რამ­დე­ნი­მე წლის წინ ქო­ბუ­ლეთ­ში ერთი ახალ­გაზ­რდა იტა­ლი­ე­ლი წყვი­ლი გა­ვი­ცა­ნი, რო­მელ­საც თან ბა­ბუ­აც ახ­ლდა. რო­გორც იტა­ლი­ე­ლებს სჩ­ვე­ვი­ათ, ისი­ნიც სა­ოც­რად ხა­ლი­სი­ა­ნი და ენა­წყლი­ა­ნი ადა­მი­ა­ნე­ბი იყ­ვნენ, თუმ­ცა­ღა ბა­ბუა უფრო აქ­ტი­უ­რობ­და. მან რუ­სუ­ლი იცო­და და სხვა­თა შო­რის, ქარ­თუ­ლად ალა­პა­რა­კე­ბა­საც ცდი­ლობ­და. სი­ნი­ორ ჯო­ვა­ნი (ასე ერ­ქვა მას) გა­რეგ­ნუ­ლად იმ­დე­ნად ჰგავ­და ჩვე­ნე­ბურს, რომ პირ­ვე­ლი შეხ­ვედ­რი­სას ქარ­თუ­ლად მივ­მარ­თე და ჩვე­ნი ნაც­ნო­ბო­ბაც შედ­გა. სი­ნი­ორ ჯო­ვა­ნიმ გა­და­წყვი­ტა, ჩემ­თვის მო­ე­თხრო ამ­ბა­ვი, რო­მე­ლიც ძა­ლი­ან მო­მე­წო­ნა და ახლა მას თქვენც გი­ამ­ბობთ.

1943-1945 წლებ­ში, ჩრდი­ლო იტა­ლი­ა­ში მიმ­დი­ნა­რე პარ­ტი­ზა­ნულ გა­მოს­ვლებ­ში ქარ­თველ­თა მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა­ზე საბ­ჭო­თა ის­ტო­რი­ოგ­რა­ფი­ა­ში საკ­მა­ოდ ბევ­რი იწე­რე­ბო­და, მაგ­რამ ცხა­დია - ტენ­დენ­ცი­უ­რად. მა­გა­ლი­თად, სა­ყო­ველ­თა­ოდ ცნო­ბი­ლია ფორე მო­სუ­ლიშ­ვი­ლის გმი­რო­ბის ამ­ბა­ვი, რო­მე­ლიც ჩრდი­ლო იტა­ლი­ის "წი­თელ ბრი­გა­დებ­ში" (იმ­ხა­ნად ასე ეძახ­დნენ მე­მარ­ცხე­ნე პარ­ტი­ზა­ნე­ბის რაზ­მებს) იბ­რძო­და და სიკ­ვდი­ლის შემ­დეგ იტა­ლი­ის ეროვ­ნულ გმი­რად გა­მო­ა­ცხა­დეს. თუმ­ცა, საბ­ჭო­თა ის­ტო­რი­კო­სე­ბი არა­ფერს ამ­ბობ­დნენ იმა­ზე, რომ იტა­ლი­ა­ში სხვა ქარ­თვე­ლი გმი­რე­ბიც იბ­რძოდ­ნენ, ოღონდ არა "წი­თელ ბრი­გა­დებ­ში", არა­მედ "მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუს­ში", რო­მე­ლიც მე­მარ­ჯვე­ნე მი­მარ­თუ­ლე­ბი­სა იყო და შე­სა­ბა­მი­სად, ძი­რი­თა­დი მხარ­დამ­ჭე­რე­ბი და­სავ­ლეთ­ში ჰყავ­და.

