მსა­ხი­ო­ბი ნი­ნე­ლი ჭანკვე­ტა­ძე ქვე­ყა­ნა­ში შექ­მნილ ვი­თა­რე­ბას წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში მკაც­რად აკ­რი­ტი­კებ­და და პო­ლი­ტი­კურ პრო­ცე­სებ­ში აქ­ტი­უ­რად იყო ჩარ­თუ­ლი, რის გა­მოც, რო­გორც თვი­თონ ამ­ბობს, წიგნ­თან მისი ურ­თი­ერ­თო­ბა ცოტა და­ზა­რალ­და. არ­ჩევ­ნებ­ში კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" გა­მარ­ჯვე­ბის შემ­დეგ კი მი­იჩ­ნევს, რომ დროა, საყ­ვა­რელ საქ­მეს - წიგ­ნის კი­თხვას და­უბ­რუნ­დეს...

- დღეს წიგ­ნი­ე­რე­ბის ნაკ­ლე­ბო­ბა ნამ­დვი­ლად შე­იმ­ჩნე­ვა, გან­სა­კუთ­რე­ბით - ახალ­გაზ­რდებ­ში. ჩვე­ნი შვი­ლე­ბის მა­გა­ლით­ზე ნათ­ლად ვხე­დავთ, რო­გორ უჭირთ კი­თხვა, რო­გო­რი ძალ­და­ტა­ნე­ბით ეც­ნო­ბი­ან წიგ­ნებს. ჩემ გარ­შე­მო ამას ბევ­რი მშო­ბე­ლი უჩი­ვის. თუმ­ცა გა­მო­ნაკ­ლი­სიც არ­სე­ბობს - ბევრ წიგ­ნი­ერ ახალ­გაზ­რდა­საც ვიც­ნობ. უწიგ­ნუ­რო­ბას არ ვა­მარ­თლებ, მაგ­რამ თა­ნა­მედ­რო­ვე ტექ­ნი­კი­სა და ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის მო­ზღვა­ვე­ბის გამო ინ­ფორ­მა­ცია იოლი ხელ­მი­საწ­ვდო­მი გახ­და, ამი­ტომ, რიგ შემ­თხვე­ვა­ში, წიგ­ნი კომ­პი­უ­ტერ­მა ჩა­ა­ნაც­ვლა და და­ჩაგ­რა. ეს პრობ­ლე­მა სა­ზღვარ­გა­რე­თაც მწვა­ვედ დგას - მო­ზარ­დე­ბი კო­მიქ­სებ­ზე არი­ან გა­და­სუ­ლი და დიდი ნა­წარ­მო­ე­ბის წა­კი­თხვა ვე­ღარც კი წარ­მო­უდ­გე­ნი­ათ...

ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, რო­გორ ზრდის ოჯა­ხი ბავ­შვს, მაგ­რამ ჩვენს სი­ნამ­დვი­ლე­ში დე­დებ­მა აღ­მზრდე­ლის ფუნ­ქცია და­კარ­გეს და იძუ­ლე­ბუ­ლე­ბი შე­იქ­ნენ, ოჯა­ხის სარ­ჩე­ნად სა­ზღვარ­გა­რეთ გა­დახ­ვე­წი­ლიყ­ვნენ.

- რო­გორ ფიქ­რობთ, და­ფა­სე­ბუ­ლია დღეს წიგ­ნი­ე­რე­ბა?

- ეს კი­დევ ერთი სე­რი­ო­ზუ­ლი პრობ­ლე­მაა, რად­გან ბავ­შვე­ბი ხე­და­ვენ, რომ გა­უ­ნათ­ლე­ბე­ლი და უწიგ­ნუ­რი ადა­მი­ა­ნე­ბი მაღ­ლა მი­ი­წე­ვენ, ინ­ტე­ლი­გენ­ცია კი იგ­ნო­რი­რე­ბუ­ლია. იმი­ტო­მაც ხდე­ბა ამ­დე­ნი უბე­დუ­რე­ბა, რომ უწიგ­ნუ­რი და გა­უ­ნათ­ლე­ბე­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი ის­ხდნენ ქვეყ­ნის სა­თა­ვე­ში და გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბებს ჩვენს მა­გივ­რად იღებ­დნენ. იმი­ტო­მაც ვი­დე­ქით ამ­დენ ხანს ქუ­ჩა­ში დე­დე­ბი, მა­მე­ბი, სტუ­დენ­ტე­ბი, რომ ამ სის­ტე­მის შეც­ვლა გვინ­და.

