ცოტა ხნის წინ "ცეკ­ვის თე­ატ­რი" გას­ტროლ­ზე ინ­დო­ეთ­ში გახ­ლდათ, სა­დაც კოტე ფურ­ცე­ლა­ძის მიერ დად­გმუ­ლი სპექ­ტაკ­ლი - "კარ­მე­ნი" მრა­ვალ­რი­ცხო­ვან­მა დას­მა წარ­მა­ტე­ბით წა­რად­გი­ნა და ფეს­ტი­ვალ­ზე სა­პა­ტიო ჯილ­დოც მი­ი­ღო. მსა­ხი­ო­ბი ქეთი ასა­თი­ა­ნი თა­ვი­სი ინ­დუ­რი ვო­ი­ა­ჟის შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბებს გვი­ზი­ა­რებს.

- ინ­დო­ე­თის შე­სა­ხებ გარ­კვე­უ­ლი წარ­მოდ­გე­ნა მქონ­და, მაგ­რამ როცა ქვე­ყა­ნას, მის კულ­ტუ­რას პი­რა­დად ეც­ნო­ბი, სხვა შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბის ქვეშ ექ­ცე­ვი. ნე­ბის­მი­ერ უცხო ქვე­ყა­ნა­ში აღ­მო­ა­ჩენ ისეთ რა­ღა­ცას, რაც იმ ქვეყ­ნის­თვი­საა და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი და შენ­თვის - უცხო. ინ­დუ­რი ფილ­მე­ბი ყვე­ლას გვი­ნა­ხავს. თი­თო­ე­უ­ლი ფილ­მის ყუ­რე­ბი­სას ვფიქ­რობ­დი: ზღა­პარ­ში ცხოვ­რო­ბენ-მეთ­ქი და მარ­თლაც ასეა - თა­ვი­ან­თი, სხვე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ტემ­პო-რიტ­მი, კულ­ტუ­რა, ცნო­ბი­ე­რე­ბა, აზ­როვ­ნე­ბა, მი­სია, ჟეს­ტი­კუ­ლა­ცია და ა.შ. აქვთ. ისი­ნი ისეთ გან­ზო­მი­ლე­ბა­ში არი­ან, რო­მელ­საც ჩვენ ვერ ვხე­დავთ და ვერც შე­ვიგ­რძნობთ.

- ეს რაში გა­მო­ი­ხა­ტე­ბა?

- მა­გა­ლი­თად, პლას­ტი­კა­ში, მათ ნელ, მის­ტი­კა­ნა­რევ მოძ­რა­ო­ბებ­ში. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად, ინ­დო­ე­ლე­ბის თა­ვის ქან­ქა­რი გვა­ო­ცებ­და (იცი­ნის).

- ქა­ლა­ქი რო­გორ მო­გე­წო­ნათ?

- ქე­რა­ლის შტატ­ში, ქა­ლაქ ტრი­სუ­რის ცენ­ტრა­ლურ უბან­ში ვი­ყა­ვით. ქუ­ჩებ­ში ისე­თი სი­ბინ­ძუ­რე იყო, რომ და­ვი­შო­კეთ. იქ სუფ­თა ად­გილს ვერ ნა­ხავთ; ენით აუ­წე­რე­ლი, სა­ში­ნე­ლი სუნი დგას - კა­ნა­ლი­ზა­ცი­ის, ნაგ­ვის და ა.შ. ამ ყვე­ლა­ფერ­მა 90-იანი წლე­ბის სა­ქარ­თვე­ლო და თბი­ლი­სის ზო­გი­ერ­თი უბა­ნი გა­მახ­სე­ნა - ადრე ხომ ჩვენ­თა­ნაც არა­ნაკ­ლე­ბი სი­ტუ­ა­ცია იყო... რაც შე­ე­ხე­ბა ტრან­სპორ­ტს, რიქ­შე­ბი გა­თა­ნა­მედ­რო­ვე­ბუ­ლია: მო­ტო­ციკ­ლეტს ჰგავს და მგზავ­რი გა­და­ფა­რე­ბულ­ში ზის. იქა­ურ­მა სატ­რან­სპორ­ტო მოძ­რა­ო­ბამ გა­მა­ო­ცა: სა­შინ­ლად და­დი­ან და ყო­ველ­წუ­თას ასიგ­ნა­ლე­ბენ. თუ წინ მი­მა­ვალს არ და­უ­სიგ­ნა­ლე და ისე აუქ­ციე გვერ­დი, შე­იძ­ლე­ბა ორი­ენ­ტა­ცია და­კარ­გოს და გა­და­ი­რი­ოს. ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი ავ­ტო­მო­ბი­ლე­ბიც და­დი­ან, მაგ­რამ ძვი­რად ღი­რე­ბუ­ლი და გა­სა­ო­ცა­რი მან­ქა­ნა არ მი­ნა­ხავს.

