მარიკო ებრალიძის იავნანა და იტალიური ეზოს ხიბლი

ცოტა ხნის წინ მომღერალი მარიკო ებრალიძე გერმანიაში, კერძოდ კი ფრანკფურტში, ერნესტ ბარლახის პიესის მიხედვით დადგმულ სპექტაკლში - "კარგი დროება" მონაწილეობის მისაღებად მიიწვიეს. მარიკოს ორი სიმღერის: ედიტ პიაფის Non, je ne regrette rien და გერმანული იავნანას - "ვიგალა" შესრულება დაევალა. მარიკომ დაკისრებულ მისიას თურმე, იმდენად კარგად გაართვა თავი, რომ მისი სიმღერის მოსმენისას, გერმანელებს გული აუჩუყდათ და ატირდნენ.

- შემოქმედებითი თვალსაზრისით, აქტიური ზაფხული მქონდა: ჯგუფ "ფინგერსთან" ერთად, ჯერ კავკასიის ჯაზფესტივალში ვმონაწილეობდი, შემდეგ გავხსენით შავი ზღვის ჯაზფესტივალი, მერე კი გერმანიაში მომიხდა გამგზავრება. ახლა თბილისის ჯაზფესტივალისთვის ვემზადებით. დაგეგმილია გასვლითი კონცერტებიც.

- გერმანიაში ვინ მიგიწვია? როგორც ვიცი, იქ თავი გამოიჩინე...

- გერმანულ სპექტაკლში პროდიუსერის, თეო ჯორბენაძის წყალობით მიმიწვიეს. სხვათა შორის, ჯერ კიდევ პირველი რეპეტიციის დროს, როცა გერმანული იავნანას ტექსტიც კი არ ვიცოდი, სიმღერას მოვრჩი თუ არა, შევნიშნე, გერმანელები ტიროდნენ. ერთ-ერთი მათგანი მომიახლოვდა და მადლობა ქართულად გადამიხადა.

- იტალიურ ეზოში დაბადებულ-გაზრდილი ხარ. ალბათ, ამ ეზოსთან კარგი მოგონებები გაკავშირებს.

- ნამდვილად ასეა! აქ მეზობლებს შორის დიდი სითბოა. თითქოს, ერთი ოჯახი ვართ. ასე მგონია, ჯერ კიდევ პატარა ვარ და ახლაც შემიძლია, ეზოში ჩავიდე, ბავშვებთან ერთად ვითამაშო. ცეკვა, გართობა სიგიჟემდე მიყვარს... იტალიურ ეზოში ყველამ ყველაფერი იცის ერთმანეთზე.

- და ალბათ, სწორედ ეს არის იტალიური ეზოს უარყოფითი მხარე...

- სიამოვნებით მექნებოდა ჩემი მყუდრო კუთხე, მაგრამ აქაურობასაც თავისებური ხიბლი აქვს. თუმცა, იმაშიც გეთანხმები, რომ ეს ყველაფერი ცოტა არ იყოს, მოსაბეზრებელია. ჩვენ განმარტოების საშუალება არ გვეძლევა.

- ამბობენ, რომ ადამიანის ცხოვრებაში ყველაზე რთული გარდატეხის ასაკია.

- ეს მოსაზრება სიმართლეს შეესაბამება. გარდატეხის ასაკში ვერ ვაცნობიერებდი, რა ხდებოდა ჩემს თავს, მაგრამ ფაქტია, იმ პერიოდში უჟმური, ჯიუტი გავხდი, არასდროს არაფერი მომწონდა. მერე ყველაფერმა თავისთავად გადამიარა, ნელ-ნელა "დავლაგდი". ახლა ის პერიოდი ცუდად მახსენდება.

- რით განსხვავდებიან შენი თაობის თინეიჯერები ახლანდელებისგან?

