კულ­ტუ­რი­სა და ძეგლ­თა დაც­ვის მი­ნის­ტრის რან­გში ბა­ტონ გუ­რამ ოდი­შა­რი­ას პირ­ვე­ლად შევ­ხვდით. მახ­სოვს, ბოლო ინ­ტერ­ვიუ მი­ნის­ტრო­ბის კან­დი­და­ტად ყოფ­ნი­სას ჩავ­წე­რეთ. მას შემ­დეგ თვე­ზე მეტი გა­ვი­და. ბა­ტო­ნი გუ­რა­მი, ალ­ბათ, გა­ეც­ნო სა­მი­ნის­ტროს "ცხოვ­რე­ბას", მის თა­ნამ­შრომ­ლებს, ორი მო­ად­გი­ლე უკვე დამ­ტკი­ცე­ბუ­ლი ჰყავს - ალექ­სან­დრე მარ­გიშ­ვი­ლი და მა­რი­ნე მი­ზან­და­რი, მო­ად­გი­ლე­ო­ბის ორი კან­დი­და­ტის - იური მე­ჩი­თო­ვი­სა და ხა­თუ­ნა ხუნ­და­ძის ბედი კი "ყვე­ლა სი­ახ­ლის" ამ ნომ­რის გა­მოს­ვლამ­დე ორი დღით ადრე გა­და­წყდა. ამ სა­მი­ნის­ტროს­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი და­უს­რუ­ლე­ბე­ლი მით­ქმა-მოთ­ქმის გამო აუ­ცი­ლებ­ლად მი­ვიჩ­ნი­ეთ ბა­ტონ მი­ნის­ტრთან შეხ­ვედ­რა და გა­სა­უბ­რე­ბა.

- ერთი თვეა, დი­ლი­დან ღა­მის 12 სა­ა­თამ­დე ვმუ­შა­ობთ კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტროს მოკ­ლე­ვა­დი­ა­ნი, ანუ 2013 წლის და, ასე­ვე, გრძელ­ვა­დი­ა­ნი სტრა­ტე­გი­ის შე­სა­მუ­შა­ვებ­ლად. ვსწავ­ლობთ, რა სჭირ­დე­ბა ჩვენს სა­ხელ­მწი­ფოს, რათა მო­ვუ­ა­როთ ძველს და ჩა­ვა­ბა­როთ ახალ თა­ო­ბას, ამას­თა­ნა­ვე, ქვეყ­ნის­თვის მნიშ­ვნე­ლო­ვან საქ­მე­ებს მფარ­ვე­ლო­ბა გა­ვუ­წი­ოთ, ხელი შე­ვაშ­ვე­ლოთ. ვა­ყა­ლი­ბებთ საბ­ჭო­ებს სხვა­დას­ხვა მი­მარ­თუ­ლე­ბით, შე­იძ­ლე­ბა მას კო­მი­სი­ე­ბიც ვუ­წო­დოთ, რო­მელ­თა წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი ერთ დიდ საბ­ჭო­ში გა­ერ­თი­ან­დე­ბი­ან და მი­ნის­ტრის მრჩე­ველ­თა ფუნ­ქცია და­ე­კის­რე­ბათ. და­სა­ფი­ნან­სე­ბელ პრ­ოექ­ტებს შო­რის სა­უ­კე­თე­სო­ებ­საც კონ­კრე­ტუ­ლი სფე­როს პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლე­ბი კონ­კურ­სით გა­მო­ავ­ლე­ნენ. სამ­წუ­ხა­როდ, საკ­მა­ოდ მოკ­რძა­ლე­ბუ­ლი თან­ხაა გა­მო­ყო­ფი­ლი 2013 წლის პრო­ექ­ტე­ბის გან­სა­ხორ­ცი­ე­ლებ­ლად და ეს არ ყოფ­ნის ქარ­თულ კულ­ტუ­რას, ამი­ტომ თან­ხა პრი­ო­რი­ტე­ტე­ბის მი­ხედ­ვით უნდა გა­და­ნა­წილ­დეს, ჩვე­ნი მუ­შა­ო­ბა კი გამჭვირ­ვა­ლე უნდა იყოს.

- მა­ინც რა თან­ხა გა­მო­ი­ყო კულ­ტუ­რის­თვის ბი­უ­ჯე­ტი­დან 2013 წლის­თვის?