- შე­ნო­ბებ­ში თუ იყო სი­სუფ­თა­ვე? რო­გო­რია მათი თე­ატ­რი და ინ­დო­ე­ლი მა­ყუ­რე­ბე­ლი?

- ქუ­ჩა­ში რამ­დე­ნი­მე სცე­ნაა გა­კე­თე­ბუ­ლი. თუმ­ცა, ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი თე­ატ­რიც აქვთ - ტრა­დი­ცი­უ­ლი, აკა­დე­მი­უ­რი, თა­ვი­სი ფო­ი­ე­თი, ამ­ფი­თე­ატ­რე­ბი­თა და ა.შ. ის სცე­ნა, სა­ი­და­ნაც ქარ­თვე­ლებს მა­ყუ­რებ­ლის­თვის წარ­მოდ­გე­ნა უნდა გვეჩ­ვე­ნე­ბი­ნა, სტან­დარ­ტუ­ლი წნუ­ლე­ბით იყო გა­და­ხუ­რუ­ლი და 2 ათა­სი პლასტმა­სის სკა­მი იდგა. მა­ყუ­რე­ბელ­მა ჩემ­ზე გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა მო­ახ­დი­ნა და დიდი პა­ტი­ვის­ცე­მა და­იმ­სა­ხუ­რა - უამ­რა­ვი ადა­მი­ა­ნი ფეხ­ზე იდგა და თვალ­ყურს ისე გვა­დევ­ნებ­და. იცით, ინ­დო­ე­ლე­ბი ძა­ლი­ან ბავ­შვუ­რე­ბი და გულ­წრფე­ლე­ბი არი­ან. პა­ტა­რე­ბის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი სი­ლა­ღე, გახ­სნი­ლო­ბა, უკომ­პლექ­სო­ბა, გულ­წრფე­ლო­ბა ახა­სი­ა­თებთ. დამ­რჩა შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა, რომ რო­გორც სხვა გა­ლაქ­ტი­კი­დან ჩა­სუ­ლებს, ისე გვი­ყუ­რებ­დნენ.

- სას­ტუმ­რო რო­გო­რი იყო?

- კარ­გი და შე­სა­ნიშ­ნა­ვი მომ­სა­ხუ­რე პერ­სო­ნა­ლი ჰყავ­დათ. ოღონდ რა­ი­მე გე­თხო­ვა და თან გა­დაგ­ყვე­ბოდ­ნენ; უფრო მე­ტიც, სას­ტუმ­როს უფ­რო­სი ჩვენს გი­დად იქცა. სა­კუ­თა­რი სურ­ვი­ლით წაგ­ვიყ­ვა­ნა ექ­სკურ­სი­ა­ზე, მდი­ნა­რე და სა­ო­ცა­რი ად­გი­ლე­ბი გვიჩ­ვე­ნა. დაწ­ნუ­ლი ბამ­ბუ­კის სა­ო­ცარ ნავ­ზე ვის­ხე­დით და სამი სა­ა­თის გან­მავ­ლო­ბა­ში ვსე­ირ­ნობ­დით. ბო­ლოს, ოკე­ა­ნეს მი­ვუ­ახ­ლოვ­დით, რაც ჩემ­თვის გა­სა­ოგ­ნე­ბე­ლი იყო - ვე­რას­დროს წარ­მო­ვიდ­გენ­დი, თუ ოდეს­მე ოკე­ა­ნე­ში გავ­ცუ­რავ­დი; ოკე­ა­ნე ჩემ­თვის ზვი­გე­ნებ­თან ასო­ცირ­დე­ბო­და. მოკ­ლედ, ქარ­თვე­ლებს ინ­დო­ე­ლე­ბი იმ­დე­ნად შეგ­ვიყ­ვარ­და, რომ ბო­ლოს, ჩვენც თა­ვის ქან­ქა­რით და­ვი­წყეთ ლა­პა­რა­კი (იცი­ნის), მათ მი­მართ პა­ტი­ვის­ცე­მის ნიშ­ნად. ისი­ნი ტრა­დი­ცი­ე­ბის მიმ­დევ­რე­ბი არი­ან. მათ­თვის რე­ლი­გია ძალ­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ქვე­ყა­ნა­ში "კო­მუ­ნიზ­მიც" შე­იმ­ჩნე­ვა.