რო­გორც ცნო­ბი­ლია, II მსოფ­ლიო ომში იტა­ლია გერ­მა­ნი­ის ერთ-ერთი მთა­ვა­რი მო­კავ­ში­რე გახ­ლდათ. მთავ­რო­ბის მე­თა­უ­რი, პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი ბე­ნი­ტო მუ­სო­ლი­ნი, რო­მე­ლიც სა­კუ­თარ თავს "დუ­ჩეს" (წი­ნამ­ძღოლს) და "იმ­პე­რი­ის მა­მამ­თა­ვარს" უწო­დებ­და, მი­იჩ­ნევ­და, რომ იტა­ლი­ას ძვე­ლი რო­მის იმ­პე­რი­ის დი­დე­ბა უნდა და­ებ­რუ­ნე­ბი­ნა და გერ­მა­ნი­ის მხარ­დამ­ხარ სწო­რედ ამი­ტო­მაც იბ­რძო­და. აქვე ვი­ტყვით იმა­საც, რომ ნა­ცის­ტუ­რი გერ­მა­ნი­ის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, იმ­ხა­ნად იტა­ლი­ა­ში უფრო მეტი სა­ღად მო­აზ­როვ­ნე აღ­მოჩ­ნდა და 1943 წელს ბე­ნი­ტო მუ­სო­ლი­ნი თა­ვი­სი­ვე პარ­ტი­ის წევ­რებ­მა და­ა­ტუ­სა­ღეს, ჩრდი­ლო იტა­ლი­ის მთებ­ში გა­და­მა­ლეს. დუ­ჩეს მო­ტა­ცე­ბა ჰიტ­ლერ­მა პი­რად შე­უ­რა­ცხყო­ფად მი­ი­ღო და მის გა­მო­სახ­სნე­ლად იტა­ლი­ა­ში ოტო სკორ­ცე­ნი და ორი სამ­თო ბა­ტა­ლი­ო­ნი გაგ­ზავ­ნა. სკორ­ცე­ნიმ და­ვა­ლე­ბა ბრწყინ­ვა­ლედ შე­ას­რუ­ლა - მუ­სო­ლი­ნი ჰიტ­ლერს ჩა­უყ­ვა­ნა, სამ­თო ბა­ტა­ლი­ო­ნე­ბი კი იტა­ლი­ის მთი­ა­ნი ტე­რი­ტო­რი­ე­ბის გა­სა­კონ­ტრო­ლებ­ლად და­ტო­ვა. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ გერ­მა­ნელ მე­ომ­რებს შო­რის ქარ­თვე­ლე­ბიც იყ­ვნენ - ბა­ტა­ლი­ონ "ბერ­გმა­ნის" წევ­რე­ბი, რომ­ლე­ბიც ან­ტი­გერ­მა­ნულ შეთ­ქმუ­ლე­ბა­ში არ მო­ნა­წი­ლე­ობ­დნენ და კუნ­ძულ ტექ­სელ­ზე, ტყვე­თა ბა­ნაკ­ში გა­დაყ­ვა­ნა­საც გა­და­ურჩნენ.

