ჩარლზ დიკენსი (1812-1870) ერთ-ერთი გამორჩეული, საყოველთაოდ აღიარებული ავტორია, რომლის რომანებმა საზოგადოების ყველა ფენის გულის მოგება შეძლეს. მისმა შემოქმედებამ, რომელიც გამოხატულია მდიდარი პერსონაჟებით, შთამბეჭდავი სიუჟეტებითა და დრამატული ცხოვრებისეული სცენებით, დიკენსს ლიტერატურის სამყაროში უნიკალური ადგილი მიანიჭა.
დღეს, მისი ნაწარმოებები კვლავაც ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და ხშირად წაკითხული ლიტერატურული ტექსტებია, რომლებიც მრავალი ოჯახის ბიბლიოთეკაში საპატიო ადგილს იკავებს.
ჩარლზ დიკენსის ცხოვრება და ინსპირაცია
ჩარლზ დიკენსის ცხოვრება სავსე იყო სირთულეებით და ამ გამოცდილებებმა დიდი გავლენა მოახდინა მის შემოქმედებაზე. ბავშვობაში დიკენსი ფაბრიკაში მუშაობდა, რადგან მისი ოჯახი ფინანსურ კრიზისში აღმოჩნდა. ეს პერიოდი მას ღრმად დაამახსოვრდა და მისი რომანების უმეტესობაში დრამატული სოციალური უსამართლობის მოტივები გამოკვეთილად ჩანს. ასეთი გამოცდილებები ქმნის მის უნარს, რომ წარმოაჩინოს ადამიანთა ბრძოლები და ყოველდღიური პრობლემები ემოციურად და სიღრმისეულად.
დიკენსის ყველაზე მნიშვნელოვანი რომანები:
"დევიდ კოპერფილდი"
ჩარლზ დიკენსის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობადი რომანი, „დევიდ კოპერფილდი“, ავტორის ცხოვრებისეული გამოცდილების ნაზავია. ავტობიოგრაფიული ელემენტებით გამდიდრებული წიგნი დევიდის გაზრდას და განსაცდელებს გვიყვება, რაც ნაწარმოებს განსაკუთრებულ ემოციურ სიღრმეს ანიჭებს. დევიდის ცხოვრებისეული გზა სავსეა ტკივილით, დანაკარგით, მაგრამ ასევე გამარჯვებებით და იმედით.
"დიდი იმედები"
"დიდი იმედები" კიდევ ერთი საკულტო ნაწარმოებია, რომელიც ახალგაზრდა ობლის, პიპის ცხოვრებას მოგვითხრობს. დიკენსი აქ არა მხოლოდ ინდივიდუალურ ამბავს ჰყვება, არამედ აღწერს ინგლისის საზოგადოების სოციალურ პრობლემებსა და კლასობრივ დაყოფას. პიპის ილუზიები და ოცნებები წარუმატებლობებსა და ტკივილს უპირისპირდება, რაც ამ რომანს ემოციურ და ფსიქოლოგიურ სიღრმეს მატებს.
"მძიმე დროება"
"მძიმე დროება" (ინგლ. Hard Times) ჩარლზ დიკენსის ერთ-ერთი გამორჩეული სოციალური რომანია, რომელიც 1854 წელს გამოქვეყნდა. ეს ნაწარმოები მკაცრად აკრიტიკებს მე-19 საუკუნის ინდუსტრიულ ინგლისში არსებული სოციალური უთანასწორობების და მექანიზირებული განათლების სისტემის პირობებს. აღსანიშნავია, რომ ეს რომანი ქართულად არასოდეს გამოცემულა.
დიკენსის გავლენა ლიტერატურასა და კულტურაზე
დიკენსის გავლენა არა მხოლოდ ლიტერატურაში, არამედ ფართო კულტურულ სფეროებშიც იგრძნობა. მისი ნაწარმოებები ხშირად ადაპტირებულია ფილმებად, სერიალებად, თეატრალურ სპექტაკლებად, რაც მისი ქმნილებების აქტუალობას უსვამს ხაზს. დიკენსმა შექმნა პერსონაჟები, რომლებიც დროთა განმავლობაში არქეტიპებად იქცნენ, მაგალითად, ებიენეზერ სკრუჯი "საშობაო სიმღერიდან", რომელიც სიძუნწის და გადანაცვლების სიმბოლოდ იქცა.
ჩარლზ დიკენსის რომანები უნიკალურია. ის არა მხოლოდ დიდი მწერალი იყო, არამედ ადამიანი, რომელმაც შეძლო ემოციური სიღრმის, სოციალური კრიტიკისა და ადამიანის ბუნების უნიკალური ასახვის ხარჯზე, ლიტერატურაში შემტანილი ინოვაციები შეექმნა. ამიტომ, დიკენსის რომანების ადგილი ყველა ოჯახის ბიბლიოთეკაში უნდა იყოს.
R