რუ­სე­თის სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნის­ტრ სერ­გეი ლავ­რო­ვის გან­ცხა­დე­ბით, რუ­სე­თი მზა­დაა სა­ქარ­თვე­ლოს­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის გა­ნახ­ლე­ბა­ზე იფიქ­როს და უახ­ლო­ეს მო­მა­ვალ­ში სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრის სპე­ცი­ა­ლურ წარ­მო­მად­გე­ნელ ზუ­რაბ აბა­ში­ძეს­თან გა­მარ­თოს შეხ­ვედ­რა. ლავ­რო­ვის­ვე თქმით, რუ­სუ­ლი მხა­რე სა­ქარ­თვე­ლოს­თან რე­გუ­ლა­რუ­ლი ავი­ა­მი­მოს­ვლის აღ­დგე­ნი­სა და ქარ­თუ­ლი პრო­დუქ­ცი­ის რუ­სულ ბა­ზარ­ზე დაბ­რუ­ნე­ბის სა­კი­თხთა გან­ხილ­ვა­საც გეგ­მავს. თავ­დაც­ვის მი­ნის­ტრ ირაკ­ლი ალა­სა­ნი­ას­თან ინ­ტერ­ვიუ სწო­რედ ამ სა­კი­თხზე სა­უბ­რით და­ვი­წყეთ.

- ბა­ტო­ნო ირაკ­ლი, რა არის ის მი­ნი­მა­ლუ­რი და მაქ­სი­მა­ლუ­რი შე­დე­გი, რა­საც სა­ქარ­თვე­ლოს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა რუ­სეთ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის გა­ნახ­ლე­ბის­გან ელის?

- ამ ეტაპ­ზე ჩვე­ნი ამო­ცა­ნაა, და­ვი­წყოთ მო­ლა­პა­რა­კე­ბა და გვქონ­დეს რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცი­ას­თან იმგვა­რი ურ­თი­ერ­თო­ბა, რო­მე­ლიც გა­მო­რი­ცხავს სამ­ხედ­რო და­პი­რის­პი­რე­ბის საფრ­თხეს. არ გვაქვს ილუ­ზია, რომ რუ­სეთ-სა­ქარ­თვე­ლოს შო­რის შექ­მნი­ლი პრობ­ლე­მე­ბი ძა­ლი­ან სწრა­ფად მოგ­ვარ­დე­ბა. ჩვენ­თვის მთა­ვა­რია, სა­ქარ­თვე­ლო­დან გა­ვიყ­ვა­ნოთ უკა­ნო­ნო შე­ი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი ფორ­მი­რე­ბე­ბი, რო­მელ­თაც ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი აქვთ ჩვე­ნი ორი რე­გი­ო­ნი, მაგ­რამ ამის მიღ­წე­ვას ვა­პი­რებთ არა ბრძო­ლი­თა და ომით, არა­მედ რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი, პრაგ­მა­ტუ­ლი და დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბით. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ნამ­დვი­ლად არ მაქვს და შე­სა­ბა­მი­სად, არც სა­ზო­გა­დო­ე­ბას მინ­და გა­ვუ­ჩი­ნო დიდი მო­ლო­დი­ნი იმ შეხ­ვედ­რის მი­მართ, რო­მე­ლიც უახ­ლო­ეს მო­მა­ვალ­ში გა­ი­მარ­თე­ბა ზუ­რაბ აბა­ში­ძე­სა და რუ­სე­თის წარ­მო­მად­გე­ნელს შო­რის. უპირ­ვე­ლე­სად, ვა­პი­რებთ სა­ვაჭ­რო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის აღ­დგე­ნა­ზე ლა­პა­რაკს. ეს არის ჩვე­ნი ეკო­ნო­მი­კი­სა და სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ო­ბის­თვის ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი რამ.

- ჩვენ­ში ბევ­რი ამ ურ­თი­ერ­თო­ბის გა­ნახ­ლე­ბას სკეპ­ტი­კუ­რად უყუ­რებს და მი­იჩ­ნევს, რომ ამან შე­საძ­ლოა სა­ქარ­თვე­ლოს და­სავ­ლუ­რი კურ­სი შე­ი­წი­როს...

- პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრმა ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილ­მა პირ­ვე­ლი ვი­ზი­ტი­სას ბრი­უ­სელ­ში, ევ­რო­კავ­ში­რის ხელ­მძღვა­ნე­ლებ­სა და ნა­ტოს გე­ნე­რა­ლურ მდი­ვან­თან და­ა­დას­ტუ­რა, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს მთა­ვა­რი სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კუ­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბა ევ­რო­ატ­ლან­ტი­კურ სივ­რცე­ში ინ­ტეგ­რა­ცი­აა. ამით ყვე­ლას­თვის ნა­თე­ლი გავ­ხა­დეთ ჩვე­ნი ხალ­ხის მიერ არ­ჩე­უ­ლი სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კუ­რი კურ­სი. ამას­თა­ნა­ვე, ჩვე­ნი ქვეყ­ნის ტე­რი­ტო­რი­უ­ლი მთლი­ა­ნო­ბის დარ­ღვე­ვას არას­დროს შე­ვუ­რიგ­დე­ბით. ან­დერს ფოგ რას­მუ­სენ­მა ივა­ნიშ­ვილ­თან შეხ­ვედ­რი­სას გა­ნა­ცხა­და: "სა­ქარ­თვე­ლოს ინ­ტეგ­რა­ცია ევ­რო­ატ­ლან­ტი­კურ სივ­რცე­სა და ნა­ტო­ში არა­ვი­თარ შემ­თხვე­ვა­ში არ უშ­ლის ხელს მის ურ­თი­ერ­თო­ბას რუ­სეთ­თან, პი­რი­ქით, ჩვენ ყვე­ლა­ნი და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი ვართ რუ­სეთ­სა და სა­ქარ­თვე­ლოს შო­რის მო­ლა­პა­რა­კე­ბის და­წყე­ბით." ამ­დე­ნად, რუ­სე­თის­თვის ცნო­ბი­ლია რო­გორც ჩვე­ნი, ასე­ვე თა­ნა­მე­გობ­რო­ბის ურ­ყე­ვი პო­ზი­ცია სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­უ­ლი მთლი­ა­ნო­ბის მი­მართ,

- ერ­თია რას­მუ­სე­ნის გან­ცხა­დე­ბა, მე­ო­რე - ოფი­ცი­ა­ლუ­რი კრემ­ლის პო­ზი­ცია. თა­ვის დრო­ზე დი­მიტ­რი მედ­ვე­დევ­მა 2008 წლის ომის უმ­თავ­რეს მი­ზე­ზად სა­ქარ­თვე­ლოს ნა­ტო­ში ინ­ტეგ­რა­ცი­ის შე­ფერ­ხე­ბა და­ა­სა­ხე­ლა, რუ­სეთს პო­ზი­ცია არ შე­უც­ვლია და რო­გორ აპი­რებთ ამ ქვე­ყა­ნას­თან კე­თილ­მე­ზობ­ლუ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბის აღ­დგე­ნი­სა და ევ­რო­ატ­ლან­ტი­კუ­რი ინ­ტეგ­რა­ცი­ის შე­თავ­სე­ბას?

