2010 წლის მაისში შსს-ს ყოფილმა მაღალჩინოსანმა ბათალბი (ბათუ) საღინაძემ საქართველოს ხელისუფლებას ევროსასამართლოში საქმე მოუგო.
სტრასბურის სასამართლომ საქართველოს ხელისუფლებას დააკისრა საღინაძისთვის მორალური ზიანის ანაზღაურება 15.000 ევროს ოდენობით, ასევე, 90.000 ევროდ შეფასებული მისი კუთვნილი კოტეჯის დაბრუნება, საიდანაც საღინაძე 2005 წელს გამოასახლეს.
გარდა სამოქალაქო საქმისა, სტრასბურში საღინაძემ მის მიმართ საქართველოში წარმოებული სისხლის სამართლის საქმეც გაასაჩივრა, თუმცა ამ საქმეზე ევროსასამართლოს გადაწყვეტილება ჯერ არ მიუღია. შეგახსენებთ, რომ ბათუ საღინაძეს ლევან კალაძის მკვლელობის საქმის დოკუმენტების გაყალბებასა და გამოძიების არაობიექტურად წარმართვაში ადანაშაულებდნენ, რისთვისაც მას 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს.
საღინაძის ადვოკატის, გელა ნიკოლაიშვილის თქმით, 75 წლის ბათუ საღინაძე თავს მხნედ გრძნობს და გვპირდება, რომ გათავისუფლების შემდეგ არაერთ გახმაურებულ მკვლელობას მოჰფენს ნათელს. მანამდე კი ბატონი გელა ბათუ საღინაძის საქმის რამდენიმე საინტერესო დეტალზე გვესაუბრება:
- ევროსასამართლოს მიერ 2010 წლის მაისში მიღებული გადაწყვეტილების თანახმად, ხელისუფლებამ საღინაძეს დაკისრებული თანხა დათქმულ სამთვიან ვადაში გადაუხადა, მაგრამ ავჭალაში მდებარე კოტეჯის დაბრუნებაზე უარი განუცხადა იმ მოტივით, რომ კოტეჯმა შეიცვალა მფლობელი. კოტეჯი გადავიდა შსს-ს საკუთრებაში და ამის გამო საღინაძეს შესთავაზეს ალტერნატიული ფართობი. საღინაძეს ევაჭრებოდნენ, რომ ევროსასამართლოდან გამოეტანა მეორე საჩივარი სისხლის სამართლის საქმეზე. საღინაძე კი პარალელურად ითხოვდა, მისთვის დარჩენილი სასჯელის ვადა შეემცირებინათ - წელიწად-ნახევარი დარჩა მოსახდელი.
- რატომ არ შეეხო საღინაძეს ე.წ. უდო, ანუ ვადამდე პირობით გათავისუფლება, რომელიც კანონით ეკუთვნოდა?
- მას კანონით ეკუთვნოდა ვადამდე პირობით გათავისუფლება, რადგან სასჯელის არათუ 2/3, არამედ 4/5-იც კი აქვს მოხდილი. ამასთანავე, კანონი ითვალისწინებს სასჯელის ნახევრის მოხდის შემდეგ, 70 წელს გადაცილებული მსჯავრდებული მამაკაცისა და 65 წელს გადაცილებული ქალის გათავისუფლებას, თუ ის სასჯელის მოხდის პერიოდში დადებითად ხასიათდება. ბათუ არის 75 წლის და მას ერთი შეღავათიც არ შეხებია. ამის მიზეზი კი ის არის, რომ მისგან მოითხოვდნენ სტრასბურიდან გამოეტანა მთავარი საჩივარი სისხლის სამართლის საქმეზე. ამ საქმეში საღინაძის ერთ-ერთი ადვოკატი მეც ვიყავი და თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ საღინაძეს სრულიად უსაფუძვლოდ შეუფარდეს 7 წელი.
- საღინაძის კოტეჯს რა ბედი ეწია?
- კოტეჯი ძველი რიცხვით გადაიტანეს შსს-ს ბალანსზე, სინამდვილეში, 1997 წლის შემდეგ ის ეკუთვნის ეკონომიკის სამინისტროს, მის ბალანსზეა. შსს-მ ამ კოტეჯში გახსნა სპეცრაზმელთა ბაზა. დაზარალებულს კი ხობის რაიონში დანგრეული სახლი შესთავაზეს, რომელიც 2-3 ათას ლარზე მეტად არ შეფასდება. როგორც სჩვევიათ, სახლი გარედან შეღებეს, შეალამაზეს და ფოტოები მიუტანეს. არადა, საღინაძის ორსართულიანი კოტეჯი 90 ათას ევროდ იყო შეფასებული, მისთვის მიყენებული საერთო ზარალი კი ლამის ნახევარ მილიონ ლარზე ადიოდა - ბათუს მსხვილფეხა საქონელი და დიდი მეურნეობა ჰქონდა. საღინაძე ამბობს, ფეხითაც რომ ჩამომკიდონ, წელიწად-ნახევარს გავძლებ, გამოვალ და სიმართლეს მაინც დავამტკიცებ, ბევრის გაკეთება შემიძლია იმ ბნელით მოცულ საქმეებთან დაკავშირებით, რომლებიც გახმაურებულ მკვლელობებს ეხებაო. ის საკანშიც არ წყვეტს მუშაობას. როგორც იცით, საღინაძე 45 წლის განმავლობაში შსს-ში მსახურობდა, ურთულესი საქმეები აქვს გახსნილი და პოლკოვნიკის ჩინამდე იყო მისული...
