სოსო თო­ფუ­რი­ძის, დათა ახა­ლა­ი­ა­სა და იმე­რე­თის კუდ-ის ყო­ფი­ლი უფ­რო­სის, კოტე არ­ჩა­ი­ას წი­ნა­აღ­მდეგ პრო­კუ­რა­ტუ­რა­ში სარ­ჩე­ლია შე­სუ­ლი. საქ­მე პაბ­ლო პი­კა­სოს ტი­ლოს ეხე­ბა, რო­მე­ლიც სამი წლის წი­ნათ, თურ­ქე­თის მო­ქა­ლა­ქემ, აპო აბ­დულ რა­ხიმ­მა სა­ქარ­თვე­ლო­ში ჩა­მო­ი­ტა­ნა და თა­ვის ქარ­თველ ბიზ­ნეს-პარტნი­ორ­თან, ნინო ძო­წე­ნი­ძეს­თან ინა­ხავ­და...

"ალი­ას" ნა­ხატ­თან და­კავ­ში­რე­ბულ ამ­ბებ­ზე საქ­მის უშუ­ა­ლო მო­ნა­წი­ლე, მა­მუ­კა ჩ. ესა­უბ­რა, რო­მელ­მაც საქ­მის სა­ბო­ლოო გა­მო­ძი­ე­ბამ­დე ვი­ნა­ო­ბის ღიად და­ფიქ­სი­რე­ბა არ ისურ­ვა:

- ხის გა­და­მა­მუ­შა­ვე­ბე­ლი ქარ­ხა­ნა მქონ­და ქვი­ტირ­ში, მინ­დო­და გა­მე­ყი­და. თბი­ლის­ში ვი­ყა­ვი, როცა ჩემ­მა თა­ნაკ­ლა­სელ­მა ნანა აბ­რა­მი­ძემ და­მი­რე­კა, მი­თხრა, რომ თურ­ქე­თი­დან ჩა­მო­სულ ერთ პი­როვ­ნე­ბას, აპო აბ­დულ რა­ხიმს ტე­რი­ტო­რი­ი­სა და ქარ­ხნის ყიდ­ვა უნ­დო­და. შევ­თან­ხმდით, რომ ერ­თმა­ნეთს მე­ო­რე დღეს შევ­ხვედ­რო­დით. მე და ჩემი ძმა­კა­ცი ბო­რია შევ­ხვდით აპოს და ნინო ძო­წე­ნი­ძეს, რო­მე­ლიც გა­მაც­ნეს, რო­გორც აპოს ბიზ­ნეს­პარტნი­ო­რი და ნანა აბ­რა­მი­ას ახ­ლო­ბე­ლი. აპომ თბი­ლი­სი კარ­გად არ იცო­და და მთხო­ვა, თა­ვის საქ­მე­ზე გავ­ყო­ლო­დი. მე ვერ მო­ვი­ცა­ლე და ბო­რია გაჰ­ყვა. სა­ღა­მოს ბო­რია მო­ვი­და და მი­თხრა, პი­კა­სოს ნა­ხა­ტი აქვს ჩა­მო­ტა­ნი­ლი, ორი­გი­ნა­ლი და თუ გა­ვა­ყიდ­ვი­ნებთ, აპო ამ­ბობს, ფულს მშე­ნებ­ლო­ბა­ში ჩავ­დე­ბო. ვნა­ხე, რა­ღაც ნა­ხა­ტი იყო, მაგ­რამ პი­კა­სო­სი იყო თუ ვისი იყო, აზ­რზე არ ვი­ყა­ვი. აპომ მი­თხრა, ჩე­მია და ამას­თან და­კავ­ში­რე­ბით პრობ­ლე­მა არ მაქ­ვსო. ორი დღის შემ­დეგ აპომ და­მი­რე­კა და ბა­თუმ­ში შეხ­ვედ­რა მთხო­ვა. ჩა­ვე­დი. მი­თხრა, სუ­რა­თი ბო­რი­ას და­ვუ­ტო­ვე, რომ გა­ყი­დით, ჩემი წილი შე­ი­ნა­ხეთ, და­მი­რე­კეთ და ჩა­მო­ვალ. დრო­უ­ლად მინ­და გა­და­ვი­დე თურ­ქეთ­ში, რომ ქარ­ხნის საქ­მე მო­ვაგ­ვა­როო. 500 დო­ლა­რი მე­სეს­ხა და წა­ვი­და. გა­ვი­და რა­ღაც პე­რი­ო­დი და ერ­თმა ახ­ლო­ბელ­მა და­მი­რე­კა, და­სა­ჭე­რად დაგ­დე­ვე­ნო. მარ­თლაც, რძლის და­ბა­დე­ბის დღე იყო. სუფ­რას­თან დავ­ჯე­ქით და კარ­ზე ზარი გა­ის­მა. გა­ვა­ღე, შე­მოც­ვივ­დნენ, აგ­ვყა­რეს და წაგ­ვიყ­ვა­ნეს მო­დუ­ლის შე­ნო­ბა­ში. შე­მიყ­ვა­ნეს სოსო თო­ფუ­რი­ძის ოთახ­ში და მე­უბ­ნე­ბი­ან, კაცი რომ გყავს მოკ­ლუ­ლი, სად და­მარ­ხეო. ვინ კაცი-მეთ­ქი და სოსო თო­ფუ­რი­ძე მი­სა­ხე­ლებს პი­როვ­ნე­ბას, ვის­თა­ნაც ჩხუ­ბი მქონ­და.

