საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კიბო რეპ­რო­დუქ­ცი­უ­ლი ასა­კის ქა­ლებს შო­რის ავ­თვი­სე­ბი­ა­ნი სიმ­სივ­ნით სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბის მე­ო­რე წამ­ყვა­ნი მი­ზე­ზია აღ­მო­სავ­ლეთ ევ­რო­პა­სა და ცენ­ტრა­ლურ აზი­ა­ში. ის დღემ­დე რჩე­ბა მნიშ­ვნე­ლო­ვან გა­მოწ­ვე­ვად სა­ქარ­თვე­ლო­შიც, სა­დაც შემ­თხვე­ვა­თა 40%-ზე მე­ტის გა­მოვ­ლე­ნა დაგ­ვი­ა­ნე­ბულ (მე-3 ან მე-4) სტა­დი­ა­ზე ხდე­ბა.

2023 წლის მო­ნა­ცე­მე­ბით, საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კიბო ქა­ლებ­ში ავ­თვი­სე­ბი­ან და­ა­ვა­დე­ბებს შო­რის მე-6 ად­გილს იკა­ვებს. მისი დრო­უ­ლი გა­მოვ­ლე­ნი­სა და მკურ­ნა­ლო­ბის შემ­თხვე­ვა­ში კი გან­კურ­ნე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლია.

და­ა­ვა­დე­ბა საშ­ვი­ლოს­ნოს ყელ­ში ვი­თარ­დე­ბა, საშ­ვი­ლოს­ნოს ქვე­და ნა­წილ­ში, რო­მე­ლიც სა­შოს უკავ­შირ­დე­ბა. არ­სე­ბობს მისი ორი ძი­რი­თა­დი ტიპი: ბრტყე­ლუ­ჯრე­დი­ა­ნი კარ­ცი­ნო­მა, რო­მე­ლიც ყვე­ლა­ზე გავ­რცე­ლე­ბუ­ლია და ადე­ნო­კარ­ცი­ნო­მა, რო­მე­ლიც უფრო ნაკ­ლე­ბად გვხვდე­ბა.

პრე­ვენ­ცი­ის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას კი ერთი მხრივ იძ­ლე­ვა პა­პი­ლო­მა­ვირუ­სის ვაქ­ცი­ნა­ცია, რომ­ლის ჩა­ტა­რე­ბაც სა­ქარ­თვე­ლო­ში 46 წლამ­დე ასა­კის ქა­ლებს უფა­სოდ შე­უძ­ლი­ათ და მე­ო­რე მხრივ, საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს პე­რი­ო­დუ­ლი სკრი­ნინ­გი, რო­მე­ლიც სა­ქარ­თვე­ლო­ში გა­ე­რო-ს მო­სახ­ლე­ო­ბის ფონ­დის (UNFPA) ტექ­ნი­კუ­რი დახ­მა­რე­ბით 2009 წლი­დან ამოქ­მედ­და.

რა ფაქ­ტო­რე­ბი შე­იძ­ლე­ბა გახ­დეს საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს მაპ­რო­ვო­ცი­რე­ბე­ლი, გვი­ცავს თუ არა პა­პი­ლო­მა­ვირუ­სის ვაქ­ცი­ნა­ცია სრუ­ლად, როლს თა­მა­შობს სკრი­ნინ­გი და­ა­ვა­დე­ბის პრე­ვენ­ცი­ა­სა და და­მარ­ცხე­ბა­ში და რა პე­რი­ო­დუ­ლო­ბით უნდა ჩა­ვი­ტა­როთ ის, ამის შე­სა­ხებ დე­ტა­ლუ­რად სა­უბ­რობს მეან-გი­ნე­კო­ლო­გი, მე­დი­ცი­ნის აკა­დე­მი­უ­რი დოქ­ტო­რი, ეროვ­ნუ­ლი სკრი­ნინგ ცენ­ტრის გი­ნე­კო­ლო­გი­უ­რი სამ­სა­ხუ­რის ხელ­მძღვა­ნე­ლი და სა­ქარ­თვე­ლოს საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის პა­თო­ლო­გი­ი­სა და კოლ­პოს­კო­პი­ის სა­ზო­გა­დო­ე­ბის თავ­მჯდო­მა­რე თა­მარ ალი­ბე­გაშ­ვი­ლი:

ვინ არის და­ა­ვა­დე­ბის რის­კჯ­გუფ­ში და ახა­სი­ა­თებს თუ არა მას გე­ნე­ტი­კუ­რი გან­წყო­ბა?

საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კიბო შემ­თხვე­ვა­თა თით­ქმის 99%-ში გა­მოწ­ვე­უ­ლია მა­ღა­ლი რის­კის პა­პი­ლო­მა ვირუ­სით, რო­მე­ლიც ქალ­მა შე­იძ­ლე­ბა პირ­ვე­ლი­ვე სქე­სობ­რი­ვი კონ­ტაქ­ტის დროს შე­ი­ძი­ნოს. ვირუს­მა შე­იძ­ლე­ბა მრა­ვა­ლი წელი, გა­ა­ტა­როს ქა­ლის ორ­გა­ნიზ­მში და იმუ­ნი­ტე­ტის დაქ­ვე­ი­თე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში და­ი­წყოს მოქ­მე­დე­ბა. იმუ­ნი­ტე­ტის დაქ­ვე­ი­თე­ბა ბევრ ფაქ­ტორს შე­უძ­ლია, პირ­ველ რიგ­ში კი ნი­კო­ტი­ნის მოხ­მა­რე­ბას. ცალ­სა­ხად მინ­და გან­ვმარ­ტო, რომ და­ა­ვა­დე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბის რის­კი თამ­ბა­ქოს მოხ­მა­რე­ბას­თან არის პირ­და­პირ კო­რე­ლა­ცი­ა­ში. რის­კფაქ­ტო­რია ასე­ვე სქე­სობ­რი­ვი გზით გა­დამ­დე­ბი ინ­ფექ­ცი­ე­ბი, რომ­ლე­ბიც ლო­კა­ლუ­რად აქ­ვე­ი­თებს იმუ­ნი­ტეტს; მრა­ვა­ლი სქე­სობ­რი­ვი პარტნი­ო­რი; სქე­სობ­რი­ვი ცხოვ­რე­ბის ად­რე­ულ ასაკ­ში და­წყე­ბა; ორა­ლუ­რი კონ­ტრა­ცეპ­ტი­ვის 5 წელ­ზე მეტი ვა­დით მი­ღე­ბა და 5-ზე მეტი ფი­ზი­ო­ლო­გი­უ­რი მშო­ბი­ა­რო­ბა ანამ­ნეზ­ში.

გარ­და ამი­სა, რის­კის ქვეშ არი­ან ქა­ლე­ბი, რომ­ლებ­საც აწუ­ხებთ სის­ტე­მუ­რი და­ა­ვა­დე­ბე­ბი (წი­თე­ლი მგლუ­რა და რევ­მა­ტო­ი­დუ­ლი ართრი­ტი) ან ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლე­ბი არი­ან HIV ინ­ფექ­ცი­ით, B ან C ჰე­პა­ტი­ტით.

რაც შე­ე­ხე­ბა გე­ნე­ტი­კურ გან­წყო­ბას, თუ ქა­ლის ორ­გა­ნიზ­მში არ არის მა­ღა­ლი რის­კის პა­პი­ლო­მა ვირუ­სი, საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის ბრტყე­ლუ­ჯრე­დუ­ლი კიბო არ გან­ვი­თარ­დე­ბა, მაგ­რამ რო­დე­საც პა­ცი­ენ­ტი ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლია და და­ა­ვა­დე­ბა აქვს ოჯა­ხურ ანამ­ნეზ­შიც, კი­ბოს გან­ვი­თა­რე­ბის ალ­ბა­თო­ბა უფრო მა­ღა­ლია.

რა მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს სკრი­ნინგს საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს დრო­უ­ლად აღ­მო­ჩე­ნა­სა და მკურ­ნა­ლო­ბა­ში და რა სიმპტო­მე­ბი ახა­სი­ა­თებს და­ა­ვა­დე­ბას?

