მუმია შემზარავი გამომეტყველებით - რა გახდა გარდაცვალების მიზეზი: მეცნიერები ახალ დეტალებზე საუბრობენ
"მყვირალა მუმია" - სწორედ ამ სახელითაა ცნობილი ეგვიპტელი ქალის ცხედარი, რომელიც არქეოლოგებმა 1935 წელს აღმოაჩინეს. მის სახეზე აღბეჭდილი შემზარავი გამომეტყველების მიზეზი დღემდე უცნობი იყო. მეცნიერები და ისტორიკოსები წლების განმავლობაში ცდილობდნენ დაედგინათ, რა გახდა მისი გარდაცვალების მიზეზი.
პასუხების საპოვნელად და მუმიის მორფოლოგიის, ჯანმრთელობის მდგომარეობის დასადგენად კომპიუტერული ტომოგრაფიის სკანირება გამოიყენეს. მათი დასკვნები კი ცოტა ხნის წინ Frontiers in Medicine-ში გამოქვეყნდა.
კვლევების შედეგად დაგდინდა, რომ მუმია 48 წლის ქალს ეკუთვნოდა, რომელიც 3500 წლის წინ ცხოვრობდა - ასაკის დასადგენად მენჯის სახსრის ანალიზის გამოიყენეს. ქალი ეგვიპტის დედოფლის ჰატშეფსუტის (ძვ. წ. 1479–1458 წწ.) ტაძრის არქიტექტორის სენმუტის საფლავის ქვეშ იყო დაკრძალული და სავარაუდოდ, მისი ნათესავი უნდა ყოფილიყო. ასევე გამოირჩეოდა მისი მუმიფიკაციის პროცესის გარკვეული ასპექტები:
სხეული იყო ბალზამირებული საკმევლითა და ღვიის ფისით - ორივე მათგანი ძვირადღირებული პროდუქტი იყო. არ აღენიშნებოდა ჭრილობები. აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ გარდაცვლილს ტვინი, დიაფრაგმა, გული, ფილტვები, ღვიძლი, ელენთა, თირკმელები და ნაწლავები ჯერ კიდევ ადგილზე ჰქონდა - ეს უცნაურია, იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ ძველ ეგვიპტეში მუმიფიკაციის კლასიკური მეთოდი მოიცავდა ყველა ასეთი ორგანოს ამოღებას, გარდა გულისა.
დადგინდა ისიც, რომ ქალის სიმაღლე 1, 54 მეტრი იყო. აწუხებდა ხერხემლის მსუბუქი ართრიტი, თუმცა გარდაცვალების ზუსტი მიზეზი გაურკვეველია. რაც შეეხება მისი სახის გამომეტყველებას, კვლევის თანახმად, ეს გვამური სპაზმის ნიშანია - კუნთების გამკვრივების იშვიათი ფორმა, რომელიც დაკავშირებულია ძალადობრივ სიკვდილთან, ეს გულისხმობს, რომ ქალი გარდაიცვალა ყვირილით, რაც აგონიას და ძლიერ ტკივილს უნდა გამოეწვია. მისი მუმიფიკაცია, სავარაუდოდ, გარდაცვალებიდან 18 საათის შემდეგ დაიწყეს...