პოლიტიკა
სამართალი
მსოფლიო

4

ივლისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

პარასკევი, მთვარის მეათე დღე დაიწყება 16:04-ზე, მთვარე მორიელში გადავა 13:33-ზე – გააუმჯობესეთ ოჯახური ურთიერთობები, აღადგინეთ ოჯახური ტრადიციები. კარგია სახლის აშენება ან გარემონტება. რეკომენდებულია საოჯახო ბიზნესის დაწყება. ოჯახთან დაკავშირებული ფინანსური საკითხების მოგვარება. მოლაპარაკებების წარმოება, კონტაქტების დამყარება. გააძლიერეთ კავშირები. ჩაერთეთ შემოქმედებით და ინტელექტუალურ საქმიანობაში. ფრთხილად იყავით ემოციებთან. ხელსაყრელი დღეა რთული პრობლემების გადასაჭრელად. კარგია ჭურჭლისა და სარეცხის გარეცხვა. მორწყეთ მცენარეები.
მოზაიკა
სპორტი
სამხედრო
კონფლიქტები
მეცნიერება
კულტურა/შოუბიზნესი
Faceამბები
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
"451 ფარენჰაიტით" - რატომ არ კარგავს წიგნი აქტუალურობას - პარალელები თანამედროვე ცხოვრებასთან
"451 ფარენჰაიტით" - რატომ არ კარგავს წიგნი აქტუალურობას - პარალელები თანამედროვე ცხოვრებასთან

რეი ბრედ­ბე­რის რო­მა­ნი „451 ფა­რე­ნ­ჰა­ი­ტით“ გა­მო­ი­ცა 1953 წელს და სწრა­ფად იქცა მსოფ­ლიო ლი­ტე­რა­ტუ­რის კლა­სი­კად. წიგ­ნი, სა­დაც აღ­წე­რი­ლია სამ­ყა­რო, რო­მელ­შიც წიგ­ნე­ბი აკ­რძა­ლუ­ლია და მათ მე­ხან­ძრე­ე­ბი ანად­გუ­რე­ბენ, დღე­საც იწ­ვევს მკი­თხველ­თა ინ­ტე­რესს. რა­ტომ რჩე­ბა ეს დის­ტო­პია აქ­ტუ­ა­ლუ­რი ნა­ხე­ვარ სა­უ­კუ­ნე­ზე მეტი ხნის შემ­დეგ და რა პა­რა­ლე­ლე­ბის გავ­ლე­ბა შე­იძ­ლე­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე ცხოვ­რე­ბას­თან?

ცენ­ზუ­რა და ინ­ფორ­მა­ცი­ის კონ­ტრო­ლი

რო­მა­ნის ერთ-ერთი ცენ­ტრა­ლუ­რი თე­მაა ცენ­ზუ­რა და ინ­ფორ­მა­ცი­ის კონ­ტრო­ლი. ბრედ­ბე­რის სამ­ყა­რო­ში წიგ­ნე­ბი აკ­რძა­ლუ­ლია, რად­გან ისი­ნი გა­ნი­ხი­ლე­ბა შე­უ­სა­ბა­მო­ბი­სა და არას­ტა­ბი­ლუ­რო­ბის წყა­როდ. სა­ხელ­მწი­ფო აკონ­ტრო­ლებს მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის ცხოვ­რე­ბის ყვე­ლა ას­პექტს, მათი ფიქ­რე­ბი­დან და­წყე­ბუ­ლი, ქცე­ვით დამ­თავ­რე­ბუ­ლი.

