ნინელი ჭანკვეტაძე: "ჩემი გასაკეთებელი გავაკეთე და თეატრს ვუბრუნდები"

მსახიობი ნინელი ჭანკვეტაძე ქვეყანაში შექმნილ ვითარებას წლების განმავლობაში მკაცრად აკრიტიკებდა და პოლიტიკურ პროცესებში აქტიურად იყო ჩართული, რის გამოც, როგორც თვითონ ამბობს, წიგნთან მისი ურთიერთობა ცოტა დაზარალდა. არჩევნებში კოალიცია "ქართული ოცნების" გამარჯვების შემდეგ კი მიიჩნევს, რომ დროა, საყვარელ საქმეს - წიგნის კითხვას დაუბრუნდეს...

- დღეს წიგნიერების ნაკლებობა ნამდვილად შეიმჩნევა, განსაკუთრებით - ახალგაზრდებში. ჩვენი შვილების მაგალითზე ნათლად ვხედავთ, როგორ უჭირთ კითხვა, როგორი ძალდატანებით ეცნობიან წიგნებს. ჩემ გარშემო ამას ბევრი მშობელი უჩივის. თუმცა გამონაკლისიც არსებობს - ბევრ წიგნიერ ახალგაზრდასაც ვიცნობ. უწიგნურობას არ ვამართლებ, მაგრამ თანამედროვე ტექნიკისა და ტექნოლოგიების მოზღვავების გამო ინფორმაცია იოლი ხელმი­საწვდომი გახდა, ამიტომ, რიგ შემთხვევაში, წიგნი კომპიუტერმა ჩაანაცვლა და დაჩაგრა. ეს პრობლემა საზღვარგარეთაც მწვავედ დგას - მოზარდები კომიქსებზე არიან გადასული და დიდი ნაწარმოების წაკითხვა ვეღარც კი წარმოუდგენიათ...

ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორ ზრდის ოჯახი ბავშვს, მაგრამ ჩვენს სინამდვილეში დედებმა აღმზრდელის ფუნქცია დაკარგეს და იძულებულები შეიქნენ, ოჯახის სარჩენად საზღვარგარეთ გადახვეწილიყვნენ.

- როგორ ფიქრობთ, დაფასებულია დღეს წიგნიერება?

- ეს კიდევ ერთი სერიოზული პრობლემაა, რადგან ბავშვები ხედავენ, რომ გაუნათლებელი და უწიგნური ადამიანები მაღლა მიიწევენ, ინტელიგენცია კი იგნორირებულია. იმიტომაც ხდება ამდენი უბედურება, რომ უწიგნური და გაუნათლებელი ადამიანები ისხდნენ ქვეყნის სათავეში და გადაწყვეტილებებს ჩვენს მაგივრად იღებდნენ. იმიტომაც ვიდექით ამდენ ხანს ქუჩაში დედები, მამები, სტუდენტები, რომ ამ სისტემის შეცვლა გვინდა.

იცით, რომ საქართველოში გაჩნდა თაობა, რომელიც მშობლებს არ იცნობს და ბებია-ბაბუასთან იზრდება? სამწუხაროდ, ძალიან დიდია ისეთი ოჯახების რიცხვი, რომლებიც შვილებს "სკაიპით" ზრდიან.

- საკმაოდ რთული ვითარებაა განათლების სფეროში...

- აქაც პრობლემები გვაქვს - ბავშვებს არ უყვართ თავიანთი მასწავლებლები, დეფიციტია ნამდვილი პედაგოგებისა, რომლებიც მარტო საგანს კი არ ასწავლიან, არამედ მოქალაქეობის, განათლების, გამბედაობის მაგალითსაც აძლევენ. სახელმწიფომ მასწავლებლებს სახე დაუკარგა და სკოლა პოლიტიზებული გახადა. როცა მასწავლებელს პატივს არ სცემ, როგორც ადამიანს და პიროვნებას, ბუნებრივია, მისი ნათქვამიც აზრს კარგავს.

