არადა, ბასს ეუბნებოდა, წადი ჩვენი ქვეყნიდანო და თვითონ მიდის... გოგა ხაინდრავამ რიგის კინოსტუდიასთან დადებული კონტრაქტის პირობები შეცვალა და მუდმივად იქ ყოფნის ნაცვლად, მიმოსვლის რეჟიმში გადავიდა, 26 მაისს განვითარებული მოვლენების გამო. თუმცა 26 მაისს ვერ კი არა, არ ჩამოვიდა, რადგან ქუჩაში ხალხი არ გამოვიდა. გამოსასვლელიც არაფერი ყოფილა თურმე და საერთოდ, "გაქცეულების, განადგურებულების, დაჭერილების, დაკეპილებისა და გაუბედურებულებისაა" დღეს ქართული არშემდგარი პოლიტიკა. ადგილები ასე ნაწილდება: სააკაშვილი პარტერშია, "შემსრულებელი" შორეულ წარსულშია, თარგამაძე - სხეულგაყიდულებში, გაჩეჩილაძე - პოლიტიკურ რეანიმაციაში, ხაინდრავა... სახლში! რიგაში დაბრუნებამდე, "ვერსიასთან" რეჟისორი გოგა ხაინდრავა არკვევს, "კინო უფრო წინაა, თუ - პოლიტიკური პოლიგონი":
- ხუთწლიანი კონტრაქტი გავაფორმე, რიგის საერთაშორისო კინოვიდეო ცენტრის გამგეობის თავმჯდომარე ვიყავი, ფესტივალ "არსენალისა" და საბავშვო ფესტივალ "ბერიმორის" დირექტორი. ეს კონტრაქტი რიგაში ჩემს გამუდმებულ ყოფნას ითვალისწინებდა, ბინაც მქონდა 5 წლით ნაქირავები, მაგრამ იმ ვითარების გამო, რაც ახლა საქართველოშია, ქვეყნის დატოვება არ შეიძლება, ამიტომ გადაწყვეტილება შევცვალე, კონტრაქტიც და ახლა მიმოსვლის რეჟიმში ვარ. არსებობს ღირსება, პასუხისმგებლობა საკუთარი ხალხის წინაშე და მე ვალში ვარ ქართულ საზოგადოებასთან, რადგან დღეს, ეს ჭირი რომაა ხელისუფლებაში, ამაში ჩემი წვლილი მიმიძღვის. ჩემი ვალი ამ ჭირის მოშორებაა, ქართველ ხალხთან ერთად.
- მაშინ, რას ნიშნავს ეს განცხადება - "პოლიტიკური ბრძოლის პოლიგონზე დავმარცხდი, წინ კინოა"?
- ასეთი განცხადება არ გამიკეთებია. კინო, ალბათ, უფრო უკანაა, ვიდრე წინ, თუმცა არა! წინაა და ყოველთვისაც წინ იყო! დღესაც სურათს ვაკეთებ და არასდროს შემიწყვეტია მუშაობა, შემოდგომაზე კი კონკრეტული შედეგი დაიდება - სრულმეტრაჟიანი დოკუმენტური ფილმი საქართველოსა და მსოფლიო პოლიტიკის კონიუნქტურაზე.
- ე.ი. სააკაშვილს კინემატოგრაფიით ებრძვით?
- ვიცი, რეჟიმს კონემატოგრაფიით ვერ მოვუგებ, თუმცა ეს ჩემი ბრძოლის ერთერთი შემადგენელი ნაწილია, უფრო სწორად, პროფესია, რომლის გარეშეც ყოფნა არ შემიძლია. უბრალოდ, ვიბრძვი იქიდან, სადაც ველი არსებობს, რადგან სხვა ველი არაა ამ ქვეყანაში.
- სხვა ველს რაც შეეხება, მიუხედავად იმისა, რომ 26 მაისის გამო დაბრუნდით თბილისში, 26-ში მაინც არ ჩამოსულხართ მთავარ სისხლიან ველზე...
- 26-ში ვერ კი არა, არ ჩამოვედი. არაფრის მოგონებას არ დავიწყებ, თითქოს, ხელი რაღაცამ შემიშალა, ჩამოსვლის აზრს ვერ ვხედავდი და იმიტომ არ ჩამოვედი. თუ მარტო სიკვდილია გამოსავალი, მაშინ სიკვდილს უფრო ლამაზად მოვახერხებ. არც სხვის დაკრულზე მიცეკვია არასდროს. არც კრების და არც ბურჯანაძის კრიტიკას არ ვაპირებ. ოპოზიციის მხრიდან ამის კეთება სამარცხვინო იყო, რადგან თავმოყვარეობა თუ გაგაჩნია, დაცემულს წიხლი არ უნდა მიაყოლო.