- რა თქმა უნდა, რუ­სე­თის პო­ზი­ცია არ შეც­ვლი­ლა, მაგ­რამ არ­სე­ბობს რუ­სე­თის ამ პო­ლი­ტი­კას­თან ეფექ­ტი­ა­ნად და­პი­რის­პი­რე­ბის წარ­მა­ტე­ბუ­ლი მო­დე­ლი. რუ­სე­თის მე­ზო­ბელ­მა არა­ერ­თმა სა­ხელ­მწი­ფომ, რუ­სე­თის ამ პო­ზი­ცი­ის მი­უ­ხე­და­ვად, მო­ა­ხერ­ხა ევ­რო­კავ­შირ­სა და ნა­ტო­ში გა­წევ­რე­ბა. სა­ქარ­თვე­ლო ერ­თა­დერ­თი ქვე­ყა­ნაა ამ სა­მე­ზობ­ლო­ში, რო­მელ­მაც ბოლო ოცი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში სამ­ჯერ იომა რუ­სეთ­თან. ეს ნიშ­ნავს, რომ ჩვე­ნი პო­ლი­ტი­კა რუ­სეთ­თან გა­და­ხედ­ვას სა­ჭი­რო­ებს. ჩვენ აღარ უნდა და­ვუშ­ვათ ისე­თი შეც­დო­მა, რო­მე­ლიც მას პო­ლი­ტი­კუ­რი თუ სამ­ხედ­რო იე­რი­შის სა­ბაბს მის­ცემს. ადრე თუ გვი­ან რუ­სეთს მა­ინც მო­უ­წევს გას­ვლა სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­ი­დან. წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, გულ­ში მჯი­ღის ცე­მა­სა და გი­ნე­ბას არ ვა­პი­რებთ. ვე­უბ­ნე­ბით რუ­სეთს: გვინ­და თქვენ­თან ნორ­მა­ლუ­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა, ვაჭ­რო­ბა, ეკო­ნო­მი­კურ-კულ­ტუ­რუ­ლი ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი, გინ­დათ? - კი ბა­ტო­ნო, არ გინ­დათ და არ ვა­პი­რებთ თქვენს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბებ­ზე ჩა­მო­კი­დე­ბას, ჩვენ­თვის რუ­სუ­ლი ფაქ­ტო­რი გა­დამ­წყვე­ტი არ არის. სა­ქარ­თვე­ლო 3 000 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში უამ­რავ­ჯერ ყო­ფი­ლა გახ­ლე­ჩი­ლი და ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი, მაგ­რამ ვა­ხერ­ხებ­დით და ვერ­თი­ან­დე­ბო­დით...

- ბა­ტო­ნო ირაკ­ლი, ჩვე­ნი ტე­რი­ტო­რი­ე­ბის დე­ო­კუ­პა­ცი­ამ­დე უშ­ვებთ რუ­სეთ­თან დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბის აღ­დგე­ნის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას?

- სა­ბო­ლოო ჯამ­ში, ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის აღ­დგე­ნა ნიშ­ნავს პო­ლი­ტი­კუ­რი და დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის აღ­დგე­ნა­საც, მა­გა­რამ ამ ეტაპ­ზე ეს გა­მო­რი­ცხუ­ლია.

- გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­ით, ცნო­ბილ­მა ამე­რი­კელ­მა ანა­ლი­ტი­კოს­მა ზბიგ­ნევ ბჟე­ზინ­სკიმ გა­ნა­ცხა­და, სა­ქარ­თვე­ლო შე­საძ­ლოა რუ­სე­თის მო­კავ­ში­რე გახ­დეს, მაგ­რამ შე­იძ­ლე­ბა ეს მას ამე­რი­კას­თან მე­გობ­რო­ბის ფა­სად და­უჯ­დე­სო...

- ბა­ტო­ნი ბჟე­ზინ­სკი მარ­თლაც უდი­დე­სი ანა­ლი­ტი­კო­სია, მაგ­რამ ის არის მე-20 სა­უ­კუ­ნის ანა­ლი­ტი­კო­სი და დღეს არ მო­ნა­წი­ლე­ობს ამე­რი­კის პო­ლი­ტი­კის შე­მუ­შა­ვე­ბა­ში. მას ეტყო­ბა არა აქვს სწო­რი ინ­ფორ­მა­ცია იმის თა­ო­ბა­ზე, თუ რო­გო­რი ინ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი გახ­და სა­ქარ­თვე­ლო-ამე­რი­კის ურ­თი­ერ­თო­ბა ქარ­ტი­ის ხელ­მო­წე­რის შემ­დეგ. მინ­და ბა­ტონ ბჟე­ზინ­სკის შე­ვახ­სე­ნო რას­მუ­სე­ნის ის სი­ტყვე­ბი, რო­მე­ლიც თავ­შიც ვთქვი: "სა­ქარ­თვე­ლოს გა­წევ­რე­ბა ნა­ტო­ში აბ­სო­ლუ­ტუ­რად არ უპი­რის­პირ­დე­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­სა და რუ­სეთს შო­რის ნორ­მა­ლუ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბას".

