1983 წელს, რუ­სეთ­ში მცხოვ­რებ­მა ოვე­ჩკი­ნე­ბის დიდ­მა ოჯახ­მა, ჯაზ-ბენ­დი "Семь Симеонов" შექ­მნა, რო­მელ­შიც 7 ძმა შე­დი­ო­და. მან მა­ლე­ვე მი­აღ­წია წარ­მა­ტე­ბას, გა­ი­მარ­ჯვეს სსრკ-ს სხვა­დას­ხვა ქა­ლაქ­ში გა­მარ­თულ მრა­ვალ მუ­სი­კა­ლურ კონ­კურ­სზე: ოვე­ჩკი­ნებ­ზე იწე­რე­ბო­და პრე­სა­ში, გა­და­ი­ღეს დო­კუ­მენ­ტუ­რი ფილ­მი. ოჯა­ხი ირ­კუტსკში ცხოვ­რობ­და...

მათ გა­და­წყვი­ტეს უკე­თე­სი ცხოვ­რე­ბის­თვის ბედი სა­ზღვარ­გა­რეთ ეძი­ათ. ტრა­გე­დი­ამ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა შეძ­რა, რად­გან მათ მიერ გა­ტა­ცე­ბულ თვითმფრი­ნავ­ში, რო­მე­ლიც ირ­კუტსკი­დან კურ­გა­ნის გავ­ლით ლე­ნინ­გრად­ში მიფ­რი­ნავ­და, ოვე­ჩკი­ნე­ბის ოჯა­ხის ხუთი წევ­რი, სამი მგზავ­რი და ბორტგამ­ცი­ლე­ბე­ლი და­ი­ღუპ­ნენ, ხოლო 15 ადა­მი­ა­ნი და­შავ­და. ტე­რაქ­ტის შემ­დეგ ოჯა­ხის შვი­დი წევ­რი გა­დარ­ჩა, მათ შო­რის უფ­რო­სი შვი­ლი ლუდ­მი­ლა, რო­მელ­მაც არა­ფე­რი იცო­და, რომ მისი ოჯა­ხი თვითმფრი­ნა­ვის გა­ტა­ცე­ბას აპი­რებ­და.

• რო­გორ იქ­ცნენ მუ­სი­კო­სე­ბი ტე­რო­რის­ტე­ბად?

რო­გორც უკვე ვთქვით, ოვე­ჩკი­ნე­ბის ჯაზ-ბენ­დი, ირ­კუტსკში შე­იქ­მნა და საკ­მა­ოდ დიდ წარ­მა­ტე­ბას მი­აღ­წია. ნი­ნე­ლი ოვე­ჩკი­ნას, რო­მელ­საც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით "ტე­რო­რის­ტე­ბის დე­დო­ფა­ლი" უწო­დეს, 11 შვი­ლი ჰყავ­და.

თა­ვად ქა­ლის ცხოვ­რე­ბა ად­ვი­ლი არ ყო­ფი­ლა. ის ბავ­შვთა სახ­ლში გა­ი­ზარ­და. შვი­ლე­ბის შე­ძე­ნი­დან მა­ლე­ვე, მე­უღ­ლის გა­რე­შე დარ­ჩა და მარ­ტოს მო­უ­წია მათი გაზ­რდა. ის ოჯა­ხის ლი­დე­რად იქცა, ოჯა­ხუ­რი ან­სამ­ბლი კი - ქა­ლა­ქის სი­ა­მა­ყედ. ოვე­ჩკი­ნე­ბის ოჯახს მრა­ვალ­სარ­თუ­ლი­ან კორ­პუს­ში ორი ბინა გა­დას­ცეს, ან­სამ­ბლის წევ­რებს კი ხელ­ფა­სი და­უ­ნიშ­ნეს. რამ­დე­ნი­მე მათ­გა­ნი კი გნე­სი­ნის ინ­სტი­ტუ­ტის სტუ­დენ­ტი გახ­და.