- ვიდრე მისი და ოქრუაშვილის გზები არ გადაიკვეთა?
- პენსიაზე იყო, როცა ამ ხელისუფლებამ დიდი თხოვნის შემდეგ დააბრუნა კახა კალაძის ძმის გატაცების საქმის გამოსაძიებლად. იმხანად კალაძეების ოჯახის ადვოკატი იყო ზურაბ დგებუაძე, რომელიც მაშინ, როდესაც კახა ამ ხელისუფლების მიერ ჯერ კიდევ დაფასებული იყო, ვანო მერაბიშვილმა თავის მრჩევლად დანიშნა, თუმცა ცოტა ხნის შემდეგ ეს კაცი სისტემამ ვერ იგუა და არა მხოლოდ სამსახურიდან დაითხოვეს, დაუწყეს დევნა. დაპატიმრებას უპირებდნენ, მაგრამ მოასწრო საქართველოდან გაქცევა და გერმანიაში მიიღო პოლიტიკური დევნილის სტატუსი. რამდენიმე თვის წინ დგებუაძე ჩაერთო ბათუ საღინაძის დაცვის საქმეში, რომელიც სტრასბურის სასამართლოში განიხილება.
- ცნობილია, რომ საღინაძემ ლევან კალაძის გატაცების საქმეში შსს-ს მაღალჩინოსნების მონაწილეობა გაშიფრა და ისინი საჯაროდ ამხილა.
- ბათუ საღინაძე დღესაც ამტკიცებს, რომ მას გამოძიებაში ხელი შეუშალეს. ამით, პირველ რიგში, ირაკლი ოქრუაშვილი იყო დაინტერესებული, რომელმაც აიღო საკმაოდ დიდი თანხა, დამნაშავეების კვალზე რომ არავინ გასულიყო. შეთანხმებულად მოქმედებდნენ როგორც უშუალოდ გამტაცებლები, ასევე შსს-ს მაღალჩინოსნები, რომლებიც შემდეგ ამ ხელისუფლების მაღალჩინოსნებადაც გადაიქცნენ და სწორედ ოქრუაშვილის ინიციატივით დაიწყეს საღინაძის დევნა. იმის გამო, რომ დღეს ბევრი მაღალჩინოსანი ისევ თანამდებობაზეა, არ სურთ, ეს კვალი მათთან მივიდეს, თორემ ისინი თანახმა იქნებოდნენ, ოქრუაშვილის წინააღმდეგ გამოეყენებინათ ბათუს ჩვენებები. საღინაძე ბევრ საინტერესო დეტალზე არ ლაპარაკობს, რადგან საქმის ბოლომდე მიყვანის საშუალება ჯერ არ აქვს. თუმცა, ამბობს, რომ ამ საქმეს აუცილებლად მოჰფენს ნათელს.
- ლევან კალაძის მკვლელობისთვის გასამართლებულ პირებზე რას ამბობს?
- ამბობს, რომ ისინი, ვინც დააპატიმრეს, შეიძლება იყვნენ მკვლელობის შემსრულებლები, მაგრამ დამკვეთების ვინაობა რომ არ გამჟღავნებულიყო, საქმეს ჩამომაცილესო. როცა ბათუმ აქტიურობა დაიწყო, შეეცადა ფაქტების გახმაურებას, დააპატიმრეს კიდეც. როგორც ბათუ საღინაძე ამბობს, კალაძეების ადვოკატი დგებუაძე აფრთხილებდა მას, რომ მოესწრო და დაეტოვებინა საქართველო, რადგან მის დაჭერას აპირებდნენ.
- ხომ არ ფიქრობს საღინაძე, რომ ლევან კალაძე ცოცხალია?
- არა. იგი ამას გამორიცხავს. თუმცა საღინაძე პარალელურად იძიებდა მარიამ გოგინაშვილის გატაცების საქმესაც და არ გამორიცხავს, რომ მარიამი ცოცხალია. ბათუ ამბობს, რომ ლევან კალაძე თბილისში არ მოუკლავთ, ის ერთ-ერთ რაიონში წაიყვანეს და იქ გამოასალმეს სიცოცხლეს. საფლავიც შეიძლება იმავე რაიონში იყოს.
- კონკრეტულად რომელ რაიონს გულისხმობს?
- ზოგადად სვანეთს ასახელებს, თუმცა ეს არ ეხება აფრასიძეებს.
ნანა ფიცხელაური
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)