სამ­წუ­ხა­როდ, საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კიბო ხან­გრძლი­ვად მიმ­დი­ნა­რე­ობს სიმპტო­მე­ბის გა­რე­შე. როცა უკვე შორს წა­სუ­ლია პრო­ცე­სი, მისი ძი­რი­თა­დი სიმპტო­მი არის სის­ხლი­ა­ნი გა­მო­ნა­დე­ნი, იქ­ნე­ბა ეს სქე­სობ­რი­ვი კონ­ტაქ­ტი­სას თუ მენსტრუ­ა­ლურ ციკ­ლებს შო­რის. ასე­ვე, და­ა­ვა­დე­ბას ახა­სი­ა­თებს რო­გორც წყა­ლი­ვით, ისე სუ­ნი­ა­ნი გა­მო­ნა­დე­ნი და ტკი­ვი­ლი მენ­ჯის მი­და­მო­ში. თუ შე­ამ­ჩნევთ, რომ გაქვთ ჩა­მოთ­ვლილ­თა­გან რო­მე­ლი­მე სიმპტო­მი, აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა მი­მარ­თოთ ექიმს.

საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს აქვს კი­ბოს­წი­ნა­რე მდგო­მა­რე­ო­ბაც. მისი სა­მე­დი­ცი­ნო სა­ხელ­წო­დე­ბა არის დისპლა­ზია, რო­მე­ლიც სრუ­ლი­ად უსიმპტო­მოდ მიმ­დი­ნა­რე­ობს, ამი­ტომ თუ ქალ­მა სკრი­ნინ­გი არ ჩა­ი­ტა­რა, მისი არ­სე­ბო­ბის შე­სა­ხებ ვერ შე­ი­ტყობს. გარ­თუ­ლე­ბის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა ხან­გრძლი­ვი პრო­ცე­სია, შე­სა­ბა­მი­სად ქალს მისი დრო­უ­ლად აღ­მო­ჩე­ნი­სა და სრუ­ლად აღ­მო­ფხვრის მეტი შან­სი აქვს. სწო­რედ ამი­ტომ არის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი, სკრი­ნინ­გი ჩა­ვი­ტა­როთ თუნ­დაც მა­შინ, რო­დე­საც არა­ნა­ი­რი ჩი­ვი­ლი არ გვაქვს.

რა პე­რი­ო­დუ­ლო­ბით უნდა ჩა­ვი­ტა­როთ საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის სკრი­ნინ­გი?

მსოფ­ლიო ჯან­დაც­ვის ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ამ 2020 წელს და­სა­ხა გეგ­მა: 15 წლის ასა­კის გო­გო­ნე­ბის 90% უნდა იყოს პა­პი­ლო­მა ვირუს­ზე ვაქ­ცი­ნი­რე­ბუ­ლი, ზრდას­რუ­ლი ქა­ლე­ბის 70% მი­ნი­მუმ 2-ჯერ, 35 და 40 წლის ასაკ­ში უნდა იყოს შე­მოწ­მე­ბუ­ლი, ხოლო გა­მოვ­ლე­ნი­ლი პა­თო­ლო­გი­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­თა 90% უნდა იყოს ნამ­კურ­ნა­ლე­ბი, თუ ჩვენ გვინ­და 2030 წლის­თვის აღარ არ­სე­ბობ­დეს საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კიბო.

ჩვენს პი­რო­ბებ­ში ქა­ლებ­მა უნდა ჩა­ი­ტა­რონ პა­პი­ლო­მა­ვირუ­სის ვაქ­ცი­ნა­ცია და 25 წლის ასა­კი­დან უნდა და­ი­წყონ გეგ­მუ­რი გა­მოკ­ვლე­ვე­ბი.

25-დან 29 წლის ასაკ­ში ქა­ლე­ბი 3 წე­ლი­წად­ში ერთხელ იტა­რე­ბენ ცი­ტო­ლო­გი­ურ კვლე­ვას, ე.წ პაპ ტესტს, რომ­ლი­თაც ვა­მოწ­მებთ, არის თუ არა სა­ხე­შეც­ვლი­ლი უჯრე­დი საშ­ვი­ლოს­ნოს ყელ­ზე.

30-დან 60 წლამ­დე კი ტარ­დე­ბა გე­ნო­ტი­პი­რე­ბის ტეს­ტი, რო­მე­ლიც ორ­გა­ნიზ­მში სა­ზღვრავს მა­ღა­ლი რის­კის პა­პი­ლო­მა­ვირუსს. ძა­ლი­ან ამა­ყე­ბი ვართ, რომ ამი­სათ­ვის ვი­ყე­ნებთ „რო­შის“ ტესტს, რომ­ლი­თაც სკრი­ნინ­გი მიმ­დი­ნა­რე­ობს აშშ-სა და დიდ ბრი­ტა­ნეთ­ში. თუ აღ­ნიშ­ნულ ასაკ­ში გე­ნო­ტი­პი­რე­ბუ­ლი ტეს­ტი უარ­ყო­ფი­თია, შემ­დე­გი გა­და­მოწ­მე­ბა 5 წლის თავ­ზე ხდე­ბა.