მას შემ­დეგ, რაც ძმე­ბი გას­ტროლ­ზე ია­პო­ნი­ას ეწ­ვივ­ნენ, ოჯახ­მა მო­უ­ლოდ­ნე­ლად გა­და­წყვი­ტა სა­ზღვარ­გა­რეთ გამ­გზავ­რე­ბუ­ლიყ­ვნენ სა­ცხოვ­რებ­ლად. იდეა ერთ-ერთ ვაჟს გა­უჩ­ნდა, დე­დამ, ნი­ნელ ოვე­ჩკი­ნამ კი მხა­რი და­უ­ჭი­რა. ვი­ნა­ი­დან ყვე­ლა დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი იყო, რომ ლე­გა­ლუ­რად გამ­გზავ­რე­ბა შე­უძ­ლე­ბე­ლი იყო, ოვე­ჩკი­ნებ­მა გა­და­წყვი­ტეს თვითმფრი­ნა­ვის გა­ტა­ცე­ბა და ია­რა­ღის მუ­ქა­რი თვითმფრი­ნა­ვის დიდ ბრი­ტა­ნეთ­ში დას­მა. გეგ­მის გან­სა­ხორ­ცი­ე­ლებ­ლად მზა­დე­ბა ექ­ვსი თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში გაგ­რძელ­და. უმ­ცროს­მა შვი­ლებ­მა, ბუ­ნებ­რი­ვია, არა­ფე­რი იცოდ­ნენ, არა­ფე­რი იცო­და ერთ-ერ­თმა ქა­ლიშ­ვილ­მა ლუდ­მი­ლა­მაც, რო­მე­ლიც მე­უღ­ლეს­თან ერ­თად ცხოვ­რობ­და და ინ­ფორ­მი­რე­ბუ­ლი არ იყო ოჯა­ხის გეგ­მე­ბის შე­სა­ხებ.

გამ­გზავ­რე­ბამ­დე ცოტა ხნით ადრე ნი­ნელ ოვე­ჩკი­ნამ თქვა: ”ან ყვე­ლა გავფრინ­დე­ბით, ან ყვე­ლა მოვ­კვდე­ბით!”

1988 წლის 8 მარტს, მთე­ლი ოჯა­ხი, ლუდ­მი­ლას გარ­და, თვითმფრი­ნავ­ში ჩაჯ­და, ისი­ნი ვი­თომ­და, ლე­ნინ­გრად­ში ფეს­ტი­ვალ­ზე მი­ემ­გზავ­რე­ბოდ­ნენ, არა­და, მუ­სი­კა­ლურ ინ­სტრუ­მენ­ტებ­ში ია­რა­ღი იყო და­მა­ლუ­ლი.

თვითმფრი­ნა­ვის გა­ტა­ცე­ბი დროს ნი­ნე­ლი ოვე­ჩკი­ნა 51 წლის იყო, ლუდ­მი­ლა 32 - ის, ოლგა 28 - ის, ვა­სი­ლი 26-ის, დი­მიტ­რი 24 -ის, ოლე­გი 21 - ის, ალექ­სან­დრე 19 - ის, იგო­რი 17 - ის, ტა­ტი­ა­ნა 14- ის, მი­ხა­ი­ლი 13 - ის, ული­ა­ნა 10 - ის და სერ­გეი 9 წლის.

• რა მოხ­და თვითმფრი­ნავ­ში

თვითმფრი­ნა­ვი Ту-154 კურ­გან­ში და­ეშ­ვა, საწ­ვა­ვი შე­ივ­სო და ლე­ნინ­გრა­დის­კენ აიღო კურ­სი. სწო­რედ ამ დროს და­ი­წყეს მოქ­მე­დე­ბა ოვე­ჩკი­ნებ­მა.

თა­ვი­დან მათ ბორტგამ­ცი­ლე­ბელს პი­ლოტ­თან წე­რი­ლი გა­ა­ტა­ნეს, რომ­ლითც ითხოვ­დნენ თვითმფრი­ნავს მარ­შრუ­ტი შე­ეც­ვა­ლა და ლონ­დონ­ში გაფ­რე­ნი­ლი­ყო. სხვა შემ­თხვე­ვა­ში თვითმფრი­ნა­ვის აფეთ­ქე­ბით იმუქ­რე­ბოდ­ნენ.

