არჩილ კბილაშვილი: "ჟვანიას საქმეზე გამოძიებამ მონახა ხელმოსაჭიდი ვერსია"

გასულ კვირას მთავარ პროკურორ არჩილ კბილაშვილს ვესტუმრეთ და ის კითხვები დავუსვით, რომლებიც გახმაურებული საქმეების გახსნის მოლოდინს და ყოფილ თანამდებობის პირთა დაუსჯელობით გამოწვეულ იმედგაცრუებას, ასევე, საკადრო პოლიტიკაზე გამოთქმულ კრიტიკულ მოსაზრებებს ეხება. რომელი საქმეების გახსნაა მოსალოდნელი უახლოეს მომავალში და რა დაფარული პროცესები მიმდინარეობს პროკურატურის კულუარებში? გთავაზობთ არჩილ კბილაშვილთან ექსკლუზიურ ინტერვიუს:

- პარლამენტმა პოლიტიკური აქტი გამოსცა და 200-მდე კაცი პოლიტპატიმრად აღიარა. საზოგადოებას აინტერესებს, რატომ არ ისჯებიან ის პროკურორები და მოსამართლეები, რომელთა დამსახურებით ეს ადამიანები პოლიტპატიმრებად იქცნენ?

- საზოგადოება შესაძლოა არა მხოლოდ ამ 200 პოლიტპატიმრის საქმეში მონაწილე პროკურორითა თუ მოსამართლით არის უკმაყოფილო. მათი რიცხვი, რომელთა წინააღმდეგაც ხშირად უსამართლო განაჩენი გამოჰქონდათ, გაცილებით მეტია. ამიტომ, თუ ამ პრობლემას გლობალურად განვიხილავთ, მხოლოდ პოლიტპატიმრებზე ვერ ვისაუბრებთ. აღმოჩნდება, რომ ჩვენი საზოგადოების დიდ ნაწილს პრეტენზია აქვს პროკურატურის ცალკეულ მუშაკებთან და მიაჩნია, რომ ისინი წარსულში ისეთ მოთხოვნებს ასრულებდნენ, რაც შეუთავსებელი იყო პროკურატურის საქმიანობასთან. მაგალითად, საპროცესო შეთანხმების პარალელურად, მოქალაქეები ფულს იხდიდნენ სხვადასხვა დაწესებულებაში, ქონებას ჩუქნიდნენ სახელმწიფო ორგანიზაციებს და ამას სწორედ პროკურორების მოთხოვნით აკეთებდნენ. ამიტომ შევქმენით სპეციალური ჯგუფი, რომელშიც გაერთიანებულია 11 პროკურორი და მათ აქვთ მხოლოდ ერთი ფუნქცია - შეისწავლონ სხვა პროკურორების უკანონო ქმედებები. ეს ფუნქცია აქამდე იუსტიციის სამინისტროს გენერალურ ინსპექციას ჰქონდა, თუმცა იქ მხოლოდ სამი გამომძიებელი მუშაობდა. ახლა ინტენსიურად მიმდინარეობს იმ საჩივრების შესწავლა, სადაც მოქალაქეები პროკურორებს არაკანონიერ ქმედებებში ამხელენ.

- ე. ი. უახლოეს მომავალში ყოფილი პროკურორების პასუხისმგებლობის საკითხი დადგება?

- თავდაპირველად დადგინდება, თუ რა სახის პასუხისმგებლობაზეა ლაპარაკი, სისხლისსამართლებრივ თუ დისციპლინარულ პასუხისმგებლობაზე და თითოეულის საქმეს მხოლოდ ამის მიხედვით მივუდგებით.

საერთოდ, არსებობს ორი მიდგომა: პირველის მიხედვით, ყველა ძველი პროკურორი უნდა გაგვეთავისუფლებინა, მეორის მიხედვით კი - არც ერთი. მეორე მიდგომის არსი ის არის, რომ ძველი პროკურორებიც სისტემის მსხვერპლი არიან და ამაში არის რაციონალური მარცვალი, რადგანაც რეალურად, საშუალო და ქვედა დონის პროკურორი თუ მოქალაქეს სთხოვდა დამატებით თანხის გადახდას, ამას აკეთებდა იმიტომ, რომ ვიღაც "ზემოდან" ავალებდა. ამიტომ სამართლიანია, რომ საჩივრების მიხედვით ჩატარდეს მიუკერძოებელი გამოძიება და მხოლოდ მასზე დაყრდნობით მივიღოთ გადაწყვეტილებები. მაგალითად, ბახუტოვის საქმეზე (კაცი მკვლელობისთვის გაასამართლეს, "მოკლული" კი მოგვიანებით ცოცხალი აღმოჩნდა) ერთ-ერთი პროკურორი უკვე მივეცით პასუხისგებაში.