- თავ­დაც­ვის მი­ნის­ტრად და­ნიშ­ვნის პირ­ვე­ლი­ვე დღე­ებ­ში ისა­უბ­რეთ ამ უწყე­ბა­ში არ­სე­ბულ კო­რუფ­ცი­ა­ზე. კონ­კრე­ტუ­ლად რას გუ­ლის­ხმობ­დით?

- ვთქვი, რომ თავ­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო­ში გა­მე­ფე­ბუ­ლი იყო ფის­კა­ლუ­რი და სა­ფი­ნან­სო უპა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა და ასე­ვე არ­სე­ბობ­და ეჭვი კო­რუფ­ცი­ულ გა­რი­გე­ბებ­ზე. შეს­წავ­ლა უკვე და­წყე­ბუ­ლია, აგ­რეთ­ვე, და­ი­წყე­ბა გახ­მა­უ­რე­ბუ­ლი საქ­მის გა­მო­ძი­ე­ბა, ვგუ­ლის­ხმობ ია­რა­ღის შეს­ყიდ­ვას, როცა 50 ევ­როდ ღი­რე­ბუ­ლი ავ­ტო­მა­ტე­ბი 290 ევ­რო­დაა ნა­ყი­დი.

- ამ შეს­ყიდ­ვის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ა­ზე გრი­ფი "სა­ი­დუმ­ლოს" მოხ­სნის გამო ოპო­ნენ­ტე­ბი ბევ­რს გაკ­რი­ტი­კე­ბენ...

- ამ კრი­ტი­კას ვერ გა­ვი­ზი­ა­რებ, გრი­ფი იმი­ტომ მოვხსე­ნი, რომ ხალ­ხმა იცო­დეს, ქვეყ­ნის თავ­დაც­ვი­სუ­ნა­რი­ა­ნო­ბის­თვის გა­დახ­დი­ლი მისი ფული რო­გორ იხარ­ჯე­ბო­და.

- თქვენ გა­ნა­ცხა­დეთ, რომ თავ­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო­ში ფა­რუ­ლი შეს­ყიდ­ვე­ბი აღარ გან­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა, ეს ქვეყ­ნის უსაფრ­თხო­ე­ბას საფრ­თხეს არ შე­უქ­მნის?

- რა თქმა უნდა, არა. თავ­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო­ში სა­ი­დუმ­ლო ბევ­რი რამ იქ­ნე­ბა, მაგ­რამ არა­ვის მივ­ცემ უფ­ლე­ბას, კო­რუფ­ცი­უ­ლი გა­რი­გე­ბის გამო გრი­ფი "სა­ი­დუმ­ლო" და­ა­დოს ჩვენს სა­ერ­თო ხარ­ჯებს. სა­მი­ნის­ტრო­ში მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცე­სე­ბი, რა თქმა უნდა, შე­საძ­ლებ­ლო­ბის ფარ­გლებ­ში, გამჭვირ­ვა­ლე იქ­ნე­ბა.

- თავ­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტროს მიერ ია­რა­ღის შეს­ყიდ­ვის თა­ო­ბა­ზე ხში­რად ის­მო­და კი­თხვე­ბი, გან­სა­კუთ­რე­ბით ირაკ­ლი ოქ­რუ­აშ­ვი­ლი­სა და და­ვით კე­ზე­რაშ­ვი­ლის მი­ნის­ტრო­ბი­სას, თუ აპი­რებთ იმ პე­რი­ოდ­ში გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი შეს­ყიდ­ვე­ბის შეს­წავ­ლას, ასე­ვე მა­ინ­ტე­რე­სებს, თუ იგეგ­მე­ბა 2004 წლის ზა­ფხულ­ში ცხინ­ვა­ლის რე­გი­ონ­ში გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი სამ­ხედ­რო ავან­ტი­უ­რის გა­მო­ძი­ე­ბა, რომ­ლის შემ­დე­გაც და­ი­წყო პრო­ცე­სე­ბის ეს­კა­ლა­ცია?