იტა­ლი­ა­ში მოხ­ვედ­რილ "ბერ­გმა­ნელ­თა" შო­რის იტა­ლი­ელ პარ­ტი­ზან­თა ორი­ვე დაჯ­გუ­ფე­ბამ - მე­მარ­ცხე­ნე "წი­თელ­მა ბრი­გა­დებ­მაც" და მე­მარ­ჯვე­ნე "მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუს­მაც" პროკ­ლა­მა­ცი­ე­ბი გა­ავ­რცე­ლეს და მებ­რძო­ლებს იტა­ლი­ის წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბის მოძ­რა­ო­ბის მხა­რე­ზე გა­დას­ვლის­კენ მო­უ­წო­დეს: "თქვე­ნი ბრძო­ლა უშე­დე­გოა - ფა­შის­ტე­ბი­სა და ნა­ცის­ტე­ბის დღე­ე­ბი დათ­ვლი­ლია! მო­გი­წო­დებთ, და­ტო­ვოთ ვერ­მახ­ტის რი­გე­ბი და მა­სობ­რი­ვად გად­მოხ­ვი­დეთ ჩვენს მხა­რე­ზე. მხო­ლოდ ამ შემ­თხვე­ვა­ში შე­გი­ნარ­ჩუნ­დე­ბათ ღირ­სე­ბა და სი­ცო­ცხლე", - ეწე­რა პროკ­ლა­მა­ცი­ა­ში, რო­მე­ლიც გერ­მა­ნულ და რუ­სულ ენებ­ზე იყო შედ­გე­ნი­ლი. მო­წო­დე­ბებ­მა მარ­თლაც, უდი­დე­სი გა­მოხ­მა­უ­რე­ბა ჰპო­ვა და სწო­რედ ასე მოხ­ვდნენ ქარ­თვე­ლე­ბი იტა­ლი­ელ პარ­ტი­ზან­თა რი­გებ­ში. ვგო­ნებ, დღე­ვან­დე­ლი გა­და­სა­ხე­დი­დან გა­სა­გე­ბია ის მი­ზე­ზიც, თუ რა­ტომ აღ­მოჩ­ნდა მათი უმე­ტე­სო­ბა "წი­თელ ბრი­გა­დებ­ში" - "ბერ­გმა­ნის" წევ­რე­ბი მი­იჩ­ნევ­დნენ, რომ ომის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ სამ­შობ­ლო­ში დაბ­რუ­ნე­ბა გა­უ­ჭირ­დე­ბო­დათ, თუ მე­მარ­ჯვე­ნე პარ­ტი­ზა­ნებ­თან თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა­ზე და­თან­ხმდე­ბოდ­ნენ.

მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, ცხა­დია, ბევ­რი იყო ისე­თი ქარ­თვე­ლიც, რო­მელ­საც საბ­ჭო­თა კავ­შირ­ში დაბ­რუ­ნე­ბა, იდე­უ­რი თუ სხვაგ­ვა­რი მო­საზ­რე­ბით, აღარც სურ­და - სწო­რედ ეს ხალ­ხი გა­წევ­რდა "მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუს­ში". აქვე უნდა ით­ქვას, რომ თუკი "წი­თე­ლი ბრი­გა­დე­ბი" ძი­რი­თა­დად, ჩრდი­ლო იტა­ლი­ა­ში მოქ­მე­დებ­დნენ, "მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუ­სი" სამ­ხრეთს აკონ­ტრო­ლებ­და და იქ პარ­ტი­ზა­ნებს არა მარ­ტო გერ­მა­ნე­ლებ­თან უწევ­დათ ბრძო­ლა, არა­მედ სხვა­დას­ხვა კრი­მი­ნა­ლურ დაჯ­გუ­ფე­ბას­თა­ნაც, რომ­ლე­ბიც ქა­ო­სით სარ­გებ­ლობ­დნენ და მო­სახ­ლე­ო­ბის და­ში­ნე­ბას ცდი­ლობ­დნენ. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია ისიც, რომ სამ­ხრეთ იტა­ლი­ა­ში, რო­მე­ლიც ამ­ჟა­მა­დაც კი ქვეყ­ნის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე ჩა­მორ­ჩე­ნი­ლი რე­გი­ო­ნია, მო­სახ­ლე­ო­ბა ისეთ მძი­მე დღე­ში იყო, რომ თუ სი­ნი­ორ ჯო­ვა­ნის სი­ტყვებს მო­ვიშ­ვე­ლი­ებთ, - მა­კა­რო­ნი­ა­ნი ლო­ბი­ოც (ეს იტა­ლი­ე­ლი გლე­ხე­ბის საყ­ვა­რე­ლი საჭ­მე­ლია) კი ენატ­რე­ბო­და.

"მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუ­სის" პარ­ტი­ზა­ნე­ბი ქა­ლაქ ნე­ა­პოლ­თან ახ­ლოს 1943 წლის და­სას­რულს გა­მოჩ­ნდნენ. იმ­ხა­ნად ქა­ლა­ქის ცენ­ტრს დუ­ჩეს მომ­ხრე­ე­ბი აკონ­ტრო­ლებ­დნენ, ღა­რი­ბულ გა­რე­უ­ბან­ში კი კრი­მი­ნა­ლუ­რი დაჯ­გუ­ფე­ბა "კა­მო­რა" ბა­ტო­ნობ­და. დუ­ჩეს მომ­ხრე ფა­შის­ტე­ბი და კრი­მი­ნა­ლე­ბი ერ­თმა­ნეთს კი მტრობ­დნენ, მაგ­რამ უბ­რა­ლო ნე­ა­პო­ლე­ლებს თა­ნა­ბა­რი სი­სას­ტი­კით აწი­ო­კებ­დნენ. გად­მო­ცე­მით, იმ დროს ნე­ა­პო­ლის ღა­რი­ბულ გა­რე­უბ­ნებ­ში მხო­ლოდ შავ პურს აცხობ­დნენ და თა­ნაც, ძა­ლი­ან იშ­ვი­ა­თად, რად­გან ყვე­ლა სა­ცხობს "კა­მო­რას" წევ­რე­ბი აკონ­ტრო­ლებ­დნენ და პრო­დუქ­ცი­ა­საც თა­ვად­ვე, "სან­დო პი­რებ­ზე" ანა­წი­ლებ­დნენ. თუკი ადა­მი­ა­ნი "კა­მო­რას" ნდო­ბით არ სარ­გებ­ლობ­და, მში­ე­რი უნდა დარ­ჩე­ნი­ლი­ყო. ნე­ა­პო­ლე­ლე­ბი იძუ­ლე­ბულ­ნი იყ­ვნენ, უვარ­გი­სი შავი პური "კა­მო­რას" ხელ­დას­ხმუ­ლი გა­დამ­ყიდ­ვე­ლე­ბის­გან, ცე­ცხლის ფა­სად შე­ე­ძი­ნათ. ამავდრო­უ­ლად, ფა­შის­ტე­ბის ბრძა­ნე­ბით, ყვე­ლას, ვინც პურს გა­დამ­ყიდ­ვე­ლი­სა­გან შე­ი­ძენ­და, რო­გორც "კრი­მი­ნალ­თა მხარ­დამ­ჭერს", სო­ლი­დუ­რი ჯა­რი­მა უნდა გა­და­ე­ხა­და. ჰოდა, ად­გნენ მხი­ა­რუ­ლი ნე­ა­პო­ლე­ლე­ბიც და ეს ყვე­ლა­ფე­რი გა­ა­შარ­ჟეს - შე­თხზეს სიმ­ღე­რა, ასე­თი ტექ­სტით: "კა­მო­რა" და დუ­ჩეს ფა­შის­ტე­ბი ხე­ლი­ხელ­ჩა­კი­დე­ბუ­ლი და­დი­ან და ძარ­ცვა­ვენ სა­წყალ მო­ქა­ლა­ქე­ებ­სა და გლე­ხებს..."

ერთ მშვე­ნი­ერ დღეს, ნე­ა­პო­ლის ერთ-ერთ ღა­რი­ბულ გა­რე­უ­ბან­ში, და­ლა­ქი­სა და მრე­ცხა­ვის მრა­ვალ­შვი­ლი­ან ოჯახ­ში მეშ­ვი­დე ბიჭი და­ი­ბა­და, რო­მელ­საც ჯო­ვა­ნი და­არ­ქვეს. ახალ­და­ბა­დე­ბუ­ლის მამა შინ უქ­მად იჯდა, რად­გა­ნაც "კა­მო­რას­თან" ურ­თი­ერ­თო­ბა ვერ აა­წყო და იძუ­ლე­ბუ­ლი გახ­და, პრო­ფე­სი­აც და­ე­ვი­წყე­ბი­ნა. ამ­გვა­რად, ოჯახ­მა გა­და­წყვი­ტა, ჩვი­ლი ერთ-ერთი ცნო­ბი­ლი ფა­შის­ტი გე­ნერ­ლის­თვის, ვინ­მე ჯუ­ლი­ა­ნო მა­ცო­ლას­თვის მი­ეშ­ვი­ლე­ბი­ნა და შიმ­ში­ლით სიკ­ვდი­ლი­სა­გან ასე გა­და­ერ­ჩი­ნა. ოჯა­ხის უფ­როს­მა მარ­თლაც წა­იყ­ვა­ნა ჩვი­ლი და ნე­ა­პო­ლის ცენ­ტრში, გე­ნერ­ლის ვი­ლის ჭიშ­კარ­თან და­ტო­ვა. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ თურ­მე, მისი ცოლი მშო­ბი­ა­რო­ბის შემ­დეგ თავს ძა­ლი­ან ცუ­დად გრძნობ­და და ბავ­შვის გაშ­ვი­ლე­ბას ისე და­თან­ხმდა, ხე­ი­რი­ა­ნად ვერც აღიქ­ვა, რა ხდე­ბო­და.