- უბრალოდ, თქვენს ამ ფრაზას ბევრი ქილიკით გაიხსენებს - 26-ში წინა რიგებში სწორედ მე, ბურჯანაძე, ოქრუაშვილი და სხვა ნახელისუფლარი ხალხი უნდა ვიდგეთო. ვინც იდგა, ყველამ ვნახეთ.
- კი ბატონო, მაგრამ მე არ მითქვამს, 26-ში ვიდგები-მეთქი. ეს დიდი ხნის წინ ვთქვი და ამ ფრაზას 26 მაისთან არავითარი კავშირი არ აქვს. ახლაც ვამბობ, სააკაშვილთან ბრძოლის წინა რიგებში ხაინდრავა, ოქრუაშვილი, ბურჯანაძე, ზურაბიშვილი, ნოღაიდელი უნდა იდგნენ. ეს ჩვენი ვალია და ვალდებულნი ვართ, სააკაშვილი მოვაშოროთ. - არადა, ჩემთან ინტერვიუში განაცხადეთ, ზუსტად 26 მაისის წინ...
- და მე რა ვიცოდი, რომ 26 მაისი, როგორც ასეთი, შედგებოდა? რაც ვთქვი, ეგ არც ერთ კონკრეტულ თარიღს არ ეკუთვნოდა. თან ყველას თავისი კონკრეტული თარიღი აქვს - იმან მრისხანების დღე გამოაცხადა, ამან - დაუმორჩილებლობის, იმან - უკან არდახევის, ამან - წყალში გადავარდნის. მეტირება, სასაცილოსაც ვერაფერს ვხედავ. უბრალოდ, ეს პოლიტიკური ამპარტავნება ყელში ამომივიდა. ყველა ქართველი ხალხის სისხლზე აკეთებს საკუთარ სახელსა და მომავალს. საკუთარი თავგანწირვით გააკეთონ ეს ყველაფერი, რამის უნარი თუ აქვთ. თავის პოვნას საქართველოში, ურჩევნიათ, თავის თავში საქართველო იპოვონ! ერთადერთი, როცა ვნახე, 26-ში რაც მოხდა, გული დამწყდა, იმ ბიჭების გვერდით რომ არ ვიდექი, მაგრამ ქართული საზოგადოებისთვის დასამტკიცებელი არაფერი მჭირს! არც კრების აქციებზე მომისმენია რაიმე რადიკალური ლოზუნგი. ბოლოს ნათქვამი, მიშას აღლუმს არ ჩავაბარებინებთო, უკვე განწირულ ამოძახილს ჰგავდა, რადგან ჯერ კიდევ 21 მაისიდან ნათელი გახდა, რომ თბილისის საზოგადოებამ აქციას მხარი არ დაუჭირა. საერთოდ, სანამ სიტყვა "შემომიერთდით" კიდევ იქნება საქართველოში, მანამ არავინ არსად მივა. ჩვენთან არავინ, არავის, არასდროს და არაფერში უერთდება, შეერთება არ უყვართ ქართველებს. სანამ სააკაშვილის გადაგდებას გადაწყვეტ, ჯერ უნდა დარწმუნდე, რომ საკმარისი ძალა გაქვს, მერე პოლიტიკური პარტნიორები უნდა იპოვო, ერთიან ფრონტზე შეთანხმდე და მხოლოდ ამის მერე დაიწყო გამოსვლები, მაგრამ როცა ყველას იგნორირებას უკეთებ და აცხადებ, საქმეს უშენოდ გავაკეთებო, მერე აღარ უნდა ყვიროდე, შემომიერთდიო.
- ბურჯანაძის მიერ ოქრუაშვილისთვის ნათქვამ უარს გულისხმობთ?
- მაგ მოლაპარაკებებში მონაწილეობას არ ვიღებდი და აზრზე არა ვარ, ვინ, ვის, რაზე ესაუბრებოდა. მხოლოდ ის ვიცი, რომ დღეს სააკაშვილის პოლიტიკა მთლიანად ბალანსირდება ოპოზიციური პარტიების კინკლაობით. ამ გზით ჩერდება იგი სათავეში ამდენ ხანს.
- ამ ბალანსირებაში ოპოზიცია თვითონ ეხმარება სააკაშვილს, სახეზე კი სწორედ ქართული პარტიის განსაკუთრებული გულმოდგინებაა. ასე არაა?
