ირაკლი ალასანია - "ვითარების დესტაბილიზაციის საშუალებას არავის მივცემთ!"

თავდაცვის მინისტრ ირაკლი ალასანიასთან ინტერვიუ პრეზიდენტისა და პრემიერ-მინისტრის შეხვედრის შეფასებით დავიწყეთ, რომელსაც ბიძინა ივანიშვილმა "შეხვედრა შეხვედრისთვის" უწოდა.

- კარგია, შეხვედრა რომ შედგა. ოპოზიციის ლიდერსა და მთავრობას შორის დიალოგი უნდა მიმდინარეობდეს, თუმცა გულდასაწყვეტია, რომ კონკრეტული შეთანხმება არ მოხერხდა. ოპოზიციის ლიდერმა მიხეილ სააკაშვილმა ამ ეტაპზე ვერ მოახერხა ახალი რეალობის გააზრება და საზოგადოების მოთხოვნის გაგება. დარწმუნებული ვარ, ჩვენი პარლამენტი შეძლებს საკონსტიტუციო ცვლილებების მიღებას და დესტაბილიზაციის ის მცირე ფაქტორიც კი, როგორიც არის პრეზიდენტის გადაჭარბებული უფლებები, დაითხოვოს მთავრობა და პარლამენტთან შეუთანხმებლად ჩამოაყალიბოს მინისტრთა კაბინეტი, პრეზიდენტს აღარ ექნება. მიხეილ სააკაშვილის მოთხოვნები კი, ცოტა არ იყოს, სასაცილოდ მეჩვენება. მედია რომ ჯერ კიდევ არ არის თავისუფალი, სასამართლოსა და მართლმსაჯულებაში რომ პრობლემებია, ეს სწორედ "ნაციონალური მოძრაობის" ხელისუფლებაში ყოფნის შედეგი გახლავთ. ოპოზიციის ლიდერის მხრიდან ამგვარი განცხადებების გაკეთება, რბილად რომ ვთქვა, უხერხულია, თუმცა ჩვენ მომავლისკენ ვიყურებით და გვინდა, რომ საზოგადოებრივი და პოლიტიკური ცხოვრება იყოს ჯანსაღი. აქედან გამომდინარე, არასდროს შევქმნით ისეთ ვითარებას, როგორშიც პოლიტიკურ ოპოზიციას ამყოფებდა წინა ხელისუფლება. დაძაბულობისა და დესტაბილიზაციისკენ არავის გადავადგმევინებთ ნაბიჯს. ამ შეხვედრით პრემიერმა კიდევ ერთხელ გამოხატა მზადყოფნა, მისცეს შანსი ოპოზიციის ლიდერს, სახე შეინარჩუნოს. ის თუ ამას გამოიყენებს, მისი საქმეა.

- მიხეილ სააკაშვილი არ არის მხოლოდ ოპოზიციის ლიდერი, ის ჯერაც დიდი უფლებებით აღჭურვილი პრეზიდენტია, შესაბამისად, მას აქვს არაერთი ბერკეტი პოლიტიკური ვითარების გასამწვავებლად, დაანონსებული საპროტესტო აქცია სწორედ იმ დროს ემთხვევა, როდესაც პრეზიდენტს უკვე შეეძლება პარლამენტის დათხოვნა...

