პრო­ექ­ტის - "ცეკ­ვა­ვენ ვარ­სკვლა­ვე­ბი" ერთ-ერთი წყვი­ლი - გივი სი­ხა­რუ­ლი­ძე და ლელო ჩქა­რე­უ­ლი მა­ყუ­რებ­ლის წი­ნა­შე ყო­ველ­თვის დახ­ვე­წი­ლი სა­ცეკ­ვაო ნომ­რით გა­მო­დი­ან. ამ­ბო­ბენ, რომ ერ­თად მუ­შა­ო­ბა ძა­ლი­ან მოს­წონთ. 68 წლის მსა­ხი­ობ­მა, ქო­რე­ოგ­რაფ­მა და მწე­რალ­მა "ასა­კის და­მარ­ცხე­ბა", ფაქ­ტია, შეძ­ლო. ამ­ბობს, რომ პრო­ექ­ტში შე­ძე­ნი­ლი ცოდ­ნით კმა­ყო­ფი­ლია, თუმ­ცა ჟი­უ­რის მი­მართ მცი­რე შე­ნიშ­ვნე­ბი აქვს, - ჩემი შე­ფა­სე­ბე­ბი­სას ასა­კიც უნდა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნო­ნო.

- ლელო, ვიდ­რე პრო­ექ­ტზე ვი­სა­უბ­რებთ, თქვენ შე­სა­ხებ გვი­ამ­ბეთ რამე.

- ცეკ­ვა 9 წლის ასაკ­ში, გა­ჩე­ჩი­ლა­ძე­ე­ბის სტუ­დი­ა­ში და­ვი­წყე. სა­ქარ­თვე­ლო­სა და ამი­ერ­კავ­კა­სი­ის ჩემ­პი­ო­ნი გახ­ლა­ვართ; ასე­ვე, ვარ ამე­რი­კის ღია ჩემ­პი­ო­ნა­ტის, დსთ-ის თა­სის გა­თა­მა­შე­ბის ფი­ნა­ლის­ტი რო­გორც ლა­თი­ნუ­რა­მე­რი­კუ­ლი, ისე ევ­რო­პუ­ლი ცეკ­ვე­ბის გან­ხრით. დღეს­დღე­ო­ბით, მოქ­მე­დი მო­ცეკ­ვა­ვე-სპორ­ტსმე­ნი აღარ ვარ, ახლა ქო­რე­ოგ­რა­ფი გახ­ლა­ვართ და ნინო ცქი­ტიშ­ვილ­თან - სა­მო­დე­ლო სა­ა­გენ­ტო­შიც ვმუ­შა­ობ. შო­უ­ში მოხ­ვედ­რა ჩემ­თვის სა­ინ­ტე­რე­სო იყო გა­მოც­დი­ლე­ბის თვალ­საზ­რი­სი­თაც. უკ­რა­ი­ნელ ქო­რე­ოგ­რა­ფებ­თან მუ­შა­ო­ბა სა­სი­ა­მოვ­ნოა.

- ადრე ქარ­თულ ცეკ­ვებ­თან თუ გქონ­დათ შე­ხე­ბა?

- რა თქმა უნდა! მი­მაჩ­ნია, რომ ნე­ბის­მი­ერ­მა მო­ცეკ­ვა­ვემ აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა იცო­დეს მშობ­ლი­უ­რი ცეკ­ვე­ბიც. თუ შენი ქვეყ­ნის ადათ-წე­სის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბელ პლას­ტი­კა­სა და მუ­სი­კას ვერ გრძნობ, სხვი­სას მით უმე­ტეს, ვე­რას­დროს შე­იგ­რძნობ. ქარ­თუ­ლი ცეკ­ვის ყო­ვე­ლი მიხ­რა-მოხ­რა მომ­წონს, რად­გან დახ­ვე­წი­ლი და დარ­ბა­ის­ლუ­რია.

