გურამ შარაძის ქალიშვილმა პოლიტდევნილის სტატუსზე უარი თქვა

20 მაისს თბილისში, ვერის სასაფლაოზე მეცნიერისა და საზოგადო მოღვაწის, გურამ შარაძის საფლავთან ბევრმა ადამიანმა მოიყარა თავი. პროფესორის ხსოვნას პატივი მიაგეს და მოძღვარმა მისი სულის მოსახსენიებელი პანაშვიდიც გადაიხადა. იქვე იყო ბატონი გურამის ქვრივი, ქალბატონი სვეტლანა გახარია, რომელიც სამი უსაყვარლესი ადამიანის, მეუღლისა და ორი ვაჟიშვილის - ლაშასა და გიორგის საფლავებთან თვალცრემლიანი იჯდა.

შეგახსენებთ: შარაძეების ოჯახს პირველი დიდი ტრაგედია 15 წლის წინ დაატყდა თავს. მაშინ, მათივე ბინაში, უფროსი ვაჟის, ექიმ ლაშა შარაძის ცხედარი იპოვეს. მართალია, ძალოვანებმა მაშინ მომხდარი თვითმკვლელობად შეაფასეს, მაგრამ დღემდე ამ საქმის ირგვლივ ბევრი კითხვა პასუხგაუცემელია. ოჯახი დარწმუნებულია, რომ ლაშა შარაძე მოკლეს. 6 წლის წინ კი ახალი ტრაგედია მოხდა - 2007 წლის 20 მაისს დედაქალაქის ცენტრში, მელიქიშვილის გამზირზე, ბიბლიოთეკიდან სახლისკენ მიმავალ პროფესორს ვერაგულად ესროლეს, რის შედეგადაც ის ადგილზევე დაიღუპა. შემზარავი კადრები მთელმა საქართველომ იხილა.

ეს დანაშაული ძალოვანებმა მაშინვე გახსნილად გამოაცხადეს, მკვლელობაში ბრალი გიორგი ბარათელს წაუყენეს და სასჯელიც გამოუტანეს, მაგრამ დღემდე საზოგადოების დიდი ნაწილი დარწმუნებულია, რომ ეს პოლიტიკური მკვლელობა იყო. უფრო მეტი კითხვა ამ საქმის ირგვლივ არჩევნების შემდეგ გაჩნდა. გიორგი ბარათელი ირწმუნება, რომ მას გურამ შარაძე არ მოუკლავს და სამართალდამცველებმა აიძულეს, ეს უმძიმესი დანაშაული საკუთარ თავზე აეღო.

სამწუხაროდ, ამით არ დასრულებულა შარაძეების ოჯახის ტრაგედია. მამის სიკვდილმა უდიდესი დარტყმა მიაყენა მის უმცროს ვაჟს, გიორგის. ის ოთახში ჩაიკეტა და ორი წლის განმავლობაში არავის დაჰკონტაქტებია. ორი წლის თავზე, საშინელ დეპრესიაში მყოფი, გარდაიცვალა. თურმე სიკვდილამდე დედას მხოლოდ ერთ ფრაზას ეუბნებოდა: დედა, გიორგი ბარათელი ამის გამკეთებელი არ არისო!..

პროფესორის ქალიშვილი, რუსუდან შარაძე მკვლელობის საქმის გახსნასა და რეალური დამნაშავეების გამოვლენას ითხოვს. ძველი ხელისუფლების დროს მას შვეიცარიამ პოლიტიკური თავშესაფარი მისცა და რუსუდანი, მეუღლესა და ქალიშვილთან ერთად, საცხოვრებლად ამ ქვეყანაში გადავიდა. არჩევნების შემდეგ საქართველოში უკვე მეოთხედ ჩამოვიდა. ამბობს, რომ მას დევნილის სტატუსი ახლა აღარ სჭირდება.

20 მაისს დილით რუსუდან შარაძე ქართული ემიგრაციის მუზეუმში მივიდა და მამის პირადი არქივიდან, გიორგი (ჯორჯ) პაპაშვილის ხელნაწერები და სხვა მასალები გადასცა. საღამოს 8 საათზე კი, ოჯახის წევრებთან ერთად, ბევრი ადამიანი შეიკრიბა იმ ადგილას, სადაც 6 წლის წინ საზარელი მკვლელობა მოხდა და მდუმარე აქციით, კიდევ ერთხელ პატივი მიაგეს გურამ შარაძის ხსოვნას. აკადემიკოსის ქალიშვილი ემიგრაციის მუზეუმისთვის მისი დამაარსებლის, გურამ შარაძის სახელის მინიჭებას ითხოვს.