- პრე­ზი­დენ­ტის ფონ­დი­დან და­ფი­ნან­სე­ბას თუ არ მი­ვა­მა­ტებთ, 2013 წელს კულ­ტუ­რი­სა და ძეგლ­თა დაც­ვის სა­მი­ნის­ტროს ბი­უ­ჯე­ტი­დან 80 მი­ლი­ონ ლა­რამ­დე გა­მო­ე­ყო­ფა და ეს ძა­ლი­ან ცო­ტაა. 2012 წელს კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტროს 80 მი­ლი­ონ­ზე მეტი ლარი გა­მო­უყ­ვეს, 20 მი­ლი­ო­ნი კი პრე­ზი­დენ­ტის ფონ­დი­დან გა­და­ი­რი­ცხა მას­შტა­ბუ­რი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბის­თვის. ამ შემ­თხვე­ვა­ში სა­მი­ნის­ტრო გამ­ტა­რის როლს ას­რუ­ლებ­და. ჯერ­ჯე­რო­ბით რაც ვიცი, ძა­ლი­ან დიდი თან­ხა, ორ­მი­ლი­ონ-ნა­ხე­ვა­რი ლარი იტა­ლი­ე­ლი ტე­ნო­რის, ან­დრეა ბო­ჩე­ლის ჩა­მოყ­ვა­ნა­სა და კონ­ცერტს მოხ­მარ­და, და­ახ­ლო­ე­ბით ორ მი­ლი­ონ­ზე მეტი დაჯ­და მი­უ­ზიკ­ლი "ქეთო და კოტე" და ასე შემ­დეგ. ახა­ლი მო­სუ­ლი ვი­ყა­ვი სა­მი­ნის­ტრო­ში, პო­ლი­ცი­ის გამჭვირ­ვა­ლე შე­ნო­ბის წინ მო­ცეკ­ვა­ვე "სუ­ხიშ­ვი­ლე­ბის" ნა­ხე­ვარ­წუ­თი­ა­ნი კლი­პის გა­და­ღე­ბის­თვის 400 000 ლა­რამ­დე თან­ხის გა­დახ­და რომ მოგვ­თხო­ვეს. მოგ­ვეჩ­ვე­ნა, რომ თან­ხა ძა­ლი­ან გა­ბე­რი­ლი იყო, ამი­ტომ ხარჯთაღ­რი­ცხვა მო­ვი­თხო­ვეთ და რად­გან ვე­რა­ფე­რი წარ­მოგ­ვიდ­გი­ნეს, კლი­პის ავ­ტო­რებს მის გა­დახ­და­ზე უარი ვუ­თხა­რით. პრე­ზი­დენ­ტის ფონ­დი­დან გა­დარ­ჩე­ნი­ლი თან­ხა კი სრუ­ლად და­ვაბ­რუ­ნეთ. რად­გან ახალ ცხოვ­რე­ბას ვი­წყებთ, წი­ნას­წარ უნდა გან­ვსა­ზღვროთ პრი­ო­რი­ტე­ტე­ბი და მკა­ფი­ოდ ვთქვათ, რომ ვინც უნდა ჩა­მო­ვი­დეს, მსგავს მას­შტა­ბურ კონ­ცერ­ტებს ჩვენ ვერ და­ვა­ფი­ნან­სებთ. მსოფ­ლიო დო­ნის ვარ­სკვლა­ვე­ბი ბევრ ქვე­ყა­ნა­ში მარ­თა­ვენ კონ­ცერ­ტებს, მაგ­რამ ამ კონ­ცერ­ტე­ბის ორ­გა­ნი­ზე­ბის­თვის ან მათი ჰო­ნო­რა­რის­თვის ბი­უ­ჯე­ტის ფულს არ­სად იხ­დი­ან! ყვე­ლა­ფე­რი გა­ყი­დუ­ლი ბი­ლე­თე­ბი­დან შე­მო­სუ­ლი თან­ხით იფა­რე­ბა, ამის ფუ­ფუ­ნე­ბა კი ჩვენს ქვე­ყა­ნა­სა და სა­ზო­გა­დო­ე­ბას ჯერ არ აქვს. ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვან­ია უცხო­ეთ­თან კულ­ტუ­რუ­ლი ურ­თი­ერ­თო­ბის გან­სა­ზღვრაც: რას შე­მო­ვი­ტანთ მათ­გან და რას მი­ვაწ­ვდით. კულ­ტუ­რის ენა­ზე უნდა მო­ვაგ­ვა­როთ შიდა ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბიც. ეს სა­მი­ნის­ტრო უნდა გახ­დეს არა მარ­ტო ძეგლ­თა დაც­ვი­სა და თა­ნა­მედ­რო­ვე ხე­ლოვ­ნე­ბის მფარ­ვე­ლი, არა­მედ უნდა იყოს მა­გა­ლი­თი, რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა ადა­მი­ა­ნებს შო­რის დი­ა­ლო­გი კულ­ტუ­რის ენა­ზე და სი­ძულ­ვი­ლის გა­რე­შე. ვეც­ნო­ბი, სო­ცი­ა­ლურ ქსელ "ფე­ის­ბუ­ქის" მი­მო­წე­რას, პრე­სას, მა­ს­მე­დი­ის სხვა სა­შუ­ა­ლე­ბებს და მი­მაჩ­ნია, რომ ეს დღე­ვან­დელ რე­ა­ლო­ბა­ში მყო­ფი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლია და აქ არა­ნორ­მა­ლუ­რი არა­ფე­რია. თუმ­ცა ცუ­დია, რომ ზო­გი­ერ­თმა გა­ზეთ­მა და "ფე­ის­ბუქ­ში" გა­მო­ნათ­ქვამ­მა პო­ლე­მი­კის ფორ­მა კვლავ სი­ძულ­ვი­ლით წას­წია და­პი­რის­პი­რე­ბი­სა­კენ. ეს არის რომ გვან­გრევს და ეროვ­ნულ დაქ­საქ­სუ­ლო­ბა­ში ხარ­ჯავს ჩვენს ენერ­გი­ას. ჩემი ბო­ლოდ­რო­ინ­დე­ლი ყვე­ლა ინ­ტერ­ვიუ იწყე­ბო­და და სრულ­დე­ბო­და იური მე­ჩი­თო­ვი­თა და ხა­თუ­ნა ხუნ­და­ძით, თით­ქოს სა­მი­ნის­ტრო­ში მეტი არა­ფე­რი ხდე­ბა. დამ­ღა­ლა კი­დეც ერ­თი­სა და იმა­ვეს გა­მე­ო­რე­ბამ, რომ შე­სა­ნიშ­ნა­ვი "სი-ვი" აქვს ქალ­ბა­ტონ ხა­თუ­ნა ხუნ­და­ძეს: შტუტ­გარ­ტში და­ამ­თავ­რა კულ­ტუ­რის უმაღ­ლე­სი სას­წავ­ლე­ბე­ლი, სა­ზღვარ­გა­რეთ ბევ­რი პრო­ექ­ტი გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლა, კარ­გი მე­ნე­ჯე­რია, პრო­დი­უ­სე­რია და ამი­ტო­მაც მო­ვიწ­ვი­ეთ. რაც შე­ე­ხე­ბა "ფე­ის­ბუქ­ზე" მის ად­რინ­დელ გა­მო­ნათ­ქვა­მებს, იქ "მე­გობ­რებ­ში" არ მყო­ლია, ამი­ტომ მო­ვის­მი­ნე, რაც თვი­თონ ბრძა­ნა, რომ გა­უ­ტე­ხეს პი­რა­დი გვერ­დი და შე­უ­რა­ცხმყო­ფე­ლი სი­ტყვე­ბიც ჩა­უ­წე­რეს. თუკი ასეა, ძა­ლი­ან ცუდი, მაგ­რამ თუკი მარ­თლა თვი­თონ და­წე­რა, ესეც ძა­ლი­ან ცუ­დია, რად­გან არა მგო­ნია, რომ ასე­თი სი­ტყვე­ბი­თა და ტო­ნით უნდა ვე­კონ­ტაქ­ტოთ ერ­თმა­ნეთს. იური მე­ჩი­თო­ვი კი ძი­რძვე­ლი თბი­ლი­სე­ლი კა­ცია, მხი­ა­რუ­ლი და ენა­მოს­წრე­ბუ­ლი, 200-ზე