თავ­და­პირ­ვე­ლად პი­ლო­ტებს წე­რი­ლი მუ­სი­კო­სე­ბის ხუმ­რო­ბა ეგო­ნათ, მაგ­რამ რო­დე­საც ოვე­ჩკი­ნებ­მა ია­რა­ღი ამო­ი­ღეს და მგზავ­რე­ბის მოკ­ვლით და­ი­მუქრნენ, ყვე­ლა მიხ­ვდა, რომ ისი­ნი აღარ ხუმ­რობ­დნენ.

პო­ლო­ტებ­მა გა­და­წყვი­ტეს თა­ვად გა­ე­წი­ათ წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბა ტე­რო­რის­ტე­ბის­თვის, თუმ­ცა ვერ გა­რის­კეს და მი­თი­თე­ბას ხე­ლი­სუფ­ლე­ბი­დან და­ე­ლოდ­ნენ.

სპე­ცო­პე­რა­ცი­ის ჩა­ტა­რე­ბა სუკ-მა თა­ვის თავ­ზე აიღო. თა­ვი­დან მთთან მო­ლა­პა­რა­კე­ბა სცა­დეს, ისი­ნი ნი­ნე­ლი ოვე­ჩკი­ნას არ­წმუ­ნებ­დნენ, რომ საწ­ვა­ვი ლონ­დო­ნამ­დე არ ეყო­ფო­დათ, ამი­ტომ სხვა უფრო ახ­ლოს მყო­ფი ქვე­ყა­ნა უნდა აერ­ჩი­ათ. სი­ნამ­დვი­ლე­ში საწ­ვა­ვი საკ­მა­რი­სი იყო, გამ­ტა­ცებ­ლე­ბი კი შე­თა­ვა­ზე­ბას და­თან­ხმდნენ და გა­და­წყვი­ტეს კურ­სი ფი­ნე­თის­კენ აე­ღოთ.

გამ­ტა­ცებ­ლებ­თან ბორტგამ­ცი­ლე­ბე­ლი თამა­რა ჟარ­კა­ია გა­ვი­და და უთხრათ, რომ თვითმფრი­ნა­ვი მალე პა­ტა­რა ფი­ნურ ქა­ლაქ კოტ­კა­ში დაჯ­დე­ბო­და.

რე­ა­ლუ­რად კი თვითმფრი­ნა­ვი ლე­ნინ­გრა­დის მახ­ლობ­ლად, ვე­შე­ვო­ში, სამ­ხედ­რო აე­როდ­რომ­ზე ჯდე­ბო­და. ოპე­რა­ცი­ის ხელ­მძღვა­ნე­ლებს იმე­დი ჰქონ­დათ, რომ მუ­სი­კო­სე­ბი ვერ მიხ­ვდე­ბოდ­ნენ, რომ ისევ საბ­ჭო­თა ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე იმ­ყო­ფე­ბოდ­ნენ. ად­გილ­ზე უკვე მო­ბი­ლი­ზე­ბუ­ლი იყო სპეც­რაზ­მი.

16:05 წუთ­ზე თვითმფრი­ნა­ვი ვე­შე­ვო­ში და­ეშ­ვა. რო­დე­საც თვითმფრი­ნავს საბ­ჭო­თა ჯა­რის­კა­ცებ­მა ალყა შე­მო­არ­ტყეს, ტე­რო­რის­ტე­ბი მიხ­ვდნენ, რომ მო­ა­ტყუ­ეს. 24 წლის დი­მიტ­რი ოვე­ჩკინ­მა ბორტგამ­ცი­ლე­ბე­ლი თა­მა­რა ჟარ­კა­ია მოკ­ლა, დე­დამ კი შვი­ლებს უბ­რძა­ნა შტურ­მით აე­ღოთ პი­ლო­ტე­ბის კა­ბი­ნა.