იცით, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში გაჩ­ნდა თა­ო­ბა, რო­მე­ლიც მშობ­ლებს არ იც­ნობს და ბე­ბია-ბა­ბუ­ას­თან იზ­რდე­ბა? სამ­წუ­ხა­როდ, ძა­ლი­ან დი­დია ისე­თი ოჯა­ხე­ბის რი­ცხვი, რომ­ლე­ბიც შვი­ლებს "სკა­ი­პით" ზრდი­ან.

- საკ­მა­ოდ რთუ­ლი ვი­თა­რე­ბაა გა­ნათ­ლე­ბის სფე­რო­ში...

- აქაც პრობ­ლე­მე­ბი გვაქვს - ბავ­შვებს არ უყ­ვართ თა­ვი­ან­თი მას­წავ­ლებ­ლე­ბი, დე­ფი­ცი­ტია ნამ­დვი­ლი პე­და­გო­გე­ბი­სა, რომ­ლე­ბიც მარ­ტო სა­განს კი არ ას­წავ­ლი­ან, არა­მედ მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის, გა­ნათ­ლე­ბის, გამ­ბე­და­ო­ბის მა­გა­ლით­საც აძ­ლე­ვენ. სა­ხელ­მწი­ფომ მას­წავ­ლებ­ლებს სახე და­უ­კარ­გა და სკო­ლა პო­ლი­ტი­ზე­ბუ­ლი გა­ხა­და. როცა მას­წავ­ლე­ბელს პა­ტივს არ სცემ, რო­გორც ადა­მი­ანს და პი­როვ­ნე­ბას, ბუ­ნებ­რი­ვია, მისი ნათ­ქვა­მიც აზრს კარ­გავს.

კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" პრი­ო­რი­ტე­ტად და­სა­ხე­ლე­ბუ­ლია გა­ნათ­ლე­ბა და უამ­რა­ვი ხალ­ხი ექ­ვსი თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში სრუ­ლი­ად უან­გა­როდ მუ­შა­ობ­და სა­კი­თხზე, რო­გორ უნდა შე­იც­ვა­ლოს გა­ნათ­ლე­ბის სის­ტე­მა. ეს პრო­ცე­სი ძა­ლი­ან რთუ­ლი იქ­ნე­ბა, რად­გან ყვე­ლა­ფე­რი დან­გრე­უ­ლია, გან­სა­კუთ­რე­ბით - სკო­ლა­ში, რო­მე­ლიც ამ მა­ხინ­ჯმა რე­ფორ­მამ, მან­და­ტუ­რებ­მა და პო­ლი­ცი­ურ­მა რე­ჟიმ­მა, გა­ურ­კვე­ველ­მა მე-12 კლას­მა სრუ­ლი­ად გა­ა­ნად­გუ­რა... თუმ­ცა "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას" აქვს ამ პრობ­ლე­მის მოგ­ვა­რე­ბის რე­სურ­სი იმ ადა­მი­ა­ნე­ბის სა­ხით, ვინც ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ "ჩა­რე­ცხა" და გა­რი­ყა.

- პო­ლი­ტი­კო­სე­ბის წიგ­ნი­ე­რე­ბა­ზე რას ფიქ­რობთ?

- წიგ­ნი­ე­რი და გა­ნათ­ლე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნი ამ­ბი­ცი­უ­რი არ არის, მას­თან ნე­ბის­მი­ერ თე­მა­ზე შე­იძ­ლე­ბა სა­უ­ბა­რი. წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში გვეს­მო­და, ახლა ჩვენ ვართ, რა­საც გვინ­და იმას ვი­ზამ­თო. ამას წიგ­ნი­ე­რი კაცი არა­სო­დეს იტყვის. ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, პო­ლი­ტი­კოსს გა­ნათ­ლე­ბას­თან ერ­თად სი­კე­თის ქმნის უნა­რიც ჰქონ­დეს, რად­გან გა­ნათ­ლე­ბულ ბო­როტ ადა­მი­ან­ზე სა­ში­ში არა­ფე­რია.

- აქ­ტი­უ­რი მკი­თხვე­ლია ნი­ნე­ლი ჭანკვე­ტა­ძე?