- წარ­სუ­ლი მხო­ლოდ იმი­ტომ მა­ინ­ტე­რე­სებს, რომ იგი­ვე შეც­დო­მე­ბი მო­მა­ვალ­ში არ გა­ვი­მე­ო­როთ. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, გა­მო­ვე­დი ინი­ცი­ა­ტი­ვით, რომ ბოლო 20 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში სა­ქარ­თვე­ლოს ყვე­ლა სამ­ხედ­რო წარ­მა­ტე­ბა თუ წა­რუ­მა­ტებ­ლო­ბა შე­ვის­წავ­ლოთ და გა­ვა­ა­ნა­ლი­ზოთ. ამის შე­დე­გად გა­კე­თე­ბულ დას­კვნებ­ზე უნდა და­ვა­ფუძნოთ მო­მა­ვალ­ში ჩვე­ნი თავ­დაც­ვის დოქ­ტრი­ნა. სწო­რედ ამ მიზ­ნით შე­იქ­მნე­ბა წარ­მო­მად­გენ­ლო­ბი­თი სა­მუ­შაო ჯგუ­ფი. რაც შე­ე­ხე­ბა კონ­კრე­ტუ­ლი შეს­ყიდ­ვის ფაქ­ტე­ბით და­ინ­ტე­რე­სე­ბას, ეს სა­მარ­თალ­დამ­ცა­ვი ორ­გა­ნო­ე­ბის საქ­მეა....

- რო­დე­საც სა­ა­კაშ­ვი­ლის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ ავ­ღა­ნე­თის სამ­შვი­დო­ბო ოპე­რა­ცი­ა­ში მო­ნა­წი­ლე ქარ­თუ­ლი სამ­ხედ­რო კონ­ტინ­გენ­ტის გაზ­რდის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ი­ღო, ამას იმ­ჟა­მინ­დე­ლი ოპო­ზი­ცია კრი­ტი­კით შეხ­ვდა. მათ შო­რის იყ­ვნენ თქვე­ნი ამ­ჟა­მინ­დე­ლი თა­ნა­გუნ­დე­ლე­ბიც. ცნო­ბი­ლია, რომ ქარ­თვე­ლი სამ­ხედ­რო­ე­ბი 2014 წლამ­დე დარ­ჩე­ბი­ან ავ­ღა­ნეთ­ში, ხომ არ იგეგ­მე­ბა მათი შემ­ცი­რე­ბა?

- არა, იმ ვალ­დე­ბუ­ლე­ბას, რაც ჩვენს სა­ხელ­მწი­ფოს აქვს აღე­ბუ­ლი, პირ­ნათ­ლად შე­ვას­რუ­ლებთ. ცოტა ხნის წინ ავ­ღა­ნეთ­ში ვი­ყა­ვი და სი­ა­მა­ყით გე­ტყვით, რომ ჩვე­ნი მე­ომ­რე­ბის მა­ღა­ლი პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლიზ­მით აღ­ფ­რო­ვა­ნე­ბუ­ლია ყვე­ლა ჩვე­ნი მო­კავ­ში­რე. ამე­რი­კელ და ავ­ღა­ნელ მე­გობ­რებ­თან ერ­თად ვფიქ­რობთ და ვა­ა­ნა­ლი­ზებთ, თუ რა ფორ­მით და­ვეხ­მა­რე­ბით ავ­ღა­ნე­ლებს უსაფრ­თხო­ე­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა­ში 2014 წლის შემ­დეგ. გან­ვაგ­რძობთ ავ­ღა­ნუ­რი უსაფრ­თხო­ე­ბის ძა­ლე­ბის მხარ­და­ჭე­რას, მი­ვი­ღებთ მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას მათი სამ­ხედ­რო გა­ნათ­ლე­ბის ამაღ­ლე­ბა­ში, თუმ­ცა ჩვენ 2014 წლის შემ­დეგ იქ აღარ გვექ­ნე­ბა სა­ო­მა­რი ფუნ­ქცია.

ნა­თია დო­ლი­ძე

ყო­ველკ­ვი­რე­უ­ლი გა­ზე­თი "ყვე­ლა სი­ახ­ლე"

(გა­მო­დის ოთხშა­ბა­თო­ბით)