გადაშენებული ბიბლიური მცენარე, 1000 წლის წინანდელი თესლიდან აღადგინეს - რა სამკურნალო თვისებები აქვს უძველეს ტექსტებში მოხსენიებულ ხეს
ბოტანიკოსებმა 1980-იან წლებში, იუდეის უდაბნოს გამოქვაბულში ნაპოვნი 1000 წლის წინანდელი თესლიდან გადაშენებული ხის სახეობის აღდგენა და გაზრდა შეძლეს.
პროექტში ჩართული მკვლევრები ამბობენ, რომ მცენარის სახეობა, რომელიც დღეს გადაშენებულია, შეიძლება სწორედ ის “სასწაულმოქმედი“ ხეა, რომელიც ბიბლიაში და სხვა ძველ ტექსტებშია ნახსენები, როგორც “სამკურნალო ბალზამის წყარო“.
იერუსალიმის ჩრდილოეთით მდებარე ვადი ელ-მაკუკის რეგიონში არქეოლოგიური გათხრების დროს აღმოჩენილი უძველესი თესლი ხელუხლებელ მდგომარეობაში იყო. თუმცა თავდაპირველად ადგილზე მყოფებმა მხოლოდ თესლიდან ვერ შეძლეს ხის ტიპის იდენტიფიცირება.
თესლი ათზე მეტი წლის წინ ჰადასას უნივერსიტეტის სამედიცინო ცენტრში დარგეს. პროცესს დოქტორი სარა სალონი ხელმძღვანელობდა. მან იერუსალიმში ლუი ლ. ბორიკის ბუნებრივი მედიცინის კვლევის ცენტრი დააარსა. სალონმა თქვა, რომ შესაძლებელია, რომ ხე შეიძლება იყოს ბიბლიური მცენარე - “ცორი“, რომელიც სამკურნალო თვისებებით გამოირჩეოდა.
-
როგორ აღადგინეს გადაშენებული მცენარე
თესლი ჰორმონებითა და სასუქით შერეულ წყალით გაჟღინთეს, შემდეგ სტერილურ ნიადაგში გადარგეს და მცენარემ ნელ-ნელა ზარდა დაიწყო.
"დაახლოებით ხუთნახევარი კვირის შემდეგ, კვირტი გამოჩნდა“, - თქვა სალონმა.
ჯგუფმა მცენარის ასაკის შესაფასებლად რადიოკარბონული დათარიღების ხერხი გამოიყენა და დაასკვნეს, რომ ის 993 - დან 1202 წლამდე თარიღდება.
ჯგუფი ვარაუდობს, რომ მცენარე მიეკუთვნება Commiphora-ს ოჯახს. ამ ჯგუფში შედის დაახლოებით 200 სახეობის ხე, რომლებიც ძირითადად აფრიკაში, მადაგასკარსა და არაბეთის ნახევარკუნძულზე გვხვდება.
შესწავლის შედეგად, მეცნიერთა ჯგუფმა აღმოაჩინა რომ ხე შეიცავს ნივთიერებებს, რომელიც სამკურნალო პრეპარატების შექმნისას გამოიყენება. მათ შორის "გუგგულტეროლებს“, რომელიც კიბოს საწინააღმდეგო პოტენციურ ნივთიერებად მიიჩნევა.
”ამ ყველაფერზე დაყრდნობით შემიძლია ვთქვა, რომ ეს არ არის “იუდეური ბალზამი“, ეს არის მისი ახლო ბიძაშვილი და ერთ-ერთი არა არომატული ხე-მცენარე რომელიც სამკურნალო ნაერთების საგანძურია”, - თქვა ჯგუფის ლიდერმა..
იხილეთ ასევე:
- შოპენის "დაკარგული ვალსი" თითქმის 200 წლის შემდეგ, შემთხვევით იპოვეს - რას აცხადებს პირი, რომელიც შედევრს მუზეუმის ლაგების დროს გადააწყდა
- მკვლევრებმა მექსიკის ჯუნგლებში შემთხვევით დაკარგული ქალაქი აღმოაჩინეს - რა საიდუმლოს მალავს მაიას ტომის მეგა საცხოვრებელი კომპლექსი