- ბა­ტონ გი­ვის რო­გორ და­ა­ხა­სი­ა­თებთ? რო­გო­რი პარტნი­ო­რია?

- ის ძა­ლი­ან ქა­რიზ­მა­ტუ­ლი, სა­ინ­ტე­რე­სო და მრა­ვალ­მხრი­ვი ადა­მი­ა­ნია. რო­დე­საც "სიმ­დის" რე­პე­ტი­ცი­ებს გავ­დი­ო­დით, რა­ღა­ცებს მის­წო­რებ­და და მეც ვი­მახ­სოვ­რებ­დი. კარ­გი, გა­მარ­თუ­ლი დგო­მა აქვს, ვაჟ­კა­ცუ­რი მხრე­ბი და სცე­ნას ძა­ლი­ან უხ­დე­ბა. ქარ­თუ­ლი ცეკ­ვის ტუ­რის­თვის მაქ­სი­მა­ლუ­რად ვემ­ზა­დე­ბო­დით. ოსუ­რი "სიმ­დის" ცეკ­ვა ჩემ­თვის სა­პა­სუ­ხის­მგებ­ლო გახ­ლდათ, მით უმე­ტეს, რომ ბა­ტონ გი­ვის­თან ერ­თად უნდა შე­მეს­რუ­ლე­ბი­ნა.

- ქარ­თუ­ლი ცეკ­ვე­ბის ტურ­ში "სიმ­დის" შეს­რუ­ლე­ბა რა­ტომ გა­და­წყვი­ტეთ?

გივი:

- მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, ქარ­თუ­ლი ცეკ­ვე­ბი ჩემ­თვის ყვე­ლა­ზე ახ­ლო­ბე­ლია. "სიმ­დის" "სუ­ხიშ­ვი­ლებ­ში" სო­ფი­კო ჭი­ა­უ­რელ­თან, მა­ნა­ნა აბა­ზა­ძეს­თან, ინგა თევ­ზა­ძეს­თან ერ­თად ვცეკ­ვავ­დი. ჩემი აზ­რით, ოსუ­რი ცეკ­ვა მო­ნუ­მენ­ტა­ლიზ­მის ყვე­ლა­ზე დიდი, ზე­ცი­უ­რი წარ­მო­ნაქ­მნია; ადა­მი­ა­ნის სული და სხე­უ­ლი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლია და თუ შენს სხე­ულს ზე­ცი­ურ სამ­ყა­როს არ აზი­ა­რებ, ამ ცეკ­ვას ვერ შე­ას­რუ­ლებ. მი­ხა­რია, რომ "სიმ­დის" დი­დოს­ტა­ტად ვით­ვლე­ბო­დი.

გას­ტრო­ლებ­ზე რომ მივ­დი­ო­დით, "სიმ­დის" ერთი დღე თენ­ზიგ სუ­ხიშ­ვი­ლი ცეკ­ვავ­და, ერთი დღე - დათო ბა­სი­ლაშ­ვი­ლი, თენ­გიზ მინ­დი­აშ­ვი­ლი და მე. ეს ცეკ­ვა ძა­ლი­ან მიყ­ვარს. ვფიქ­რობ, რომ ოსი და ჩერ­ქე­ზი ქა­ლე­ბი კავ­კა­სი­ა­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე ლა­მა­ზი არ­სე­ბე­ბი არი­ან. ოსე­ბის გა­სა­გო­ნად მინ­და ვთქვა, რომ ეს ცეკ­ვა ისე­თი ქარ­თვე­ლი ქო­რე­ოგ­რა­ფე­ბის წყა­ლო­ბით და­იხ­ვე­წა, რო­გო­რე­ბიც იყ­ვნენ უფ­რო­სი ილი­კო სუ­ხიშ­ვი­ლი, ჯანო ბაგ­რა­ტი­ო­ნი, ავ­თან­დილ თა­თა­რა­ძე, კოწო მან­ჯგა­ლა­ძე, ბუ­ხუ­ტი და­რახვე­ლი­ძე და სხვე­ბი. მათ უფრო მეტი ხიბ­ლი შეს­ძი­ნეს ამ ცეკ­ვას...

- რო­გორ ფიქ­რობთ, კარ­გი მუ­სი­კა სა­ცეკ­ვაო ნომ­რის ეფექ­ტუ­რო­ბას რამ­დე­ნად გან­სა­ზღვრავს?

- სა­ერ­თოდ, სწო­რად შერ­ჩე­უ­ლი მუ­სი­კა ცეკ­ვის დროს ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მთა­ვა­რი კომ­პო­ნენ­ტია. მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, მთე­ლი 20 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში სა­ხელ­მწი­ფო ფოლკ­ლო­რუ­ლი ან­სამ­ბლის - "თბი­ლი­სის" სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლი და მთა­ვა­რი ბა­ლეტ­მე­ის­ტე­რი გახ­ლდით. ვიდ­რე ოსურ ცეკ­ვას დავ­დგამ­დი, ალა­გირ­ში, ჩრდი­ლო­ეთ ოსე­თის მთებ­ში წა­ვე­დი, სა­დაც მწყემ­სებ­თან ერ­თად ვცხოვ­რობ­დი, მათ მუ­სი­კას ვუს­მენ­დი და ვუ­ყუ­რებ­დი, რო­გორ ცეკ­ვავ­დნენ; მათ­გან რა­ღა­ცე­ბი ვის­წავ­ლე, მერე კი ჩა­მო­ვე­დი და აქ დავ­დგი.

- პარტნი­ო­რებ­მა ერ­თმა­ნე­თი სურ­ვი­ლი­სა­მებრ შე­არ­ჩი­ეთ თუ პრო­ექ­ტის ავ­ტო­რებ­მა და­გა­წყვი­ლეს?

- თა­ვად დაგ­ვა­წყვი­ლეს, მაგ­რამ მერე აღ­მო­ვა­ჩი­ნეთ, რომ ლე­ლოს ბე­ბია ჩემი ბავ­შვო­ბის მე­გო­ბა­რია. თა­ვი­დან პრო­ექ­ტში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა­ზე უარი ვთქვი, მაგ­რამ ლე­ლოს ბე­ბი­ამ იმ­დენ­ჯერ და­მი­რე­კა და პრო­დი­უ­სერ­მა - ალი­ნა არ­ვე­ლა­ძე­მაც ისე ძა­ლი­ან მთხო­ვა, რომ სა­ბო­ლო­ოდ, მა­ინც და­მი­თან­ხმეს.

- მი­ღე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით კმა­ყო­ფი­ლი ხართ?

- ძა­ლი­ან. ეს პრო­ექ­ტი მომ­წონს და ჟი­უ­რიც კარ­გად გვა­ფა­სებს, მაგ­რამ მათ ერთი რამ უნდა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნონ: 68 წლის კაცი ვარ... არ შე­მიძ­ლია არ აღ­ვნიშ­ნო, რომ ამ პრო­ექტს ძა­ლი­ან უხ­დე­ბა ოთარ ტა­ტიშ­ვი­ლი. მას სა­ო­ცა­რი ჟეს­ტი­კუ­ლა­ცია, სა­ხის მი­მი­კა აქვს. ვფიქ­რობ, ის ფი­ნალ­შიც უნდა ვი­ხი­ლოთ.

- კი­დევ, ვის გა­მო­არ­ჩევ­დით თქვე­ნი კონ­კუ­რენ­ტე­ბი­დან?