- რა ღირ­სშე­სა­ნიშ­ნა­ო­ბე­ბის დათ­ვა­ლი­ე­რე­ბა მო­ას­წა­რით ერთ კვი­რა­ში?

- ზო­ო­პარ­კი და­ვათ­ვა­ლი­ე­რეთ, სპი­ლო­ე­ბიც ვნა­ხეთ. თუმ­ცა, ყვე­ლა­ზე დიდი შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა მა­ინც, მდი­ნა­რე­ზე გა­სე­ირ­ნე­ბამ მო­ახ­დი­ნა. თავი ერთ-ერთი უცხო­უ­რი რეკ­ლა­მის გმი­რი მე­გო­ნა - პალ­მე­ბი, ქვი­შა და სა­ო­ცა­რი ატ­მოს­ფე­რო.

- ამ გას­ტრო­ლის ორ­გა­ნი­ზე­ბა ვინ მო­ახ­დი­ნა? რა­ტომ აირ­ჩი­ეთ ქე­რა­ლის შტა­ტი?

- მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, "ცეკ­ვის თე­ატ­რი" კოტე ფურ­ცე­ლა­ძემ შექ­მნა და მას­ში სხვა­დას­ხვა თე­ატ­რის მსა­ხი­ო­ბე­ბი ვართ და­კა­ვე­ბუ­ლი. ჩვენ სხვა­დას­ხვა კონ­ცერტსა და სპექ­ტაკლში, ერ­თად ვმო­ნა­წი­ლე­ობ­დით. პრო­ექ­ტის პრე­ზენ­ტა­ცია, რომ­ლის ფარ­გლებ­შიც ქე­რა­ლის შტატ­ში ამოვ­ყა­ვით თავი, ლონ­დონ­ში შედ­გა და ევ­რო­კავ­ში­რის ორ­გა­ნი­ზე­ბით გა­კეთ­და. ჩვენ უცხო­ე­ლებს ვუჩ­ვე­ნეთ ქო­რე­ოგ­რა­ფი­უ­ლი დრა­მა - უცხო და სა­ინ­ტე­რე­სო ჟან­რი. გარ­კვე­უ­ლი თე­ატ­რა­ლუ­რი ელე­მენ­ტე­ბის გარ­და, სპექ­ტაკ­ლი ძი­რი­თა­დად, პლას­ტი­კა­ზეა აგე­ბუ­ლი. პრე­მი­ე­რამ ლონ­დონ­ში წარ­მა­ტე­ბით ჩა­ი­ა­რა და შე­საძ­ლოა, კი­დევ მიგ­ვიწ­ვი­ონ... უახ­ლო­ეს პე­რი­ოდ­ში ბე­ლო­რუ­სი­ა­ში, ფეს­ტი­ვალ­ზე მივ­დი­ვართ, შემ­დეგ

- ლიტ­ვა­ში. მოკ­ლედ, წინ ბევ­რი კარ­გი გეგ­მა გვაქვს.

- ინ­დურ სამ­ზა­რე­უ­ლო­საც შე­ვე­ხოთ. რას მი­ირ­თმევ­დით იქ ყოფ­ნი­სას?