მეტი პერ­სო­ნა­ლუ­რი და ჯგუ­ფუ­რი გა­მო­ფე­ნა ჰქონ­და, კარ­გი მე­ნე­ჯე­რია, სა­გა­მომ­ცემ­ლო საქ­მე­სა და ფილ­მე­ბის დი­რექ­ტო­რო­ბა­ში გა­მოც­დი­ლი, ის არ გა­შიშ­ვლე­ბუ­ლა ტე­ლე­ეკ­რან­ზე, "იუ­თუ­ბი­ზე" გავ­რცე­ლე­ბულ ვი­დე­ო­ში კი, წელს ზე­მოთ შიშ­ვე­ლი, ში­ნაა გა­და­ღე­ბუ­ლი და ჰყვე­ბა ანეკ­დო­ტებს, მაგ­რამ ვერ მო­ვუ­წო­ნებ ნათ­ქვამს, რუ­სე­ბის სა­დღეგ­რძე­ლო ყო­ველ­დღე უნდა დავ­ლი­ო­თო. ადა­მი­ა­ნე­ბის ბედს ხე­ლა­ღე­ბით და ზე­რე­ლედ ვე­რაფ­რით მო­ვე­პყრო­ბით, მაგ­რამ რად­გან კულ­ტუ­რის ახალ პო­ლი­ტი­კა­ზე ვმუ­შა­ობთ, პრიო­რი­ტე­ტებს ვად­გენთ და სა­მი­ნის­ტროს რე­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას ვაპი­რებთ, ყვე­ლა პრო­ფე­სი­ო­ნალს თა­ვი­სი უნა­რე­ბის, გა­მოც­დი­ლე­ბი­სა და შე­საძ­ლებ­ლო­ბის მი­ხედ­ვით მი­ე­ჩი­ნე­ბა ად­გი­ლი. ყვე­ლა­ფე­რი კარ­გად ავ­წონ-დავ­წო­ნეთ და გუნ­დუ­რად გა­დავ­წყვი­ტეთ, რომ იური მე­ჩი­თო­ვი და ხა­თუ­ნა ხუნ­და­ძე კულ­ტუ­რის მი­ნის­ტრის მო­ად­გი­ლე­ბი არ იქ­ნე­ბი­ან, თუმ­ცა შე­საძ­ლოა, მათი პრო­ფე­სი­უ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, სა­მი­ნის­ტროს სხვა სამ­სა­ხუ­რე­ბის ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბად ვი­ხი­ლოთ. მთა­ვა­რია, ყვე­ლამ ერ­თად საქ­მე გა­ვა­კე­თოთ. მერ­წმუ­ნეთ, ჩემს მო­ად­გი­ლე­ებ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი კინ­კლა­ო­ბა მე­ა­თე­ხა­რის­ხო­ვა­ნია იმას­თან შე­და­რე­ბით, რა­ზეც სა­მი­ნის­ტრო­ში ვმუ­შა­ობთ. ამ პე­რი­ოდს აუ­ცი­ლებ­ლად გა­ვივ­ლით, ისე­ვე რო­გორც ევ­რო­პის ქვეყ­ნებ­მა გა­ი­ა­რეს და ყვე­ლა­ფერს მი­ვაღ­წევთ სა­მარ­თლი­ა­ნო­ბით, გამჭვირ­ვა­ლო­ბი­თა და დი­ა­ლო­გით. დე­მოკ­რა­ტი­ის გზა ძნე­ლი და მძი­მეა, ავ­ტო­რი­ტა­რუ­ლი, "ვერ­ტი­კა­ლუ­რი მარ­თვა", "გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლე-და­ნიშ­ნეს" პრინ­ცი­პი - გა­ცი­ლე­ბით იოლი, ამი­ტო­მაც მოჰ­ყვე­ბა ყო­ველ­თვის ამ უკა­ნას­კნელს სა­ზო­გა­დო­ე­ბის დიდი უკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა და სა­ბო­ლო­ოდ - მისი ნგრე­ვა.