ძმე­ბი იმუქ­რე­ბოდ­ნენ, რომ მგზავ­რებს და­ხო­ცავ­დნენ, მათ უარი თქვეს ბავ­შვე­ბი­სა და ქა­ლე­ბის გაშ­ვე­ბა­ზე.

ამა­სო­ბა­ში თვითმფრი­ნავს საწ­ვა­ვის მან­ქა­ნა მი­უ­ახ­ლოვ­და, ტე­რო­რის­ტებ­მა ბორტგამ­ცი­ლე­ბე­ლი გა­რეთ გა­უშ­ვეს, რომ ავზი გა­ეხ­სნა, მაგ­რამ ესეც სპექ­ტაკ­ლის ნა­წი­ლი იყო. სპეც­რაზ­მი პი­ლო­ტე­ბის კა­ბი­ნა­ში შე­ვი­და და შტურ­მის­თვის მო­ემ­ზა­და.

და­ი­წყო სპე­ცო­პე­რა­ცია და სა­პა­სუ­ხო სრო­ლი­სას ოვეჩ­ნი­კებ­მა რამ­დე­ნი­მე სპეც­რაზ­მე­ლი დაჭ­რეს. ორ­მხრი­ვი სრო­ლის შე­დე­გად 3 მგზავ­რი და­ი­ღუ­პა.

ნი­ნელ ოვე­ჩკინ­მა შვი­ლე­ბი გარ­შე­მო შე­მო­იკ­რი­ბა და თვით­ნა­კე­თი ბომ­ბი აა­ფეთ­ქა, თუმ­ცა აფეთ­ქე­ბის შე­დე­გად მხო­ლოდ ალექ­სან­დრე და­ი­ღუ­პა. ამის შემ­დეგ ქალ­მა უფ­როს ვაჟს, ვა­სი­ლის უბ­რძა­ნა მის­თვის ეს­რო­ლა, შვილ­მა შე­ას­რუ­ლა და­ვა­ლე­ბა. 17 წლის იგორს არ უნ­დო­და სიკ­ვდი­ლი და ამი­ტომ ტუ­ა­ლეტ­ში და­ი­მა­ლა, ვა­სი­ლის მისი ძებ­ნის დრო აღარ ჰქონ­და, ჯერ ოლე­გი მოკ­ლა, შემ­დეგ კი ტყვია თავ­ში და­ი­ხა­ლა. ამ დროს თვითმფრი­ნა­ში ხან­ძა­რი გაჩ­ნდა და პა­ნი­კა და­ი­წყო. ამა­სო­ბა­ში ერთ-ერ­თმა მგზავ­რმა სა­ა­ვა­რიო კარი გახ­სნა და მგზავ­რებ­მა თვითმფრი­ნა­ვის და­ტო­ვე­ბა ქა­ო­სუ­რად და­ი­წყეს.

სა­ღა­მოს 8 სა­ათ­ზე სპე­ცო­პე­რა­ცია დას­რულ­და. და­ი­ღუ­პა 9 ადა­მი­ა­ნი, 3 მგზავ­რი, ბორტგამ­ცი­ლე­ბე­ლი და ოვე­ჩკი­ნე­ბის ოჯა­ხის 5 წევ­რი.15-მა ადა­მი­ან­მა მძი­მე ტრავ­მა მი­ი­ღო.

ამ დროს საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის დაშ­ლამ­დე სულ ცოტა იყო დარ­ჩე­ნი­ლი...