- სა­ლო­მე ჭა­ჭუა სა­ო­ცა­რი გო­გოა. მი­ლი­ო­ნე­რი რომ ვიყო, მას ბოლო მო­დე­ლის ავ­ტო­მო­ბილს ვა­ჩუ­ქებ­დი. ასე­ვე, მან­ქა­ნას ვა­ჩუ­ქებ­დი ჯუ­ლი­ა­ნა ბარ­გნარს, ჯა­ნეტ ქერ­დი­ყოშ­ვილს და რა თქმა უნდა, ჩემს უმ­შვე­ნი­ე­რეს მე­წყვი­ლეს - ლე­ლოს. რა დამ­სა­ხუ­რე­ბის­თვის? - იმის­თვის, რომ ბუ­ნე­ბამ ასე­თი ლა­მა­ზე­ბი შექ­მნა. მიკ­ვირს, მდი­დარ ხალ­ხს რა­ტომ არ უჩ­ნდე­ბა მსგავ­სი იდეა?!

- ქარ­თუ­ლის გარ­და, უკვე ხუთი სხვა­დას­ხვა ცეკ­ვა წარ­მო­ად­გი­ნეთ. ყვე­ლა­ზე მე­ტად, რო­მე­ლი ცეკ­ვის შეს­რუ­ლე­ბა გა­გი­ჭირ­დათ?

- არც ერ­თის. მე და ჩემი პარტნი­ო­რი მშვე­ნივ­რად ვე­წყო­ბით ერ­თმა­ნეთს. ტან­გო ძა­ლი­ან კარ­გად გვქონ­და მომ­ზა­დე­ბუ­ლი, მაგ­რამ სრი­ა­ლა პარ­კეტ­ზე ფეხი და­მის­ხლტა და რა­ღა­ცე­ბი არას­წო­რად გა­მო­მი­ვი­და, რა­ზეც ცოტა არ იყოს, ვი­ნერ­ვი­უ­ლე კი­დეც. პრინ­ციპ­ში, ყვე­ლა კარ­გი იყო - ვალ­სიც, "პასა დობ­ლიც", ფოქსტრო­ტიც და სამ­ბაც. კმა­ყო­ფი­ლი და მად­ლო­ბე­ლი ვარ ჩვე­ნი ქო­რე­ოგ­რა­ფე­ბის, მაგ­რამ ქარ­თუ­ლი ტუ­რის შემ­დეგ "ესე­მე­სე­ბი" არ უნდა გა­მო­მიგ­ზავ­ნონ. ბო­ლოს და ბო­ლოს, უკვე ხუთი ცეკ­ვა ვის­წავ­ლე და მეტი აღარ მინ­და, და­ვი­ღა­ლე.

ლელო:

- რე­პე­ტი­ცი­ებს ბევრ დროს ვუთ­მობთ. ბა­ტონ­მა გი­ვიმ ძა­ლი­ან კარ­გად იცის დრო­ი­სა და მუ­შა­ო­ბის ფასი. შე­სა­ბა­მი­სად, თავს არ ვზო­გავთ და ყო­ველ­დღი­უ­რად ინ­ტენ­სი­უ­რად ვმუ­შა­ობთ, რათა სა­ბო­ლოო ჯამ­ში კარ­გი შე­დე­გი ვუჩ­ვე­ნოთ.

- ბა­ტო­ნო გივი, რო­გორც ვიცი, ლე­ლოს ბევ­რი თაყ­ვა­ნის­მცე­მე­ლი გა­წუ­ხებთ...

- ოჰ, ნუ მკი­თხავთ! ვერ წარ­მო­იდ­გენთ, რა ამ­ბა­ვია ატე­ხი­ლი! მი­რე­კა­ვენ და ტი­რი­ან, - ლე­ლოს გაც­ნო­ბა გვინ­და, ლელო გვიყ­ვარს, მის გა­რე­შე სი­ცო­ცხლე არ შეგ­ვიძ­ლი­აო და ა.შ. ზო­გი­ერ­თი მის ნო­მერ­საც მთხოვს: შენ ხომ ლე­ლოს "ბა­ბუა" ხარ და დაგ­ვეხ­მა­რეო. ბა­ბუა ვარ, მა­ჭან­კა­ლი ხომ არა? თუ რო­მე­ლი­მე მო­ე­წო­ნე­ბა, ხომ კარ­გი, თუ არა და, აბა, მე რა უნდა ვქნა? ეტყო­ბა, მისი ფა­ნე­ბი დიდი ფუ­ლის პატ­რო­ნე­ბიც არი­ან, რად­გან კონ­ცერ­ტი­დან რომ გა­მოვ­დი­ვართ, გა­რეთ სულ მა­გარ­მან­ქა­ნი­ა­ნი ბი­ჭე­ბი გვხვდე­ბი­ან. ლელო მათ გვერდს აუვ­ლის, ავ­ტო­ბუს­ში ჩაჯ­დე­ბა და სახ­ლში მი­დის.

