75 წლის პოლკოვნიკი ბათო (ბათალბი) საღინაძე, რომელიც თავის დროზე აფხაზეთის კრიმინალურ პოლიციას ხელმძღვანელობდა და ძალოვან სტრუქტურაში მოღვაწეობის ნახევარსაუკუნოვანი სტაჟი აქვს, ციხიდან ახლახან გათავისუფლდა პოლიტპატიმრის სტატუსით... ყველაფერი იმით დაიწყო, რომ პენსიაზე გასულ ღვაწლმოსილ მუშაკს 21-ე საუკუნის დასაწყისის ყველაზე რეზონანსული საქმის - ლევან კალაძის გატაცება-მკვლელობის გამოძიება სთხოვეს. ბათო საღინაძეს ამ საქმის გამოძიება დევნა-შევიწროებისა და თავისუფლების დაკარგვის ფასად დაუჯდა - სასამართლომ მას გამოძიების არაობიექტურად წარმართვაში დასდო ბრალი და 7 წლით აღუკვეთა თავისუფლება. გავრცელებული ინფორმაციით, ბათუ საღინაძე დამნაშავე მაღალჩინოსნების კვალზე გავიდა, რაც მავანს არ მოეწონა და ამას შეეწირა პროფესიონალი სამართალდამცველის თავისუფლება. ჭარმაგი პოლკოვნიკი ციხეს არ გაუტეხია, მხნედ გამოიყურება და ბრძოლის შემდგომი რაუნდისთვის ემზადება.
- ბატონო ბათო, გილოცავთ გათავისუფლებას! თქვენი დაპატიმრების ოფიციალური მიზეზი საზოგადოებისთვის ცნობილია, მაგრამ საინტერესოა თქვენი თვალსაზრისი, რატომ გახდით ხელისუფლების სამიზნე, რატომ დაგაპატიმრეს?
- საქმე ის არის, რომ ბევრ არამზადა მაღალჩინოსანს სიმშვიდე დავურღვიე და ვიდრე დანაშაულის დამკვეთებს გამოვააშკარავებდი, მათ ჩემი იზოლირება განიზრახეს... მოგეხსენებათ, იმხანად, როდესაც ლევან კალაძის საქმის გახსნა შემომთავაზეს, უკვე პენსიაზე ვიყავი გასული - 1998 წლიდან.
- ლევან კალაძის საქმის გამოძიებაში ჩართვის გადაწყვეტილება, როგორც ვიცი, იოლად არ მიგიღიათ. რა პირობით დათანხმდით შემოთავაზებას?
- როდესაც "ვარდების ხელისუფლება" მოვიდა ქვეყნის სათავეში, ლევან კალაძის გატაცებიდან თითქმის სამი წელი იყო გასული. თავდაპირველად, ჩემთან კახა კალაძე და მისი მამა კარლო მოვიდნენ. კახამ მთხოვა: ბატონო ბათო, მითხრეს, რომ პროფესიონალი ხართ, მე ვიცი, რა არის პროფესიონალიზმი. ბევრს ვთხოვე ჩემი ძმის საქმეზე მუშაობა, მოსინჯეს და თქვეს, ამ საქმის გახსნა გამორიცხულიაო. ბევრმა მირჩია, თუ ამ საქმის გახსნა ვინმეს გამოუვა, საღინაძეს გამოუვა და უარს ნუ გვეტყვიო. როცა ვნახე, როგორ იტანჯებოდა ოჯახი, ნამუსმა არ მომცა იმის საშუალება, უარი მეთქვა დახმარებაზე. თანაც კალაძეებმა მითხრეს, საქმის გახსნისთვის 200 ათასი დოლარი გვთხოვეს, მივეცით და მიისაკუთრეს, მაგრამ აღარ განვაცხადეთ, ამას რა აზრი აქვსო. გავიდა რამდენიმე ხანი და შს იმჟამინდელმა მინისტრმა გიორგი ბარამიძემ დამიბარა, - ბატონო ბათო, ჩათვალეთ, რომ პრეზიდენტი გელაპარაკებათ, მან თქვა, კალაძის მკვლელობის საქმეს საღინაძე გაართმევს თავსო. ქვეყნის სირცხვილია, რომ ეს საქმე 3 წელი გაუხსნელია, კახა კალაძეს ყველა იცნობს, მსოფლიოს მოედო ეს ამბავი და მიშამ გთხოვათ, ოღონდ ქვეყანას ეს სირცხვილი მოაშორეთ და ხელის გულზე გატარებთო. ჩვენ მოვილაპარაკეთ, თუ ეს საქმე გაიხსნება, ჩემს პირველ მოადგილედ დაინიშნებით, გენერლობას მოგცემთ და მერე ზედმეტად არ შეგაწუხებთ, მხოლოდ მრჩევლის რანგში იქნებითო. ბოლოს დასძინა, მიშამ თქვა, თუ საღინაძე ამ სირცხვილს მოწმენდს საქართველოს, სპეცსამსახურების თანამშრომლებიდან პირველი ეროვნული გმირი იქნებაო. დავთანხმდი. დავთქვით, შექმნილიყო სპეციალური დამოუკიდებელი სტრუქტურა, ჩემს განკარგულებაში ყოფილიყო ყველა ძალა, რომელიც კი საჭიროა