ერთი სი­ტყვით, ღა­რიბ­მა ნე­ა­პო­ლელ­მა და­ლაქ­მა ჩვი­ლი გე­ნერ­ლის ვი­ლის ჭიშ­კარ­თან და­აწ­ვი­ნა, მერე ზარი და­რე­კა და იქვე და­ი­მა­ლა. ის სა­მა­ლა­ვი­დან მხო­ლოდ მას შემ­დეგ გა­მო­ვი­და, როცა და­ი­ნა­ხა, რო­გორ გა­ა­ღო კარი მსა­ხურ­მა და აღ­ნავ­ლე­ბუ­ლი ჩვი­ლი ხელ­ში აიყ­ვა­ნა. და­ლაქ­მა ყელ­ში მო­წო­ლილ ბოღ­მას სძლია და ქუ­ჩას აც­რემ­ლე­ბუ­ლი ჩა­უყ­ვა. ჩვილს შიმ­ში­ლით და­ღუპ­ვა აღარ ემუქ­რე­ბო­და, მაგ­რამ მა­მას სინ­დი­სი მა­ინც ქენ­ჯნი­და. ალ­ბათ, რამ­დენ­ჯერ­მე უკან მიბ­რუ­ნე­ბაც და­ა­პი­რა, მაგ­რამ თავი შე­ი­კა­ვა. მი­ვი­და სახ­ლში და რო­გორც ყო­ველ­თვის, თა­ვის სა­ვარ­ძელ­ში უქ­მად მი­ეგ­დო.

გე­ნე­რალ ჯუ­ლი­ა­ნო მა­ცო­ლას შვი­ლი არ ჰყავ­და და "ღვთის სა­ჩუ­ქარ­მა" ძა­ლი­ან გა­ა­ხა­რა. მისი ბრძა­ნე­ბით, ქა­ლაქ­ში მა­შინ­ვე და­ი­წყეს ისე­თი ახალ­გაზ­რდა ქა­ლის ძებ­ნა, რო­მელ­საც ძუ­ძუ­თა ბავ­შვი ჰყავ­და - მას პა­ტა­რა ჯო­ვა­ნი უნდა გა­მო­ეკ­ვე­ბა. ბე­დის ირო­ნი­ით, ძი­ძად პა­ტა­რა ჯო­ვა­ნის ბი­ო­ლო­გი­უ­რი დედა აიყ­ვა­ნეს და სხვა­თა შო­რის, საქ­მე რომ გა­ჩარ­ხუ­ლი­ყო, მა­მამ იც­რუა კი­დეც - ჩემს მე­უღ­ლეს გო­გო­ნა შე­ე­ძი­ნა, მაგ­რამ ორი­ოდ სა­ათ­ში დაგ­ვე­ღუ­პა და რძეც ამი­ტომ აქ­ვსო. ასე გახ­და მისი ცოლი სა­კუ­თა­რი შვი­ლის ძიძა.