აღ­მო­ჩე­ნის შემ­თხვე­ვა­ში, შე­საძ­ლე­ბე­ლია თუ არა საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს­წი­ნა­რე მდგო­მა­რე­ო­ბის - დისპლა­ზი­ის სრუ­ლად აღ­მო­ფხვრა და მკურ­ნა­ლო­ბის რა მე­თო­დებს მი­მარ­თავთ ამის­თვის?

მსუ­ბუ­ქი ხა­რის­ხის დისპლა­ზია არა­ნა­ირ მკურ­ნა­ლო­ბას არ სა­ჭი­რო­ებს, შე­იძ­ლე­ბა მთე­ლი ცხოვ­რე­ბა ჰქონ­დეს ქალს უც­ვლე­ლად და არ­სე­ბობს მისი უკუ­გან­ვი­თა­რე­ბის შან­სიც. ამ სტა­დი­ის დისპლა­ზია იშ­ვი­ათ შემ­თხვე­ვებ­ში პროგ­რე­სირ­დე­ბა.

რაც შე­ე­ხე­ბა საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის მა­ღა­ლი ხა­რის­ხის და­ზი­ა­ნე­ბებს, რო­მე­ლიც მო­ი­ცავს ზო­მი­ე­რი და მძი­მე დისპლა­ზი­ის სტა­დი­ებს, რა თქმა უნდა, ისი­ნი სა­ჭი­რო­ებს მკურ­ნა­ლო­ბას, რაც და­ზი­ა­ნე­ბუ­ლი ქსო­ვი­ლის ქი­რურ­გი­უ­ლი გზით მოკ­ვე­თას გუ­ლის­ხმობს. ეს არის 5-წუ­თი­ა­ნი მა­ნი­პუ­ლა­ცია, რო­მე­ლიც უმე­ტე­სად ად­გი­ლობ­რი­ვი ანეს­თე­ზი­ით კეთ­დე­ბა. ქალი თა­ვი­სუფ­ლდე­ბა და­ზი­ა­ნე­ბის­გან, მაგ­რამ დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში შე­იძ­ლე­ბა ის თა­ვი­დან წარ­მო­იქ­მნას, რა­საც ბევ­რი ფაქ­ტო­რი გა­ნა­პი­რო­ბებს. სწო­რედ ამი­ტომ არის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ის შემ­დგო­მი კონ­ტრო­ლი, რათა ახა­ლი და­ზი­ა­ნე­ბის აღ­მო­ჩე­ნის შემ­თხვე­ვა­ში, დრო­უ­ლად მოხ­დეს ჩა­რე­ვა.

საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის ქსო­ვი­ლის ნა­წი­ლის მოკ­ვე­თა ახ­დენს თუ არა გავ­ლე­ნას ქა­ლის რეპ­რო­დუქ­ცი­ულ ფუნ­ქცი­ა­ზე?

სამ­წუ­ხა­როდ ახ­დენს, რად­გან ამ მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ის შე­დე­გად საშ­ვი­ლოს­ნოს ყელი ქსო­ვი­ლის მო­ნაკ­ვეთს კარ­გავს. სწო­რედ ამი­ტომ მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ის ჩა­ტა­რე­ბი­სას ყო­ველ­თვის ვით­ვა­ლის­წი­ნებთ ქა­ლის ასაკს და ამის მი­ხედ­ვით ვწყვეტთ, რამ­დე­ნად ღრმად მოვ­კვე­თოთ საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის არხი. ზო­გა­დი მიდ­გო­მის თა­ნახ­მად, თუ ქალი რეპ­რო­დუქ­ცი­უ­ლი ასა­კი­საა და ორ­სუ­ლო­ბას გეგ­მავს, ძა­ლი­ან ვფრ­თხი­ლობთ და ხან­და­ხან არა­ფერს ვა­კე­თებთ, გარ­და დაკ­ვირ­ვე­ბი­სა.

საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის და­ზი­ა­ნე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში 30 და 50 წლის ასა­კის პა­ცი­ენ­ტე­ბი აბ­სო­ლუ­ტუ­რად გან­სხვა­ვე­ბუ­ლად იმარ­თე­ბი­ან. შე­იძ­ლე­ბა 30 წლის ასა­კის ქალ­საც გა­მო­უვ­ლინ­დეს მა­ღა­ლი ხა­რის­ხის დისპლა­ზია, რა შემ­თხვე­ვა­შიც მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ას ყო­ველ­თვის კოლ­პოს­კო­პი­უ­რი კონ­ტრო­ლის ქვეშ ვა­კე­თებთ და ვა­ი­დენ­ტი­ფი­ცი­რებთ, ყვე­ლა­ზე მი­ნი­მა­ლუ­რად რა სიღ­რმე­ზე შე­იძ­ლე­ბა მოვ­კვე­თოთ და­ზი­ა­ნე­ბუ­ლი არხი. საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის არ­ხის 10 მმ-მდე აღე­ბულ ქსო­ვილს არა­ნა­ი­რი გვერ­დი­თი მოვ­ლე­ნა არ აქვს ქა­ლის რეპ­რო­დუქ­ცი­ულ ფუნ­ქცი­ა­ზე.

რაც შე­ე­ხე­ბა მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ის შემ­დგომ გარ­თუ­ლე­ბებს, ახალ­გაზ­რდა ქა­ლებ­ში ეს არის ყე­ლის უკ­მა­რი­სო­ბა ორ­სუ­ლო­ბის მე-2 და მე-3 ტრი­მესტრში, რა­საც შე­იძ­ლე­ბა მოჰ­ყვეს ნა­ად­რე­ვი მშო­ბი­ა­რო­ბა ან მცი­რე მა­სის ნა­ყო­ფით მშო­ბი­ა­რო­ბა. ხოლო გარ­თუ­ლე­ბა, რაც შე­იძ­ლე­ბა ხან­დაზ­მულ ასაკ­ში ჩა­ტა­რე­ბულ მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ას მოჰ­ყვეს, არის სტე­ნო­ზი ანუ საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის გა­რე­თა პი­რის და­ვიწ­რო­ე­ბა.

შე­საძ­ლე­ბე­ლია თუ არა ად­რე­ულ სტა­დი­ა­ზე საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს­გან სრუ­ლად გან­კურ­ნე­ბა?

ად­რე­ულ ასაკ­ში გა­მოვ­ლე­ნის შემ­თხვე­ვა­ში, საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კიბო სრუ­ლად და­მარ­ცხე­ბა­დია, დისპლა­ზია კი კი­დევ უფრო მარ­ტი­ვად გან­კურ­ნე­ბა­დი. ზო­გა­დად, პირ­ვე­ლი სტა­დი­ის კიბო დრო­უ­ლი მკურ­ნა­ლო­ბის შემ­თხვე­ვა­ში 98%-ში და­მარ­ცხე­ბა­დია.

ცოტა ხნის წინ სა­ქარ­თვე­ლო­ში შე­მო­ვი­და პა­პი­ლო­მა­ვირუ­სის 9-კომ­პო­ნენ­ტი­ა­ნი ვაქ­ცი­ნა, რო­მე­ლიც კი­დევ უფრო მა­ღა­ლი დაც­ვით ხა­სი­ათ­დე­ბა. სა­ინ­ტე­რე­სოა, სრუ­ლად ვართ თუ არა და­ზღვე­უ­ლე­ბი ვაქ­ცი­ნის ჩა­ტა­რე­ბის შემ­დგომ?

ამ­ჟა­მად სა­ქარ­თვე­ლო­ში 2 ტი­პის პა­პი­ლო­მა ვირუ­სის ვაქ­ცი­ნაა ხელ­მი­საწ­ვდო­მი:

• გარ­და­სი­ლი 4, რო­მე­ლიც გვი­ცავს HPV მე-6, მე-11 და მე-16 და მე-18 ტი­პე­ბის­გან . მე-6 და მე-11 პა­პი­ლო­მა ვირუ­სის ტი­პე­ბი იწ­ვევს უწყი­ნარ მე­ჭე­ჭებს სა­ს­ქე­სო ორ­გა­ნო­ებ­ზე, რო­მე­ლიც არ არის სა­ში­ში, მაგ­რამ პა­ცი­ენ­ტის­თვის მა­ინც დის­კომ­ფორ­ტია. მე-16 და მე-18 ტი­პის პა­პი­ლო­მა­ვირუ­სით კი ონ­კო­ლო­გი­უ­რი და­ა­ვა­დე­ბის 70% არის გა­მოწ­ვე­უ­ლი.
• გარ­და­სი­ლი 9-ს შე­მად­გენ­ლო­ბა­ში და­მა­ტე­ბუ­ლია HPV 31-ე, 33-ე, 45-ე, 52-ე და 58-ე ტი­პე­ბის­გან დაც­ვა. გარ­და­სი­ლი 9 თით­ქმის 85%-ით გვი­ცავს პა­პი­ლო­მა ვირუ­სის­გან და რა თქმა უნდა, ეფექ­ტუ­რია, თუმ­ცა ეს იმას არ ნიშ­ნავს, რომ ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის ჩა­ტა­რე­ბის შემ­დეგ ქალ­მა სკრი­ნინ­გი აღარ უნდა გა­აგ­რძე­ლოს. ორი­ვე მათ­გა­ნი კომ­ბი­ნა­ცი­ა­ში სა­უ­კე­თე­სო სა­შუ­ა­ლე­ბაა და­ა­ვა­დე­ბის პრე­ვენ­ცი­ი­სათ­ვის.

ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის პროგ­რა­მა მო­ი­ცავს:

• 10-14 წლის ასა­კობ­რივ ჯგუფ­ში ორ­ჯე­რად ვაქ­ცი­ნა­ცი­ას, მი­ნი­მუმ 6 თვის ინ­ტერ­ვა­ლით;
• 15-46 წლის ასა­კობ­რივ ჯგუფ­ში სამ­ჯე­რად ვაქ­ცი­ნა­ცი­ას, შემ­დე­გი სქე­მით: 0 - 2 – 6 თვე. პირ­ველ და მე­ო­რე დო­ზას შო­რის მი­ნი­მა­ლუ­რი ინ­ტერ­ვა­ლი უნდა შე­ად­გენ­დეს არა­ნაკ­ლებ 1 თვეს, ხოლო მე­ო­რე და მე­სა­მე დო­ზას შო­რის მი­ნი­მა­ლუ­რი ინ­ტერ­ვა­ლი უნდა შე­ად­გენ­დეს არა­ნაკ­ლებ 3 თვეს.

კი­ბო­თი გა­მოწ­ვე­უ­ლი სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა რომ შემ­ცირ­დეს, ჩა­მოთ­ვლი­ლი ასა­კობ­რი­ვი კა­ტე­გო­რი­ის მო­სახ­ლე­ო­ბის უმე­ტე­სო­ბა უნდა აიც­რას და მი­ნი­მუმ 70% უნდა იტა­რებ­დეს სკრი­ნინგს.

პროგ­რა­მა­ზე ხელ­მი­საწ­ვდო­მო­ბის გაზ­რდის მიზ­ნით UNFPA გა­ნაგ­რძობს სკრი­ნინგ ცენ­ტრის მხარ­და­ჭე­რას, 2025 წელს გა­ე­როს მო­სახ­ლე­ო­ბის ფონ­დის და თურ­ქე­თის თა­ნამ­შრომ­ლო­ბი­სა და კო­ორ­დი­ნა­ცი­ის სა­ა­გენ­ტოს (TIKA) პარტნი­ო­რო­ბის ფარ­გლებ­ში, ეროვ­ნულ სკრი­ნინგ ცენ­ტრს 4 ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლი გი­ნე­კო­ლო­გი­უ­რი სკა­მი და ჰის­ტე­როს­კო­პი გა­და­ე­ცა. სპე­ცი­ა­ლუ­რი მე­ქა­ნიზ­მის მეშ­ვე­ო­ბით, ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლი სკა­მე­ბი სა­შუ­ა­ლე­ბას მის­ცემს რო­გორც შშმ პა­ცი­ენ­ტებს, გა­და­ად­გი­ლე­ბის თუ მოძ­რა­ო­ბის სირ­თუ­ლე­ე­ბის მქო­ნე ქა­ლებს, მათ შო­რის, ხან­დაზ­მუ­ლებს, ისარ­გებ­ლონ სკრი­ნინ­გის პროგ­რა­მით და შეძ­ლონ საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს დრო­უ­ლი დი­აგ­ნოს­ტი­კა და პრე­ვენ­ცია.