კოალიცია "ქართული ოცნების" პრიორიტეტად დასახელებულია განათლება და უამრავი ხალხი ექვსი თვის განმავლობაში სრულიად უანგაროდ მუშაობდა საკითხზე, როგორ უნდა შეიცვალოს განათლების სისტემა. ეს პროცესი ძალიან რთული იქნება, რადგან ყველაფერი დანგრეულია, განსაკუთრებით - სკოლაში, რომელიც ამ მახინჯმა რეფორმამ, მანდატურებმა და პოლიციურმა რეჟიმმა, გაურკვეველმა მე-12 კლასმა სრულიად გაანადგურა... თუმცა "ქართულ ოცნებას" აქვს ამ პრობლემის მოგვარების რესურსი იმ ადამიანების სახით, ვინც ხელისუფლებამ "ჩარეცხა" და გარიყა.

- პოლიტიკოსების წიგნიერებაზე რას ფიქრობთ?

- წიგნიერი და განათლებული ადამიანი ამბიციური არ არის, მასთან ნებისმიერ თემაზე შეიძლება საუბარი. წლების განმავლობაში გვესმოდა, ახლა ჩვენ ვართ, რასაც გვინდა იმას ვიზამთო. ამას წიგნიერი კაცი არასოდეს იტყვის. ძალიან მნიშვნელოვანია, პოლიტიკოსს განათლებასთან ერთად სიკეთის ქმნის უნარიც ჰქონდეს, რადგან განათლებულ ბოროტ ადამიანზე საშიში არაფერია.

- აქტიური მკითხველია ნინელი ჭანკვეტაძე?

- მომენატრა კარგი მხატვრული ნაწარმოების წაკითხვა... კიდევ ჩემი შვილი მეხმარება - ბევრს კითხულობს და მეც იძულებული ვარ, რაღაცებს გადავხედო, მასთან საუბარი რომ შევძლო. ვფიქრობ, დამთავრდა ის პერიოდი, როდესაც წიგნის კითხვის დრო და საშუალება არ იყო. ვემზადები, რომ მშვიდად დავჯდე და დანაკლისი ავინაზღაურო… თუმცა ჩანთაში ყოველთვის მედო რომელიმე წიგნი და თავისუფალ დროს ვკითხულობდი. უწიგნოდ ძნელია, ადამიანმა თავი სრულყოფილ პიროვნებად მიიჩნიოს. ამ ეტაპზე ჩემი გასაკეთებელი გავაკეთე და თეატრს ვუბრუნდები.

- რომელი მწერალი მოგწონთ?

- სხვადასხვა პერიოდში - სხვადასხვა­. ახლა ჯემალ ქარჩხაძის ნაწარმოებებს ვკითხულობ... თაროზე შემოდებული მაქვს უამრა­ვი პიესა, რომლებსაც სიამოვნებით ჩავუ­ჯ­დები. ჩემი საყვარელი მწერალია ოთარ ჭი­ლაძე. დრო რომ გავა, მეტად გავაცნობიერებთ, რამხელა მწერალთან გვაქვს სა­ქმე.

- რომელი პერსონაჟია ნინელი ჭანკვეტაძე?

- ცხოვრებაში თამაში არ მიყვარს, ამისთვის მაქვს სცენა. ერთი ჩვეულებრივი, მშიშარა ნინელი ჭანკვეტაძე ვარ, რომელიც უსამართლობის წინაშე გამბედავი და შეუდრეკელი ხდება. მეშინია მწერების, ჭიების, ტკივილის... მაგრამ ბავშვობიდან უსამართლობას ვებრძვი და მგონია, რომ ეს ყველას ვალია. სხვაგვარად ადამიანის სახელი ვერ დაგერქმევა.

- დღევანდელი საქართველო რომელ ნაწარმოებს გაგონებთ?

- "დათა თუთაშხიას". "ქართულმა ოცნებამ" მოსახლეობასთან 2500 შეხვედრა გამართა და მეც მრავალი მხარე და სოფელი მოვიარე. ამ შეხვედრებზე სცენებს ვხედავდი "დათა თუთაშხიადან".

ოცდაცამეტი წელია, ჩვენი თეატრი ყოველ სეზონს "ბაკულას ღორებით" ხსნის და როდესაც კლდიაშვილის ტექსტით ველაპარაკები მაყურებელს, მათ სახეზე ყოველთვის გაკვირვებას ვკითხულობ - დღევანდელ საქართველოზე ლაპარაკობს ნინელი თუ მართლა დავით კლდიაშვილის ტექსტიაო? ეს მხოლოდ დიდ კლასიკოსებს ახასიათებთ. ისინი მუდამ თანამედროვეები არიან.