- ახალმა თაობამ უფრო კარგად იცის, რა უნდა ანუ უფრო მეტად თავდაჯერებულები არიან. პირადად მე, თინეიჯერობის ასაკში ძალიან მორცხვი, მორიდებული ვიყავი. თუ ვინმე მთხოვდა, - იმღერეო, რატომღაც, "მეკეტებოდა", ხმა აღარ ამომდიოდა. თუ რაიმე წვეულებაზე ვიყავით და სამღერად მიმიწვევდნენ, ისე ვიბნეოდი, რომ სცენაზე გასულს ხან თეფში მეჭირა ხელში, ხან - ჭიქა ან ჩანგალი. მოკლედ, ძალიან ვნერვიულობდი. საბედნიეროდ, ეს ყველაფერი წარსულს ჩაჰბარდა, დავიწყებას მიეცა გამოცდილების ხარჯზე. ხალხის დანახვისას გული ლამის მიმდიოდა, ახლა კი პირიქით, აუდიტორია მჭირდება. ხალხის წინაშე სიმღერის მოთხოვნილება გამიჩნდა. ამ თაობას კი ეს ყველაფერი ბუნებრივად აქვს. ლამის 3 წლიდან დამოუკიდებლები არიან... ახლა შვილების მიმართ მშობლების დამოკიდებულებაც შეიცვალა. მახსოვს, ადრე პატარებს გამუდმებით გვაჩუმებდნენ. გვიჩიჩინებდნენ: სირცხვილია, ნუ იცინი, ამდენს ნუ ლაპარაკობო. ახლა კი ბავშვებს არაფერს უკრძალავენ, შენიშვნას არ აძლევენ.

- როცა პროფესიული არჩევანის წინაშე დადექი, მშობლებმა რა რჩევა მოგცეს?

- დედას ძალიან უნდოდა, ექიმი გამოვსულიყავი და სულ იმას მეუბნებოდა, - სიმღერა კარგია, მაგრამ მეორე პროფესიაც თუ გექნება, ამით არაფერი დაშავდება. თუ ერთი არ გაგიმართლებს, მეორე პროფესიის წყალობით გაიტან თავსო. რატომღაც, მაშინ ვიზარმაცე და გადავწყვიტე, ერთი პროფესია მქონოდა; მომღერლის კარიერა ამეწყო. დედა ჩემს ამ გადაწყვეტილებას პატივისცემითა და გაგებით მოეკიდა.

- ბევრი მომღერლისგან განსხვავებით, აქტიურობით გამოირჩევი. და მაინც, უნდა გკითხო: ხომ არ ნანობ, მეორე პროფესია რომ არ გაქვს? ამბობენ, დღეს მომღერლობით საქართველოში თავს ვერ გაიტან, შოუბიზნესი მოკვდაო...

- ჯვარი მწერია, მაგრამ შემოქმედებითი თვალსაზრისით მართლაც, აქტიური პერიოდი მაქვს... ალბათ ამიტომაც, არაფერს ვნანობ. ვემსახურები საქმეს, რომლიც მიყვარს, მაქვს დაფასება ხალხისგან და აბა, მომღერალმა სხვა რა უნდა ინატროს?!

- ბავშვობაში რაზე ოცნებობდი?

- ალბათ, დედის გავლენა იყო, რომ მომღერლობაზე ვოცნებობდი. ჩემს ოცნებებში ყოველთვის იყო სცენა და უამრავი ადამიანი, რომლებიც ტაშს მიკრავდნენ - ანუ ყოველთვის რაღაც მასშტაბურზე ვფიქრობდი. შეიძლება ითქვას, რომ ოცნებები უკვე ამიხდა. ჰოდა, ამიტომაც, ყველას მოვუწოდებ, - იოცნებეთ! მერწმუნეთ, ოცნებები ოდესმე აუცილებლად ახდება.

- ადამიანებს კომპლექსი ბევრ რამეში, თუნდაც, ასეთი ოცნებების ახდენაში უშლის ხელს...

