"სექ­ტემ­ბრის თვე მშობ­ლე­ბის­თვის გახ­და ეკო­ნო­მი­კუ­რი კა­ტას­ტრო­ფის თვე. ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი მო­სახ­ლე­ო­ბის გა­ღა­ტა­კე­ბის პო­ლი­ტი­კა სა­ქარ­თვე­ლო­ში დამ­თავ­რდა", - გი­ორ­გი მარ­გვე­ლაშ­ვი­ლის გან­ცხა­დე­ბით, ახა­ლი მთავ­რო­ბის მიერ და­პი­რე­ბუ­ლი ცხოვ­რე­ბის "გა­ი­ა­ფე­ბის" ტალ­ღამ გა­ნათ­ლე­ბის სფე­რომ­დე მი­აღ­წია. ორი დღეა, გა­ნათ­ლე­ბი­სა და მეც­ნი­ე­რე­ბის მი­ნის­ტრი გა­მომ­ცემ­ლებს მე­დი­ა­სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბით უტევს და საყ­ვე­დუ­რობს. არ­ცთუ უსა­ფუძ­ვლოდ, 150 ლარი, რო­მე­ლიც, წე­ლი­წად­ში, სა­შუ­ა­ლოდ, ერთ მოს­წავ­ლეს წიგ­ნე­ბის შე­სა­ძე­ნად სჭირ­დე­ბო­და, ქარ­თუ­ლი ოჯა­ხე­ბის უდი­დეს ნა­წილს, მარ­თლაც მძი­მე ტვირ­თად აწ­ვე­ბო­და.

"ეს ხდე­ბო­და იმ ვი­თა­რე­ბა­ში, რო­დე­საც სა­არ­სე­ბო მი­ნი­მუ­მი 153 ლარი, ხოლო სა­შუ­ა­ლო შე­მო­სა­ვა­ლი 145 ლა­რია, თა­ნაც მშობ­ლებს არ­ჩე­ვა­ნი არ ჰქონ­დათ - მათ უარი უნდა ეთ­ქვათ შვი­ლის გა­ნათ­ლე­ბა­ზე ან ისეთ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში ყო­ფი­ლიყ­ვნენ, რო­გორც რუს­თა­ვის სკო­ლის მოს­წავ­ლე­ე­ბი – წიგ­ნე­ბის ქსე­რო­ას­ლე­ბით ესარ­გებ­ლათ," - გა­ნა­ცხა­და მარ­გვე­ლაშ­ვილ­მა. მი­ნის­ტრის მიერ შე­თა­ვა­ზე­ბუ­ლი გა­მო­სა­ვა­ლი მშობ­ლებს გა­უ­ხარ­დათ, თუმ­ცა, მე­ო­რე მხა­რემ - სა­გა­მომ­ცემ­ლო ბიზ­ნეს­მა, პო­პუ­ლის­ტურ გა­მოხ­ტო­მად შე­ა­ფა­სა და სა­გა­მომ­ცემ­ლო სფე­როს მო­სა­ლოდ­ნელ დაქ­ცე­ვა­სა და გა­ნად­გუ­რე­ბა­ზე ალა­პა­რაკ­და.

სას­კო­ლო სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის ბიზ­ნე­სი

გა­მომ­ცემ­ლო­ბე­ბი არ ეთან­ხმე­ბი­ან მი­ნის­ტრის შე­ნიშ­ვნას, რომ სას­კო­ლო სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის ბიზ­ნე­სი წე­ლი­წად­ში 80 მი­ლი­ო­ნამ­დე ლარს აღ­წევ­და. მათ სხვა მო­ნა­ცე­მე­ბი აქვთ.