- რის წაკითხვას გვირჩევს ნინელი ჭანკვეტაძე?

- დროა, "დათა თუთაშხიას" და "ვეფხისტყაოსანს" მივუბრუნდეთ...

ინტერვიუ: "უწიგნოდ ძნელია, ადამიანმა თავი სრულყოფილ პიროვნებად მიიჩნიოს"

დავით ოქრუაშვილი

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)

Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4

`uwignod Znelia, adamianma Tavi srulyofil pirovnebad miiCnios~

`Cemi gasakeTebeli gavakeTe

da Teatrs vubrundebi~

`Cemi gasakeTebeli gavakeTe

da Teatrs vubrundebi~

`imitomac xdeba

amdeni ubedureba, rom uwignuri da

gaunaTlebeli

adamianebi isxdnen qveynis saTaveSi da

gadawyvetilebebs

Cvens magivrad iRebdnen~

`erTi Cveulebrivi, mSiSara nineli WankvetaZe var, romelic usamarTlobis winaSe

gambedavi da Seudrekeli xdeba~

saxiobi nineli WankvetaZe qveyanaSi Seqmnil viTarebas wlebis ganmavlobaSi mkacrad akritikebda da politikur procesebSi aqtiurad iyo CarTuli, ris gamoc, rogorc TviTon ambobs, wignTan misi urTierToba cota dazaralda. arCevnebSi koalicia `qarTuli ocnebis~ gamarjvebis Semdeg ki miiCnevs, rom droa, sayvarel saqmes _ wignis kiTxvas daubrundes...

_ dRes wignierebis nakleboba namdvilad SeimCneva, gansakuTrebiT _ axalgazrdebSi. Cveni Svilebis magaliTze naTlad vxedavT, rogor uWirT kiTxva, rogori ZaldatanebiT ecnobian wignebs. Cem garSemo amas bevri mSobeli uCivis. Tumca gamonaklisic arsebobs _ bevr wignier axalgazrdasac vicnob. uwignurobas ar vamarTleb, magram Tanamedrove teqnikisa da teqnologiebis mozRvavebis gamo informacia ioli xelmi­sawvdomi gaxda, amitom, rig SemTxvevaSi, wigni kompiuterma Caanacvla da daCagra. es problema sazRvargareTac mwvaved dgas _ mozardebi komiqsebze arian gadasuli da didi nawarmoebis wakiTxva veRarc ki warmoudgeniaT...

Zalian mniSvnelovania, rogor zrdis ojaxi bavSvs, magram Cvens sinamdvileSi dedebma aRmzrdelis funqcia dakarges da iZulebulebi Seiqnen, ojaxis sarCenad sazRvargareT gadaxvewiliyvnen.

_ rogor fiqrobT, dafasebulia dRes wigniereba?

_ es kidev erTi seriozuli problemaa, radgan bavSvebi xedaven, rom gaunaTlebeli da uwignuri adamianebi maRla miiweven, inteligencia ki ignorirebulia. imitomac xdeba amdeni ubedureba, rom uwignuri da gaunaTlebeli adamianebi isxdnen qveynis saTaveSi da gadawyvetilebebs Cvens magivrad iRebdnen. imitomac videqiT amden xans quCaSi dedebi, mamebi, studentebi, rom am sistemis Secvla gvinda.

iciT, rom saqarTveloSi gaCnda Taoba, romelic mSoblebs ar icnobs da bebia-babuasTan izrdeba? samwuxarod, Zalian didia iseTi ojaxebis ricxvi, romlebic Svilebs `skaipiT~ zrdian.

_ sakmaod rTuli viTarebaa ganaTlebis sferoSi...