- (მაწყვეტინებს) მეც კომპლექსიანი ვიყავი, მაგრამ მერწმუნე, თუ საკუთარი საქმე გიყვარს და თუ იცი, ამ ყველაფერს რისთვის აკეთებ, საით მიდიხარ, აუცილებლად შეძლებ კომპლექსების დაძლევას. პატარაობისას ყოველთვის იმის გამო ვწუწუნებდი, რომ რაღაც არ მიხდებოდა; ამის გამო ხასიათსაც ვიფუჭებდი და სასცენო ნომერსაც "ვაგდებდი". წლების შემდეგ მივხვდი, რომ ეს კომპლექსი მომავლის გეგმებს ჩამიშლიდა და შევეცადე, გამბედაობა მომეკრიბა. სხვათა შორის, ამ კომპლექსების დაძლევაში დამეხმარა პროექტი - "ვარსკვლავების აკადემია"... უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ადამიანები ვართ და ყველას გვაქვს რაღაც დადებითიც და უარყოფითიც. პირადად მე, ბევრი მინუსი მაქვს, მაგრამ ვცდილობ, უარყოფითმა თვისებებმა საქმეში არ შემიშალოს ხელი და ეს გამომდის კიდეც.

- შეგიძლია გაგვიმხილო, რა მინუსებზე ლაპარაკობ?

- თუნდაც იმაზე, რომ ვარ ზარმაცი, გულმავიწყი და ცოტა არ იყოს, უყურადღებო, მაგრამ როცა საყვარელ საქმეს ვაკეთებ, ამ თვისებებს თავისთავად ვივიწყებ.

- დაუჯერებელია, რომ ზარმაცი ხარ....

- ეს იმიტომ, რომ შენ იცნობ მარიკოს საქმეში, სცენაზე, რეპეტიაციაზე, მაგრამ არ იცი, რა ხდება მაშინ, როცა შინ ვარ. ვაღიარებ, ოჯახური საქმეების კეთება მეზარება.

- როგორი მოსწავლე იყავი?

- ვერ ვიტყვი, რომ ძალიან ბეჯითი ვიყავი. კარგად ვსწავლობდი მხოლოდ იმ საგნებს, რომლებიც მომწონდა. მაგალითად, ქართული ლიტერატურა, ისტორია, ბიოლოგია... ისე, სკოლაში ორიანიც მიმიღია, საკონტროლო წერაც გამიცდენია და მუსიკალურ სასწავლებელში გამოცდებზეც არ მივსულვარ.

- რის გამო?

- რა ვიცი... როცა გართობა გვინდოდა ან "შატალოზე" მივდიოდით, სწავლა და კარგი მოსწავლის სახელი აბა, ვის აინტერესებდა?! მახსოვს, ერთხელ გოგონებმა გადავწყვიტეთ, "შატალოზე" ბიჭების გარეშე წავსულიყავით, მაგრამ მასწავლებლებმა დაგვიჭირეს და უკან მოგვაბრუნეს. მერე ბიჭები ლამის მთელი წელი დაგვცინოდნენ...

- "შატალოს" ინიციატორი შენ იყავი ხოლმე?

- არა, ინიციატორი არასდროს ვყოფილვარ. თუმცა, თუ სიტუაციას ლიდერი აკლდა და სჭირდებოდა, ინიციატივასაც ვიჩენდი ხოლმე. "ბანდის თავი" არასდროს ვყოფილვარ. თუ ვხვდები, რომ ჯგუფს რაღაც ნაპერწკალი აკლია, ვცდილობ, ის ნაპერწკალი შევმატო. მირჩევნია, ჩემ ირგვლივ ჩემზე ძლიერები იყვნენ.

- ალბათ, ძლიერ მამაკაცს ეძებ...

- რა თქმა უნდა! აუცილებელია, რომ მამაკაცი ყველა გაგებით, ქალზე ძლიერი იყოს...

- ზოგს ურჩევნია, თავად იყოს ოჯახში ლიდერი და არა - ქმარი...

- ეს ჩემთვის მიუღებელია! მინდა, ჩემ გვერდით ისეთი მამაკაცი იყოს, რომელიც იქნება ჩემზე ძლიერი, ჩემზე ჭკვიანი, შორსმჭვრეტელი და ა.შ.

- ალბათ, ასეთი მამაკაცის პოვნა გაგიჭირდება...

- ჰო, არა? ჰოდა, დავრჩენილვარ გაუთხოვარი და ეგ არის (იცინის). თუმცა, იმედს ვიტოვებ, რომ სასურველ საქმროს მაინც ვიპოვი.