ცხა­დია, პა­ტა­რა ჯო­ვა­ნის ამ­ბე­ბი აქ არ დას­რუ­ლე­ბუ­ლა - გე­ნე­რა­ლი ჯუ­ლი­ა­ნო მა­ცო­ლა პარ­ტი­ზა­ნე­ბი­სა და "კა­მო­რას" წი­ნა­აღ­მდეგ მებ­რძოლ იმ ბა­ტა­ლი­ონს ედგა სა­თა­ვე­ში, რო­მე­ლიც იმ­ხა­ნად ნე­ა­პოლ­ში იყო ბა­ზი­რე­ბუ­ლი და უაღ­რე­სი სი­სას­ტი­კით გა­მო­ირ­ჩე­ო­და. ამის გამო, გე­ნე­რალს ცალ­კე პარ­ტი­ზა­ნე­ბი დას­დევ­დნენ მო­საკ­ლა­ვად, ცალ­კე - კრი­მი­ნა­ლე­ბი. ერთხე­ლაც, "კა­მო­რას" წევ­რე­ბი მის ვი­ლას და­ესხნენ თავს და ჯუ­ლი­ა­ნო მა­ცო­ლას და­შან­ტა­ჟე­ბის მიზ­ნით, პა­წა­წი­ნა ჩვი­ლი გა­ი­ტა­ცეს. იმ დროს გე­ნე­რა­ლი და მისი მე­უღ­ლე სახ­ლში არ იმ­ყო­ფე­ბოდ­ნენ, შინ დაბ­რუ­ნე­ბუ­ლებ­მა კი, რო­დე­საც ყვე­ლა­ფე­რი შე­ი­ტყვეს, ძი­ძას მოს­დეს შარი - კრი­მი­ნა­ლებს შენ და­უ­კავ­შირ­დე­ბო­დი და ბავ­შვსაც შენ გა­ა­ტა­ცე­ბი­ნებ­დიო. გე­ნე­რალ­მა სა­წყა­ლი ქალი ჯა­რის­კა­ცებს ქა­ლაქ­გა­რეთ გა­აყ­ვა­ნი­ნა და სა­კუ­თა­რი ხე­ლით­ვე გა­ა­თხრე­ვი­ნა საფ­ლა­ვი.

გაშ­ვი­ლე­ბუ­ლი ჩვი­ლის დე­დამ აღი­ა­რა, რომ ბავ­შვის ნამ­დვი­ლი მშო­ბე­ლი იყო და ამან მდგო­მა­რე­ო­ბა უფრო გა­არ­თუ­ლა - გე­ნე­რა­ლი გა­ცოფ­და, რე­ვოლ­ვე­რი ამო­ი­ღო და ის-ის იყო, უნდა გა­ეს­რო­ლა, რომ სრო­ლის ხმა სულ სხვა მხრი­დან გა­ის­მა. წა­მიც და, გე­ნე­რა­ლი და მისი ჯა­რის­კა­ცე­ბი მო­ცე­ლი­ლი­ვით და­ეც­ნენ ძირს, ნა­წა­მებ ქალ­თან კი ვი­ღაც შავგვრე­მა­ნი, ულ­ვა­შა პარ­ტი­ზა­ნი მი­იჭ­რა. ის იტა­ლი­უ­რად კარ­გად ვერც ლა­პა­რა­კობ­და, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ თა­ნა­მებ­რძო­ლე­ბი იტა­ლი­ურ სა­ხელს - სალ­ვა­ტო­რეს ეძახ­დნენ. რო­გორც მიხ­ვდით, სალ­ვა­ტო­რე ქარ­თვე­ლი იყო და "მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუ­სის" ერთ-ერთ ქვე­და­ნა­ყოფს მე­თა­უ­რობ­და.

