1988 წელს, დედამ, 10 შვილთან ერთად, საბჭოთა კავშირიდან გასაქცევად თვითმფრინავი გატაცება სცადა - ტრაგედიის დეტალები, რომელმაც მუსიკოსები ტერორისტებად აქცია

1983 წელს, რუსეთში მცხოვრებმა ოვეჩკინების დიდმა ოჯახმა, ჯაზ-ბენდი "Семь Симеонов" შექმნა, რომელშიც 7 ძმა შედიოდა. მან მალევე მიაღწია წარმატებას, გაიმარჯვეს სსრკ-ს სხვადასხვა ქალაქში გამართულ მრავალ მუსიკალურ კონკურსზე: ოვეჩკინებზე იწერებოდა პრესაში, გადაიღეს დოკუმენტური ფილმი. ოჯახი ირკუტსკში ცხოვრობდა...

მათ გადაწყვიტეს უკეთესი ცხოვრებისთვის ბედი საზღვარგარეთ ეძიათ. ტრაგედიამ საზოგადოება შეძრა, რადგან მათ მიერ გატაცებულ თვითმფრინავში, რომელიც ირკუტსკიდან კურგანის გავლით ლენინგრადში მიფრინავდა, ოვეჩკინების ოჯახის ხუთი წევრი, სამი მგზავრი და ბორტგამცილებელი დაიღუპნენ, ხოლო 15 ადამიანი დაშავდა. ტერაქტის შემდეგ ოჯახის შვიდი წევრი გადარჩა, მათ შორის უფროსი შვილი ლუდმილა, რომელმაც არაფერი იცოდა, რომ მისი ოჯახი თვითმფრინავის გატაცებას აპირებდა.

• როგორ იქცნენ მუსიკოსები ტერორისტებად?

როგორც უკვე ვთქვით, ოვეჩკინების ჯაზ-ბენდი, ირკუტსკში შეიქმნა და საკმაოდ დიდ წარმატებას მიაღწია. ნინელი ოვეჩკინას, რომელსაც მოგვიანებით "ტერორისტების დედოფალი" უწოდეს, 11 შვილი ჰყავდა.

თავად ქალის ცხოვრება ადვილი არ ყოფილა. ის ბავშვთა სახლში გაიზარდა. შვილების შეძენიდან მალევე, მეუღლის გარეშე დარჩა და მარტოს მოუწია მათი გაზრდა. ის ოჯახის ლიდერად იქცა, ოჯახური ანსამბლი კი - ქალაქის სიამაყედ. ოვეჩკინების ოჯახს მრავალსართულიან კორპუსში ორი ბინა გადასცეს, ანსამბლის წევრებს კი ხელფასი დაუნიშნეს. რამდენიმე მათგანი კი გნესინის ინსტიტუტის სტუდენტი გახდა.

მას შემდეგ, რაც ძმები გასტროლზე იაპონიას ეწვივნენ, ოჯახმა მოულოდნელად გადაწყვიტა საზღვარგარეთ გამგზავრებულიყვნენ საცხოვრებლად. იდეა ერთ-ერთ ვაჟს გაუჩნდა, დედამ, ნინელ ოვეჩკინამ კი მხარი დაუჭირა. ვინაიდან ყველა დარწმუნებული იყო, რომ ლეგალურად გამგზავრება შეუძლებელი იყო, ოვეჩკინებმა გადაწყვიტეს თვითმფრინავის გატაცება და იარაღის მუქარი თვითმფრინავის დიდ ბრიტანეთში დასმა. გეგმის განსახორციელებლად მზადება ექვსი თვის განმავლობაში გაგრძელდა. უმცროსმა შვილებმა, ბუნებრივია, არაფერი იცოდნენ, არაფერი იცოდა ერთ-ერთმა ქალიშვილმა ლუდმილამაც, რომელიც მეუღლესთან ერთად ცხოვრობდა და ინფორმირებული არ იყო ოჯახის გეგმების შესახებ.