- ვის მკვლე­ლო­ბას გაბ­რა­ლებ­დნენ?

- აპო რომ წა­ვი­და, ერთი კვი­რის შემ­დეგ და­მი­რე­კა ჩემ­მა თა­ნაკ­ლა­სელ­მა, ნანა შე­ვარ­დნა­ძემ და შეხ­ვედ­რა მთხო­ვა. შევ­ხვდი და მკი­თხა, აპოს თუ იც­ნო­ბო. კი-მეთ­ქი. მი­თხრა, რომ აპომ მის მაზლს, ბუ­ზი­აშ­ვილს ჩემი და ჩემი შვი­ლის მკვლე­ლო­ბა შე­უკ­ვე­თა. ჩა­მო­იყ­ვა­ნა ნა­ნამ თა­ვი­სი მაზ­ლი. პა­ტა­რა, შავი ბიჭი იყო. ია­რა­ღი მქონ­და შე­ნახ­ვის უფ­ლე­ბით და ის მქონ­და წა­მო­ღე­ბუ­ლი, თავი რა­ტომ მო­ვაკ­ვლე­ვი­ნო-მეთ­ქი. წა­ვიყ­ვა­ნე ჩემ­თან ქარ­ხა­ნა­ში. ვკი­თხე, აპოს თუ იც­ნობ­და და კიო... ვცე­მე რა, მაგ­რად ვცე­მე. ცე­მი­სას ია­რა­ღი გად­მო­მი­ვარ­და ჯი­ბი­დან და გა­ვარ­და, მაგ­რამ არა­ვის მოხ­ვედ­რია. ვუ­თხა­რი, გეს­ვრი ტყვი­ას და რი­ონ­ში გა­და­გაგ­დებ-მეთ­ქი. მერე მო­მიყ­ვა, ჯა­რი­დან ვარ გა­მოქ­ცე­უ­ლიო, თურ­ქეთ­ში უნ­დო­და გა­და­პარ­ვა. რომ არ გა­და­ვი­პა­რო, და­მი­ჭე­რე­ნო. აქ შეკ­ვე­თებს მაძ­ლევ­დნე­ნო. მერე და­მი­ბა­რეს და რომ აღარ მი­ვე­დიო... ამ დე­ტა­ლებს იმი­ტომ გიყ­ვე­ბი, რომ ეს ჩემი ნა­ლა­პა­რა­კე­ვი და­მახ­ვედ­რეს მო­დუ­ლის შე­ნო­ბა­ში და და­მი­წყეს, სად გყავს მოკ­ლუ­ლი და­მარ­ხუ­ლიო.

- ბუ­ზი­აშ­ვილს არ და­უ­კონ­კრე­ტე­ბია, ვინ აძ­ლევ­და შეკ­ვე­თებს?

- დათა ახა­ლა­ი­აო. მერე მის რძალ­ზე ვუ­თხა­რი, ამას კოც­ნე, აქე­დან ცო­ცხალს რომ გიშ­ვებ-მეთ­ქი და გა­ვუშ­ვი.

- მო­დუ­ლი შე­ნო­ბა­ში რა მოხ­და?