ნა­წა­მებ­მა ქალ­მა, რაღა თქმა უნდა, პარ­ტი­ზანს დაწ­ვრი­ლე­ბით უამ­ბო სა­კუ­თა­რი ძუ­ძუ­თა ბავ­შვის გაშ­ვი­ლე­ბი­სა და ჩვი­ლის გა­ტა­ცე­ბის ამ­ბე­ბი. სალ­ვა­ტო­რემ ქალი შეძ­ლე­ბის­დაგ­ვა­რად ანუ­გე­შა და ბავ­შვის გა­მო­სახ­სნე­ლად ოპე­რა­ცი­აც და­გეგ­მა - პარ­ტი­ზა­ნებს რო­გორ­მე უნდა და­ედ­გი­ნათ, სად ჰყავ­დათ კრი­მი­ნა­ლებს ჩვი­ლი და მერე უხ­მა­უ­როდ უნდა "მო­ე­პა­რათ": "ჩვენ რომ "კა­მო­რას" ქა­ლაქ­ში სრო­ლა ავუ­ტე­ხოთ, და­პი­რის­პი­რე­ბა­ში ფა­შის­ტე­ბი ჩა­ე­რე­ვი­ან და ყვე­ლა­ფე­რი წყალ­ში ჩაგ­ვეყ­რე­ბა; ამი­ტომ ეს საქ­მე უხ­მა­უ­როდ უნდა გა­კეთ­დეს", - უთხრა ქარ­თველ­მა მე­თა­ურ­მა პარ­ტი­ზა­ნებს.

ბავ­შვის ად­გილ­სამ­ყო­ფე­ლი სრუ­ლი­ად მო­უ­ლოდ­ნე­ლად და­ად­გი­ნეს - "კა­მო­რას" ბოს­მა, რო­გორც კი გე­ნე­რალ ჯუ­ლი­ა­ნო მა­ცო­ლას სიკ­ვდი­ლის ამ­ბა­ვი შე­ი­ტყო, მა­შინ­ვე გა­და­წყვი­ტა, ჩვი­ლი ეშ­ვი­ლე­ბი­ნა და ყვე­ლა ოჯა­ხის­თა­ვი ნათ­ლო­ბის ცე­რე­მო­ნი­ალ­ზე და­პა­ტი­ჟა. "მშვი­დო­ბის მო­ხა­ლი­სე­თა კორ­პუ­სის" პარ­ტი­ზან­თა ქვე­და­ნა­ყო­ფის ქარ­თველ მე­თა­ურს ბევ­რი აღარ უფიქ­რია - შე­სა­ბა­მი­სად გა­მო­ე­წყო და კრი­მი­ნალ­თა ბოს­თან "ამე­რი­კი­დან გა­მოგ­ზავ­ნი­ლი სტუმ­რის" ამ­პლუ­ა­ში წარ­დგა. ამა­ვე დროს, ეკ­ლე­სი­ა­ში, სა­დაც ნათ­ლო­ბა უნდა გა­მარ­თუ­ლი­ყო, ბე­რის ანა­ფო­რა­ში გა­მო­წყო­ბი­ლი რამ­დე­ნი­მე პარ­ტი­ზა­ნი შე­ვი­და. ყვე­ლა­ნი ძა­ლი­ან ფრთხი­ლობ­დნენ და შე­დე­გიც ბრწყინ­ვა­ლე იყო - ბაპ­ტის­ტე­რი­უ­მი­დან (ად­გი­ლი კა­თო­ლი­კურ ეკ­ლე­სი­ა­ში, სა­დაც მო­სა­ნათ­ლა­ვი ბავ­შვე­ბი შეჰ­ყავთ) ჩვი­ლი შე­უმ­ჩნევ­ლად გა­მო­იყ­ვა­ნეს, მის ად­გი­ლას კი თეთ­რე­ულ­ში გახ­ვე­უ­ლი თო­ჯი­ნა და­დეს. ერთი სი­ტყვით, ბავ­შვი იმ დღეს­ვე, ნამ­დვილ მშობ­ლებს და­უბ­რუნ­და და მა­თაც, სა­ერ­თოდ და­ტო­ვეს ნე­ა­პო­ლი - თავი მშობ­ლი­ურ სო­ფელს შე­ა­ფა­რეს და სას­წა­უ­ლით გა­დარ­ჩე­ნი­ლი უმ­ცრო­სი შვი­ლი სა­მა­გა­ლი­თოდ აღ­ზარ­დეს. მათ არც ქარ­თვე­ლი პარ­ტი­ზა­ნი და­ვი­წყე­ბი­ათ - ომის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ ის იტა­ლი­ა­ში დარ­ჩა, ნე­ა­პოლ­ში და­სახ­ლდა და ყო­ველ შა­ბათ-კვი­რას სტუმ­რობ­და გა­დარ­ჩე­ნი­ლი ბავ­შვის ოჯახს; რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, უკვე ოფი­ცი­ა­ლუ­რად, იტა­ლი­ურ სა­ხელ­სა და გვარს ატა­რებ­და, მაგ­რამ ახ­ლობ­ლებ­თან ქარ­თვე­ლო­ბას არ მა­ლავ­და.