გამგზავრებამდე ცოტა ხნით ადრე ნინელ ოვეჩკინამ თქვა: ”ან ყველა გავფრინდებით, ან ყველა მოვკვდებით!”

1988 წლის 8 მარტს, მთელი ოჯახი, ლუდმილას გარდა, თვითმფრინავში ჩაჯდა, ისინი ვითომდა, ლენინგრადში ფესტივალზე მიემგზავრებოდნენ, არადა, მუსიკალურ ინსტრუმენტებში იარაღი იყო დამალული.

თვითმფრინავის გატაცები დროს ნინელი ოვეჩკინა 51 წლის იყო, ლუდმილა 32 - ის, ოლგა 28 - ის, ვასილი 26-ის, დიმიტრი 24 -ის, ოლეგი 21 - ის, ალექსანდრე 19 - ის, იგორი 17 - ის, ტატიანა 14- ის, მიხაილი 13 - ის, ულიანა 10 - ის და სერგეი 9 წლის.

• რა მოხდა თვითმფრინავში

თვითმფრინავი Ту-154 კურგანში დაეშვა, საწვავი შეივსო და ლენინგრადისკენ აიღო კურსი. სწორედ ამ დროს დაიწყეს მოქმედება ოვეჩკინებმა.

თავიდან მათ ბორტგამცილებელს პილოტთან წერილი გაატანეს, რომლითც ითხოვდნენ თვითმფრინავს მარშრუტი შეეცვალა და ლონდონში გაფრენილიყო. სხვა შემთხვევაში თვითმფრინავის აფეთქებით იმუქრებოდნენ.

თავდაპირველად პილოტებს წერილი მუსიკოსების ხუმრობა ეგონათ, მაგრამ როდესაც ოვეჩკინებმა იარაღი ამოიღეს და მგზავრების მოკვლით დაიმუქრნენ, ყველა მიხვდა, რომ ისინი აღარ ხუმრობდნენ.

პოლოტებმა გადაწყვიტეს თავად გაეწიათ წინააღმდეგობა ტერორისტებისთვის, თუმცა ვერ გარისკეს და მითითებას ხელისუფლებიდან დაელოდნენ.

სპეცოპერაციის ჩატარება სუკ-მა თავის თავზე აიღო. თავიდან მთთან მოლაპარაკება სცადეს, ისინი ნინელი ოვეჩკინას არწმუნებდნენ, რომ საწვავი ლონდონამდე არ ეყოფოდათ, ამიტომ სხვა უფრო ახლოს მყოფი ქვეყანა უნდა აერჩიათ. სინამდვილეში საწვავი საკმარისი იყო, გამტაცებლები კი შეთავაზებას დათანხმდნენ და გადაწყვიტეს კურსი ფინეთისკენ აეღოთ.

გამტაცებლებთან ბორტგამცილებელი თამარა ჟარკაია გავიდა და უთხრათ, რომ თვითმფრინავი მალე პატარა ფინურ ქალაქ კოტკაში დაჯდებოდა.

რეალურად კი თვითმფრინავი ლენინგრადის მახლობლად, ვეშევოში, სამხედრო აეროდრომზე ჯდებოდა. ოპერაციის ხელმძღვანელებს იმედი ჰქონდათ, რომ მუსიკოსები ვერ მიხვდებოდნენ, რომ ისევ საბჭოთა ტერიტორიაზე იმყოფებოდნენ. ადგილზე უკვე მობილიზებული იყო სპეცრაზმი.

16:05 წუთზე თვითმფრინავი ვეშევოში დაეშვა. როდესაც თვითმფრინავს საბჭოთა ჯარისკაცებმა ალყა შემოარტყეს, ტერორისტები მიხვდნენ, რომ მოატყუეს. 24 წლის დიმიტრი ოვეჩკინმა ბორტგამცილებელი თამარა ჟარკაია მოკლა, დედამ კი შვილებს უბრძანა შტურმით აეღოთ პილოტების კაბინა.