- შემიძლია გითხრათ, რომ არანაირი ბერკეტი, ძალა და საშუალება არც პრეზიდენტს და არც "ნაციონალურ მოძრაობას" არა აქვს იმისთვის, რომ ქვეყანაში შექმნას დესტაბილიზაცია. საქართველოს მთავრობა, პრემიერ-მინისტრი, შესაბამისი სტრუქტურები სრულად აკონტროლებენ ვითარებას მთელი ქვეყნის მასშტაბით. ცალკე თემაა გარკვეული დესტრუქციული ნაბიჯები თუ გამონათქვამები, რაშიც წინა ხელისუფლების წარმომადგენლებს, მათ შორის სააკაშვილს ბადალი დღესაც არ ჰყავთ და რაც ქვეყნის იმიჯზე ნამდვილად კარგად არ აისახება. ერთ მაგალითს მოვიყვან, სულ ვცდილობ, თავი შევიკავო კომენტარისაგან პრეზიდენტის გამონათქვამებზე, რადგან მაინც ჩვენი შეიარაღებული ჯარების მთავარსარდალია, შესაბამისად, პატივს ვცემ პრეზიდენტობის ინსტიტუტს, მაგრამ ვერ შევძელი გაჩუმება, როდესაც მან არასწორი და ყოვლად გაუმართლებელი განცხადებები გააკეთა ჯავახეთზე, თითქოს იქ სეპარატისტული მოძრაობა იღებს სათავეს, რაც აბსოლუტურად არ შეეფერება სიმართლეს. სრულიად გაუგებარი იყო ასევე საქართველო-აზერბაიჯანის ურთიერთობაზე ლაპარაკისას რუსეთიდან საერთო საფრთხეებზე გაკეთებული განცხადება, რაც ჩვენი ქვეყნისთვის საფრთხის შემცველი იყო. სრულიად უადგილო და უსაფუძვლოა სააკაშვილის მიერ საქართველოს აზერბაიჯანელების ავტონომიის მოთხოვნაზე ლაპარაკიც. ამიტომაც განაცხადა მერე პრემიერ-მინისტრმა, რომ სააკაშვილის მიერ საგარეო პოლიტიკის თაობაზე გაკეთებული განცხადებები, არ გამოხატავს მთავრობის და სახელმწიფოს აზრს. რა გაეწყობა, დღეს ვართ ასეთ რთულ და არასტანდარტულ ვითარებაში, მაგრამ აუცილებლად მოვახერხებთ და თავს გავართმევთ ამ სიტუაციას. საზოგადოებასაც ვთხოვ, მშვიდად და მოთმინებით შეხვდეს ამ ვითარებას.

პოლიტიკური დესტაბილიზაციის საფრთხე ჩვენს ქვეყანაში არ არის და ძალიანაც რომ მოინდომოს ვინმემ, ამის საშუალებას არ მივცემთ. მთავარია, შევინარჩუნოთ სიმშვიდე და ასევე ჩვენს პარტნიორებს მივაწოდოთ ინფორმაცია, რომ სააკაშვილი ხშირად პიარაქციისთვის სწირავს სახელმწიფო ინტერესებს.

ისე, მე ფაქტობრივად, შეუძლებლად მივიჩნევ, პრეზიდენტმა დაითხოვოს მთავრობა.

- ბატონო ირაკლი, ვიცით, რომ თქვენ და თქვენი პარტია კოალიციის სხვა წევრებისგან განსხვავებით, საპრეზიდენტო მოდელს ემხრობით, რატომ არის თქვენთვის მიუღებელი საპარლამენტო მმართველობა?

- "მიუღებელი" ძალიან კატეგორიული ნათქვამია. ჩემი აზრით, ქვეყანას, რომელსაც აქვს ტერიტორიული მთლიანობის პრობლემა და ქვეყნის ნაწილი ოკუპირებულია, სჭირდება ძლიერი აღმასრულებელი ხელისუფლება, ეს საჭიროა იმ რეფორმების გატარებისთვისაც, რაც თითქმის ყველა სფეროშია დაწყებული. აქედან გამომდინარე, საპარლამენტო მოდელი, როდესაც პარლამენტი აყალიბებს მთავრობას, შესაძლოა პრობლემად იქცეს. ვგულისხმობ იმ მრავალფეროვან პარტიულ პალიტრას, რომელიც შეიძლება აისახოს პარლამენტში და პოლიტიკური არასტაბილურობა სამთავრობო კრიზისის წყაროდ იქცეს. ეს არის, ჩემი აზრით, საპარლამენტო მოდელის ყველაზე დიდი მინუსი. თუმცა, თუ საზოგადოების დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ დრო მოვიდა საპარლამენტო რესპუბლიკის, რა თქმა უნდა, საზოგადოების უმრავლესობის ნებას ჩვენც გავიზიარებთ.

- პრემიერმა არაერთხელ განაცხადა, რომ მისთვის მისაღები საპრეზიდენტო კანდიდატი ვახტანგ ხმალაძეა, თქვენ რას იტყვით ამაზე?

- ვფიქრობ, ეს ცოტა სხვანაირად იყო ნათქვამი, კონკრეტულად, ბატონი ვახტანგი კი არა, მისი ტიპის პოლიტიკოსი იყო ნაგულისხმევი. მოდით, კანდიდატურებზე ლაპარაკისგან ახლა თავი შევიკავოთ, კიდევ რაღაც ინსინუაციებში რომ არ გადავიჭრათ. ორ თვეში ამაზე ღიად დავიწყებთ ლაპარაკს. ის, რომ ერთობლივი საპრეზიდენტო კანდიდატი ეყოლება კოალიციას, უკვე გადაწყვეტილია.