- 200 პოლიტპატიმარი მხოლოდ პოლიტიკური აქტით არ კმაყოფილდება და საქმეების ხელახლა გადახედვას და სამართლებრივ შეფასებას ითხოვს.

- ჯერჯერობით საქართველოში არ არსებობს საკანონმდებლო ბაზა, რომლის თანახმადაც, მათი საქმეები შეიძლება გადაისინჯოს და ამას მათი რეაბილიტაცია მოჰყვეს. ამისთვის მართლმსაჯულების ხარვეზების დამდგენი კომისია უნდა ამოქმედდეს, რასაც სამართლებრივი საფუძველი, ე.ი. კანონის მიღება სჭირდება. ასე რომ, პოლიტპატიმრად აღიარებული ყოფილი მსჯავრდადებულები ამას უნდა დაელოდონ.

- ცნობილია, რომ სხვადასხვა თანამდებობაზე დანიშნეთ და დააწინაურეთ ზურაბ ადეიშვილის დროინდელი კადრები. პროკურორები, რომლებიც თვითონ ასრულებდნენ სხვადასხვა დაკვეთას და მონაწილეობდნენ დანაშაულებრივ ქმედებებში, საკუთარ თავს ხომ არ დასჯიან?

- სწორედ ამიტომ შევქმენით 11-კაციანი ჯგუფი, რომელიც ახალდანიშნული პროკურორებისგან შედგება. ამ ჯგუფში სტაჟირებაგავლილი ახალგაზრდები არიან. ამჟამად, თუ არ ვცდები, 15-მდე საქმე აქვთ წარმოებაში და დაველოდოთ მათ პასუხს.

- ზურაბ ადეიშვილის დროინდელი კადრების საკვანძო თანამდებობებზე დანიშვნა და კიდევ უფრო დაწინაურება, რით არის განპირობებული? მაგალითად, შიდა ქართლის საოლქო პროკურორის პოსტი კახა ლაითაძემ დაიკავა, რომელიც ადეიშვილის დროს შიდა ქართლის პროკურორის მოადგილე იყო, ქვემო ქართლის საოლქო პროკურორად ლაშა ლეთოდიანი დაინიშნა, რომელიც ადეიშვილის დროს საგამოძიებო ნაწილს კურირებდა. კიდევ ბევრის დასახელება შეიძლება. ისინი თავიანთ გამოძიებულ საქმეებს როგორ გამოასწორებენ?

- ეს პირები, ვინც თქვენ დაასახელეთ, პროფესიონალები არიან. ასე რომ, თქვენ შეიძლება პრეტენზია გქონდეთ არა პროფესიონალიზმთან, არამედ სხვა რამესთან. მინდა დაგამშვიდოთ, ეს თანამდებობის პირები ნამდვილად არ გადახედავენ თავიანთ წარმოებულ საქმეებს, ამას სხვები გააკეთებენ.

- ბატონო არჩილ, იმასაც ამბობენ, რომ ბევრი თანაკურსელი თუ ჯგუფელი მოიყვანეთ პროკურატურაში.

- ჩემი მოადგილეები - დავით მჭედლიშვილი და შოთა რეხვიაშვილი მართლაც ჩემი თანაკურსელები არიან. დავით კოჭლამაზაშვილიც ჩემი თანაკურსელია, ის სიღნაღის პროკურორია 2008 წლიდან და დღემდე მუშაობს ამ თანამდებობაზე. ზაქრო დარჩიაშვილი ქალაქ რუსთავის მერიც იყო და ადრეც მუშაობდა პროკურატურის ორგანოებში. ამ საკითხზე მინდა ასეთი განმარტება გავაკეთო - თითოეულ მათგანს 24 წელიწადია ვიცნობ და შემიძლია მათ პატიოსნებასა და პროფესიონალიზმზე თავი დავდო.

პროფესიონალი კადრები ციდან არ ცვივა, ძნელი მოსანახია ისეთი ადამიანი, რომელიც სისტემაში არ მუშაობდა და თან სისტემისთვის გამოსადეგია.

იხილეთ ინტერვიუს სრული ვერსია