- გურ­მა­ნო­ბით ისე­დაც არ გა­მო­ვირ­ჩე­ვი, მაგ­რამ უნდა ვა­ღი­ა­რო, რომ იქ ყოფ­ნი­სას ქარ­თუ­ლი კერ­ძე­ბი ვი­ნატ­რე და თბი­ლის­ში დაბ­რუ­ნე­ბულ­მა, მე­უღ­ლეს ვთხო­ვე: ხინ­კა­ლი მა­ჭა­მე-მეთ­ქი (იცი­ნის). ინ­დო­ე­ლებს ბრინ­ჯი და თევ­ზე­უ­ლი უყ­ვართ. მეს­მის, რომ მათი კერ­ძე­ბი გემ­რი­ე­ლია, მაგ­რამ ძა­ლი­ან ცხა­რე გახ­ლავთ. აი, ხი­ლის ასორ­ტი კი მარ­თლაც, შე­სა­ნიშ­ნა­ვი იყო. ინ­დო­ეთ­ში ძი­რი­თა­დად, ხი­ლით ვიკ­ვე­ბე­ბო­დი. პუ­რიც კი, რა­ღაც­ნა­ი­რად ტკბი­ლი იყო. ბა­ნან­საც სხვა­ნა­ი­რი გემო ჰქონ­და, ძა­ლი­ან ნოყი­ე­რი და გემ­რი­ე­ლი გახ­ლდათ.

- შო­პინ­გი­სას ყვე­ლა­ზე მე­ტად, რამ მი­იქ­ცია თქვე­ნი ყუ­რა­დღე­ბა?

- ტა­ნი­სა­მო­სის სიჭ­რე­ლემ და ფე­რე­ბის შე­ხა­მე­ბამ გა­მა­ო­ცა. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად, სარი მო­მე­წო­ნა. მთე­ლი ინ­დო­ე­თი ამ სა­მო­სით და­დის. იქ სა­ო­ცა­რი აბ­რე­შუ­მის ქსო­ვი­ლე­ბი ვნა­ხე. სხვა­თა შო­რის, სარი მეც ვი­ყი­დე და ახლა ვფიქ­რობ, სად გა­მო­ვი­ყე­ნო (იღი­მის).

- კი­დევ რა შე­ი­ძი­ნეთ?

- ჩან­თა, ქვე­და­ბო­ლო­ე­ბი, თავ­ზე გა­სა­კე­თე­ბე­ლი მძი­ვე­ბი და შუბ­ლზე მი­საკ­რა­ვი წერ­ტი­ლო­ვა­ნი ნიშ­ნე­ბი შე­ვი­ძი­ნე, რო­მელ­საც ხან ცხვირ­ზე ვიკ­რავ, ხან ყურ­ზე, ხა­ნაც - ბეჭ­დად ვი­კე­თებ და ა.შ. თბი­ლის­ში რომ შუბ­ლზე მიკ­რუ­ლი წერ­ტი­ლით გა­ვი­ა­რო, თავი ვა­ქან­ქა­რო და სა­რიც ჩა­ვიც­ვა, შე­იძ­ლე­ბა ხალ­ხი გა­დავ­რიო (იცი­ნის). მოკ­ლედ, ვცდი­ლობ, ინ­დო­ეთ­ში შე­ძე­ნი­ლი ნივ­თე­ბი და სა­მო­სი ქარ­თულ რე­ა­ლო­ბას და მო­დას მო­ვარ­გო. სხვა­თა შო­რის, ინ­დო­ეთ­ში ყოფ­ნი­სას აღ­მო­ვა­ჩი­ნე, რომ იქა­უ­რი ქა­ლე­ბი სა­ოც­რად წვრილძვლი­ა­ნე­ბი არი­ან: აქ­სე­სუ­ა­რე­ბის შერ­ჩე­ვი­სას, ვერც ერთი სა­მა­ჯუ­რი ვერ მო­ვირ­გე. არა­და, გამ­ხდრე­ბი სუ­ლაც არ ჩა­ნან.

- ინ­დო­ე­ლი მა­მა­კა­ცე­ბი რო­გორ იც­ვა­მენ?

- მათ სა­მოსს დოთი ჰქვია და ფაქ­ტობ­რი­ვად, ზე­წა­რია, რო­მელ­საც უბ­რა­ლოდ, სარ­ტყე­ლი აქვს. ქე­რა­ლის შტატ­ში ძი­რი­თა­დად თეთ­რი, მო­ოქ­რუ­ლი ძა­ფით მო­ქარ­გუ­ლი დოთი აც­ვი­ათ. მა­მა­კა­ცე­ბი, სა­დაც უნდა მი­დი­ოდ­ნენ, რა­საც უნდა აკე­თებ­დნენ და რო­მე­ლი ფე­ნის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბიც უნდა იყ­ვნენ, ასე ჩაც­მუ­ლე­ბი და­დი­ან: ქვე­მოთ დოთი აც­ვი­ათ, ზე­მოთ კი ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი, მა­მა­კა­ცის პე­რან­გე­ბი.

- მა­ღა­ზი­ებ­ში თა­ნა­მედ­რო­ვე სა­მო­სი თუ იყი­დე­ბა?

- კი, თუმ­ცა - ნაკ­ლე­ბად. ერ­თა­დერ­თი, თე­ატ­რა­ლუ­რი სფე­როს რამ­დე­ნი­მე წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი იყო საკ­მა­ოდ თა­ნა­მედ­რო­ვედ ჩაც­მუ­ლი და თმაც მო­წეს­რი­გე­ბუ­ლი ჰქონ­დათ. სხვა ინ­დო­ელ გო­გო­ნებს კი ძი­რი­თა­დად, ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი სა­მო­სი აც­ვი­ათ. რაც შე­ე­ხე­ბა თმას, გარ­და იმი­სა, რომ ძა­ლი­ან მუქი შავი თმით გა­მო­ირ­ჩე­ვი­ან, თავი გა­მუდ­მე­ბით ზე­თით აქვთ გა­პო­ხი­ლი. ინ­დო­ეთ­ში გა­ფუმ­ფუ­ლე­ბულთმი­ა­ნი ქალი არ მი­ნა­ხავს. სხვა­თა შო­რის, იქ ყოფ­ნი­სას ხელი მო­ვი­ხა­ტე. ეს ტატუ ორი კვი­რის შემ­დეგ გაქ­რე­ბა, არა­და, მე­ნა­ნე­ბა, ულა­მა­ზე­სია.

- რო­გორც ვიცი, ინ­დო­ე­ლე­ბი ქუ­ჩა­ში უმე­ტე­სად, ფეხ­შიშ­ვე­ლე­ბი და­დი­ან. ასეა?

- ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში, ასეა. თუმ­ცა ე.წ. ჩუს­ტე­ბიც აც­ვი­ათ. მოკ­ლედ, ფე­ხე­ბი შე­ფუ­თუ­ლი არ აქვთ, ტერფს არ "აწუ­ხე­ბენ". მიკ­ვირ­და, - ბავ­შვებს მა­ინც რა­ტომ უშ­ვე­ბენ ფეხ­შიშ­ვლებს, თა­ნაც - ამ ჭუ­ჭყში-მეთ­ქი...

- მთელ მსოფ­ლი­ო­ში პო­პუ­ლა­რუ­ლია ინ­დუ­რი მა­სა­ჟი...

- გე­თან­ხმე­ბი და მინ­და გი­თხრათ, რომ ინ­დო­ეთ­ში ყოფ­ნი­სას მა­სა­ჟის გა­კე­თე­ბა მეც მო­ვინ­დო­მე. წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, იმ ოთა­ხის კარი რომ შე­ვა­ღე, სა­დაც მა­სა­ჟი უნდა გა­მე­კე­თე­ბი­ნა, სურ­ნე­ლის­გან თავ­ბრუ და­მეხ­ვა და ლა­მის უკან გა­მოვ­ბრუნ­დი... მაგ­რამ რამ­დე­ნი­მე წა­მის შემ­დეგ, რო­გორც კი ინ­დო­ელ­მა ქალ­მა მა­სა­ჟის კე­თე­ბა და­ი­წყო, გა­ვი­თი­შე, ამ­ქვეყ­ნად ყვე­ლა­ფე­რი გა­და­მა­ვი­წყდა და ცოტა ხან­ში აღ­მო­ვა­ჩი­ნე, რომ სარს ვი­ყა­ვი ჩა­ხუ­ტე­ბუ­ლი (იცი­ნის). ასეთ რე­ლაქ­სა­ცი­ას არ ვე­ლო­დი. მოკ­ლედ, ინ­დო­ე­თი­დან ემო­ცი­უ­რად დატ­ვირ­თუ­ლი და აღ­ფრთო­ვა­ნე­ბუ­ლი დავ­ბრუნ­დი.

თამ­თა და­დე­შე­ლი

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)