"როცა თქვენ წიგნებს უსხედით, ოროსნები, ზოგიერთი პოლიტიკოსის წაქეზებით, მიტინგებს მართავდნენ საატესტატო გამოცდების წინააღმდეგ" - განაცხადა მიხეილ სააკაშვილმა წარმატებულ მოსწავლეებთან გამართულ შეხვედრაზე... ქართულ სკოლასა და, საერთოდ, განათლების სისტემაში მიმდინარე რთულ პროცესებზე პოლიტიკური პარტია "ჩვენი საქართველო - თავისუფალი დემოკრატების" წარმომადგენელი ნინო გოგუაძე გვესაუბრება.
- განათლების ე.წ. წარმატებული რეფორმის შედეგად სკოლამ დაკარგა საგანმანათლებლო დაწესებულების სტატუსი და ფუნქცია, რადგან ატესტატს არანაირი მნიშვნელობა, ფასი აღარ ჰქონდა. ჩაშლილი იყო სასწავლო პროცესი, მოსწავლეები ვერ იღებდნენ საფუძვლიან ცოდნას, ტრიმესტრების შემოღებამ საბუნებისმეტყველო საგნების სწავლების მხრივ შექმნილი ისედაც კატასტროფული ვითარება კიდევ უფრო დაამძიმა, აღარაფერს ვამბობ სახელმძღვანელოებზე, რომელიც კრიტიკას ვერ უძლებს - აი, ამ გარემოებათა თაიგულმა უმძიმესი შედეგი გამოიღო.
დიმიტრი შაშკინმა განათლებისა და მეცნიერების მინისტრად დანიშვნისთანავე, რამდენიმე ცვლილება განახორციელა, მაგრამ მისი ნაბიჯები ისეთივე არაკომპეტენტური იყო, როგორიც მისი წინამორბედებისა. შაშკინმა მიზნის მიღწევა არა კომპეტენციის (რომელიც აშკარად არ ჰყოფნის), არამედ სადამსჯელო ოპერაციების გზით გადაწყვიტა. განათლების სისტემას ის საკუთარ სამფლობელოდ მიიჩნევს და გამუდმებით ეძებს, ვინ დასაჯოს, როგორ ჩანერგოს პედაგოგებში შიში.
- საატესტატო გამოცდების ჩატარების მიზანი სწორედ შექმნილი ვითარების გამოსწორება, სწავლების დონისა და სკოლის ავტორიტეტის ამაღლება იყო.
- მიზანი ამ გზით ვერ მიიღწევა. გამოცდების ჩატარების წინააღმდეგი არ ვართ, მაგრამ გამოცდები მას შემდეგ უნდა დაინიშნოს, როცა სახელმწიფო შეძლებს, მოსწავლეს სათანადო ცოდნა მისცეს. ცხადია, სავალალოა, როცა მოსწავლეს ცოდნა არა აქვს, მაგრამ ამაში, უპირველესად, სახელმწიფოა დამნაშავე. გამოცდებმა კი არ უნდა განსაზღვროს სწავლების ხარისხი, სასწავლო პროცესი უნდა იყოს გამართული - შეიქმნას მაღალპროფესიული ეროვნული სასწავლო გეგმები, სახელმძღვანელოები, ასწავლონ კვალიფიციურმა პედაგოგებმა.
ერთ წელიწადში ისეთი საგნების სწავლა, როგორიც არის ფიზიკა, ქიმია თუ ბიოლოგია, შეუძლებელია, ისინი საკმაოდ რთული, ურთიერთდაკავშირებული დისციპლინებია. როცა შაშკინმა გამოსცა სრულიად ვოლუნტარისტული ბრძანება საატესტატო გამოცდების შესახებ, ამით მძიმე მდგომარეობაში ჩააგდო გამოცდების ეროვნული ცენტრი.
- გავრცელებული ინფორმაციით, გამოცდების მიმდინარე წელს ჩატარების თაობაზე დაპირისპირება იყო გამოცდების ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელ მაია მიმინოშვილსა და შაშკინ-სეფერთელაძის გუნდს შორის..
- ეროვნული ცენტრი, ერთი მხრივ, იძულებული იყო, შეესრულებინა შაშკინის ეს ბრძანება, ხოლო მეორე მხრივ, ცდილობდა, მოსწავლეთა ცოდნის დონე გაეთვალისწინებინა. შეადგინეს იმ სირთულის ტესტები, რა დონეზეც არის სასწავლო პროცესი. ამის გამო, საბუნებისმეტყველო საგნებში მივიღეთ უმარტივესი საკითხები, რომელიც ცოდნას ვერაფრით ამოწმებს. მაგალითად, ფიზიკაში იყო ამგვარი ტესტი: ცარიელი ჭიქა უფრო დიდი ძალით აწვება მაგიდას თუ სავსე? რაზეა ლაპარაკი ამის შემდეგ?