"ეს თან­ხა არა­რე­ა­ლის­ტუ­რია. არ­სე­ბობს სტა­ტის­ტი­კა, რომ შარ­შან, 2012 წელს, სას­კო­ლო სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის სა­ცა­ლო გა­ყიდ­ვებ­მა და­ახ­ლო­ე­ბით 23 მი­ლი­ო­ნი ლარი შე­ად­გი­ნა. სო­ცი­ა­ლუ­რად და­უც­ვე­ლე­ბის­თვის კი, სა­ხელ­მწი­ფომ 8 მი­ლი­ო­ნი ლა­რის ღი­რე­ბუ­ლე­ბის წიგ­ნე­ბი შე­ის­ყი­და, მა­შა­სა­და­მე, და­ახ­ლო­ე­ბით 30 მი­ლი­ონ ლარ­ზეა სა­უ­ბა­რი," - აცხა­დებს გა­მომ­ცე­მე­ლი ბა­კურ სუ­ლა­კა­უ­რი.

გა­მომ­ცემ­ლო­ბა "ინ­ტე­ლექ­ტის" გათ­ვლე­ბით, მთლი­ა­ნი რე­ა­ლი­ზა­ცია 25-28 მი­ლი­ო­ნი ლა­რის ფარ­გლებ­ში მერ­ყე­ობ­და. სხვა გა­მომ­ცემ­ლე­ბი სა­ვა­რა­უ­დო მაჩ­ვე­ნებ­ლად 40 მი­ლი­ონ ლარს ასა­ხე­ლე­ბენ. ეს თან­ხა ბა­ზარ­ზე მოქ­მედ 16-18 კომ­პა­ნი­ა­ზე ნა­წილ­დე­ბო­და, თუმ­ცა, მისი და­ახ­ლო­ე­ბით 40% (რო­გორც თა­ვად ბიზ­ნეს­მე­ნე­ბი აცხა­დე­ბენ) ოთხ ძი­რი­თად გა­მომ­ცემ­ლო­ბას - "ინ­ტე­ლექტს" (18-20%), "მე­რი­დი­ანს", "სუ­ლა­კა­უ­რის გა­მომ­ცემ­ლო­ბა­სა" და "დი­ო­გე­ნეს" - შო­რის იყო­ფო­და. მი­ნის­ტრმა გა­ნა­ცხა­და, რომ 13 გა­მომ­ცემ­ლო­ბა სპე­ცი­ა­ლუ­რად მხო­ლოდ სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ო­ბის ბაზ­რის და­საკ­მა­ყო­ფი­ლებ­ლად იყო შექ­მნი­ლი, რაც "ხე­ლოვ­ნუ­რი სო­ცი­ა­ლიზ­მის" გა­მოვ­ლი­ნე­ბად შე­ა­ფა­სა, თუმ­ცა, თა­ვი­დან აი­ცი­ლა კო­მენ­ტა­რი იმ ფაქ­ტზე, რა­ზეც არა­ფორ­მა­ლუ­რად ხში­რად სა­უბ­რობ­დნენ: გა­ნათ­ლე­ბის სა­მინ­სიტ­როს­თან და­ახ­ლო­ე­ბუ­ლი პი­რე­ბი კონ­კურ­სში კონ­კრე­ტუ­ლი წიგ­ნე­ბის წარ­მა­ტე­ბას აქ­ტი­უ­რად ლო­ბი­რებ­დნენ.

გა­მომ­ცემ­ლე­ბის მო­გე­ბის მარ­ჟა

გა­მომ­ცემ­ლე­ბი უარ­ყო­ფენ, რომ მათ კო­ლო­სა­ლუ­რი თან­ხე­ბი რჩე­ბო­დათ. ჯერ კი­დევ ორი წლის წინ წიგ­ნე­ბის გა­ი­ა­ფე­ბის სურ­ვი­ლი ექს-მი­ნის­ტრ დი­მიტ­რი შაშ­კინ­საც გა­უჩ­ნდა. მან და­ი­ბა­რა ყვე­ლა გა­მომ­ცე­მე­ლი და სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს ფას­ზე ზედა ზღვა­რი - 10 ლარი და­უ­წე­სა. თან­ხა, სა­ვა­რა­უ­დოდ, თა­ვად ბიზ­ნეს­მე­ნე­ბის არ­გუ­მენ­ტე­ბით და­ან­გა­რიშ­და. ეს სქე­მა გა­მომ­ცემ­ლო­ბა "ინ­ტე­ლექ­ტის" ხელ­მძღვა­ნელ­მა, კახა კუ­და­ვამ გაგ­ვი­შიფ­რა:

"10 ლა­რი­დან 2 ლარი დის­ტრი­ბუ­ცი­ას მი­აქვს; ორი ლარი, ანუ 20%, ავ­ტორს რჩე­ბა (ხელ­ზე 1,60 ლარს იღებს, რად­გან 20%-ს სა­შე­მო­სავ­ლო გა­და­სა­ხა­დის სა­ხით იხ­დის); 3,5 -4 ლარი ბეჭდ­ვა­ში მი­დის; დარ­ჩე­ნილ თან­ხა­ში შე­დის მო­გე­ბა, გა­და­სახ­დე­ბი და მომ­სა­ხუ­რე პერ­სო­ნა­ლი - დამ­კა­ბა­დო­ნე­ლებ­ლე­ბი, მხატ­ვრე­ბი და ა.შ.", - აცხა­დებს კუ­და­ვა. მისი თქმით, იყო ისე­თი წიგ­ნე­ბიც, რო­მელ­თა თვით­ღი­რე­ბუ­ლე­ბა და­წე­სე­ბულ ზღვარს სცდე­ბო­და, მა­გა­ლი­თად, არა­ქარ­თუ­ლი სკო­ლე­ბის­თვის, მაგ­რამ ამ ზა­რალს გა­მომ­ცემ­ლე­ბი სხვა წიგ­ნე­ბი­დან მი­ღე­ბუ­ლი შე­მო­სა­ვა­ლით აბა­ლან­სებ­დნენ. 400 გვერ­დი­ან და 40 -გვერ­დი­ან წიგ­ნებ­ზე ერთი და იგი­ვე ზღვა­რი იყო და­წე­სე­ბუ­ლი, რაც, გა­მომ­ცემ­ლო­ბებს, ბუ­ნებ­რი­ვია, მეტი ლა­ვი­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბას აძ­ლევ­და. ამას­თან, მას­წავ­ლებ­ლებს წიგ­ნე­ბი უფა­სოდ ურიგ­დე­ბო­დათ.

"შო­კი­რე­ბუ­ლი ვი­ყა­ვი იმ გრო­შე­ბით, რამ­დენ­საც თურ­მე ავ­ტო­რე­ბი ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში იღებ­დნენ გა­მომ­ცემ­ლის­გან. ეს პო­ლი­ტი­კა შე­იც­ვლე­ბა და სა­მუ­შა­ო­ში, რო­მელ­საც გა­ნათ­ლე­ბი­სა და მეც­ნი­ე­რე­ბის სა­მი­ნის­ტრო შე­უკ­ვე­თავს, ავ­ტო­რებს ექ­ნე­ბათ უფრო ღირ­სე­უ­ლი ანა­ზღა­უ­რე­ბა" - გა­ნა­ცხა­და მარ­გვე­ლაშ­ვილ­მა.