- მო­მე­ნატ­რა კარ­გი მხატ­ვრუ­ლი ნა­წარ­მო­ე­ბის წა­კი­თხვა... კი­დევ ჩემი შვი­ლი მეხ­მა­რე­ბა - ბევ­რს კი­თხუ­ლობს და მეც იძუ­ლე­ბუ­ლი ვარ, რა­ღა­ცებს გა­დავ­ხე­დო, მას­თან სა­უ­ბა­რი რომ შევ­ძლო. ვფიქ­რობ, დამ­თავ­რდა ის პე­რი­ო­დი, რო­დე­საც წიგ­ნის კი­თხვის დრო და სა­შუ­ა­ლე­ბა არ იყო. ვემ­ზა­დე­ბი, რომ მშვი­დად დავ­ჯდე და და­ნაკ­ლი­სი ავი­ნა­ზღა­უ­რო… თუმ­ცა ჩან­თა­ში ყო­ველ­თვის მედო რო­მე­ლი­მე წიგ­ნი და თა­ვი­სუ­ფალ დროს ვკი­თხუ­ლობ­დი. უწიგ­ნოდ ძნე­ლია, ადა­მი­ან­მა თავი სრულ­ყო­ფილ პი­როვ­ნე­ბად მი­იჩ­ნი­ოს. ამ ეტაპ­ზე ჩემი გა­სა­კე­თე­ბე­ლი გა­ვა­კე­თე და თე­ატრს ვუბ­რუნ­დე­ბი.

- რო­მე­ლი მწე­რა­ლი მოგ­წონთ?

- სხვა­დას­ხვა პე­რი­ოდ­ში - სხვა­დას­ხვა­. ახლა ჯე­მალ ქარჩხა­ძის ნა­წარ­მო­ე­ბებს ვკი­თხუ­ლობ... თა­რო­ზე შე­მო­დე­ბუ­ლი მაქვს უამ­რა­ვი პი­ე­სა, რომ­ლებ­საც სი­ა­მოვ­ნე­ბით ჩავუ­ჯ­დები. ჩემი საყ­ვა­რე­ლი მწე­რა­ლია ოთარ ჭი­ლაძე. დრო რომ გავა, მე­ტად გა­ვაც­ნო­ბი­ე­რებთ, რამ­ხე­ლა მწე­რალ­თან გვაქვს სა­ქმე.

- რო­მე­ლი პერ­სო­ნა­ჟია ნი­ნე­ლი ჭანკვე­ტა­ძე?

- ცხოვ­რე­ბა­ში თა­მა­ში არ მიყ­ვარს, ამის­თვის მაქვს სცე­ნა. ერთი ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი, მში­შა­რა ნი­ნე­ლი ჭანკვე­ტა­ძე ვარ, რო­მე­ლიც უსა­მარ­თლო­ბის წი­ნა­შე გამ­ბე­და­ვი და შე­უდ­რე­კე­ლი ხდე­ბა. მე­ში­ნია მწე­რე­ბის, ჭი­ე­ბის, ტკი­ვი­ლის... მაგ­რამ ბავ­შვო­ბი­დან უსა­მარ­თლო­ბას ვებ­რძვი და მგო­ნია, რომ ეს ყვე­ლას ვა­ლია. სხვაგ­ვა­რად ადა­მი­ა­ნის სა­ხე­ლი ვერ და­გერ­ქმე­ვა.

- დღე­ვან­დე­ლი სა­ქარ­თვე­ლო რო­მელ ნა­წარ­მო­ებს გა­გო­ნებთ?

- "დათა თუ­თაშ­ხი­ას". "ქარ­თულ­მა ოც­ნე­ბამ" მო­სახ­ლე­ო­ბას­თან 2500 შეხ­ვედ­რა გა­მარ­თა და მეც მრა­ვა­ლი მხა­რე და სო­ფე­ლი მო­ვი­ა­რე. ამ შეხ­ვედ­რებ­ზე სცე­ნებს ვხე­დავ­დი "დათა თუ­თაშ­ხი­ა­დან".

ოც­და­ცა­მე­ტი წე­ლია, ჩვე­ნი თე­ატ­რი ყო­ველ სე­ზონს "ბა­კუ­ლას ღო­რე­ბით" ხსნის და რო­დე­საც კლდი­აშ­ვი­ლის ტექ­სტით ვე­ლა­პა­რა­კე­ბი მა­ყუ­რე­ბელს, მათ სა­ხე­ზე ყო­ველ­თვის გაკ­ვირ­ვე­ბას ვკი­თხუ­ლობ - დღე­ვან­დელ სა­ქარ­თვე­ლო­ზე ლა­პა­რა­კობს ნი­ნე­ლი თუ მარ­თლა და­ვით კლდი­აშ­ვი­ლის ტექ­სტი­აო? ეს მხო­ლოდ დიდ კლა­სი­კო­სებს ახა­სი­ა­თებთ. ისი­ნი მუ­დამ თა­ნა­მედ­რო­ვე­ე­ბი არი­ან.