გარდა ამისა, პირველი ნაკადის კითხვები მეორდებოდა მეორე-მესამე ნაკადში და ა. შ. ამ ყველაფრის შემდეგ შაშკინმა საზეიმოდ განაცხადა: გამოცდებმა გვიჩვენა, რომ სასწავლო პროცესის ხარისხი ამაღლდა, ხარვეზები გამოვასწორეთო, რაც არასერიოზული და პიარზე გათვლილი შეფასება იყო. ჩატარებული გამოცდის დადებითი მხარე იყო ის, რომ ტექნიკური თვალსაზრისით, სისტემამ გამართულად იმუშავა, რაც გამოცდების ცენტრის დამსახურებაა, ხოლო გამოცდის მთავარი ფუნქცია - ცოდნის შემოწმება - ვერ შეასრულა. რაც შეეხება დაპირისპირებას, დაზუსტებით ვერაფერს გეტყვით, მაგრამ მიმდინარე პროცესებზე დაკვირვებით, შესაძლებელია ამგვარი დასკვნის გამოტანა, მით უმეტეს, რომ მაია მიმინოშვილი ერთ-ერთი კომპეტენტური პირია ამ სფეროში.
- მას შემდეგ, რაც გაირკვა, რომ გამოცდებზე 6000 მოსწავლე ჩაიჭრა, მინისტრმა შაშკინმა სკოლების სამეურვეო საბჭოებს მკაცრად მოსთხოვა, დააყენონ დირექტორების პასუხისმგებლობის საკითხი..
- შაშკინი დამნაშავეებს სხვაგან ეძებს და ახლა უნდა, ჯოხი სკოლის დირექტორებზე გადატეხოს. ეს გამოცდები ისეთი დონის რომ ყოფილიყო, როგორიც ნამდვილი გამოსაშვები გამოცდები უნდა იყოს, მოსწავლეთა 70 პროცენტი ჩაიჭრებოდა. 6000-მა მოსწავლემ ბარიერი ვერ გადალახა, ხოლო 4000 საერთოდ არ გამოცხადდა გამოცდაზე, რადგან დირექტორებმა იცოდნენ, რომ თუ მათი მოსწავლეები ჩაიჭრებოდნენ, შაშკინი მკაცრად დასჯიდა, რაც მოხდა კიდეც. განა შეიძლება ამგვარ ატმოსფეროში ნორმალური სასწავლო პროცესის წარმართვა?!
ან რა შედეგს მოიტანს დირექტორების შეცვლა? ეს მხოლოდ მოსწავლის საწინააღმდეგოდ იმუშავებს, მომავალ წელს კიდევ მეტ დაბალი აკადემიური მოსწრების ახალგაზრდას გაუშვებენ სკოლებიდან, დირექტორები რომ არ დაისაჯონ. სამწუხაროდ, კანონი "ზოგადი განათლების შესახებ" იძლევა იმის საშუალებას, რომ "თუ მინისტრმა დასაბუთებულად მოითხოვა დირექტორის გათავისუფლება" და სკოლის სამეურვეო საბჭომ არ გაათავისუფლა დირექტორი, მაშინ მას სამეურვეო საბჭოს დათხოვნის უფლება აქვს.
შემდეგ კი, მინისტრისავე ბრძანებით, ახალი სამეურვეო საბჭოს არჩევნები ინიშნება და ამგვარ ვითარებაში, გაყვირიან: ხედავთ, სამეურვეო საბჭოს რამხელა უფლებები მივანიჭეთო?! შაშკინი ამბობს, - კანონის 35-ე მუხლით ვაყენებ დირექტორების პასუხისმგებლობის საკითხს, რადგან ისინი არიან პასუხისმგებელი სასწავლო პროცესზეო, მაშინ რატომღა შედის სკოლებში გენინსპექცია, რომ ისინი უფრო მეტად დაისაჯონ? რეალურად კი დღეს სკოლაში შექმნილ მძიმე მდგომარეობაზე პასუხისმგებლობა, უპირველესად, ყოფილ მინისტრ კახა ლომაიასა და ამჟამინდელ მინისტრ შაშკინს ეკისრება, რომელმაც ასე მოუმზადებლად დანიშნა გამოცდები, ახლა კი თვალში ნაცარს გვაყრის.
- 30 ივნისს ერთიანი ეროვნული გამოცდები იწყება. რით ახსნით, რომ მიუხედავად დაფინანსების წესის შეცვლისა, აბიტურიენტებმა უპირატესობა კვლავ სოციალურ-პოლიტიკურ მეცნიერებებს, ეკონომიკის ფაკულტეტებს მიანიჭეს?
- კარგია, რომ დაფინანსების წესი შეიცვალა, მაგრამ მარტო ის, ფასიანი იქნება თუ უფასო ფაკულტეტზე სწავლა, ახალგაზრდის მომავალს არ განსაზღვრავს, მას დასაქმების პერსპექტივა სჭირდება. აბიტურიენტები კარგად ხედავენ, რა დღეში არიან დღეს მეცნიერები, და ცხადია, მოტივაცია არა აქვთ, გაჰყვნენ მათ გზას.
ნინო კვიტაშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)