- ქართული პარტია თვითონ აღარაა სახეზე და საერთოდ, რას აკეთებს, ეგეც არ ვიცი. დღეს ქართულ პარტიაზე შეტევა ზუსტად ისევე სამარცხვინოა, როგორც კრებაზე, 26 მაისის მერე.
- რატომ, ისინიც დაცემულები არიან?
- გაქცეულები, განადგურებულები, დაჭერილები, დაკეპილები და გაუბედურებულები არიან! რას ერჩით მაგ პარტიას, ერთი სუბარიღა დარჩათ და ეროსიზე რასაც ვფიქრობ, ცნობილია. ნებისმიერ განცხადებაზე პასუხისმგებლობა ყველას მოეკითხება, მაგრამ ისე მწარედ, როგორც მაგათ შემოუბრუნდათ "მრისხანების დღე", არავის შებრუნებია. სჯობდა, არც გამოეცხადებინათ.
- ამ პარტიის ყოფილ ლიდერებთან პიროვნული ურთიერთობები მაინც გაკავშირებთ. სად არიან ახლა ეს ადამიანები?
- მაკავშირებდა...
- როგორ, გაჩეჩილაძე-გუნცაძესთან აღარ მეგობრობთ?
- როგორ არა, მაკავშირებდა ლიდერებთან და ახლა უკვე ყოფილი ლიდერები არიან. რაც ჩამოვედი, თითქმის ყოველდღე ერთად ვართ.
- ეგებ, თქვენ მაინც გაგვაგებინოთ, სად არიან, როგორ არიან, რას აპირებენ, როდის ბრუნდებიან, როგორ აგრძელებენ ბრძოლას?
- ჯანმრთელობის მხრივ, ბიძინა გეგიძე და გია გაჩეჩილაძე ძალიან დაზარალდნენ. ბიძინა ინვალიდად დატოვეს, მუხლი მთლიანად ჩანგრეული აქვს. "უცნობი" ცოტა უკეთაა. გაჩეჩილაძესაც კარგად მოხვდა იმ ღამეს, უბრალოდ, სამმართველოში არ ჰყოლიათ.
- ჰოდა, სულს როცა მოითქვამს, მერე რა გზას დაადგება? ან ახლა რატომ არ ჩანან, ხომ უკეთ არიან?
- ეგრე სადაა, მართლა ცოტა სული ხომ უნდა მოითქვას, არა?! "მიკიმაუსები" ხომ არ არიან, რას ჰქვია, არ ჩანან?! ერთი თვეც არ გასულა და რა გინდათ, ისევ გარეთ გამოვიდეს? გამოვა, ნუ გეშინიათ!
- ნუ გამოვა, ისე გვითხრას, ან თქვენ გვითხარით, 6იანის ბრძოლას შეურთდება თუ - არა? ბევრი მის გადაწყვეტილებას ელის.
- ბევრს რა უნდა, 26-ში ვნახეთ. ბევრს უნდა, ყველაფერი ცოტამ გააკეთოს და მერე, ამ ბევრმა იხეიროს. უნდათ, გაჩეჩილაძემ, გუნცაძემ, ხაინდრავამ, კურტანიძემ, დუმბაძემ, ჯაჭვლიანმა და სხვებმა ცხვირპირი იმტვრიონ, შედეგად მიშა გაქრეს და მერე ეს ბევრი, მეორე დღეს გარეთ კმაყოფილი გამოვა. ან ლევანი რატომ უნდა მივიდეს ექვსიანთან? ექვსიანი მივიდეს გაჩეჩილაძესთან. აცალეთ, ცოტა ხანი, აზრზე მოვიდეს. ჯერ ისაა ჩემთვის გაუგებარი, მათთან რატომ უნდა მივიდეს და, პირველ რიგში, ის ვერ გავიგე, სად მიდის თვითონ ექვსიანი. მოუნდათ პოლიტიკოსობანას თამაში და ითამაშეს. საკუთარი წიაღიდან კიკუები გამოზარდეს. გაკიკუვდა "რვიანი", "ექვსიანი" დარჩა და ახლა ისინი არიან კიკუები. მერე "შვიდიანად" გადაუკეთებიათ - 6-იანს პლუს ხალხიო. როცა რვანი იყვნენ, მაშინ მინუს ხალხი იყო, თუ როგორაა მაგათი საქმე?! ზუსტად მაგათ მოამზადეს 26 მაისი თავისი განცხადებებით, როცა თქვეს, ქუჩის გზას პერსპექტივა არ აქვსო.
- მათი და ბასის განცხადებები თითქმის დაემთხვა, თქვენ კი ბასს ნამუსაყრილი უწოდეთ და წადიო, მიაძახეთ. როგორც ჩანს, თქვენი მეგობრების პარტიამ ონკანი კარგად ვერ გადაკეტა 26 მაისის წინ.