ავ­ტო­რე­ბის მო­გე­ბის მარ­ჟა

ბა­კურ სუ­ლა­კა­უ­რის ინ­ფორ­მა­ცი­ით, წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში სა­ქარ­თვე­ლო­ში სა­ავ­ტო­რო ანა­ზღა­უ­რე­ბის შემ­დე­გი სქე­მა ჩა­მო­ყა­ლიბ­და: ავ­ტო­რე­ბი სა­კუ­თა­რი წიგ­ნის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის შე­დე­გად მი­ღე­ბუ­ლი შე­მო­სავ­ლი­დან 15-25% იღე­ბენ. გა­სულ წელს სა­მა­სამ­დე ავ­ტორ­მა 5 მი­ლი­ო­ნი ლარი გა­და­ი­ნა­წი­ლა. აქე­დან, სუ­ლა­კა­უ­რის გა­მომ­ცემ­ლო­ბამ, ჰო­ნო­რა­რე­ბის სა­ხით, 700 ათა­სი ლარი გას­ცა, მათ შო­რის, 70 ათა­სამ­დე ლარი ერ­თმა ავ­ტორ­მა მი­ი­ღო. "ინ­ტე­ლექ­ტი" ავ­ტო­რებს რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის შე­მო­სავ­ლის 20%-ს უხ­დი­და, რაც გა­მომ­ცემ­ლო­ბის ერთ-ერ­თმა ყვე­ლა­ზე მა­ღა­ლა­ნა­ზღა­უ­რე­ბად­მა ავ­ტორ­მა თე­მურ ვე­ფხვა­ძემ ჩვენ­თან სა­უ­ბარ­ში და­ა­დას­ტუ­რა. მან სამ მეც­ნი­ერ­თან ერ­თად თორ­მე­ტი­ვე კლა­სის მა­თე­მა­ტი­კის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო და­წე­რა. თე­მურ ვე­ფხვა­ძე თსუ-ს ალ­გებ­რა-გე­ო­მეტ­რი­ის კა­თედ­რის სრუ­ლი პრო­ფე­სო­რი და ყო­ფი­ლი პარ­ლა­მენ­ტა­რის, ლე­ვან ვე­ფხვა­ძის მა­მაა.

პრო­ფე­სო­რის თქმით, გრო­შებს ის ავ­ტო­რე­ბი იღებ­დნენ, რო­მელ­თა სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბი მას­წავ­ლე­ბელ­თა შო­რის ნაკ­ლე­ბი პო­პუ­ლა­უ­რო­ბით სარ­გებ­ლობ­და, შე­სა­ბა­მი­სად, მცი­რე გა­ყიდ­ვე­ბით ხა­სი­ათ­დე­ბოდ­ნენ (თუმ­ცა, ისიც აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ მა­წავ­ლებ­ლე­ბის სიმ­პა­ტი­ე­ბის მო­პო­ვე­ბა რიგ სკო­ლებ­ში დი­რექ­ტო­რის გავ­ლე­ნის სფე­რო­ებ­საც კი სცდე­ბო­და და თით­ქმის პარ­ლა­მენ­ტის დო­ნე­ზე წყდე­ბო­და). რო­გორც თე­მურ ვე­ფხვა­ძე აცხა­დებს, მარ­გვე­ლაშ­ვი­ლის ინი­ცი­ა­ტი­ვა, რომ ერთი მი­ლი­ო­ნი ლარი მო­გე­ბის სა­ხით და­უ­ტო­ვოს გა­მომ­ცემ­ლებს, დარ­ტყმას ავ­ტო­რებ­საც აყე­ნებს.

"ძველ­მა ფი­ლო­სო­ფო­სებ­მა მა­თე­მა­ტი­კა კარ­გად იცოდ­ნენ, ფი­ლო­სო­ფოს­მა მარ­გვე­ლაშ­ვილ­მა კი, რო­გორც ჩანს, არ იცის. ერთ მი­ლი­ონ ლარს 4 მი­ლი­ონ წიგნ­ზე ანა­წი­ლე­ბენ, გა­მო­დის, რომ გა­მომ­ცემ­ლო­ბას 25 თეთ­რი რჩე­ბა, სა­ი­და­ნაც 20%, ანუ 5 თეთ­რი ჩვენ უნდა გა­მოდგვცეს, ერთი თეთ­რი სა­შე­მო­სავ­ლო გა­და­სა­ხა­დის სა­ხით უნდა გა­და­ვი­ხა­დო. დარ­ჩე­ნი­ლი ოთხი თეთ­რი ოთხმა ავ­ტორ­მა გა­და­ვი­ნა­წი­ლოთ, გა­მო­დის, რომ ერთი თეთ­რი დამ­რჩე­ბა, ანუ ზუს­ტად, 40-ჯერ შე­მიმ­ცირ­დე­ბა შე­მო­სა­ვა­ლი", - აცხა­დებს ვე­ფხვა­ძე.