საქმის გახსნისა და გამოძიებისათვის. გამოსცეს ბრძანება, რითაც პენსიაზე მყოფი აღმადგინეს შსს-ს რიგებში. დაიწერა საგანგებო ბრძანება, - შეიქმნას სპეციალური საგამომძიებლო ოპერატიული ჯგუფი ლევან კალაძის საქმეზე და საერთო ხელმძღვანელობა დაევალოს ბათო საღინაძესო. ამ საქმეში ჩემი გვერდის ავლით ჩახედვისა და ჩარევის უფლება არავის ჰქონდა. მე ლევან კალაძის საქმე გავხსენი. ეს იმას ნიშნავს, რომ მოვიპოვე ყველა ინფორმაცია გამტაცებლებზე, ორგანიზატორებსა და მათთან დანაშაულებრივ ალიანსში მყოფ სამართალდამცავი სტრუქტურების მაღალჩინოსნებზე. გამოძიებული იქნა კალაძეებისგან აღებული 200 ათასი აშშ დოლარის აფრასიძეებთან მიტანის ფაქტი. საქმე მოითხოვდა ომეხ აფრასიძის დაკითხვას. საქმის მშვიდობიანი გადაწყვეტისათვის ომეხ აფრასიძესთან გავგზავნე რამდენიმე სანდო პირი, შევთავაზე გამოძიებასთან თანამშრომლობა და ნებაყოფლობით ჩაბარება. 2004 წლის 21 მარტს შუამავლებმა შემატყობინეს, რომ აფრასიძე თანახმაა ჩემს წინადადებაზე, რის შესახებაც იმავე დღეს მოვახსენე მინისტრ გიორგი ბარამიძეს. მიუხედავად ამისა, 24 მარტს, ჩემგან მალულად და ჩემი გვერდის ავლით, ეცერში ჩაატარეს სისხლიანი სპეცოპერაცია აფრასიძეების წინააღმდეგ...
- როგორც ამბობენ, ამ საქმეს იმიტომ ჩამოგაშორეს, რომ მაღალჩინოსანთა კვალზე გახვედით. თუ ხელისუფლებისთვის ცნობილი იყო დანაშაულში მონაწილე პირების ვინაობა, რატომღა ანდეს ეს საქმე თქვენისთანა გამომძიებელს, რომელსაც არ გაუჭირდებოდა დამნაშავეთა მხილება?
- თავდაპირველად ხელისუფლებისთვის უცნობი იყო კალაძის გამტაცებლების ვინაობა. არასოდეს მიმიცია თავისთვის უფლება, ძიების დასრულებამდე, წინასწარ გამეცხადებინა ჩემს ხელთ არსებული ინფორმაცია და ვინმე მემხილებინა. სრულიად საიდუმლოდ, როგორიც უნდა იყოს ოპერატიული საქმიანობა, ისე ვაკეთებდი ყველაფერს. მე კი ვიცოდი, ვინ იყო მკვლელობის საქმეში ჩართული, მაგრამ წინასწარ ხომ არ განვაცხადებდი? თუმცა ამის შიში მაინც ჰქონდათ. სამწუხაროდ, ბოროტმოქმედთა შორის უფრო ნახავ ადამიანობას, ვიდრე გაცვეთილ მაღალჩინოსნებში. კრიმინალები მიცნობდნენ, მენდობოდნენ და ჩვენებებს მაძლევდნენ, ოღონდ ამას საიდუმლოდ ვინახავდი. მაგრამ როცა უკვე ბევრი ადამიანი დაიკითხა და ხმა გავარდა, 200 ათასი დოლარი სვანეთში აიტანესო, ამას უკვე ვეღარ დამალავდი. მავანთათვის გაჩნდა შიში იმისა, რომ გაიხსნებოდა საქმე... ამიტომ დაინტერესებულმა პირებმა დააჩქარეს პროცესები და საქმე ჩამიგდეს. აკი გითხარით, ბრძანების თანახმად, უჩემოდ სპეცოპერაციის დაწყების გადაწყვეტილების მიღების უფლება არ ჰქონდა არც მინისტრს, არც პროკურორს და არც - არავის. როცა ეცერში მომხდარი ამბავი ტელევიზიებმა გადმოსცეს, გამწარებული მივედი სვანეთიდან დაბრუნებულ მინისტრთან და ვუთხარი, ეს რა გამიკეთეთ, მკვლელებო, მეც მკვლელი გამხადეთ, რა პასუხი გავცე ახლა იმ ხალხს, ვინც ამ საქმეში ჩემგან იყო ჩართული, ცოცხლად დარჩენილ აფრასიძეებს-მეთქი! ბარამიძემ მიპასუხა - ეს ჩემზე არ იყო დამოკიდებული, მაპატიე, თუ შეგიძლიაო. ამის შემდეგ ბარამიძემ ამ პოსტზე დაახლოებით ორ თვეს იმუშავა და გადაწყვეტილებას უჩემოდ აღარ იღებდა, ყოველთვის ჩემს აზრს ითვალისწინებდა. როდესაც მიხვდნენ, რომ დამნაშავეთა კვალზე აფრასიძეების გარეშეც გავიდოდი, ადგნენ და მინისტრი გამოცვალეს - ბარამიძის ადგილას ირაკლი ოქრუაშვილი დანიშნეს.