• დან­გრე­უ­ლი ცხოვ­რე­ბა

გა­მო­ძი­ე­ბა რამ­დე­ნი­მე თვე გაგ­რძელ­და და საქ­მე­ში ბრალ­დე­ბუ­ლი ოლგა და იგორ ოვე­ჩკი­ნე­ბი 1988 წლის სექ­ტემ­ბერ­ში სა­სა­მარ­თლო­ში გა­მო­ცხად­დნენ. ოლ­გამ და­ნა­შა­უ­ლი აღი­ა­რა, თუმ­ცა ამ­ტკი­ცებ­და, რომ ტე­რაქ­ტის მომ­ზა­დე­ბა­ში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა არ მი­უ­ღია და თვითმფრი­ნა­ვის გა­ტა­ცე­ბის კა­ტე­გო­რი­უ­ლი წი­ნა­აღ­მდე­გიც კი იყო. ოვე­ჩკი­ნას თქმით, მას სურ­და საბ­ჭო­თა კავ­შირ­ში დარ­ჩე­ნა, რად­გან რო­მა­ნი ჰქონ­და კავ­კა­სი­უ­რი ეროვ­ნე­ბის ახალ­გაზ­რდას­თან. მას უფ­როს­მა ძმებ­მა აუკ­რძა­ლეს შეყ­ვა­რე­ბულ­თან შეხ­ვედ­რა იმის გამო, რომ სამ­ხედ­რო სამ­სა­ხუ­რის დროს ისი­ნი კავ­კა­სი­ე­ლე­ბის მხრი­დან ზე­წო­ლის მსხვერ­პლი გახ­დნენ. იგორ­მა ვერ უპა­სუ­ხა მო­სა­მარ­თლის კი­თხვა­ზე, თუ რა­ტომ არ მო­იკ­ლა თავი უფ­როს ოვე­ჩკი­ნებ­თან ერ­თად.

ოლ­გას ექ­ვსი წლით თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თა მი­უ­სა­ჯეს, იგორს - რვა წლით. ოლ­გას, ჯერ კი­დევ ცი­ხე­ში ყოფ­ნი­სას, შე­ე­ძი­ნა ქა­ლიშ­ვი­ლი ლა­რი­სა, რო­მე­ლიც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით მის­მა დამ, ლუდ­მი­ლამ გა­ზარ­და. იგო­რი არას­რულ­წლო­ვან­თა კო­ლო­ნი­ა­ში გა­და­იყ­ვა­ნეს, სა­დაც მუ­სი­კა­ლუ­რი გუნ­დი შეკ­რი­ბა, ხოლო მოზ­რდილ­თა კო­ლო­ნი­ა­ში გა­დაყ­ვა­ნის შემ­დეგ კი ვო­კა­ლურ-ინ­სტრუ­მენ­ტუ­ლი ან­სამ­ბლი შექ­მნა.

ოვე­ჩკი­ნებ­მა ოთხწე­ლი­წად­ნა­ხე­ვა­რი მო­ი­ხა­დეს და ვა­და­ზე ადრე გა­თა­ვი­სუფ­ლდნენ, მაგ­რამ თა­ვი­სუფ­ლე­ბა­შიც კი მათი ცხოვ­რე­ბა უიღ­ბლოდ წა­რი­მარ­თა. გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შემ­დეგ ოლგა ირ­კუტსკში დაბ­რუნ­და და ბა­ზარ­ში თევ­ზის გამ­ყიდ­ვე­ლად მუ­შა­ობ­და. თა­ვი­დან ქა­ლიშ­ვი­ლიც თან წა­იყ­ვა­ნა, მაგ­რამ მალე ლა­რი­სა დე­ი­დას­თან დაბ­რუნ­და, რად­გან დე­და­მი­სი ან­ტი­სო­ცი­ა­ლურ ცხოვ­რე­ბის წესს ეწე­ო­და, ხოლო 2004 წელს იგი სა­კუ­თარ­მა პარტნი­ორ­მა მოკ­ლა. ლუდ­მი­ლამ ასე­ვე გა­ზარ­და ოლ­გას ვაჟი ვა­სი­ლი, რო­მე­ლიც დე­დის სიკ­ვდი­ლამ­დე ცოტა ხნით ადრე და­ი­ბა­და.

გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შემ­დეგ იგო­რი მუ­შა­ობ­და მუ­სი­კო­სად კა­ფე­ებ­სა და რეს­ტორ­ნებ­ში, გარ­კვე­უ­ლი პე­რი­ო­დი ცხოვ­რობ­და პე­ტერ­ბურ­გში, სა­დაც და­ქორ­წინ­და. ალ­კოჰოლ­თან და­კავ­ში­რე­ბულ­მა პრობ­ლე­მებ­მა ის ცუდ წრე­ში მო­ახ­ვედ­რა და ისევ და­ა­პა­ტიმ­რეს. მას ბრა­ლად ნარ­კო­ტი­კე­ბის გავ­რცე­ლე­ბა ედე­ბო­და, მაგ­რამ სა­სა­მარ­თლო პრო­ცე­სამ­დე და­ი­ღუ­პა.