ისევ "ხე­ლოვ­ნუ­რი სო­ცი­ა­ლიზ­მი"?

"მი­ნის­ტრის მიერ და­სა­ხე­ლე­ბუ­ლი ფუ­ლა­დი რე­სურ­სი - 12 მი­ლი­ო­ნი ლარი - საკ­მა­რი­სი არ იქ­ნე­ბა სრუ­ლად და­ი­ფა­როს სკო­ლის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებ­ზე გა­სა­წე­ვი ხარ­ჯე­ბი. ეს თან­ხა მხო­ლოდ ინ­გლი­სუ­რი ენის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებს დას­ჭირ­დე­ბა, რომ­ლი­თაც სკო­ლე­ბი ბრი­ტა­ნუ­ლი გა­მომ­ცემ­ლო­ბის­გან მა­რაგ­დე­ბი­ან. ერთი წიგ­ნის ფასი, რო­გორც ვიცი, 17-18 ლა­რის ფარ­გლებ­ში მერ­ყე­ობს, ინ­გლი­სურ ენას სულ 600 ათა­სი მოს­წავ­ლე ეუფ­ლე­ბა, შე­სა­ბა­მი­სად, 10 მი­ლი­ონ­ზე მეტი ლარი ჯდე­ბა,"- აცხა­დებს ბა­კურ სუ­ლა­კა­უ­რი.

ამა­ვე დროს, გა­მომ­ცემ­ლო­ბე­ბი უსა­მარ­თლოდ მი­იჩ­ნე­ვენ, რომ მათ არ­სე­ბო­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა წა­არ­თვეს და თან­ხა მთლი­ა­ნად სტამ­ბებ­ზე მი­მარ­თეს, თა­ნაც მხო­ლოდ ოთხ მათ­გან­ზე ("24 სა­ა­თი", "სე­ზა­ნი", "ფა­ვო­რი­ტი", "ფორ­მა").

"ეს ნიშ­ნავს, რომ ტენ­დე­რიც კი არ გა­მო­ცხად­დე­ბა, ჩვენც გვაქვს სა­კუ­თა­რი სტამ­ბა, რო­მე­ლიც ამ ეტაპ­ზე გა­ჩე­რე­ბუ­ლია, შე­მო­ე­თა­ვა­ზე­ბი­ნათ, იქ­ნებ, დავ­თან­ხმე­ბუ­ლი­ყა­ვით?"- აცხა­დებს "ინ­ტე­ლექ­ტის" ხელ­მძღვა­ნე­ლი.

თუმ­ცა, თა­ვი­სი პო­ზი­ცია აქვს "24 სა­ა­თის სტამ­ბის" ხელ­მძღვა­ნელს, ირაკ­ლი ლეჟა­ვას. მისი თქმით, სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის ფა­სე­ბი მათი ტი­რა­ჟის მი­ხედ­ვით დგინ­დე­ბა. "თუ სა­შუ­ა­ლო შე­წო­ნილ თან­ხას და­ვით­ვლით, გა­მო­დის, რომ 8,4 მი­ლი­ონ ლა­რად 4 მი­ლი­ონ­ზე მეტი წიგ­ნი უნდა და­ი­ბეჭ­დოს, ანუ, უხე­შად, წიგ­ნი 2,1 ლარი ჯდე­ბა. ეს თან­ხა 40 სტამ­ბა­ზე რომ გა­და­ნა­წი­ლე­ბუ­ლი­ყო, მა­შინ გა­ნათ­ლე­ბის სა­მინ­სიტ­როს 14 მი­ლი­ო­ნი ლარი და­უჯ­დე­ბო­და, რად­გან ტი­რა­ჟის გამო ჩვენ მო­გე­ბის მარ­ჟე­ბის მნიშ­ნე­ლო­ვან შემ­ცი­რე­ბა­ზე დავ­თან­ხმდით", - გა­ნა­ცხა­და ლეჟა­ვამ.