- რა გითხრათ ბარამიძემ, ვისზე იყო დამოკიდებული სპეცოპერაციის ჩატარება?
- იმ მომენტში ეს არც მიკითხავს. როგორც შემდეგ შევიტყვე და ბარამიძემაც ახლახან განაცხადა, სპეცოპერაციის სანქცია პროკურატურამ გასცა. იმხანად კი გენერალური პროკურორი ირაკლი ოქრუაშვილი ბრძანდებოდა, თუმცა დღეს ამ საქმეში მის როლზე არავინ ლაპარაკობს და ყველა ბარამიძეს ახოცავს ხელს.
- კალაძეების ადვოკატმა ზურაბ დგებუაძემ "ყველა სიახლესთან" ინტერვიუში განაცხადა, რომ თქვენ პრეზიდენტს მისწერეთ საიდუმლო წერილი, რასაც მოჰყვა თქვენი შემდგომი დევნა-შევიწროება.
- სპეცოპერაციიდან ერთი კვირის შემდეგ, 31 მარტს, ღამით, შს მინისტრის ერთ-ერთმა მოადგილემ მომცა ირაკლი ოქრუაშვილის ტელეფონის ნომერი და მითხრა, გენერალურ პროკურორს დაურეკეო. დავურეკე ირაკლი ოქრუაშვილს, რომელმაც ერთ-ერთ დამნაშავეზე მკითხა, "მასზე" თუ მუშაობთო?! ტელეფონში როგორ გითხრათ, ხვალ მოვალ თქვენთან და გეტყვით-მეთქი. დამიბარა, მაგრამ რომ მივედი, არ მიმიღო. ოქრუაშვილის კაბინეტიდან გამოვიდა ვალერი ხაბურზანია, რომელიც შემპირდა, ყველაფერს გავარკვევ და პროკურორს შეგახვედრებო. ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ მიუხედავად არაერთგზის მცდელობისა, გენპროკურორმა არ მიმიღო. ამის შემდეგ პრეზიდენტს დავუწერე საიდუმლო მოხსენებითი ბარათი, რომელშიც აღვწერე, ვინ და როგორ ერეოდა უკანონოდ საქმის გამოძიებაში.
- არაერთხელ გითქვამთ, რომ ირაკლი ოქრუაშვილის პირადი პატიმარი იყავით, რატომ უნდა ყოფილიყო ირაკლი ოქრუაშვილი დაინტერესებული, კალაძის საქმე არ გახსნილიყო?
- მეცოდება ეს კაცი, დიდი ძალაუფლება აუვარდა თავში და გამოცდილი მაღალჩინოსანი დამნაშავეების გავლენის ქვეშ მოექცა, რის შედეგადაც უკანონოდ ჩამომაშორა საქმის გამოძიებას. ოქრუაშვილმა დამამცირებელი ფორმით გამომაგდო სამსახურიდან, შემდგომ კი მისი უკანონო ბრძანებით, მე და ჩემი 9-წევრიანი ოჯახი ყაჩაღურად გამოგვყარეს კანონიერი საცხოვრებლიდან და მიიტაცეს ჩემი ოჯახის საკუთრება. დანარჩენი დეტალებისა და ფაქტების გახმაურება ჯერჯერობით არ მიმაჩნია მიზანშეწონილად.
- ბატონო ბათო, ამბობთ, რომ ლევან კალაძის მკვლელობის საქმე გახსენით...