- ბოლო ხანს არაერთი საინტერესო ვიზიტით იყავით უცხოეთში...

- ჩემი ბოლო ვიზიტი ბრიუსელში, ნატოში შედგა, რომლის ფარგლებშიც განვიხილეთ ავღანეთში უსაფრთხოების ძალების საქმიანობის მომავალი. საქართველო ავღანეთში უსაფრთხოების უზრუნველყოფის პროცესში მნიშვნელოვნად არის წარმოდგენილი, ჩვენს სიტყვას იქ ფასი და წონა აქვს. უდიდესი ავტორიტეტი აქვს ჩვენს საჯარისო ნაწილებს. იცით, რომ მალე ნატოს მხრიდან ავღანეთში დაიწყება ჯარების შემცირება, 2014 წლის ბოლომდე ჩვენც დავასრულებთ ჩვენს მისიას. ვფიქრობთ, ამის შემდეგ თვისებრივად ახალ მისიაში მივიღოთ მონაწილეობა, რომელიც იქნება ნაკლებად საბრძოლო. ეს იქნება სასწავლო პროგრამები.

მე მეორედ შევხვდი ავღანეთის თავდაცვის მინისტრს და ვუთხარი, რომ მზად ვართ მათი კურსანტები, სამხედროები მოვამზადოთ ჩვენს საგანმანათლებლო ინსტიტუტებში აქ, საქართველოში. როდესაც სამშვიდობო ოპერაციისას მცირდება კონვენციური ჯარის რაოდენობა, იზრდება სპეციალური ოპერაციების ჯარების ხვედრითი წილი. შესაბამისად, ავღანეთში უსაფრთხოების უზრუნველყოფაში ჩვენი სპეციალური ოპერაციების ჯარებიც მიიღებენ მონაწილეობას. ნატო მარტო სამხედრო ორგანიზაცია არ არის, მათ აინტერესებთ საქართველოს პოლიტიკური სტაბილურობაც.

- ბატონო ირაკლი, ერთ-ერთ ინტერვიუში განაცხადეთ, ჩვენი დასავლელი პარტნიორების შენიშვნები და რჩევები განპირობებულია სურვილით, რომ ჩვენც იგივე შეცდომები არ გავიმეოროთ, რაც წინა ხელისუფლებამ დაუშვაო. მაინც რა შენიშვნები მიიღეთ ამჯერად?

- ძირითადად კითხვები და რჩევები ეხება ხელისუფლების ყოფილი მაღალჩინოსნების მიმართ დაწყებულ გამოძიებას. ისინი ითხოვენ, ეს პროცესები იყოს გამჭვირვალე, იყოს ნათელი როგორც საქართველოს, ასევე საერთაშორისო საზოგადოებისთვის. მე მათ ვესაუბრე, რომ ძველი მაღალჩინოსნების მიმართ გამოძიების დაწყება პოლიტიკური მოტივით კი არ ხდება, არამედ კონკრეტული დანაშაულის გამოძიების მიზნით. ავუხსენი, რომ ქართველმა საზოგადოებამ ჩვენს კოალიციას იმიტომ დაუჭირა მხარი, რომ სამართალი აღასრულოს, და რაც მთავარია, უნდა მოხდეს სახელმწიფო უწყებების დეპოლიტიზაცია. მაგალითისთვის მოვუყვანე, წინასაარჩევნოდ სატელიტური მაუწყებლობისთვის ხელის შესაშლელად დაწყებულ პოლიტიკურ პროცესში როგორ იყო ჩართული სამხედრო პოლიცია, როგორ შეისყიდეს დიდი ოდენობით სატელიტური ანტენები ბიუჯეტის ფულით. გამოძიება დაწყებულია, წინასწარი მონაცემით, ბიუჯეტიდან 150 000 ლარია დახარჯული სწორედ პოლიტიკური მიზნით. დეპოლიტიზაცია რომ მოვახერხოთ, ამისთვის საჭიროა ჩატარდეს ობიექტური გამოძიება და დამნაშავეები დაისაჯონ. როცა ამას ვუხსნით ჩვენს დასავლელ კოლეგებს, მათ მშვენივრად ესმით ჩვენი. ამიტომაც გააკეთა ჯეიმს აპატურაიმ განცხადება, რომ ამგვარი საკითხები არის ჩვენი ქვეყნის შიგა საქმე.