- ჩა­მირ­თეს და მო­მა­ს­მე­ნი­ნეს გას­რო­ლის ხმა, ჩემი ნა­ლა­პა­რა­კე­ბი. რაც აწყობ­დათ ამოკ­რე­ფი­ლი ჰქონ­დათ და "მაწ­ვე­ბოდ­ნენ", სად არის მოკ­ლუ­ლიო. ამ მო­მიკ­ლავს-მეთ­ქი, სო­სოს ვე­უბ­ნე­ბი, თო­ფუ­რი­ძეს. თუ მკვდა­რია და მტე­რი მო­ცი­ლე­ბუ­ლი მყავს, ჩემი თავი ტ...ში გა­გირჭ­ვი­ათ-თქო. ადგა და მეს­რო­ლა ტე­ლე­ვი­ზო­რის პულ­ტი. მერე შე­მო­იყ­ვა­ნეს ჩემი თა­ნაკ­ლა­სე­ლი, ნანა შე­ვარ­დნა­ძე. თქვე­ნი მაზ­ლი სად არი­სო, თო­ფუ­რი­ძემ ჰკი­თხა. ნა­ნამ, მე მა­მუ­კას­თან მყავ­და მიყ­ვა­ნი­ლი, მას შემ­დეგ არ მი­ნა­ხავ­სო. მეთ­ქი "ვსიო", ჩა­წყო­ბი­ლია ყვე­ლა­ფე­რი და უნ­დათ, რომ მკვლე­ლო­ბა შემ­ტე­ნონ-მეთ­ქი. შე­მო­დის დათა ახა­ლა­ია. ნა­ნამ უც­ბად ამო­ი­ღო ტე­ლე­ფო­ნი და აკ­რი­ფა ნო­მე­რი. ახა­ლა­ი­ამ ამას აქ ტე­ლე­ფო­ნი სა­ი­დან აქ­ვსო და წა­არ­თვა. რომ გავ­ხე­დე არ­ჩა­ი­ას, სახე მო­ექ­ცა.

- კოტე არ­ჩა­ი­აც ეს­წრე­ბო­და თქვენს და­კი­თხვას? კი­დევ ვინ იყო ოთახ­ში?

- დათა ახა­ლა­ია, კოტე არ­ჩა­ია, სოსო თო­ფუ­რი­ძე და ვი­ღა­ცე­ბი იყ­ვნენ კი­დევ, მათ არ ვიც­ნობ. ახა­ლა­ი­ა­მაც აკ­რი­ფა ნო­მე­რი და ზარი გა­დის, "და­ვაი პად­ვალ­შიო", და­ი­ძა­ხა. მე­ო­რე დღეს მო­იყ­ვა­ნეს ბუ­ზი­აშ­ვი­ლი და პი­რის­პირ დაგვტო­ვეს. ის ისევ უარ­ზე იყო, არ ვა­პი­რებ­დი შენს მოკ­ვლა­სო. მერე კი აღი­ა­რა, და­მა­ვა­ლეს, "მო­ცე­ლეო". გა­მო­მიყ­ვა­ნა არ­ჩა­ი­ამ და მე­კი­თხე­ბა, ნა­ხა­ტი სად არი­სო. რა ნა­ხა­ტი-მეთ­ქი? გა­ვიკ­ვირ­ვე. პი­კა­სო­სიო. არა­ფე­რი ვიცი-მეთ­ქი. ისევ თო­ფუ­რი­ძის კა­ბი­ნეტ­ში შე­მიყ­ვა­ნეს, უკვე მე­ო­რე დღეა. შე­მო­იყ­ვა­ნეს ძო­წე­ნი­ძე და დათა ეუბ­ნე­ბა ნი­ნოს, სა­დაა სუ­რა­თიო. რო­მე­ლი სუ­რა­თიო, ნი­ნომ. ახა­ლა­ია გა­და­ი­რია ამა­ზე, და­ი­წყო გი­ნე­ბა, მერე თქვა ნი­ნომ, სამი თქვე ჩემ­თან იყო ნა­ხა­ტი, მერე აპო ჩა­მო­ვი­და და წა­ი­ღოო. უთხრეს, რომ აპო ჩა­მო­ეყ­ვა­ნა. ნი­ნოც დაჰ­პირ­დათ, რომ ეც­დე­ბო­და. ამის შემ­დეგ გაგ­ვიყ­ვა­ნეს შე­ნო­ბი­დან, ჩაგ­ვსვეს მან­ქა­ნა­ში. არ­ჩა­ი­აც წა­მო­ვი­და და წა­ვე­დით ქვი­ტირ­ში. მე და ძო­წე­ნი­ძეს გვი­თხრეს, რომ ვიმ­ყო­ფე­ბო­დით ში­ნა­პა­ტიმ­რო­ბა­ში. ვერც გა­რეთ გა­მო­ვი­დო­დით და ტე­ლე­ფო­ნებს ვერ გა­მოვ­რთავ­დით. თვი­თონ წა­ვიდ­ნენ... ორი თვის შემ­დეგ გაგ­ვა­თა­ვი­სუფ­ლეს ამ ში­ნა­პა­ტიმ­რო­ბი­დან.