- ლელო, სა­ჩუქ­რებ­საც ხომ არ გიგ­ზავ­ნი­ან?

ლელო:

- ახლა რე­პე­ტი­ცი­ე­ბით და სხვა რა­ღა­ცე­ბით იმ­დე­ნად ვარ და­კა­ვე­ბუ­ლი, რომ რო­მან­ტი­კის­თვის ნამ­დვი­ლად არ მცა­ლია. შეყ­ვა­რე­ბუ­ლი არ მყავს.

- ბა­ტო­ნო გივი, თქვე­ნი ასა­კის ქა­ლე­ბი რო­გორ გგულ­შე­მატ­კივ­რო­ბენ?

- მი­რე­კა­ვენ და ხან რას მე­უბ­ნე­ბი­ან, ხან - რას. ერ­თმა ინ­ტე­ლი­გენ­ტმა ქალ­ბა­ტონ­მა და­მი­რე­კა და მი­თხრა: თქვე­ნი ცეკ­ვის ყუ­რე­ბი­სას წარ­მო­ვიდ­გი­ნე, რომ "ვე­ფხის­ტყა­ოს­ნის" გმი­რი - ტა­რი­ე­ლი ხარ­თო... ოჰ, ნეს­ტან-და­რე­ჯა­ნი ან თი­ნა­თი­ნი ვინ იყო-მეთ­ქი?! - ვკი­თხე და, - ორი­ვე მე ვი­ყა­ვიო (იცი­ნის). ერ­თმა ძმა­კაც­მა მი­თხრა: გი­ყუ­რებ­დი და თან, ვა­ლი­დოლს ვსვამ­დიო; მე­ო­რემ - 20 ბოთ­ლი ღვი­ნო "შე­მო­მეს­ვაო" და ა.შ. მოკ­ლედ, ირ­გვლივ უც­ნა­უ­რი ხალ­ხი მყავს (იცი­ნის).

- პრო­ექტს ალ­ბათ, თქვე­ნი შვი­ლე­ბიც ადევ­ნე­ბენ თვალ­ყურს. სა­ინ­ტე­რე­სოა, რო­გორ გა­ფა­სე­ბენ?

- ორი­ვე უყუ­რებს: ერთი აშშ-დან, მე­ო­რე კი თბი­ლის­შია. უხა­რი­ათ, რომ მამა ამ ასაკ­შიც კი სცე­ნა­ზე ცეკ­ვავს. ამას წი­ნათ ქუ­ჩა­ში წა­ვი­ქე­ცი. ხალ­ხს ეგო­ნა, რომ დი­ა­ბე­ტი მქონ­და და პირ­ში შა­ქა­რი ჩა­მი­დეს. - ეს რა არის, კატ­ლე­ტი მინ­და-მეთ­ქი! - წა­მო­ვიყ­ვი­რე, გა­ვი­ფერ­თხე შარ­ვა­ლი და გზა გან­ვაგ­რძე.

ლელო:

- ჯაბა ყო­ველ ტურ­ზე მო­დის და გვგულ­შე­მატ­კივ­რობს. მას ამის­თვის მად­ლო­ბას ვუხ­დი.