სერ­გეი ოვე­ჩკი­ნი თვითმფრი­ნა­ვის გა­ტა­ცე­ბის დროს 9 წლის იყო. ტე­რაქ­ტის დროს ის ფეხ­ში და­იჭ­რა. რო­დე­საც ბიჭი გა­ი­ზარ­და, მან საქ­სო­ფონ­ზე დაკ­ვრა ის­წავ­ლა და იგორ­თან ერ­თად რეს­ტორ­ნებ­ში მუ­შა­ობ­და. ბიჭს უარი უთხრეს ირ­კუტსკის მუ­სი­კა­ლურ სკო­ლა­ში მი­ღე­ბა­ზე, სკან­და­ლუ­რი ოჯა­ხი გამო. რო­გორ გან­ვი­თარ­და მისი ცხოვ­რე­ბა იგო­რის გარ­დაც­ვა­ლე­ბის შემ­დეგ უც­ნო­ბია.

მი­ხე­ი­ლი 13 წლის იყო, როცა ტრა­გე­დია მოხ­და. სკო­ლის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ ჩა­ა­ბა­რა პე­ტერ­ბურ­გის კულ­ტუ­რის ინ­სტი­ტუ­ტში, მუ­შა­ობ­და რამ­დე­ნი­მე მუ­სი­კა­ლურ ჯგუფ­ში, 2002 წელს კი მუდ­მივ სა­ცხოვ­რებ­ლად ეს­პა­ნეთ­ში გა­და­ვი­და, სა­დაც ქუ­ჩა­ში უკ­რავ­და. 2012 წელს ინ­სულ­ტის გა­და­ტა­ნის შემ­დეგ ის ეტლს მი­ე­ჯაჭ­ვა და ახლა მუდ­მი­ვად ჰოს­პის­ში ცხოვ­რობს.

ული­ა­ნა ტე­რო­რის­ტუ­ლი თავ­დას­ხმის დროს 10 წლის იყო, მან 16 წლის ასაკ­ში გა­ა­ჩი­ნა შვი­ლი, იყო ალ­კოჰო­ლი­კი და ჰქონ­და სუ­ი­ცი­დის­კენ მიდ­რე­კი­ლე­ბა. თვით­მკვლე­ლო­ბის კი­დევ ერთი მცდე­ლო­ბის შემ­დეგ ეტლს მი­ე­ჯაჭ­ვა და ახლა ირ­კუტსკში ცხოვ­რობს.

ტა­ტი­ა­ნა 14 წლის იყო, რო­დე­საც ტრა­გე­დი­ის დროს. წარ­მა­ტე­ბით იქორ­წი­ნა, ჩე­რემ­ხო­ვო­ში გა­და­ვი­და სა­ცხოვ­რებ­ლად და შვი­ლი გა­ა­ჩი­ნა. ერთ დღეს ის ტე­ლე­ვი­ზი­ა­ში გა­მოჩ­ნდა, მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა მი­ი­ღო დო­კუ­მენ­ტუ­რი სე­რი­ა­ლის გა­და­ღე­ბა­ში, რომ­ლის ერთ-ერთი ეპი­ზო­დი 1988 წლის მოვ­ლე­ნებს მი­ე­ძღვნა.

ოვე­ჩკი­ნის ოჯა­ხის გა­დარ­ჩე­ნი­ლი წევ­რე­ბი­დან მე­დი­ას­თან არა­ვინ თა­ნამ­შრომ­ლობს, არ სურთ გა­იხ­სე­ნონ ტრა­გე­დია, რო­მელ­მაც მათი ცხოვ­რე­ბა გა­ა­ნად­გუ­რა.