- ამ 2 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში თქვე­ნი მე­გობ­რის­თვის, ვის­თა­ნაც რე­ა­ლუ­რად სუ­რა­თი ინა­ხე­ბო­და, არა­ვის მი­უ­კი­თხავს ან მას თქვენ კონ­ტაქ­ტი არ უც­დია?

- ერთი წლის შემ­დეგ და­ი­ჭი­რეს ბო­რია ბე­რე­ლი­ძე. მას­თან იყო სუ­რა­თი. სახ­ლში შე­უც­ვივ­დნენ და წა­იყ­ვა­ნეს. ადა­მი­ა­ნი და­კარ­გუ­ლი იყო, ხუთი დღე ეძებ­და ცოლი. მერე გა­მოჩ­ნდა და ვნა­ხე, კაცი ვე­ღარ ვი­ცა­ნი, 20 კილო ჰქონ­და მოკ­ლე­ბუ­ლი. ამ დრო­ში ადა­მი­ა­ნის ასე შეც­ვლა შე­უძ­ლე­ბე­ლია. დენ­ზე აერ­თებ­დნენ, კაცი დამ­წვა­რი იყო დე­ნით. მიყ­ვე­ბო­და, ფეხ­ზე გა­მახ­დე­ვი­ნებ­დნენ, გა­მაყ­რე­ვი­ნებ­დნენ ფე­ხებს პლასტმა­სის "რუ­ჩ­კე­ბი­ან" "კრეს­ლო­ში" და შიშ­ველ ფე­ხებ­ში "დუ­ბინ­კით" რომ მცემ­დნენ, თან ამ დროს ყუ­რებ­ში მირ­ტყავ­დნენ ხე­ლებს, მე­გო­ნა ტვინ­მა გა­ას­ხაო. მო­დი­ოდ­ნენ, რას უძ­ლებ, სა­ქო­ნე­ლი ხომ არ ხარ, თქვი, რომ მა­მუ­კა ჩ.-სთა­ნაა სუ­რა­თიო. მა­ინც ვერ ათ­ქმე­ვი­ნეს... რამ­დე­ნი­მე თვის შემ­დეგ გუ­ლის ოპე­რა­ცია დას­ჭირ­და. 3 თვე იცო­ცხლა ამის შემ­დეგ. შე­ე­წი­რა ამ საქ­მეს ბო­რია, მა­ნამ­დე კაცს ცხოვ­რე­ბა­ში არა­ფე­რი ტკე­ნია.

- ნა­ხა­ტი წა­ი­ღეს ბო­რი­ას სახ­ლი­დან?

- კი, სუ­რა­თი წა­არ­თვეს და აძა­ლებ­დნენ, ეთ­ქვა, რომ ჩემ­თან იყო. სახ­ლში არ ჰქონ­და, ახ­ლო­ბელ­თან ჰქონ­და მი­ტა­ნი­ლი და ალ­ბათ, იმან "ჩა­უშ­ვა".

- აპოს არ მო­უ­კი­თხავს ნა­ხა­ტი? სა­ქარ­თვე­ლო­ში აღარ ჩა­მო­სუ­ლა?

- კი, ჩა­მო­ვი­და. და­მი­რე­კა, "ცეხ­ში" უნდა შევ­ხვედ­რო­დით. იქ რომ მი­ვე­დი, შე­მოც­ვივ­დნენ არ­ჩა­ია და კუდ-ის თა­ნამ­შრომ­ლე­ბი, ახლა აპო მოვა, დაჯ­დე­ბი და და­ე­ლა­პა­რა­კე­ბიო. ძო­წე­ნი­ძე და აპო ტაქ­სით მო­ვიდ­ნენ. ვლა­პა­რა­კობ­დით და ხუთ წუთ­ში შე­მო­ვარ­და ხუთი ჯიპი, ამოც­ვივ­დნენ, სტა­ცეს აპოს ხელი და წა­იყ­ვა­ნეს... თვე-ნა­ხე­ვა­რი და­ჭე­რი­ლი იყო და გა­უშ­ვეს მერე საპ­რო­ცე­სო შე­თან­ხმე­ბით. სუ­რა­თი მო­დუ­ლის შე­ნო­ბა­ში და­ი­კარ­გა. ერთი ხმა გა­მო­ვარ­და, რომ არ­ჩა­ი­ამ გა­ი­ტა­ნა და იტა­ლი­ა­ში გა­ყი­დე­სო.