რა ელით გა­მომ­ცემ­ლებს

ეკო­ნო­მი­კუ­რი შე­ჭირ­ვე­ბის, ინ­ტერ­ნე­ტი­სა და ცხოვ­რე­ბის აჩ­ქა­რე­ბუ­ლი ტემ­პის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, მხო­ლოდ წიგ­ნის მოყ­ვა­რუ­ლებ­ზე გათ­ვლი­ლი გა­ყიდ­ვე­ბით გა­მომ­ცემ­ლო­ბა­თა უდი­დე­სი ნა­წი­ლი სრულ­ფა­სოვ­ნად ვერ იარ­სე­ბებს, მათ და­ხურ­ვა და­ე­მუქ­რე­ბათ. "დი­ო­გე­ნეს" ხელ­მძღვა­ნე­ლი თა­მარ ლე­ბა­ნი­ძე აცხა­დებს, რომ მათი კომ­პა­ნი­ის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის 80% სას­კო­ლო სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებ­ზე მო­დი­ო­და.

"ეს კა­ტას­ტრო­ფაა. კრე­დი­ტე­ბით ვფუნ­ქცი­ო­ნი­რებთ, გარ­და ამი­სა, ნაშთ­ში 900 ათა­სი ლა­რის პრო­დუქ­ცია გვაქვს. რო­გორც შე­ვი­ტყვე, მი­ნისტრს ახა­ლი სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის შექ­მნის სურ­ვი­ლიც აქვს, ესე იგი, დარ­ჩე­ნი­ლი წიგ­ნე­ბის ბე­დიც გა­ურ­კვე­ვე­ლია," - აცხა­დებს ლე­ბა­ნი­ძე.

იმა­ვეს ფიქ­რობს გა­მომ­ცემ­ლო­ბა "ინ­ტე­ლექ­ტის" დი­რექ­ტო­რი:

" ეს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა გაგ­ვა­კოტ­რებს. მაქ­სი­მუ­მი ორი წე­ლი­წა­დი ვი­არ­სე­ბოთ ინერ­ცი­ით. ჩვენს შიდა ბრუნ­ვა­ში სას­კო­ლო სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებს 68% უკა­ვია. ნაშ­თის სა­ხით 625 ათა­სი ეგ­ზემპლა­რი გვაქვს შე­მორ­ჩე­ნი­ლი. გა­კოტ­რდე­ბი­ან წიგ­ნის მა­ღა­ზი­ე­ბიც, რად­გან, სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებს პირ­და­პირ სკო­ლებ­ში და­უ­რი­გე­ბენ," - ამ­ბობს კუ­და­ვა.

თუმ­ცა, მი­უ­ხე­და­ვად პე­სი­მის­ტუ­რი გან­წყო­ბი­სა, გა­მომ­ცემ­ლე­ბი და­ნე­ბე­ბას არ აპი­რე­ბენ და სა­სა­მარ­თლო­ში ჩი­ვილ­ზე სა­უბ­რო­ბენ. გარ­და ამი­სა, მათი გან­ცხა­დე­ბით, მხარ­და­ჭე­რის მო­პო­ვე­ბას სა­ერ­თა­შო­რი­სო არე­ალ­ზეც ეც­დე­ბი­ან, პარტნო­რი და კო­ლე­გა უცხო­უ­რი წიგ­ნის ასო­ცი­ა­ცი­ე­ბის სა­ხით.

ბელა ნო­ზა­ძე