ყველაზე ნაზი, სექსუალური, მშვენიერი - ასეთი ეპითეტებით ამკობს ჩვენი რესპონდენტი არსებას, რომელიც ადამიანთა მოდგმას უძველესი დროიდან შიშის ზარს სცემდა - გველს. თუმცა, ალბათ, არ გაგიკვირდებათ, როცა შეიტყობთ, რომ ის თბილისის ზოოპარკის ეგზოტარიუმის კურატორი გურამ წიკლაურია - კაცი, რომელიც თავის თავს "გველების უფროსსაც" უწოდებს.
- ბატონო გურამ, მას შემდეგ, რაც "ნაციონალური მოძრაობის" ოფისში გველი შეძვრა, მოსახლეობა შიშმა მოიცვა - ხომ არ მომრავლდებიან წელს გველები, მით უმეტეს, თუ ზაფხული ცხელი იქნება?
- ზაფხული ცხელი იქნება თუ არა, ეს მაინცდამაინც ვერაფერს შეცვლის. 30-35 წლის განმავლობაში ვაკვირდები ამას და დიდად არაფერი იცვლება. არა მგონია, ამ მხრივ წელს სერიოზული ცვლილება იყოს. ზაფხული ცხელიც რომ იყოს, გველს სიცხე სულაც არ უყვარს და დღისით არც გამოჩნდება, ის სიცხეში ნაკლებად აქტიურია, აქტიურდება საღამოს, ღამის საათებში და დილით ადრე. ყოველ წელს ლაპარაკობენ, რომ გველები მომრავლდნენ, რომ შემაშფოთებელი მდგომარეობაა, მაგრამ ყოველთვის ერთი და იგივე სურათი გვაქვს.
- და როგორია ეს სურათი?
- თბილისის გარშემო 8-10 სახეობის გველი ბინადრობს. ისინი ყოველთვის იყვნენ აქ და მომავალშიც იქნებიან. როგორც წესი, შხამიანი გველი თბილისში არ გვხვდება. ორთაჭალის მხარეს შეიძლება შეგხვდეთ გიურზა, დანარჩენ რაიონებში კი შხამიანი გველები არ ბინადრობენ. თბილისის გარშემო მობინადრე გველების 95 პროცენტი უწყინარია.
- მაგრამ ადამიანებს უწყინარი გველისაც ეშინიათ...
- ჩემთვის სრულიად გაუგებარია ეს გრძნობა, არ მესმის, რატომ უნდა ეშინოდეთ ადამიანებს გველის? დამიჯერეთ - ეს არ არის ბუნებრივი შიში. პატარა ბავშვს გველის არ ეშინია, ვიდრე მშობლები არ ჩაუნერგავენ, რომ გველი რაღაც საშინელი არსებაა.
- როგორ, შხამიანი გველისაც არ უნდა გვეშინოდეს?
- ეს არის ყველაზე უარესი შემთხვევა, მაგრამ თუ ადამიანს შხამიანმა გველმა უკბინა, მაინც გვაქვს რამდენიმე საათი, რომ დროულად მივიყვანოთ საავადმყოფოში, სადაც გაუკეთებენ საჭირო შრატებსა და პრეპარატებს და ისიც ჩვეულებრივად გააგრძელებს ცხოვრებას.
- როგორ უნდა მოიქცეს ის, ვისაც შხამიანმა გველმა უკბინა?
- საერთოდ, ნაკბენთა 90 პროცენტი კიდურებზე მოდის. ასეთ დროს ადამიანმა რაც შეიძლება ნაკლებად უნდა იმოძრაოს და ჩქარა უნდა მივიდეს ექიმთან. ზღაპრები, რომ გიურზას ნაკბენი ადამიანს 5 წუთში ან 15 წუთში კლავს, სიმართლეს არ შეესაბამება. ზოგიერთი ამ დროს ცდილობს, დაკბენილს კიდური გადაუხვიოს, რაც პირიქით, ცუდია პაციენტის ჯანმრთელობისათვის.
- გველებს პოულობენ თბილისის ცენტრალურ ქუჩებში, სადაც ხალხი მოძრაობს და იქ წესით, გველი არ უნდა გამოჩნდეს...