- სა­ჩი­ვა­რიც შე­ი­ტა­ნეთ პრო­კუ­რა­ტუ­რა­ში. რა ეტაპ­ზეა გა­მო­ძი­ე­ბა?

- რა გი­თხრათ, სად სცა­ლი­ათ ჩემ­თვის ახლა... აპო მი­რე­კავს სკა­იპ­ში და მე­მუქ­რე­ბა. მას ჰგო­ნია, რომ სუ­რა­თი მე მაქვს, ან გავ­ყი­დე და ფული არ მი­ვე­ცი. ითხოვს ან სუ­რათს ან მი­ლი­ონ-ნა­ხე­ვარს. რა ვიცი, რა აქვს ჭკუ­ა­ში, რომ მე­მუქ­რე­ბა, ფაქ­ტია...

"ალია" ნინო ძო­წე­ნი­ძე­საც და­უ­კავ­შირ­და:

- ნა­ხა­ტი სამ თვე­ზე მეტ­ხანს ინა­ხე­ბო­და ჩემ­თან. უკა­ნა მხა­რეს მიკ­რუ­ლი აქვს ნა­ბეჭ­დი ფურ­ცლე­ბი ლუ­ქე­ბით თუ ბეჭ­დე­ბით. ეს არის ამე­რი­კა­ში გა­კე­თე­ბუ­ლი დო­კუ­მენ­ტი. თურ­ქეთ­შიც ჩა­ტარ­და გა­მოკ­ვლე­ვა. ან­კა­რა­ში გავ­გზავ­ნეთ ანა­ფხე­კი, ტი­ლოს პა­ტა­რა ნა­ჭე­რი და მო­ვი­და პა­სუ­ხი, რომ ეს იყო ორი­გი­ნა­ლი, პი­კა­სოს ნა­მუ­შე­ვა­რი, თუმ­ცა არ არის, ეს ნა­ხა­ტი სა­ხელ­წო­დე­ბით და­ფიქ­სი­რე­ბუ­ლი თუა სად­მე. აპოს აქვს შე­ძე­ნი­ლი კა­ნო­ნი­ე­რად და არა­ვი­თა­რი შავი წერ­ტი­ლი ამ საქ­მე­ში არ არის. ეს არის შე­ტა­ნი­ლი მო­პა­რუ­ლი ნი­მუ­შე­ბის სი­ა­ში.

- რო­გორ გა­ი­გეს, რომ თქვენ პი­კა­სოს ტი­ლოს ინა­ხავ­დით?

- რო­გორც მე და მა­მუ­კა ვვა­რა­უ­დობთ, ნანა აბ­რა­მი­ძის­გან. მან იცო­და, რომ 50-მი­ლი­ო­ნი­ან ნა­ხატს ვი­ნა­ხავ­დი. რამ­დენ­ჯერ­მე, როცა აპომ და­მი­რე­კა, მოვ­დი­ვა­რო, ვუ­თხა­რი, არ ჩა­მო­სუ­ლი­ყო. არ ვი­ცო­დი, რას და­მარ­თებ­დნენ. ამის გამო მი­მიყ­ვა­ნეს მო­დუ­ლის შე­ნო­ბა­ში, სა­დაც და­მე­მუქრნენ, მათ და­ვა­ლე­ბას თუ არ შე­ვას­რუ­ლებ­დი, და­მი­ჭერ­დნენ და ბრა­ლად სამ­შობ­ლოს ღა­ლატს და­მა­დებ­დნენ. ვერ აგი­წერთ, რას გა­ვუ­ძე­ლი...

- მა­მუ­კა ამ­ბობს, რომ აპო ემუქ­რე­ბა მასა და მის ოჯახს. თქვენც ხომ არ და­გე­მუქ­რათ?

- მე ვფიქ­რობ, რომ ამ ადა­მი­ანს ჩემი სჯე­რა. სკა­ი­პით მე­კონ­ტაქ­ტე­ბა. ვუხ­სნი, რომ ეს სუ­რა­თი მა­მუ­კას არ აქვს, არც გა­უ­ყი­დია, რომ ის ამო­ი­ღო კუდ-მა. ამ ეტაპ­ზე დე­ტა­ლებ­ზე არ მინ­და ლა­პა­რა­კი, გა­მო­ძი­ე­ბას რომ ხელი არ შე­ე­შა­ლოს...

აპო აბ­დულ რა­ხიმ­თან სა­უ­ბა­რი სკა­ი­პით ვცა­დეთ, მაგ­რამ მან სა­უ­ბა­რი არ ისურ­ვა.

მა­რი­კა ჩხიკ­ვა­ძე

გა­ზე­თი "ალია"