- იყო თაობა, რომელსაც ამ ასაკში "ძველი ბიჭები" მოსწონდა, მომდევნო თაობას - ნარკომანები და ა.შ. შენი თაობის გოგონებს და პირადად შენ, როგორი ბიჭები მოგწონდათ?

- მე ყოველთვის მომწონდა ადამიანი, რომელიც იყო ჭკვიანი, რომელსაც ესმოდა ქუჩაც და სახლიც; ჰქონდა ოჯახის წევრების და ზოგადად, ადამიანების მიმართ პატივისცემა; იცოდა, თუ როგორ უნდა მოქცეულიყო ქალთან, ბავშვთან. ე.წ. ბიჭუკები არასდროს მიზიდავდა. შეურაცხყოფას არავის ვაყენებ, მაგრამ არასდროს მომწონდა ცუდი გაგებით "ქუჩის ბიჭები" და ნარკომანები. დალაგებული, "დაღვინებული", ოღონდ - არა "დედიკოს ბიჭები" მომწონდა.

- თინეიჯერულ ასაკში ვისი ფანი იყავი?

- ჯექსონი მიყვარდა 3 წლის ასაკიდან. მართალია, ვერ ვხვდებოდი, ვინ იყო, რა ადამიანი გახლდათ, მაგრამ მაინც მიყვარდა...

- და ეს სიყვარული რაში გამოიხატებოდა?

- მშობლებს გამუდმებით იმას ვთხოვდი, რომ ჯექსონის სიმღერები ჩაერთოთ, რადგან მისი ხმა ძალიან მომწონდა. მახსოვს, ერთი პერიოდი მოდაში ფეხსაცმელი "ჯექსონები" შემოვიდა. ჰოდა, მეც არ დამწყვიტეს გული და მიყიდეს. მაგრამ ჩემმა დამ მომატყუა, - ეს ფეხსაცმელი ჯექსონმა გამოგიგზავნაო. ვერ აგღიწერთ, მისი სიტყვები ჩემთვის რას ნიშნავდა. "ჯექსონებთან" ჩახუტებული ვიძინებდი და ვიღვიძებდი, ჩასაცმელად ვერ ვიმეტებდი. დას ვეუბნებოდი: შენი ფეხსაცმელი მალე გაცვდება, რადგან გაცვია, მე კი სულ მექნება-მეთქი. მიხაროდა, რომ ვინახავდი. უბედნიერესი ვიყავი.

- როდის მიხვდი, რომ მოგატყუეს?

- ეგ მომენტი არ მახსოვს, მაგრამ ზუსტად ვიცი, რომ გული დამწყდებოდა... მერე ჯაზი შემიყვარდა. 16-17 წლის ასაკში ჩემი ფავორიტი იყო პიანისტი ჩიკორეა. დღემდე შემომრჩა მის მიმართ სიყვარული. მომწონდა დაიანა რივზი, მიშელ პეტრუჩიანი, ოსკარ პიტერსონი და ა.შ. არაფერს ვამბობ ელა ფიცჯერალდზე, რომელიც ისეთი მუსიკოსია, რომ გინდა თუ არა, ერთხელ მაინც უნდა მოუსმინო. თუ არ მოუსმენ, დიდ სიამოვნებას დააკლებ საკუთარ თავს... თუმცა, პლაკატები არავისი მქონია. თუ არ ჩავთვლით "ბექსტრიტ ბოისს". ამ ჯგუფის სიმღერები იმდენად არ მომწონდა, რამდენადაც თავად ბიჭები. ცეკვა მიყვარს და ჯგუფის წევრები რომ ცეკვავდნენ, ეს ძალიან მომწონდა.

- ხარ თუ არა დამოკიდებული ვირტუალურ სამყაროზე?

- ვირტუალური სამყარო ჩემთვის ერთგვარი გასართობი საშუალებაა, რომელმაც ზომაზე მეტად, არავითარ შემთხვევაში არ უნდა ჩაგითრიოს. როცა ადამიანი დასაქმებულია, ის თავისთავად, "ვირტზე" დამოკიდებული ვერ იქნება. ამიტომაცაა, რომ ხშირად ვამბობ: იმ მშობლებმა თინეიჯერების დასაქმებაზე უნდა იზრუნონ, რა თქმა უნდა, იმ შემთხვევაში, თუ არ სურთ, რომ მათი შვილი ინტერნეტსამყაროში ჩაიძიროს.

