რატომ თქვა უარი არქიტექტორმა ოლიმპიური სოფლის დაპროექტებაზე

ვაზისუბნის დასახლებაში, თბილისის ზღვის სიახლოვეს, ოლიმპიური სოფელი შენდება. ეს ადგილი 2015 წლის ევროპის ახალგაზრდული ოლიმპიური ფესტივალისათვის შეირჩა. ჩინურმა კომპანია "ჰუალინგ ინტერნეშენალმა" 57 ათასი კვადრატული მეტრის ფართობზე პროექტის განხორციელება უკვე დაიწყო. ამჟამად ადგილზე სამშენებლო ტექნიკა და ჩინელი მუშახელი მუშაობს. როგორც ამბობენ, ამ პროექტში ბევრი დეტალია გასაიდუმლოებული და გრანდიოზულ მშენებლობას უფრო შორსმიმავალი მიზნები აქვს, ვიდრე ოლიმპიადის მასპინძლობაა. ოპოზიციის ზოგიერთი ლიდერი დასახლების ჩინურ ქალაქად ქცევის საფრთხეებზე ლაპარაკობს, რაც ჩინურმა კორპორაციამ თავის დროზე ასე განმარტა: "ყველაფერი მოგებაზეა გათვლილი, სახელმწიფოსთან დადებული ხელშეკრულების მიხედვით, კერძო ინვესტორი იღებს ვალდებულებას, 2015 წლის ახალგაზრდული ოლიმპიური თამაშებისათვის დაასრულოს მშენებლობა, გადასცეს სახელმწიფოს სამი თვის ვადით, ოლიმპიადის დასრულების შემდეგ კი აქ ყველაფერი ღია წესით გაიყიდება".

ყველაფერი მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2012 წლის 14 თებერვალს გიგი უგულავამ გამოსცა ბრძანება, რომელიც შესაბამისი დოკუმენტაციის წარდგენის გარეშე მშენებლობების განხორციელების ბრძანებას იძლევა. სწორედ ამ ბრძანებით ისარგებლა ჩინურმა კორპორაციამ. ოპონენტების თქმით, ამ ბრძანების უკან გიგი უგულავას ბიზნესინტერესები იკვეთება. ისიც ცნობილია, რომ თბილისის საკრებულოს 2012 წლის ივლისის გადაწყვეტილებით, საკრებულო ჩინურ კომპანიას 5 წლის განმავლობაში ყოველგვარი გადასახადისგან ათავისუფლებს. რა შეთანხმება დაიდო რეალურად მაშინდელ მთავრობასა და ინვესტორს შორის და იყო თუ არა რაიმე სახის სიტყვიერი შეთანხმებაც, ეს საკითხი აქამდე გაურკვეველია.

ახალგაზრდა არქიტექტორმა შოთა დემეტრაშვილმა თავის დროზე პრინციპულად თქვა უარი ოლიმპიური სოფლის პროექტირებაში მონაწილეობაზე. რამ განაპირობა მისი უარი და რა საფრთხეების შემცველია აღნიშნული 100 000-კაციანი დასახლების მშენებლობა თბილისის ზღვის სიახლოვეს, ამის შესახებ ინტერვიუდან შეიტყობთ.

- როდესაც ურბანული ჯგუფი იქმნებოდა, მთხოვეს, ამ პროექტში ჩავრთულიყავი. გავეცანი მას და მონაწილეობაზე უარი ვთქვი. ჩემთვის ეს პრინციპულად მიუღებელი იყო, ვინაიდან უცბად აღმოჩნდა, რომ არსებობს ძალიან დიდი პროექტი, რომლის შესახებაც არავინ არაფერი იცოდა. მიზანშეწონილად არ მიმაჩნია ასე პირდაპირ პროექტირება და შენება, მით უმეტეს, ამხელა მშენებლობის. ურბანულ დაგეგმარებაში არსებობს იერარქია, რომელშიც პროექტირებამ რაღაც ეტაპები უნდა გაიაროს. უპირველესად, უნდა დაისვას კითხვა, გვჭირდება კი ამხელა დასახლება თბილისის ზღვის მიმდებარე ტერიტორიაზე?

მხოლოდ ის ვიცი, რომ ინვესტორები ჩინელები არიან. ეს ადგილი ოლიმპიური სოფლისთვის ეფექტური ადგილმდებარეობის გამო შეირჩა. აღნიშნულ სოფელში 100 000 კაცზე მეტი ადამიანის დასახლებაა გათვალის­წინებული. საკითხი ასე უნდა დაისვას - არ­ის თუ არა საჭირო ამხელა დასახლება და ვისთვის კეთდება ეს? საინტერესოა, არის თუ არა პროექტი შეთანხმებული მერიაში, ეს თუ ასე არაა, გამოდის, უკანონო მშენებლობა­სთან გვაქვს საქმე. ისიც გასარკვევია, რა პირობებია ჩადებული ხელშეკრულებაში, რომე­ლიც არნახულ შეღავათებს აძლევს ინვესტო­რს. ჩვენთან უკვე პრაქტიკაა ასეთი, რომ ვიღაც გასცემს დავალებას ისე, რომ არაა შეთანხმებული შესაბამის უწყებასთან. თუ ეს პროექტი კანონიერია, უნდა იყოს საჯარო, პროფესიულ წრეებში განხილული და დაისვ­ას საკითხი - რა კეთდება, რისთვისაა ეს საჭირო, რატომ უნდა აშენდეს, რა თანხები უნდა დაიხარჯოს და ვინ მიიღებს მოგებას... თბილისი არაა ის ქალაქი, ასე უზარმაზარი, 100 000-კაციანი დასახლება რომ სჭირდებოდეს.­

- რა საფრთხეების შემცველია თბილ­ისის ზღვის მიდამოებში ახალი ქალაქის მშენებლობა და რა უარყოფითი ზეგავლენის მოხდენა შეუძლია დედაქალაქზე?

- 100.000-კაციანი დასახლება საფრთხის შემცველია ტრანსპორტის, ეკონომიკის, ეკოლოგიის და ბევრი სხვა მიმართულებით. თბილისის ზღვა რეკრეაციის ზონაა, იქ წყალსაცავია და მის სიახლოვეს დასახლება და ცხოვრება დაუშვებელია. პირველ რიგში, ეს საკითხია დასასმელი. ტრანსპორტს რაც ეხება, როცა ამხელა დასახლება გაჩნდება, საკითხავია, არსებული ქსელი თუ გაუძლებს დატვირთვას. ბევრი ასპექტია ეკოლოგიური, სოციალური, ეკონომიკური და ბინათმშენებლობის საკითხებიდან, რაც გაურკვეველია. ასე პირდაპირ ეს მშენებლობა და პროექტირება შეცდომა და დანაშაულია.

ნა­ნა ფიცხ­ე­ლა­უ­რი

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)