- ბასს 26 მაისის მერე აღარც აქვს ჩვენს ქვეყანაში ყოფნის მორალური უფლება. მისთვის საქართველო სახელმწიფოდ არ განიხილება. ეს ტერიტორია, სადაც ამერიკული ინტერესები უნდა განხორციელდეს. ეტყობა, ამერიკას ცუდი მეხსიერება აქვს, რადგან კუბაში ბატისტას რეჟიმი ზუსტად ისეთი იყო, როგორიც დღეს ჩვენთან სააკაშვილისაა. მერე 16-მა კაცმა, კასტროს თამადობით, დაანგრია ამერიკელების მიერ ნალოლიავები, შეფუთული და შეთუხთუხებული რეჟიმი.
- და ჩვენ რა ვქნათ, ქართველ კასტროს და 16 კაცს ველოდოთ?
- მოვლენ! ისე, ღმერთმა დაგვიფაროს, კასტროსნაირისგან, მაგრამ სააკაშვილი ყველაფერს აკეთებს, რათა ზუსტად ეგეთი 16 კაცი მოვიდეს და რეჟიმი დაანგრიოს.
- ისე, გვეგონა, მოხვიდოდით და იმ ხალხთან, ვისთანაც მეგობრობა გაკავშირებთ, გაჩეჩილაძე-გუნცაძე-ბესელიასთან ერთად აქტიურ ბრძოლაში ჩაებმებოდით, როგორც ჩანს, ამას არ გეგმავთ. აბა, წინა ხაზზე ყოფნას როგორ აპირებთ?
- დღე არ გადის, ბესელიას რაიმე საშუალებით არ ვესაუბრო. უბრალოდ, ის, ძირითადად, უკანონო პატიმრების საქმეებითა დაკავებული. თუ ვინმე საქმეს აკეთებს, ეს სწორედ ბესელიაა და არა - "ექვსიანი". მასთანაც აქეთ მივიდნენ შეურთდნენ ნამდვილ ბრძოლაში. სანამ "რვიანი" იყო, ზოგიერთები აცხადებდნენ, ადამიანის უფლებები ჩვენი პრობლემა არააო. მაგათი პრობლემა მარტო სხეულის გაყიდვაა მილიონ ლარად. კიდევ კარგი, ექვსმა პარტიამ სადღაც ღირსება მოჩხრიკა და სხეული არ გაყიდა, თორემ იმ "ორიანისგან" რა უნდა გამიკვირდეს? "იმედი" გაყიდა თარგამაძემ, ქართველი ხალხის იმედი და საკუთარ სხეულს არ გაყიდდა?! სააკაშვილი კი გაზიზინებული ბოლშევიკია. დღეს ეგეც პარტერში დგას, მერაბიშვილიც, ლომაიაც, ბოკერიაც, ბენდუქიძეც, უბრალოდ, "შემსრულებელი" არ არის, რომ უკნიდან მიუდგეს, მაგრამ ეგეც გამოჩნდება! იცით, რაა კიდევ მოგონილი, საყოველთაო დეპრესიაა ქვეყანაშიო. სტინგის კონცერტზე ბილეთი 400 ევრო ღირდა და მას 2000-ზე მეტი კაცი დაესწრო, კრების აქციაზე, დაღუპულების 40-ზე კი გარეთ 100 კაციც არ იდგა. ე.ი. მოსწონს ამ ქვეყანას ის როლი, რომელიც სააკაშვილმა უბოძა და კმაყოფილია!
- მაინც ვერ გავიგე, სად ხედავთ თქვენს თავს ამ რეალობაში...
- სახლში, თბილისში, ამ ბრძოლაში... გამოვა ხალხი, მეც ვიქნები, არ გამოვა და რა გავაკეთო?! ბაბუაჩემი, მისი ბაბუა და უამრავი ჩემზე ღირსეული კაცი ისე მოკვდა, დამოუკიდებლობის გარიჟრაჟიც არ უნახავს. მე კი მათზე ბევრად უარესი ვარ. ეს საზოგადოება ამ სიბილწეს თუ შეეგუა, იქნება ბილწი საზოგადოება და გათავდა!
- გამოვიდნენ და გამოვალო... რომ შეეგუონ, თქვენც შეეგუებით?
- არა, ჩემი მწირი შესაძლებლობების ფარგლებში ვიბრძოლებ. როგორი იქნება შემდგომი მოვლენები, ამას ცხოვრება გვიჩვენებს.
ნინო კომახიძე
გაზეთი "ვერსია"