P.S. ჩემ­მა ენა­წყლი­ან­მა ნაც­ნობ­მა - სი­ნი­ორ ჯო­ვა­ნიმ (რო­გორც მიხ­ვდით, სწო­რედ მას გა­დახ­და ეს ამ­ბა­ვი), სამ­წუ­ხა­როდ, ვე­რაფ­რით გა­იხ­სე­ნა "სალ­ვა­ტო­რეს" ქარ­თუ­ლი სა­ხე­ლი, თუმ­ცა მი­თხრა, რომ მას ქარ­თუ­ლა­დაც თით­ქმის ასე­ვე ერ­ქვა (?); ამას­თა­ნა­ვე აღ­ნიშ­ნა, რომ ბავ­შვო­ბა­ში ოჯა­ხის მე­გო­ბარ­მა მას მშობ­ლი­ურ ენა­ზე რამ­დე­ნი­მე გა­მოთ­ქმაც კი ას­წავ­ლა. ბუ­ნებ­რი­ვია, და­მა­ინ­ტე­რე­სა, რა გა­მოთ­ქმებს გუ­ლის­ხმობ­და იტა­ლი­ე­ლი ბა­ბუა და მა­ნაც, ნა­ხე­ვა­რი ქო­ბუ­ლე­თის გა­სა­გო­ნად, მჭე­ქა­რე ხმით შე­მოს­ძა­ხა: "ჰაი, შე მა­მა­ძაღ­ლო!" და "როგო კა, ბიჩო!" ამ ყვე­ლა­ფერ­მა გვა­რი­ა­ნად კი გა­მამ­ხი­ა­რუ­ლა, მაგ­რამ სტა­ტი­ის და­წე­რა არც კი მი­ფიქ­რია, რად­გან სი­ნი­ორ ჯო­ვა­ნის მო­ნა­თხრო­ბის და­ჯე­რე­ბა ვე­რაფ­რით შევ­ძე­ლი. ბო­ლოს, ინ­ტერ­ვიუ ვთხო­ვე, მაგ­რამ არ დამ­თან­ხმდა. სა­მა­გი­ე­როდ, მისი ნა­ამ­ბო­ბის სი­მარ­თლე­ში რომ დავ­რწმუ­ნე­ბუ­ლი­ყა­ვი, იტა­ლი­ა­ში შვილს და­უ­რე­კა და სთხო­ვა, - ძვე­ლი სუ­რა­თე­ბი გა­მო­მიგ­ზავ­ნეო. ფო­ტო­ე­ბი იმა­ვე სა­ღა­მოს, ელექტრო­ნუ­ლი ფოს­ტით მი­ვი­ღე და მათი დათ­ვა­ლი­ე­რე­ბის შემ­დეგ გა­დავ­წყვი­ტე, ეს ყვე­ლა­ფე­რი ისე და­მე­წე­რა, რო­გორც სი­ნი­ორ ჯო­ვა­ნიმ მი­ამ­ბო.

მი­ხე­ილ ლა­ბა­ძე

ჟურ­ნა­ლი ”გზა”