ძმები იმუქრებოდნენ, რომ მგზავრებს დახოცავდნენ, მათ უარი თქვეს ბავშვებისა და ქალების გაშვებაზე.

ამასობაში თვითმფრინავს საწვავის მანქანა მიუახლოვდა, ტერორისტებმა ბორტგამცილებელი გარეთ გაუშვეს, რომ ავზი გაეხსნა, მაგრამ ესეც სპექტაკლის ნაწილი იყო. სპეცრაზმი პილოტების კაბინაში შევიდა და შტურმისთვის მოემზადა.

დაიწყო სპეცოპერაცია და საპასუხო სროლისას ოვეჩნიკებმა რამდენიმე სპეცრაზმელი დაჭრეს. ორმხრივი სროლის შედეგად 3 მგზავრი დაიღუპა.

ნინელ ოვეჩკინმა შვილები გარშემო შემოიკრიბა და თვითნაკეთი ბომბი ააფეთქა, თუმცა აფეთქების შედეგად მხოლოდ ალექსანდრე დაიღუპა. ამის შემდეგ ქალმა უფროს ვაჟს, ვასილის უბრძანა მისთვის ესროლა, შვილმა შეასრულა დავალება. 17 წლის იგორს არ უნდოდა სიკვდილი და ამიტომ ტუალეტში დაიმალა, ვასილის მისი ძებნის დრო აღარ ჰქონდა, ჯერ ოლეგი მოკლა, შემდეგ კი ტყვია თავში დაიხალა. ამ დროს თვითმფრინაში ხანძარი გაჩნდა და პანიკა დაიწყო. ამასობაში ერთ-ერთმა მგზავრმა საავარიო კარი გახსნა და მგზავრებმა თვითმფრინავის დატოვება ქაოსურად დაიწყეს.

საღამოს 8 საათზე სპეცოპერაცია დასრულდა. დაიღუპა 9 ადამიანი, 3 მგზავრი, ბორტგამცილებელი და ოვეჩკინების ოჯახის 5 წევრი.15-მა ადამიანმა მძიმე ტრავმა მიიღო.

ამ დროს საბჭოთა კავშირის დაშლამდე სულ ცოტა იყო დარჩენილი...

• დანგრეული ცხოვრება

გამოძიება რამდენიმე თვე გაგრძელდა და საქმეში ბრალდებული ოლგა და იგორ ოვეჩკინები 1988 წლის სექტემბერში სასამართლოში გამოცხადდნენ. ოლგამ დანაშაული აღიარა, თუმცა ამტკიცებდა, რომ ტერაქტის მომზადებაში მონაწილეობა არ მიუღია და თვითმფრინავის გატაცების კატეგორიული წინააღმდეგიც კი იყო. ოვეჩკინას თქმით, მას სურდა საბჭოთა კავშირში დარჩენა, რადგან რომანი ჰქონდა კავკასიური ეროვნების ახალგაზრდასთან. მას უფროსმა ძმებმა აუკრძალეს შეყვარებულთან შეხვედრა იმის გამო, რომ სამხედრო სამსახურის დროს ისინი კავკასიელების მხრიდან ზეწოლის მსხვერპლი გახდნენ. იგორმა ვერ უპასუხა მოსამართლის კითხვაზე, თუ რატომ არ მოიკლა თავი უფროს ოვეჩკინებთან ერთად.

ოლგას ექვსი წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს, იგორს - რვა წლით. ოლგას, ჯერ კიდევ ციხეში ყოფნისას, შეეძინა ქალიშვილი ლარისა, რომელიც მოგვიანებით მისმა დამ, ლუდმილამ გაზარდა. იგორი არასრულწლოვანთა კოლონიაში გადაიყვანეს, სადაც მუსიკალური გუნდი შეკრიბა, ხოლო მოზრდილთა კოლონიაში გადაყვანის შემდეგ კი ვოკალურ-ინსტრუმენტული ანსამბლი შექმნა.