- დიახ, მაგრამ ბოლომდე გამოძიება არ დაგვაცადეს... მე ვმუშაობდი სხვადასხვა ვერსიაზე, სხვადასხვა წყარო მაწვდიდა ინფორმაციას, რომ ლევანი ჰყავდათ პანკისში, ზოგიერთის ინფორმაციით - სვანეთში, აფხაზეთში. როდესაც კობა ნარჩემაშვილი იყო შს მინისტრი, აცნობეს, რომ გამტაცებლებს კალაძე ქვემო სვანეთში, ლენტეხის რაიონის სოფელ რცხმელურში ჰყავდათ. ისეთი ხმაურით ჩაატარეს ოპერაცია, რომ გამტაცებლებმა შეიტყვეს და მსხვერპლი გადამალეს. ამ ვერსიაზეც ვიმუშავე. მავანი ცდილობს პიარის აგორებას, თითქოს ეცერის სპეცოპერაცია ჩემი ინსპირირებული იყო. ჩემს ინტერესებში არ შედიოდა და არც არსად განმიცხადებია ოპერატიული ინფორმაცია. მე ხომ საქმე ბოლომდე უნდა მიმეყვანა, გამომეძიებინა, ამის თავკაცი ვიყავი და როგორ ჩავატარებინებდი ვინმეს ოპერაციას და როგორ დავახოცინებდი იმ ადამიანებს, რომლებსაც ჩემთვის ინფორმაცია უნდა მოეცათ? ამათ ეშინოდათ კალაძის გატაცების და სხვა დანაშაულების გახსნის, ამიტომაც მოიქცნენ ასე. არ დამცალდა გამომეძიებინა საქმე და სახელმწიფოს თავკაცებმა დანაშაულებრივად ჩაატარეს ეცერში სისხლიანი ოპერაცია.
- ეს სპეცოპერაცია მოჰყვა იმას, რომ ომეხ აფრასიძე თანამშრომლობაზე დაგთანხმდათ?
- როცა დამტკიცდა, რომ 200 ათასი დოლარი მივიდა აფრასიძეებთან, ომეხი შუამავლებს დაჰპირდა, რომ კალაძეებს ლევანის პოვნაში დაეხმარებოდა, მაგრამ ოპერაცია ჩაიშალა. ომეხ აფრასიძეს უთქვამს, თუ კალაძეები 200-300 ათასს გადაიხდიან, ამ საქმის მოგვარებაში დავეხმარებიო. შუამავალი ნოდარ გვიჩიანი დაელაპარაკა კალაძეებს, რომლებმაც შეაგროვეს ფული და აფრასიძეებთან 4-5 კაცი წავიდა მოსალაპარაკებლად. შემდეგ შუამავლებს აცნობეს, ლევანი მკვდარიაო. ეს ყველაფერი გამოვიძიე და იმიტომ უნდა ჩამეტარებინა ომეხ აფრასიძის ჩაბარების ოპერაცია, რომ გამერკვია, რა მოხდა სინამდვილეში. იმხანად ომეხ აფრასიძე სხვა დანაშაულისთვის იძებნებოდა. საქმეში უამრავი ხალხი ჩავრთე და ომეხს შევპირდი, ჩაგვბარდი და დაგეხმარებით-მეთქი. მე მასთან არაფერზე მივაჭრია. ვერ გეტყვით, იყო თუ არა ომეხ აფრასიძე ლევან კალაძის გატაცების საქმის კურსში, მაგრამ ვიცი, რაღაც მნიშვნელოვანი ინფორმაცია ჰქონდა.
- რისთვის დასჭირდათ აფრასიძეების ლიკვიდაცია?
- ყველას ნაბიჯი ვიცი, მაგრამ ჯერ ყველაფერს ვერ ვიტყვი... რადგან ომეხ აფრასიძეს უკვე გადაწყვეტილი ჰქონდა ჩამბარებოდა, ამის შესახებ 21 მარტს ბარამიძეს მოვახსენე, მინისტრი ყველა შემთხვევაში უნდა ჩამეყენებინა საქმის კურსში. მაგრამ მათ გააკეთეს ის, რისიც მეშინოდა... 2009 წელს ციხეში შევიტყვე სააკაშვილის განცხადების შესახებ, მე გავეცი სპეცოპერაციის ბრძანებაო. ვფიქრობ, მან ეს ჩემი შიშით განაცხადა. დღეს აფრასიძეები არიან დაზარალებულნი, მაგრამ არანაკლებ დავზარალდი მეც. ვინაიდან მათი ბედი ჩემს ხელში იყო და ვერ დავიცავი ისინი - ამ მტაცებლებმა გამთიშეს საქმიდან და ამოწყვიტეს აფრასიძეების ოჯახი. როდესაც გამოძიება დასრულდება, მჯერა, ყველა ყველაფერს შეიტყობს... სპეცოპერაციის ჩასატარებლად აუცილებელი იყო სასამართლოს ბრძანება ან პროკურორის სანქცია. ბარამიძემ განაცხადა, სანქცია რომ ვნახე, მაშინ წავედი ეცერში. არაფერ შუაში ვარ, ჩემზე არაფერი იყო დამოკიდებულიო. როდესაც ხელისუფლება მიხვდა, რომ მე მაინც ყველაფერს ავხდიდი ფარდას, ადგნენ და ოქრუაშვილი გენპროკურორობიდან "ჩამოამინისტრეს". როგორც კი ოქრუაშვილი შს მინისტრად დაინიშნა, საქმეს ჩამომაცილა და სამსახურიდან გამაგდო...
როცა კახა კალაძე და მისი ადვოკატი ზურაბ დგებუაძე მივიდნენ მერაბიშვილთან, მიეცით საღინაძეს მუშაობის საშუალებაო, მას განუცხადებია, ვიცი, საღინაძე მალე დაამთავრებს ამ საქმეს, მაგრამ პრეზიდენტი ერიდება ოქრუაშვილთან დაპირისპირებას და მას ომს ვერ გავუმართავო. ვანო მერაბიშვილმა ზურაბ დგებუაძეს შესთავაზა, შენ ხომ საღინაძესთან ახლოს ხარ, ჩემს მრჩევლად დაგნიშნავ, საღინაძემ შენ მოგცეს ინფორმაცია, შენ კი - ჩვენ და საქმე გამოვიძიოთო. დგებუაძეს ვუთხარი, შენ კი გენდობი, მაგრამ ეს საქმე შემთხვევით ხალხს უნდა მისცე სამინისტროში, მერე გააფუჭებენ და იტყვიან, საღინაძემ მოგვცა ცრუ ინფორმაციაო, ამიტომ მე განზე გავდგები და შენ იმუშავე-მეთქი. ამის შემდეგ მოხდა ისე, რომ მერაბიშვილის "რჩეული" მაძებრები - ირაკლი კოდუა, დავით ბედია, ლევან გავაზავა და სხვები აპირებდნენ დგებუაძის დაპატიმრებას, მაგრამ მან უცხოეთში გაქცევით უშველა თავს.
- ბატონო ბათო, სამართალდამცველების მიერ ნაპოვნ ლევან კალაძის გვამზე რას იტყვით?
- ჩემი ინფორმაციით, სამართალდამცველთა მიერ ნაპოვნი ორი გვამიდან არც ერთი არ იყო ლევანის. ძვლები, რომლებიც ოჯახს შეაჩეჩეს, ლევან კალაძის არ იყო. ამით ვანო მერაბიშვილმა და მისმა ბრბომ უდიდესი შეურაცხყოფა და ტკივილი მიაყენეს კალაძეების ოჯახს, მეც და მთელ ქვეყანას. ამაზე მეტს არაფერს ვიტყვი.
- ერთი და იგივე ადამიანები მონაწილეობდნენ 14 წლის მარიამ გოგინაშვილისა და ლევან კალაძის გატაცების საქმეში?
- დიახ, ასეა.
- კალაძეების ადვოკატმა განაცხადა, რომ თქვენ კალაძის საქმეში შსს-ს გენერალ სოსო ალავიძისა და მისი ძმადნაფიცის, თენგიზ გურჩიანის მონაწილეობაზეც მიანიშნებდით.
- ალავიძეზე მხოლოდ ის ვიცოდი, რომ იგი მოიყვანეს ხელისუფლებაში. ადვოკატმა დგებუაძემ პრესის მეშვეობით განაცხადა, როდესაც ალავიძე ქალაქის პოლიციის სამმართველოს უფროსად დანიშნეს, თანამშრომლებმა ფული შეაგროვეს და 80-ათას-დოლარიანი ჯიპი უყიდესო. ეცერის სპეცოპერაციის წინ კი ეს ჯიპი აფრასიძეების ეზოში იდგა. დგებუაძემვე გაახმიანა სოსო ალავიძისა და თენგიზ გურჩიანის ურთიერთკავშირის შესახებ ინფორმაცია.
- მაინც ვისი ბრძანებით გაიტაცეს ლევან კალაძე?
- ლევან კალაძისა და სხვა გატაცებების თავკაცი საზღვარგარეთ "მოღვაწეობს", დიდი მასშტაბის კრიმინალია.
- ეს პიროვნება ტარიელ ონიანი ხომ არ არის?
- დეტექტიური ნაწარმოებების წერას ჯერ არ ვაპირებ, თუმცა ხმას ავიმაღლებ მათ წინააღმდეგ, ვისაც მივწვდები...
- თენგიზ გურჩიანზე რას იტყვით?
- ეს ის გურჩიანია, ვისზეც იმჟამინდელმა გენპროკურორმა ირაკლი ოქრუაშვილმა დამირეკა სპეცოპერაციიდან ერთ კვირაში და მითხრა, ჩვენი კაციაო. სწორედ გურჩიანი იყო გატაცებების ერთ-ერთი თავკაცი. ვთვლი, რომ გურჩიანს, გვიჩიანსა და ამ საქმის სხვა მონაწილეებს სასჯელის მოხდის შემდეგ უფრო მეტი სარგებლის მოტანა შეუძლიათ საზოგადოებისა და ქვეყნისთვის, ვიდრე სააკაშვილს და მის ბანდას. უნდა გეშინოდეს იმ ადამიანების, ვინც ამდენს დააშავებს, ამდენ ადამიანს პოლიტპატიმრად აქცევს, უმწიკვლო პროფესიონალს ოჯახს დაუნგრევს და გადაუვლის.