- დასაქმებაში რას გულისხმობ?

- მაინცდამაინც სამსახურის შოვნაზე არ ვლაპარაკობ. არის რაღაც წრეები, მაგალითად, მხატვრული კითხვის, ცეკვის, სიმღერის, ხატვის და ა.შ. სადაც შეუძლიათ, ბავშვი მიიყვანონ. სხვა თუ არაფერი, მოზარდები ასე სულიერ საზრდოს მიიღებენ. თუ ბავშვი უკვე ინტერნეტზეა დამოკიდებული და მის დახმარებას დამოუკიდებლად ვერ ახერხებენ, დასახმარებლად ფსიქოლოგს უნდა მიმართონ.

- არის თუ არა საჭირო მშობლებისა და შვილის მეგობრობა? პირადად შენ, დედასთან როგორი ურთიერთობა გქონდა და გაქვს?

- ვერ დაგისახელებთ თემას, რომელზეც დედასთან ვერ ვილაპარაკებ. მშობლის იქით თითქოს, გზაც არ მაქვს. ცხოვრებისეულმა მაგალითებმა დამანახვა, რომ დედის რჩევა-დარიგება ყოველთვის ამართლებს და ეს ძალიან მჭირდება.

- რამდენად მკაცრად გზრდიდა? გიკრძალავდა თუ არა რაიმეს გაკეთებას?

- სადმე ჩემი გაშვება თუ არ უნდოდა, ამას კი არ მიკრძალავდა, არამედ მიხსნიდა: დედა, მოდი, რა, იქ არ წახვიდე, გული კარგს არ მეუბნებაო. მე თუ მაინც ჩემსას გავიტანდი და წავიდოდი, ცოტა ხანში ვფიქრობდი: რა მინდოდა, აქ რას მოვდიოდი, დედას რატომ არ დავუჯერე-მეთქი?! ანუ მშობლის სიტყვა ამართლებდა. ჰოდა, ასეთი ფაქტის წინაშე რამდენჯერმე რომ დავდექი, მერე მივხვდი, დედის წინ მორბენალ კვიცს ნამდვილად შეჭამს მგელი. ზოგჯერ პირიქითაც ხდებოდა, ანუ თავად მიბიძგებდა, მეგობრებთან ერთად გასართობად წავსულიყავი. ასეთ დროს მეუბნებოდა: წადი, რა და თუ სიტუაცია არ მოგეწონება, შინ მერე დაბრუნდიო. ის საკუთარ აზრს თავზე არ მახვევს... ბავშვობაში უფრო მეტად ჯიუტი ვიყავი, დროთა განმავლობაში კი ამ თვისებას "რქები მოვატეხე", რადგანაც ბევრ რამეში მიშლიდა ხელს.

- თაყვანისმცემლებთან როგორი ურთიერთობა გაქვს?

- მათ ინტერნეტით ვეკონტაქტები ხოლმე. როცა რაიმეს მწერენ, პასუხს შეძლებისდაგვარად, თითოეულ მათგანს ვუბრუნებ; უკვირთ და თან - უხარიათ: შენ ნამდვილი მარიკო ხარო? ერთადერთი, მათთან ტელეფონით ლაპარაკს ვარიდებ თავს.

- ამ რუბრიკის რესპონდენტების შერჩევაში "გზის" მკითხველი მოზარდები გვეხმარებიან. ინტერვიუს დაბეჭდვის შემდეგ შესაძლებელია, რომელიმე მათგანს შენ მიმართ კითხვა გაუჩნდეს ან სულაც, შენთან ერთად ფოტოს გადაღება გვთხოვოს...

- (მაწყვეტინებს) პრობლემა არ არის. გპირდებით, მათ შეკითხვებს შეძლებისდაგვარად ვუპასუხებ და თუ რომელიმე მათგანი სურვილს გამოთქვამს, მასთან ერთად თქვენს რედაქციაში ფოტოსაც გადავიღებ.

ლიკა ქაჯაია

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)