- დედაქალაქში ზაფხულის სეზონზე რამდენიმე ასეული შემთხვევა ხდება - გველებს პოულობენ პარკებშიც, ეზოებშიც და ბინებშიც, ზოგჯერ მეშვიდე და მერვე სართულებზეც კი. ეს ყოველთვის ასე იყო და მომავალშიც ასე იქნება. ადგილი, სადაც თბილისი აშენდა და ჩვენ ვცხოვრობთ, მარტო ჩვენი არ არის. აქ ჩვენამდე ბევრად უფრო ადრე ბინადრობდნენ გველები, არაერთი სახეობა, ჩვენ ჩავერიეთ მათ ცხოვრებაში ცუდად და არა პირიქით. სწორედ ჩვენ, ადამიანებმა შევუშალეთ მათ ხელი.
- კურიოზული შემთხვევები თუ გახსოვთ?
- კურიოზების მეტი რა ხდება! ხუთი წლის წინ, დიდ დიღომში, თანამედროვე კორპუსში, ევრორემონტიან ბინაში, საკუჭნაოში აღმოაჩინეს მეტრნახევრიანი გველი, მართალია, შხამიანი არ იყო, მაგრამ მთელი ოჯახი გვარიანად დააფრთხო. ეს კურიოზია აბა რა არის? მერე რომ დავფიქრდით და გამოვიძიეთ, თურმე დიასახლისს შინ პროდუქტი მიუტანია ჩანთებით, გზად გაზონზე დაუდგამს ეს ჩანთები და ეტყობა, გველიც მაშინ ჩაძვრა. სამიოდე წლის წინ, აქვე, თბილისში ერთ ოჯახში ნახეს გველი და ოჯახის უფროსი, 35 წლის მამაკაცი ისე დაიბნა, რომ ოთახიდან გამოვარდა და ცოლ-შვილი გველთან ერთად ჩაკეტა. აი, ასეთ აბსურდამდე შეიძლება მიიყვანოს კაცი გველის შიშმა. ადამიანებს ნებისმიერი გველი შხამიანი ჰგონიათ, ეშინიათ და ამ შიშს მოჰყვება კურიოზებიც. ისე კი, ყველაზე ხშირად გველებს პარკებთან ახლომდებარე ქუჩებსა და გარეუბნებში პოულობენ, კერძოდ - ნუცუბიძის პლატოზე, ნაძალადევის რაიონის ზედა ნაწილში, ვარკეთილში, ვაზისუბანში, თუმცა ცენტრშიც არაერთხელ გვიპოვია - ფალიაშვილზე, ბარნოვზე, პეკინზე - აქ არანაირი კანონზომიერება არ არის, უბრალოდ, გარეუბნებში ეს შემთხვევები მეტია. ზაფხულობით გველებს პოულობენ რუსთავში, სადაც, სამწუხაროდ, ბინადრობს გიურზა, რომლის ნაკბენიც საშიშია სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის.
- საინტერესოა, თავდაპირველად როგორ დაინტერესდით გველებით?
- მეც არ ვიცი, როგორ და რატომ დავინტერესდი, ძალიან ძნელია ამაზე პასუხის გაცემა. ეს იგივეა, ვთქვა, რატომ მომწონს შავგვრემანი ქალები უფრო მეტად, ვიდრე ქერები - ვერ გეტყვით. პროფესიით ფიზიკოსი ვარ, მაგრამ ბავშვობიდანვე მაინტერესებდა გველები და კიდეც გადავედი ამ სფეროში. ჩემი საქმე ძალიან მიყვარს. გველი საოცრად საინტერესო არსებაა და ასევე საინტერესო ცხოვრებას ეწევა. უამრავი საინტერესო რამ ხდება მის ცხოვრებაშიც, მის ქცევაში, ორიოდე სიტყვით ამაზე პასუხის გაცემა ძალიან ძნელია.
- საინტერესოა, როგორ იცვლის გველი კანს? ალბათ ეს ძალიან მძიმე სანახავი იქნება?
- ზოგიერთს ჰგონია, რომ ამ დროს ის მთლიან ტყავს იცვლის, მაგრამ ასე არ არის: ეპითელიუმის უჯრედები ზრდის პროცესში კვდება და რადგან გველი მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იზრდება, ამიტომ პერიოდულად კანს იცვლის. სულაც არ არის ეს მძიმე და საშინელი სანახავი, პირიქით, საოცრად ლამაზია. ასევე ლამაზი სანახავია მათი შეჯვარებაც - ძალიან ლამაზი და თან, სექსუალურიც.
ხათუნა ჩიგოგიძე
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)