- რის წა­კი­თხვას გვირ­ჩევს ნი­ნე­ლი ჭანკვე­ტა­ძე?

- დროა, "დათა თუ­თაშ­ხი­ას" და "ვე­ფხის­ტყა­ო­სანს" მი­ვუბ­რუნ­დეთ...

ინ­ტერ­ვიუ: "უწიგ­ნოდ ძნე­ლია, ადა­მი­ან­მა თავი სრულ­ყო­ფილ პი­როვ­ნე­ბად მი­იჩ­ნი­ოს"

და­ვით ოქ­რუ­აშ­ვი­ლი

ყო­ველკ­ვი­რე­უ­ლი გა­ზე­თი "ყვე­ლა სი­ახ­ლე"

(გა­მო­დის ოთხშა­ბა­თო­ბით)

"uwignod Znelia, adamianma Tavi srulyofil pirovnebad miiCnios~

"Cemi gasakeTebeli gavakeTe

da Teatrs vubrundebi~

"Cemi gasakeTebeli gavakeTe

da Teatrs vubrundebi~

"imitomac xdeba

amdeni ubedureba, rom uwignuri da

gaunaTlebeli

adamianebi isxdnen qveynis saTaveSi da

gadawyvetilebebs

Cvens magivrad iRebdnen~

"erTi Cveulebrivi, mSiSara nineli WankvetaZe var, romelic usamarTlobis winaSe

gambedavi da Seudrekeli xdeba~

saxiobi nineli WankvetaZe qveyanaSi Seqmnil viTarebas wlebis ganmavlobaSi mkacrad akritikebda da politikur procesebSi aqtiurad iyo CarTuli, ris gamoc, rogorc TviTon ambobs, wignTan misi urTierToba cota dazaralda. arCevnebSi koalicia "qarTuli ocnebis~ gamarjvebis Semdeg ki miiCnevs, rom droa, sayvarel saqmes _ wignis kiTxvas daubrundes...

_ dRes wignierebis nakleboba namdvilad SeimCneva, gansakuTrebiT _ axalgazrdebSi. Cveni Svilebis magaliTze naTlad vxedavT, rogor uWirT kiTxva, rogori ZaldatanebiT ecnobian wignebs. Cem garSemo amas bevri mSobeli uCivis. Tumca gamonaklisic arsebobs _ bevr wignier axalgazrdasac vicnob. uwignurobas ar vamarTleb, magram Tanamedrove teqnikisa da teqnologiebis mozRvavebis gamo informacia ioli xelmi­sawvdomi gaxda, amitom, rig SemTxvevaSi, wigni kompiuterma Caanacvla da daCagra. es problema sazRvargareTac mwvaved dgas _ mozardebi komiqsebze arian gadasuli da didi nawarmoebis wakiTxva veRarc ki warmoudgeniaT...

Zalian mniSvnelovania, rogor zrdis ojaxi bavSvs, magram Cvens sinamdvileSi dedebma aRmzrdelis funqcia dakarges da iZulebulebi Seiqnen, ojaxis sarCenad sazRvargareT gadaxvewiliyvnen.

_ rogor fiqrobT, dafasebulia dRes wigniereba?

_ es kidev erTi seriozuli problemaa, radgan bavSvebi xedaven, rom gaunaTlebeli da uwignuri adamianebi maRla miiweven, inteligencia ki ignorirebulia. imitomac xdeba amdeni ubedureba, rom uwignuri da gaunaTlebeli adamianebi isxdnen qveynis saTaveSi da gadawyvetilebebs Cvens magivrad iRebdnen. imitomac videqiT amden xans quCaSi dedebi, mamebi, studentebi, rom am sistemis Secvla gvinda.

iciT, rom saqarTveloSi gaCnda Taoba, romelic mSoblebs ar icnobs da bebia-babuasTan izrdeba? samwuxarod, Zalian didia iseTi ojaxebis ricxvi, romlebic Svilebs "skaipiT~ zrdian.

_ sakmaod rTuli viTarebaa ganaTlebis sferoSi...