დღეს ჩვენც ვხე­დავთ მსგავს პრო­ცე­სებს სხვა­დას­ხვა ფორ­მით. ზო­გი­ერთ ქვე­ყა­ნა­ში გრძელ­დე­ბა მკაც­რი ცენ­ზუ­რა, რაც ზღუ­დავს ინ­ფორ­მა­ცი­ის ხელ­მი­საწ­ვდო­მო­ბას და თრგუ­ნავს სი­ტყვის თა­ვი­სუფ­ლე­ბას. დე­მოკ­რა­ტი­უ­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბე­ბი ასე­ვე სვა­მენ კი­თხვებს ინ­ფორ­მა­ცი­ის კონ­ტრო­ლის შე­სა­ხებ, გან­სა­კუთ­რე­ბით სო­ცი­ა­ლუ­რი მე­დი­ი­სა და ახა­ლი ამ­ბე­ბის პლატ­ფორ­მე­ბის კონ­ტექ­სტში, რომ­ლებ­საც შე­უძ­ლი­ათ მო­ნა­ცე­მე­ბით მა­ნი­პუ­ლი­რე­ბა და დე­ზინ­ფორ­მა­ცი­ის გავ­რცე­ლე­ბა.

ტექ­ნო­ლო­გია და იზო­ლა­ცია

რო­მან­ში ტექ­ნო­ლო­გია მთა­ვარ როლს ას­რუ­ლებს ადა­მი­ა­ნე­ბის კონ­ტრო­ლი­სა და იზო­ლა­ცი­ის სა­კი­თხში. მთა­ვა­რი გმი­რი, გაი მონ­ტა­გი, ცხოვ­რობს სამ­ყა­რო­ში, სა­დაც ადა­მი­ა­ნე­ბი ვირ­ტუ­ა­ლუ­რი გარ­თო­ბით არი­ან გა­ტა­ცე­ბულ­ნი და ძნე­ლად ურ­თი­ერ­თო­ბენ ერ­თმა­ნეთ­თან. სა­ტე­ლე­ვი­ზიო „კედ­ლებ­მა“ შეც­ვა­ლა ნამ­დვი­ლი ადა­მი­ა­ნუ­რი კავ­ში­რე­ბი და ნად­გურ­დე­ბა და­მა­ფიქ­რე­ბე­ლი წიგ­ნე­ბი.

დღე­ვან­დე­ლი რე­ა­ლო­ბა თა­ვი­სი სმარ­ტფო­ნე­ბით, სო­ცი­ა­ლუ­რი ქსე­ლე­ბი­თა და ინ­ფორ­მა­ცი­ის გა­უ­თა­ვე­ბე­ლი ნა­კა­დით გვა­ფიქ­რე­ბი­ნებს იმა­ზე, თუ რამ­დე­ნად ვართ და­მო­კი­დე­ბუ­ლი ტექ­ნო­ლო­გი­ა­ზე. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ტექ­ნო­ლო­გია მომ­გე­ბი­ა­ნია და ჩვენს ცხოვ­რე­ბას უფრო კომ­ფორ­ტულს ხდის, მას ასე­ვე შე­უძ­ლია ხელი შე­უ­წყოს სო­ცი­ა­ლურ იზო­ლა­ცი­ას, გა­დაგ­ვა­შო­როს რე­ა­ლუ­რი პრობ­ლე­მე­ბის­გან და გა­აღ­რმა­ვოს უთან­ხმო­ე­ბა.

კონ­ფორ­მიზ­მი და აპა­თია

რო­მა­ნის კი­დევ ერთი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი თე­მაა კონ­ფორ­მიზ­მი და სა­ზო­გა­დო­ე­ბის აპა­თია. ბრედ­ბე­რის სამ­ყა­რო­ში ადა­მი­ა­ნებს ურ­ჩევ­ნი­ათ და­იც­ვან მი­ღე­ბუ­ლი ნორ­მე­ბი და არ და­უს­ვან კი­თხვე­ბი, თა­ვი­დან აი­ცი­ლონ კონ­ფლიქ­ტე­ბი და რთუ­ლი აზ­რე­ბი. მათ, ვინც ცდი­ლობს სხვაგ­ვა­რად იფიქ­რონ, დევ­ნი­ან.

მსგავ­სი ტენ­დენ­ცი­ე­ბი ხში­რად შე­ი­ნიშ­ნე­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში. ადა­მი­ა­ნებს შე­იძ­ლე­ბა ეში­ნო­დეთ სა­კუ­თა­რი აზ­რის გა­მო­ხატ­ვის, გან­სა­კუთ­რე­ბით თუ ისი­ნი ეწი­ნა­აღ­მდე­გე­ბი­ან დო­მი­ნან­ტურ პო­ზი­ცი­ას. ამ ზე­წო­ლას ემა­ტე­ბა სო­ცი­ა­ლუ­რი მე­დია, სა­დაც „მცდა­რი“ აზ­რის არ­სე­ბო­ბამ შე­იძ­ლე­ბა გა­მო­იწ­ვი­ოს სო­ცი­ა­ლუ­რი სტიგ­მა ან თუნ­დაც ბუ­ლინ­გი.