- სამ­წუ­ხა­როდ, "გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლე-და­ნიშ­ნეს" პრინ­ცი­პი დღე­საც გრძელ­დე­ბა და რე­გი­ო­ნებ­ში "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" მიერ და­ნიშ­ნუ­ლი გამ­გებ­ლე­ბი ან მა­ჟო­რი­ტა­რი დე­პუ­ტა­ტე­ბი ათა­ვი­სუფ­ლე­ბენ თა­ნამ­შრომ­ლებს. მათ შო­რის არი­ან მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტე­ბის კად­რე­ბი, რომ­ლე­ბიც ნა­წი­ლობ­რივ კულ­ტუ­რი­სა და ძეგლ­თა დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო­საც ექ­ვემ­დე­ბა­რე­ბი­ან.

- სი­მარ­თლე გი­თხრათ, ასე­თი მას­შტა­ბუ­რი გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბე­ბის შე­სა­ხებ თქვენ­გან პირ­ვე­ლად შე­ვი­ტყვე. რო­დე­საც ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში მოვ­დი­ო­დით, ვამ­ბობ­დით, რომ ყვე­ლა­ნი ერ­თად გა­ვი­მარ­ჯვებ­დით, გან­სხვა­ვე­ბით ლო­ზუნ­გი­სა - "ჩვენ ერთი გუნ­დი ვართ". ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში იმის­თვის მო­ვე­დით, რომ სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რი­ვი, და არა პარ­ტი­უ­ლი, ხედ­ვი­თა და გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბით დავძლი­ოთ ძვე­ლი პრობ­ლე­მე­ბი, თო­რემ წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას და­ვემ­სგავ­სე­ბით. მსოფ­ლი­ოს ის­ტო­რი­ას აქვს შე­სა­ბა­მი­სი მა­გა­ლი­თი - ოლი­ვერ კრომ­ვე­ლი, რო­მელ­მაც მე­ფეს თავი მოჭ­რა და თვი­თონ გახ­და მეფე. სა­კუ­თარ ხალ­ხთან სხვა ტო­ნით სა­ლა­პა­რა­კოდ მო­ვე­დით, თუმ­ცა ეს არ ნიშ­ნავს, რომ კა­ნო­ნი არ კა­ნო­ნობ­დეს ან დამ­ნა­შა­ვემ პა­სუ­ხი არ აგოს, მაგ­რამ თა­ვი­სი მრწამ­სის გამო უდა­ნა­შა­უ­ლოს დას­ჯა არაფ­რით შე­იძ­ლე­ბა. არ უნდა დაგ­ვა­ვი­წყდეს, რომ 20 წლის წინ ერ­თმა­ნეთს ვეს­რო­ლეთ და, სამ­წუ­ხა­როდ, ის სი­ძულ­ვი­ლი ინერ­ცი­ით დღე­საც მოგ­ვყვე­ბა, ამი­ტომ ცხოვ­რე­ბის ამ რთულ გზა­ზე აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა ვი­თა­ნამ­გზავ­როთ ჩვე­ნი ძვე­ლი, დი­ა­დი კულ­ტუ­რა, რი­თაც გვიც­ნო­ბენ და ბევ­რს ვუყ­ვარ­ვართ! ვე­ღარ ვი­ცხოვ­რებთ სი­ძულ­ვი­ლით, რად­გან ქვე­ყა­ნა კი­დევ ერთხელ მი­უ­ახ­ლოვ­დე­ბა სუ­ი­ცი­დის, თვით­მკვლე­ლო­ბის ზღვარს და კვლავ კა­ტას­ტრო­ფა­ში მოვ­ყვე­ბით. ამ ზღვრის სი­ახ­ლო­ვე ვიგ­რძე­ნი და იმი­ტომ მო­ვე­დი პო­ლი­ტი­კა­ში, კულ­ტუ­რის მი­ნის­ტრა­დაც, რომ რო­გორ­მე დავ­ხმა­რე­ბო­დი ჩემს ქვე­ყა­ნას. კულ­ტუ­რის ძეგლი მხო­ლოდ ქვა და შე­ნო­ბა ხომ არ არის, კულ­ტუ­რის ძეგლი ზე­პირ­სი­ტყვი­ე­რე­ბა­ცაა და სწო­რედ ერთ-ერთი ლექ­სი გვას­წავ­ლის: "რაც მტრო­ბას და­უნ­გრე­ვია, სიყ­ვა­რულს უშე­ნე­ბია!" ჩვე­ნი მუ­შა­ო­ბაც ამ ძეგლის იდე­ო­ლო­გი­ით გვინ­და წარვმარ­თოთ.

ინ­ტერ­ვიუ: "ამ რთულ გზა­ზე აუ­ცი­ლებ­ლად უნ­და ვი­თა­ნამ­გზავ­როთ ჩვე­ნი ძვე­ლი, დი­ა­დი კულ­-ტუ-­რა"

ირ­მა ხარ­ში­ლა­ძე

ყო­ველკ­ვი­რე­უ­ლი გა­ზე­თი "ყვე­ლა სი­ახ­ლე"

(გა­მო­დის ოთხშა­ბა­თო­ბით)