რუსუდან შარაძე:

- გიორგი პაპაშვილი ქართველი-ამერიკელი მწერალი და მოქანდაკე გახლდათ, რომელიც ძალიან დაფასებული და ცნობილია ამერიკაში. სამწუხაროდ, საქართველოში ნაკლებად არის დაფასებული. მისი მასალები მამას პირად არქივში ინახებოდა და ემიგრაციის მუზეუმს გადავეცი. ძალიან მინდა, ემიგრაციის მუზეუმს მიენიჭოს მისი დამაარსებლის - გურამ შარაძის სახელი. გურამ შარაძის საზოგადოების სახელით, ამ საკითხის გადაწყვეტის მოთხოვნით, წერილობით მივმართე განათლების მინისტრს, გიორგი მარგველაშვილსა და კულტურის მინისტრს, გურამ ოდიშარიას... მამაჩემის მკვლელობის საქმის ირგვლივ კი ბევრი ახალი გარემოებაა. ველოდები მნიშვნელოვანი დეტალების გამოვლენას.

- ხომ არ შეხვდით ძალოვანი უწყებების მაღალჩინოსნებს?

- როცა ხელისუფლება შეიცვალა, მაშინვე ჩამოვედი საქართველოში. მთავარი პროკურორის მოადგილეს, ლაშა ნაცვლიშვილს შევხვდი, ასევე - დღევანდელ ქალაქის პროკურორს, მაია მწარიაშვილს. ძალიან დაიმედებული ვიყავი და ვარ, მიუხედავად იმისა, რომ ოფიციალურად ამ საქმეზე გამოძიება არ დაწყებულა. ბატონი არჩილ კბილაშვილი აცხადებს, რომ არსებული კანონმდებლობით, ვერ ხერხდება მამაჩემის მკვლელობის საქმის გამოძიების დაწყება და მეც, როგორც ათასობით ადამიანი, ველოდები იმ კომისიის შექმნას, რომელიც გამოიძიებს ამ კატეგორიის საქმეებს. მინდა, ყველაფერს თავისი სახელი დაერქვას, კანონის და სამართლის გზით ამ ხალხს ეწოდოს ის, რაც მათ ჰქვიათ. მინდა, დათა ახალაია გამოვიდეს და თქვას, თუ ვინ შეუკვეთა მამაჩემის მკვლელობა.

- დათა ახალაიას ბრალეულობაში დარწმუნებული ხართ?

- თქვენ გქონდათ ამაზე სტატია დაწერილი. ირაკლი ოქრუაშვილის მძღოლის, ჩიხრაძის ჩვენებას ვგულისხმობ. მისთვის დათა ახალაიას პირდაპირ უთქვამს, - ხომ იცი, ვინცა ვარ და რისი გამკეთებელიც ვარ; ახლა არ დამიწყო აქ ზღაპრების მოყოლა, ყველაფერი მითხარი, თორემ, როგორც დავგეგმე და მოვკალი გურამ შარაძე, ისე გაგასაღებ შენცო... ოქრუაშვილთან არასოდეს არავითარი ურთიერთობა არ მქონია და არც მისი მძღოლის ვინაობა ვიცოდი, მას ოფიციალური ჩვენება აქვს მიცემული. ნამდვილად მჯერა ჩიხრაძის მონათხრობის. საკმარისზე მეტი მასალაა იმისთვის, რომ საქმის გამოძიება თავიდან დაიწყონ. 19 მაისს სპორტის სასახლეში მეც ვიყავი, სადაც ათასობით ადამიანმა სააკაშვილის რეჟიმის გასამართლება მოითხოვა. ხალხი საშინლად ნაწამებია და ისინი გამოძიებას ითხოვენ, სხვანაირად წარმოუდგენელია მოხდეს. დარწმუნებული ვარ, ეს დღე დადგება.

- შვეიცარიაში პოლიტიკური დევნილის სტატუსი ისევ გაქვთ?

- იქ თავშესაფრის სტატუსით აღარ ვიქნები. არჩევნების შემდეგ უკვე მეოთხედ ჩამოვედი საქართველოში. შვეიცარიაში ცხოვრების, მუშაობის უფლება მაქვს. იქ ვმუშაობ და ჯერჯერობით იქ ვრჩები.

თეა ხურცილავა

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)