ახალმა კვლევამ, რომლის ფარგლებშიც 600-ზე მეტი ჩვილის განვითარების მონიტორინგი ხორციელდებოდა, ორსული დედის შარდში ქიმიური ბისფენოლ A (BPA)-ს სამჯერ უფრო მაღალი დონე აღმოაჩინეს, ვიდრე დასაშვებია.
ეს არის ჩვეულებრივი პლასტიკური დანამატი, რომელიც საწოვარებიდან, საკვების ლითონის ქილით დაწყებული - ქაღალდის ქვითრებით დამთავრებული, ყველაფერში გვხვდება. მკვლევრები თვლიან, რომ სწორედ ეს დანამატია დაკავშირებული ბიჭებში აუტიზმის გაზრდილ რისკთან.
“პლასტმასი ყველა ჩვენგანის სახლშია, რაც ძალიან შემაშფოთებელია. ბიჭები ექვსჯერ უფრო ხშირად ვხვდებით აუტიზმის დიაგნოზს 11 წლის ასაკში - მათთან შედარებით, ვის დედებსაც ჰქონდათ BPA-ის დაბალი დონე ორსულობის დროს“, - აღნიშნულია სტატიაში.
თუმცა ახალმა კვლევამ არა მხოლოდ გამოავლინა აშკარა კავშირი, ასევე აჩვენა მტკიცებულება სპეციფიკური ქიმიური რეაქციებსა და აუტიზმის შემთხვევებს შორის.
”ჩვენი კვლევა მნიშვნელოვანია, რადგან ის აჩვენებს ერთ-ერთ ბიოლოგიურ მექანიზმს, რომელიც პოტენციურად არის ჩართული. BPA-ს შეუძლია შეაფერხოს ჰორმონებით კონტროლირებადი, მამრობითი ნაყოფის ტვინის განვითარება რამდენიმე გზით. მათ შორის, გააჩუმებს საკვანძო ფერმენტს - არომატაზას, რომელიც აკონტროლებს ნეიროჰორმონებს და განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ნაყოფის ტვინის განვითარებაში”, - თქვა ეპიდემიოლოგმა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ექიმმა დოქტორ ენ-ლუიზ პონსონბიმ.
ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ არომატაზა ხელს უწყობს ტვინში მამრობითი სქესის ზოგიერთი ჰორმონის წარმოქმნას, რომელიც ცნობილია როგორც ნერვული ანდროგენები. ეს ესტროგენები ეხმარება ყველა ადამიანს, მოაწესრიგოს თავის ტვინში ანთება, შეინარჩუნოს სინაფსების მოქნილობა, რომელიც ეხმარება ნეირონების კომუნიკაციას მთელ ნერვულ სისტემაში და ასევე ხელს უწყობს ქოლესტერინის მართვას.
“ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ BPA თრგუნავს არომატაზას ფერმენტს და ასოცირდება ანატომიურ, ნევროლოგიურ და ქცევით ცვლილებებთან“, - იტყობინება კვლევის თანაავტორი და ბიოქიმიკოსი დოქტორი უა ჩინ ბუნი.
“როგორც ჩანს, ეს აუტიზმის თავსატეხის ნაწილია“, - თქვა დოქტორ პონსონბიმ.
გუნდის კვლევა, ოთხშაბათს ჟურნალ Nature Communications-ში გამოქვეყნდა.
იხილეთ ასევე: