 2... ზუ­რამ კი გვა­სა­ხე­ლა... ახლა ჩვე­ნი ძმა, დი­მიტ­რი უნდა წარ­ვად­გი­ნოთ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წი­ნა­შე. შე­სა­ნიშ­ნა­ვი თე­ო­ლო­გია. ძა­ლი­ან გა­ნათ­ლე­ბუ­ლი და სე­რი­ო­ზუ­ლი ადა­მი­ა­ნია. სა­ბერ­ძნეთ­ში სწავ­ლობ­და, ხა­რის­ხიც და­იც­ვა. ბერ­ძნულ ენას შე­სა­ნიშ­ნა­ვად ფლობს და ამას­თან, რამ­დე­ნი­მე უცხო ენა­საც. მე, ზურა და დი­მიტ­რი ათო­ნის მთა­ზე ერ­თად ვი­ყა­ვით... ვა­ტო­პედ­ში ბერ­ძენ­მა ბე­რებ­მა რომ ნა­ხეს, მის მი­მართ სა­ო­ცა­რი სით­ბო გა­მო­ხა­ტეს. ყვე­ლა იც­ნობ­და... დი­ტომ იქ თა­ვი­სი მე­გო­ბა­რი ჩა­იყ­ვა­ნა, რო­მე­ლიც შემ­დგომ ბე­რად აღიკ­ვე­ცა და ახ­ლაც იქ მოღ­ვა­წე­ობს. დიტო სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ო­ბი­თაც არის გა­ტა­ცე­ბუ­ლი...

- მი­წას­თან მუ­შა­ო­ბა თქვენც გიყ­ვართ?

ზურა:

- მამა გვას­წავ­ლი­და ამას და თან, გვა­ძა­ლებ­და. შრო­მის და­ფა­სე­ბა გვას­წავ­ლა. ვა­ზის გა­დაწ­ვე­ნის თა­ვი­სი მე­თო­დი ჰქონ­და და ამა­ზე გვა­მუ­შა­ვებ­და. რქის 3 ცალს რომ გა­და­ვაწ­ვენ­დით, 25 კა­პიკს გვაძ­ლევ­და...

- დედ­მა­მიშ­ვი­ლებს შო­რის და­სა­ო­ჯა­ხე­ბე­ლი რო­მე­ლია?

სოსო:

- მხო­ლოდ ნი­კუ­შაა და­სა­ო­ჯა­ხე­ბე­ლი. და­თოს ორი შვი­ლი ჰყავს, მე - სამი, ხა­თუ­ნას - ორი, ზუ­რას - ოთხი, გო­ჩას - ორი, დი­მიტ­რის - სამი.

- სოსო, დედ­მა­მიშ­ვი­ლებ­ში ბა­ბუა მხო­ლოდ თქვენ ხართ, არა?

- კი, ჩემი უფ­რო­სი ქა­ლიშ­ვი­ლი - თეა 26 წლის არის, რო­მელ­საც არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი პა­ტა­რა ნუცა ჰყავს. ასე რომ, დღეს ნუ­ცას ბა­ბუა გახ­ლა­ვართ (იღი­მის)...

ლალი ფა­ცია

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)