_ aqac problemebi gvaqvs _ bavSvebs ar uyvarT TavianTi maswavleblebi, deficitia namdvili pedagogebisa, romlebic marto sagans ki ar aswavlian, aramed moqalaqeobis, ganaTlebis, gambedaobis magaliTsac aZleven. saxelmwifom maswavleblebs saxe daukarga da skola politizebuli gaxada. roca maswavlebels pativs ar scem, rogorc adamians da pirovnebas, bunebrivia, misi naTqvamic azrs kargavs.

koalicia "qarTuli ocnebis" prioritetad dasaxelebulia ganaTleba da uamravi xalxi eqvsi Tvis ganmavlobaSi sruliad uangarod muSaobda sakiTxze, rogor unda Seicvalos ganaTlebis sistema. es procesi Zalian rTuli iqneba, radgan yvelaferi dangreulia, gansakuTrebiT _ skolaSi, romelic am maxinjma reformam, mandaturebma da policiurma reJimma, gaurkvevelma me-12 klasma sruliad gaanadgura... Tumca "qarTul ocnebas" aqvs am problemis mogvarebis resursi im adamianebis saxiT, vinc xelisuflebam "Carecxa~ da gariya.

_ politikosebis wignierebaze ras fiqrobT?

_ wignieri da ganaTlebuli adamiani ambiciuri ar aris, masTan nebismier Temaze SeiZleba saubari. wlebis ganmavlobaSi gvesmoda, axla Cven varT, rasac gvinda imas vizamTo. amas wignieri kaci arasodes ityvis. Zalian mniSvnelovania, politikoss ganaTlebasTan erTad sikeTis qmnis unaric hqondes, radgan ganaTlebul borot adamianze saSiSi araferia.

_ aqtiuri mkiTxvelia nineli WankvetaZe?

_ momenatra kargi mxatvruli nawarmoebis wakiTxva... kidev Cemi Svili mexmareba _ bevrs kiTxulobs da mec iZulebuli var, raRacebs gadavxedo, masTan saubari rom SevZlo. vfiqrob, damTavrda is periodi, rodesac wignis kiTxvis dro da saSualeba ar iyo. vemzadebi, rom mSvidad davjde da danaklisi avinazRauro… Tumca CanTaSi yovelTvis medo romelime wigni da Tavisufal dros vkiTxulobdi. uwignod Znelia, adamianma Tavi srulyofil pirovnebad miiCnios. am etapze Cemi gasakeTebeli gavakeTe da Teatrs vubrundebi.

_ romeli mwerali mogwonT?

_ sxvadasxva periodSi _ sxvadasxva­. axla jemal qarCxaZis nawarmoebebs vkiTxulob... Taroze Semodebuli maqvs uamra­vi piesa, romlebsac siamovnebiT Cavu­j­debi. Cemi sayvareli mweralia oTar Wi­laZe. dro rom gava, metad gavacnobierebT, ramxela mweralTan gvaqvs sa­qme.

_ romeli personaJia nineli WankvetaZe?

_ cxovrebaSi TamaSi ar miyvars, amisTvis maqvs scena. erTi Cveulebrivi, mSiSara nineli WankvetaZe var, romelic usamarTlobis winaSe gambedavi da Seudrekeli xdeba. meSinia mwerebis, Wiebis, tkivilis... magram bavSvobidan usamarTlobas vebrZvi da mgonia, rom es yvelas valia. sxvagvarad adamianis saxeli ver dagerqmeva.

_ dRevandeli saqarTvelo romel nawarmoebs gagonebT?

_ "daTa TuTaSxias". "qarTulma ocnebam" mosaxleobasTan 2500 Sexvedra gamarTa da mec mravali mxare da sofeli moviare. am Sexvedrebze scenebs vxedavdi "daTa TuTaSxiadan".

ocdacameti welia, Cveni Teatri yovel sezons "bakulas RorebiT" xsnis da rodesac kldiaSvilis teqstiT velaparakebi mayurebels, maT saxeze yovelTvis gakvirvebas vkiTxulob _ dRevandel saqarTveloze laparakobs nineli Tu marTla daviT kldiaSvilis teqstiao? es mxolod did klasikosebs axasiaTebT. isini mudam Tanamedroveebi arian.

_ ris wakiTxvas gvirCevs nineli WankvetaZe?

_ droa, "daTa TuTaSxias" da "vefxistyaosans" mivubrundeT...

esaubra daviT oqruaSvili