- სააკაშვილმა საკუთარ თავზე დაიკისრა ეცერის სპეცოპერაციის ჩატარებაზე პასუხისმგებლობა, თუმცა შეეძლო ეთქვა, რომ სანქცია ოქრუაშვილმა გასცა...
- სააკაშვილსა და ოქრუაშვილს ერთმანეთის ეშინოდათ და დღესაც ასეა. არის ფაქტები, რომელთა გახმაურების ორივეს ეშინია და ამიტომ ერთმანეთს ბოლომდე ვერ წირავენ.
- ბატონო ბათო, იმ 200 ათას დოლარს რა ბედი ეწია, ვისთან დარჩა?
- 10 ათასი დოლარი კალაძეებს დაუბრუნდა, 20 ათასი გადაეცა ნოდარ გვიჩიანს, როგორც შუამავალს, დანარჩენი თანხის შესახებ ჰკითხეთ სისხლიანი სპეცოპერაციის ჩამტარებლებს, რომლებმაც თანამშრომლობაზე წამოსული მნიშვნელოვანი მოწმე მომიკლეს.
- ბრალდების მტკიცებით, თქვენ აფრასიძეების მოსამსახურე ვლადიმერ მურავიოვს გამოსძალეთ ჩვენება და ათქმევინეთ, კალაძე აფრასიძეებთან მყავს ნანახიო. ამაზე რა პასუხი გაქვთ?
- სხვათა შორის, მურავიოვი უნიკალური კაცია, აქვს საოცარი მეხსიერება. ჩვენ ოფიციალურად მოვითხოვეთ მისი მოწმედ დაკითხვა, სპეცეტაპით ჩამოვიყვანეთ ზუგდიდიდან თბილისში. იზოლატორში მოთავსებამდე მურავიოვს რამდენიმე წუთით გავესაუბრე და გამოძიებასთან თანაშრომლობა შევთავაზე. მეორე დილით დავრეკე და მოვიკითხე იზოლატორში, მორიგემ მითხრა, მურავიოვი ჩვენთან დილით მოიყვანესო. კითხვაზე - სად ჰყავდათ მანამდე მოწმე, მიპასუხა, რომ მურავიოვი მთელი ღამის განმავლობაში კრიმინალური პოლიციის უფროს ზაზა ფერაძეს ჰყავდა კაბინეტში. საწყალი კაცი თურმე დილამდე უწვალებიათ. მე დავტუქსე ფერაძე უკანონო მოქმედების გამო და მკაცრად გავაფრთხილე, აღარ გაებედა ჩემს საქმეში ჩარევა. მე და ჩემს თანამშრომლებს მურავიოვის მიმართ უკანონობა არ ჩაგვიდენია, რაც მან არაერთხელ განაცხადა სასამართლო პროცესებზე, რითაც გამოააშკარავა ჩემ მიმართ შეთხზული ცრუ ბრალდებები.
- თქვით, საქმეს რომ ვხსნიდი, სააკაშვილსაც უხაროდა და სხვებსაცო. რა მოხდა შემდეგ, რატომ შეგიშალეს ხელი გამოძიებაში, რა გახდა ამის მიზეზი?
- თავდაპირველად მართლა ცდილობდნენ საქმის გახსნას, ამიტომაც გამომიძახეს, შემდეგ კი უკან დაიხიეს და მათთვის დიდი პრობლემა შევიქენი. სხვათა შორის, არც ოქრუაშვილი იყო გახსნის წინააღმდეგი, თუმცა შემდეგ გაჩნდა გარკვეული წინააღმდეგობები. უკანდახევა რით იყო გამოწვეული - ახლობლობით თუ მოსყიდვით, ამას თავის დროზე ვიტყვი და დავამტკიცებ.
- ბატონო ბათო, როდესაც ზურაბ დგებუაძემ გაგაფრთხილათ, რომ თქვენს დაპატიმრებას აპირებდნენ, რატომ არ დატოვეთ ქვეყანა?
- მე იმას უფრო ველოდი, რომ ფიზიკურად გამანადგურებდნენ. ქართველი კაცი ვარ და, რა ვქნა, ვერ მივიღე ქვეყნის დატოვების გადაწყვეტილება. შემეძლო, თუნდაც აფხაზეთში წავსულიყავი ან დამეტოვებინა საქართველო. ძალიან მიყვარს აფხაზეთი და აფხაზები, უნიკალური ხალხია, შემეძლო მათთანაც დავრჩენილიყავი, ხელისგულზე მატარებდნენ, მაგრამ ვერც ამას გავაკეთებდი. მერჩივნა იმ სიბინძურეში მოვხვედრილიყავი, რასაც ქართული ციხე ჰქვია, ვიდრე ქვეყნიდან წავსულიყავი.
- მართლა იყო საპატიმროში თქვენი ლიკვიდაციის მცდელობა?