- რო­გორც მსა­ხი­ობს, ბოლო დროს რა­ი­მე წი­ნა­და­დე­ბა ხომ არ მი­გი­ღი­ათ?

გივი:

- თე­მურ ბაბ­ლუ­ა­ნი ახალ ფილმზე მუ­შა­ობს, რო­მელ­შიც მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას ქარ­თვე­ლი და ფრან­გი მსა­ხი­ო­ბე­ბი მი­ვი­ღებთ. გა­და­ღე­ბე­ბი 5 დე­კემ­ბრი­დან, საფ­რან­გეთ­ში გვექ­ნე­ბა. ჩემი გმი­რი ყრუ-მუნ­ჯი ემიგ­რან­ტია, რო­მე­ლიც ხუთ შვილ­თან ერ­თად, მი­ტო­ვე­ბულ სახ­ლს იპო­ვის და იქ და­სახ­ლდე­ბა...

ცოტა ხნის წინ ჩემი ვაჟი კი­ნო­ფილ­მე­ბის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე დიდი სა­ა­გენ­ტოს მე­ნე­ჯე­რად და­ნიშ­ნეს. მან და­მი­რე­კა და მი­თხრა, რომ ჩემ მიერ ბოლო პე­რი­ოდ­ში ნა­თა­მა­შე­ბი ფილ­მე­ბის კლი­პი მის­თვის გა­მეგ­ზავ­ნა. ჰოდა, იან­ვრის ბო­ლოს აშშ-ში მივ­დი­ვარ. იქ კას­ტინ­გი ოთხი ფილ­მის­თვის უნდა გა­ვი­ა­რო... მინ­და, "უძი­ნარ­თა მზეს­თან" და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი ამ­ბა­ვი გა­ვიხ­სე­ნო: მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, 1993 წელს ამ ფილმმა "ბერ­ლი­ნა­ლე­ზე" "ვერ­ცხლის დათ­ვი" აიღო. ჟი­უ­რის ერთ-ერთი წევ­რი აფ­რო­ა­მე­რი­კე­ლი "ოს­კა­რო­სა­ნი" გახ­ლდათ. ფილ­მის "გა­სინ­ჯვა" რომ დამ­თავ­რდა, ამ კა­ცის გარ­და, ოთა­ხი­დან ყვე­ლა გა­ვი­და, მას კი სახე ხე­ლებ­ში ჰქონ­და ჩარ­გუ­ლი და გა­უნ­ძრევ­ლად იჯდა. ვი­ფიქ­რე, ეტყო­ბა, ფილ­მი არ მო­ე­წო­ნა და ჩა­ე­ძი­ნა-მეთ­ქი, მაგ­რამ თავი რომ ას­წია, და­ვი­ნა­ხე, ტი­რო­და... მერე, იმ კაც­მა პრეს­კონ­ფე­რენ­ცი­ა­ზე აღ­ნიშ­ნა: - ამ ფილმმა ბავ­შვო­ბა გა­მახ­სე­ნა და ვი­ტი­რე; მა­მას, რო­მე­ლიც რკი­ნიგ­ზის მუშა იყო, ღამ­ღა­მო­ბით თა­ვის­თან მივ­ყავ­დი, დი­ლით კი, როცა შინ ვბრუნ­დე­ბო­დით, თავს გულ­ზე ვა­დებ­დი და ასე ვი­ძი­ნებ­დი. ჰოდა, ის დრო, ის გა­ჭირ­ვე­ბა გა­მახ­სენ­დაო. ვფიქ­რობ, სწო­რედ მის­მა სი­ტყვებ­მა გა­ნა­პი­რო­ბა ის ფაქ­ტი, რომ დაგ­ვა­ჯილ­დო­ეს, თო­რემ უპატ­რო­ნო ქვეყ­ნის შვი­ლებს ძაღ­ლა­დაც არა­ვინ ჩაგ­ვაგ­დებ­და...

თამ­თა და­დე­შე­ლი

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)