_ aqac problemebi gvaqvs _ bavSvebs ar uyvarT TavianTi maswavleblebi, deficitia namdvili pedagogebisa, romlebic marto sagans ki ar aswavlian, aramed moqalaqeobis, ganaTlebis, gambedaobis magaliTsac aZleven. saxelmwifom maswavleblebs saxe daukarga da skola politizebuli gaxada. roca maswavlebels pativs ar scem, rogorc adamians da pirovnebas, bunebrivia, misi naTqvamic azrs kargavs.

koalicia „qarTuli ocnebis“ prioritetad dasaxelebulia ganaTleba da uamravi xalxi eqvsi Tvis ganmavlobaSi sruliad uangarod muSaobda sakiTxze, rogor unda Seicvalos ganaTlebis sistema. es procesi Zalian rTuli iqneba, radgan yvelaferi dangreulia, gansakuTrebiT _ skolaSi, romelic am maxinjma reformam, mandaturebma da policiurma reJimma, gaurkvevelma me-12 klasma sruliad gaanadgura... Tumca „qarTul ocnebas“ aqvs am problemis mogvarebis resursi im adamianebis saxiT, vinc xelisuflebam „Carecxa~ da gariya.

_ politikosebis wignierebaze ras fiqrobT?

_ wignieri da ganaTlebuli adamiani ambiciuri ar aris, masTan nebismier Temaze SeiZleba saubari. wlebis ganmavlobaSi gvesmoda, axla Cven varT, rasac gvinda imas vizamTo. amas wignieri kaci arasodes ityvis. Zalian mniSvnelovania, politikoss ganaTlebasTan erTad sikeTis qmnis unaric hqondes, radgan ganaTlebul borot adamianze saSiSi araferia.

_ aqtiuri mkiTxvelia nineli WankvetaZe?

_ momenatra kargi mxatvruli nawarmoebis wakiTxva... kidev Cemi Svili mexmareba _ bevrs kiTxulobs da mec iZulebuli var, raRacebs gadavxedo, masTan saubari rom SevZlo. vfiqrob, damTavrda is periodi, rodesac wignis kiTxvis dro da saSualeba ar iyo. vemzadebi, rom mSvidad davjde da danaklisi avinazRauro… Tumca CanTaSi yovelTvis medo romelime wigni da Tavisufal dros vkiTxulobdi. uwignod Znelia, adamianma Tavi srulyofil pirovnebad miiCnios. am etapze Cemi gasakeTebeli gavakeTe da Teatrs vubrundebi.

_ romeli mwerali mogwonT?

_ sxvadasxva periodSi _ sxvadasxva­. axla jemal qarCxaZis nawarmoebebs vkiTxulob... Taroze Semodebuli maqvs uamra­vi piesa, romlebsac siamovnebiT Cavu­j­debi. Cemi sayvareli mweralia oTar Wi­laZe. dro rom gava, metad gavacnobierebT, ramxela mweralTan gvaqvs sa­qme.

_ romeli personaJia nineli WankvetaZe?

_ cxovrebaSi TamaSi ar miyvars, amisTvis maqvs scena. erTi Cveulebrivi, mSiSara nineli WankvetaZe var, romelic usamarTlobis winaSe gambedavi da Seudrekeli xdeba. meSinia mwerebis, Wiebis, tkivilis... magram bavSvobidan usamarTlobas vebrZvi da mgonia, rom es yvelas valia. sxvagvarad adamianis saxeli ver dagerqmeva.

_ dRevandeli saqarTvelo romel nawarmoebs gagonebT?

_ „daTa TuTaSxias“. „qarTulma ocnebam“ mosaxleobasTan 2500 Sexvedra gamarTa da mec mravali mxare da sofeli moviare. am Sexvedrebze scenebs vxedavdi „daTa TuTaSxiadan“.

ocdacameti welia, Cveni Teatri yovel sezons „bakulas RorebiT“ xsnis da rodesac kldiaSvilis teqstiT velaparakebi mayurebels, maT saxeze yovelTvis gakvirvebas vkiTxulob _ dRevandel saqarTveloze laparakobs nineli Tu marTla daviT kldiaSvilis teqstiao? es mxolod did klasikosebs axasiaTebT. isini mudam Tanamedroveebi arian.

_ ris wakiTxvas gvirCevs nineli WankvetaZe?

_ droa, „daTa TuTaSxias“ da „vefxistyaosans“ mivubrundeT...

esaubra daviT oqruaSvili