ოვეჩკინებმა ოთხწელიწადნახევარი მოიხადეს და ვადაზე ადრე გათავისუფლდნენ, მაგრამ თავისუფლებაშიც კი მათი ცხოვრება უიღბლოდ წარიმართა. გათავისუფლების შემდეგ ოლგა ირკუტსკში დაბრუნდა და ბაზარში თევზის გამყიდველად მუშაობდა. თავიდან ქალიშვილიც თან წაიყვანა, მაგრამ მალე ლარისა დეიდასთან დაბრუნდა, რადგან დედამისი ანტისოციალურ ცხოვრების წესს ეწეოდა, ხოლო 2004 წელს იგი საკუთარმა პარტნიორმა მოკლა. ლუდმილამ ასევე გაზარდა ოლგას ვაჟი ვასილი, რომელიც დედის სიკვდილამდე ცოტა ხნით ადრე დაიბადა.

გათავისუფლების შემდეგ იგორი მუშაობდა მუსიკოსად კაფეებსა და რესტორნებში, გარკვეული პერიოდი ცხოვრობდა პეტერბურგში, სადაც დაქორწინდა. ალკოჰოლთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა ის ცუდ წრეში მოახვედრა და ისევ დააპატიმრეს. მას ბრალად ნარკოტიკების გავრცელება ედებოდა, მაგრამ სასამართლო პროცესამდე დაიღუპა.

სერგეი ოვეჩკინი თვითმფრინავის გატაცების დროს 9 წლის იყო. ტერაქტის დროს ის ფეხში დაიჭრა. როდესაც ბიჭი გაიზარდა, მან საქსოფონზე დაკვრა ისწავლა და იგორთან ერთად რესტორნებში მუშაობდა. ბიჭს უარი უთხრეს ირკუტსკის მუსიკალურ სკოლაში მიღებაზე, სკანდალური ოჯახი გამო. როგორ განვითარდა მისი ცხოვრება იგორის გარდაცვალების შემდეგ უცნობია.

მიხეილი 13 წლის იყო, როცა ტრაგედია მოხდა. სკოლის დამთავრების შემდეგ ჩააბარა პეტერბურგის კულტურის ინსტიტუტში, მუშაობდა რამდენიმე მუსიკალურ ჯგუფში, 2002 წელს კი მუდმივ საცხოვრებლად ესპანეთში გადავიდა, სადაც ქუჩაში უკრავდა. 2012 წელს ინსულტის გადატანის შემდეგ ის ეტლს მიეჯაჭვა და ახლა მუდმივად ჰოსპისში ცხოვრობს.

ულიანა ტერორისტული თავდასხმის დროს 10 წლის იყო, მან 16 წლის ასაკში გააჩინა შვილი, იყო ალკოჰოლიკი და ჰქონდა სუიციდისკენ მიდრეკილება. თვითმკვლელობის კიდევ ერთი მცდელობის შემდეგ ეტლს მიეჯაჭვა და ახლა ირკუტსკში ცხოვრობს.

ტატიანა 14 წლის იყო, როდესაც ტრაგედიის დროს. წარმატებით იქორწინა, ჩერემხოვოში გადავიდა საცხოვრებლად და შვილი გააჩინა. ერთ დღეს ის ტელევიზიაში გამოჩნდა, მონაწილეობა მიიღო დოკუმენტური სერიალის გადაღებაში, რომლის ერთ-ერთი ეპიზოდი 1988 წლის მოვლენებს მიეძღვნა.

ოვეჩკინის ოჯახის გადარჩენილი წევრებიდან მედიასთან არავინ თანამშრომლობს, არ სურთ გაიხსენონ ტრაგედია, რომელმაც მათი ცხოვრება გაანადგურა.