- დიახ, ციხეში ყოფნისას რამდენჯერმე სცადეს ჩემი ლიკვიდაცია. სპიკერ-მოსამართლე შორენა გუნცაძეს განაჩენში ჩააწერინეს, საღინაძეს აქვს გულის ქრონიკული იშემიური დაავადებაო. ეს იმას ნიშნავდა, რომ ნებისმიერ დროს შეიძლებოდა ჩემთვის "გულის გაჩერება", რასაც შემდგომ ამ გამოგონილი დაავადებით ახსნიდნენ. ციხეში რამდენჯერმე იყო მცდელობა ჩემი კრიმინალებთან დაპირისპირებისა, რაც ჩემი ლიკვიდაციით უნდა დასრულებულიყო...
- ციხეში როგორ გეპყრობოდნენ?
- მე ჩემი ოჯახი უფრო მეცოდებოდა, რომელსაც განუწყვეტლივ დევნიდნენ, თითქმის ყველა დაასნეულეს... ვიცოდი, რა შეეძლოთ გაეკეთებინათ ვასოსთვის, ჩემი ვაჟისთვის, გახდა კიდეც დევნის ობიექტი - ვასოც გამომძიებელია და ახალგაზრდა კაცი 2004 წელს იძულებით გაუშვეს პენსიაში, არადა, ერთ თვეში პოლკოვნიკის წოდება უნდა მიეღო. მე მტკიოდა ოჯახი და ის, რაც ქვეყანაში ხდებოდა, თორემ ციხეში ყველა დიდ პატივს მცემდა. იქ ნორმალური ხალხიც ხომ არის?! თავდაპირველად, სასჯელაღსრულების მე-5 დაწესებულებაში ვიყავი, ორჯერ უმიზეზოდ გადამიყვანეს დახურულ ციხეში, ე.წ. კრიტში, სადაც საშინელი ვითარება იყო. გამოვაცხადე შიმშილობა, ისე დავსუსტდი, სიარული მიჭირდა. მე-12 დღეს დამიძახა ციხის უფროსმა და მეუბნება - ბატონო ბათუ, გული მეწვის თქვენი ცოდვით, საკვები მიიღეთო. საავადმყოფოში უნდოდათ ჩემი გადაყვანა, მე კი თანამშრომლებისათვის განკუთვნილ კოლონიაში, ავჭალაში გადაყვანა მოვითხოვე. წესით და კანონით, თავიდანვე იქ უნდა გავემწესებინეთ. როგორც იქნა, გადამიყვანეს. 2009 წელს კოტე კუბლაშვილის სახელზე დავწერე განცხადება პირობით ვადამდე გათავისუფლების მოთხოვნით, ხერხემლის დაავადება მაქვს და იქნებ გაითვალისწინოთ-მეთქი. მაგრამ უარი მითხრეს. შემდეგ - გათავისუფლებისთვის ასაკი მიწყობდა ხელს და არც მაშინ შეიბერტყეს ყური. მე დამნაშავე ხელისუფლების პოლიტიკური ამბიციების მსხვერპლი, პოლიტპატიმარი ვიყავი. ჯერ კიდევ 2004 წელს მივწერე პრეზიდენტს წერილი, რომელსაც ასე ვამთავრებდი: მე ვარ პროფესიონალი ქართველი პოლიციელი, თქვენ აშენებთ პოლიციურ სახელმწიფოს, რომელიც დააქცევს ქვეყანას და ჩვენც გაგვწირავს-მეთქი. ხომ მიიღეს შედეგი? წინა ხელისუფლების ყველა პირველი პირი მონაწილე იყო ჩემი უბედურების - სააკაშვილი, მერაბიშვილი, ოქრუაშვილი, ადეიშვილი და სხვები, ყველანი არღვევდნენ კანონს.
- როგორ შეაფასებთ სატელევიზიო ეთერში გავრცელებულ ციხის საშინელ კადრებს?
- ოჯახი არ ვიცი ისე, როგორც ციხე და დამნაშავეთა სამყარო. ციხის უფროსად ვარ ნამუშევარი და ასეთი ბარბაროსობა ჩემს თვალწინ არასოდეს მომხდარა, პატიმრის შეგინებასაც არ ვაპატიებდი ვინმეს. გამაოგნა ნანახმა.
- ახლა, როცა მზად ხართ, სიმართლე თქვათ, არ ფიქრობთ, რომ საფრთხე კვლავ გემუქრებათ?
- ადამიანი ვერ აცდება იმას, რაც უწერია. ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე, ღმერთმა ამხელა სიბინძურეს შემაჭიდა და ეს ბედისწერა იყო... ისე, რა თქმა უნდა, საფრთხეს არ გამოვრიცხავ.
- ნანობთ, რომ შეეჭიდეთ საქმეს, რომელიც თქვენთვის, შეიძლება ითქვას, საბედისწერო აღმოჩნდა?