- ცოტა ხნის წინ განაცხადეთ, რომ არა მეომრული რწმენა და მონდომება, ქართული ჯარი ვერ იფუნქციებდაო, რატომ ფიქრობთ ასე, როდესაც წინა ხელისუფლების დროს ძალიან დიდი თანხები იხარჯებოდა თავდაცვაზე?

- 2004 წლიდან მოყოლებული, თავდაცვისუნარიანობაზე 5 მილიარდ ნახევარზე მეტი დაიხარჯა. ჩვენ ვაფასებთ იმას, რომ წინა ხელისუფლების პირობებში შეიქმნა თავდაცვის ეროვნული აკადემია და ქუთაისის კადეტთა ლიცეუმი, მაგრამ როგორც აღმოჩნდა, ინფრასტრუქტურის 90% , ანუ სადაც ჯარი იკვებება, იწვრთნება, ღამეს ათევს, პრაქტიკულად სავალალო მდგომარეობაშია. სამწუხაროდ, წინა ხელისუფლების მმართველობის პერიოდში ჩვენს სამხედრო ძალებში ჯარისკაცი არ იყო მთავარი ღირებულება. ჩვენი მიდგომა კი სხვანაირია, პრემიერთან შევთანხმდით, რომ, პირველ რიგში, ინფრასტრუქტურა და ლოჯისტიკა უნდა მოვაწესრიგოთ, უკვე გავზარდეთ ხელფასები, ასევე პირველი მარტიდან ამოქმედდა ჯანდაცვის დაზღვევა, რომელიც ერთნაირად კარგი იქნება მინისტრისთვისაც და ჯარიკაცისთვისაც.

რაც შეეხება იმას, რაში იხარჯებოდა თავდაცვის ბიუჯეტი, ამის გასარკვევად გამოძიება რამდენიმე მიმართულებით არის დაწყებული. 11 მილიონ ევროს ღირებულების უვარგისი და გამოუყენებელი ავტომატების შესყიდვაზე დაწყებულია გამოძიება, ასევე, როგორც გამოძიების მსვლელობიდან ირკვევა, მილიონებია დახარჯული ვიწრო ჯგუფის მიერ თავიანთი თავის პრემირებაში. კიდევ არაერთი საქმეა აღძრული, რომლის თაობაზე ჯერ ვერ გავახმაურებ ინფორმაციას. შემიძლია გითხრათ, რომ ათეულობით მილიონია დანაშაულებრივად განკარგული.

- მაინტერესებს შპს "დემეტრე 96-ის" ბედი, რომლის ხელმძღვანელი დიზაინერი თათა ვარდანაშვილია და რომელიც თავდაცვის სამინისტროს დაკვეთით კერავდა სამხედრო ფეხსაცმელს. დღეს ირკვევა, რომ ამ ფეხსაცმელს ხარისხის სერიოზული პრობლემა ჰქონდა და ამ საკითხსაც პროკურატურა სწავლობს...

- ეს საწარმო აღარ არის ჩვენი სამინისტროს ბალანსზე, ის უკვე ეკონომიკის სამინისტროს ქონების მართვის სამსახურის დაქვემდებარებაშია, თუმცა გიდასტურებთ, რომ პრობლემა მართლაც იყო, წინა ხელისუფლების პირობებში თავდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელი ვინმე ჭარბაძე, როგორც ვიცი, გაქცეულია ქვეყნიდან, სწორედ ის კურატორობდა ამ საწარმოსთან ურთიერთობას. ჩვენ მზად ვართ დავეხმაროთ ამ საწარმოს, შექმნას ხარისხიანი პროდუქცია, მაგრამ თუ ვერ მოხერხდა გაუმჯობესება, იძულებული ვიქნებით, სხვაგან ვიყიდოთ ფეხსაცმელი. ვიმედოვნებ, რომ "დემეტრე 96" მალე მთელი დატვირთვით ამუშავდება, იქ კარგი კოლექტივია, რომელსაც შევხვდი, მხოლოდ მენეჯმენტია მოსაწესრიგებელი.

ნათია დოლიძე

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)