- ლევან კალაძის საქმე საბედისწერო ვისთვის აღმოჩნდა, ამას ვნახავთ... ბოდიშს ვუხდი ჩემს ოჯახსა და ახლობლებს იმისათვის, რომ ჩემ გამო ბევრი ტანჯვა გადაიტანეს. იმისთვისაც, რომ თითოეულ მათგანს ნაკლებ დროს ვუთმობდი, სითბოს ვაკლებდი. მთელი ცხოვრება დამნაშავეების დევნას შევალიე. ნახევარი საუკუნის განმავლობაში ვემსახურე ქვეყანას და ხელისუფლებაში შემთხვევით მოსულმა ბიჭბუჭებმა ასე "დამიფასეს" თავდადება - გამწირეს და თითქმის გამანადგურეს. თუმცა სულიერად ვერ გამტეხეს. მათ ჩემი და ქვეყნის წინაშე მრავალი მიუტევებელი დანაშაული ჩაიდინეს, ბევრი ავნეს ქვეყანას და ახლა კიდევ ფახიფუხობენ. იმედი მაქვს, სიმართლე გაიმარჯვებს და ყველას თავისი მიეზღვება.
ლევან კალაძისა და აფრასიძეების ტრაგედიებზე მასმედიის აქტიური რეაგირება რომ არ ყოფილიყო, მე და ზურაბ დგებუაძე ამ საქმეებთან დაკავშირებული 10-ზე მეტი ლიკვიდირებულის ბედს გავიზიარებდით. ამ საქმის განსაჯაროებამ გახადა ჩემი პერსონა ცნობილი... ფრთხილობდნენ ჩემი ლიკვიდაციის მცდელობისას. ვინაიდან ჩემთან დაპირისპირებული მაღალჩინოსნები თავიდანვე თავხედურად მოქმედებდნენ, ჩემი ლიკვიდაცია დიდი სიფრთხილით თუ არ მოხდებოდა, საზოგადოებას გაუჩნდებოდა ეჭვი, რომ ეს მათი დაკვეთით მოხდა. დაახლოებით ისეთი ეჭვი, როგორიც გაჩნდა ცხონებულ გურამ შარაძის მკვლელობაზე. საზოგადოების დიდი ნაწილი ფიქრობს, რომ შარაძე მოაკვლევინა იმ პირმა, ვისაც აკადემიკოსი აუტანლად სძულდა. ასეთივე აზრია ჩამოყალიბებული ზვიად გამსახურდიას, ზურაბ ჟვანიას, მიხეილ ქურდაძისა და სხვა პირთა მკვლელობებზე. ასეთი საქმეების გახსნას სჭირდება ჭეშმარიტი პროფესიონალები და არა მოლაყბე დილეტანტები. პროფესიონალი, თავგანწირული და საქმის ფანატიკოსი სპეციალისტები კი ჩვენს ქვეყანაში თითქმის არ არიან. ისე, კვეხნის გარეშე ვიტყვი, რომ მე (უმძიმესი გახსნილი საქმეებიდან თუ ვიმსჯელებთ) ვარ ასეთი პროფესიონალი. თუმცა ხელშეწყობისა და დაფასების ნაცვლად, რა დამმართეს ხელისუფლების ვაითავკაცებმა, რომლებმაც მოკლე დროში დააქციეს და გაძარცვეს ქვეყანა, დააგროვეს მილიარდები და თავიანთ მომავალს უზრუნველად წარმოიდგენენ, ცნობილია. ციხის ჯურღმულში ხანგრძლივი დროით უკანონოდ გამომკეტეს იმ იმედით, რომ ჩემი წლოვანების ადამიანი ან ფიზიკურად ვერ გაუძლებდა სატანჯველს, ან იქაური მეთოდებით გამანადგურებდნენ, რითაც ძალიან დიდ პრობლემას მოიშორებდნენ. სამწუხაროა, რომ კრიმინალურმა სამყარომ უფრო დამიფასა მათ მიმართ ჩემი სამართლიანი და ობიექტური მიდგომა და, ხელისუფლების მხრიდან ზემოქმედების მიუხედავად, არ მოახდინეს ჩემი ლიკვიდაცია, რაც ციხის პირობებში არ გაუჭირდებოდათ. ამიტომ ჩამომიყალიბდა აზრი, რომ კრიმინალები უფრო სამართლიანები აღმოჩნდენ, ვიდრე ხელისუფლებაში მოხვედრილი უზნეო, ფლიდი არაკაცები.
დასასრულ - ეს ჭარმაგი კაცი ვამბობ, უფალმა არ გაიმეტა საქართველო გასანადგურებლად. საქართველო გადარჩება, ზნეობა და სამართლიანობა დაფასდება. ასე ვხედავ ჩვენს მომავალს მე, ერთი რიგითი ქართველი - ბათო საღინაძე!
ნანა ფიცხელაური
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)