ცოდ­ნის ღი­რე­ბუ­ლე­ბა და კრი­ტი­კუ­ლი აზ­როვ­ნე­ბა

მი­უ­ხე­და­ვად ბნე­ლი მსოფ­ლმხედ­ვე­ლო­ბი­სა, ბრედ­ბე­რი თა­ვის რო­მან­ში ხაზს უს­ვამს ცოდ­ნი­სა და კრი­ტი­კუ­ლი აზ­როვ­ნე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ბას. გაი მონ­ტა­გი, რო­მელ­მაც და­ი­წყო წიგ­ნე­ბის კი­თხვა, თან­და­თან აც­ნო­ბი­ე­რებს, თუ რამ­დე­ნად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ცოდ­ნა და რეფ­ლექ­სია სა­კუ­თა­რი თა­ვი­სა და სამ­ყა­როს ჭეშ­მა­რი­ტი გა­გე­ბის­თვის.

დღეს, ყალ­ბი ამ­ბე­ბის და ინ­ფორ­მა­ცი­უ­ლი ხმა­უ­რის ეპო­ქა­ში, გან­სა­კუთ­რე­ბით მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გახ­და კრი­ტი­კუ­ლი აზ­როვ­ნე­ბა. ინ­ფორ­მა­ცი­ის ანა­ლი­ზის, კი­თხვე­ბის დას­მი­სა და სი­მარ­თლის ძი­ე­ბის უნა­რი არის ის უნა­რე­ბი, რომ­ლე­ბიც გვეხ­მა­რე­ბა რთულ სამ­ყა­რო­ში ნა­ვი­გა­ცი­ა­ში და ინ­ფორ­მი­რე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბის მი­ღე­ბა­ში.

„451 ფა­რე­ნ­ჰა­ი­ტით“ არ არის მხო­ლოდ დის­ტო­პი­უ­რი რო­მა­ნი, არა­მედ ძლი­ე­რი გაფრ­თხი­ლე­ბა იმის შე­სა­ხებ, თუ რამ­დე­ნად ად­ვი­ლად შე­იძ­ლე­ბა და­ი­კარ­გოს თა­ვი­სუფ­ლე­ბა, ცოდ­ნა და ადა­მი­ა­ნო­ბა. ბრედ­ბე­რი გვახ­სე­ნებს კი­თხვის, ფიქ­რი­სა და ცხოვ­რე­ბის შე­სა­ხებ კრი­ტი­კუ­ლად აზ­როვ­ნე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ბას. თა­ნა­მედ­რო­ვე სამ­ყა­რო­ში, სა­დაც ინ­ფორ­მა­ცია უფრო ხელ­მი­საწ­ვდო­მია, ვიდ­რე ოდეს­მე, მაგ­რამ ასე­ვე უფრო მა­ნი­პუ­ლი­რე­ბუ­ლი, ვიდ­რე ოდეს­მე, მისი გზავ­ნი­ლი რჩე­ბა აქ­ტუ­ა­ლუ­რი და მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი.

R

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
საქართველოში ყოველთვიურ ხელფასს დაახლოებით მილიონი ადამიანი იღებს, აქედან უმეტესობას ხელფასი თვეში 1200 დან 2400 ლარამდე აქვს
ავტორი:

"451 ფარენჰაიტით" - რატომ არ კარგავს წიგნი აქტუალურობას - პარალელები თანამედროვე ცხოვრებასთან

"451 ფარენჰაიტით" - რატომ არ კარგავს წიგნი აქტუალურობას - პარალელები თანამედროვე ცხოვრებასთან

რეი ბრედბერის რომანი „451 ფარენჰაიტით“ გამოიცა 1953 წელს და სწრაფად იქცა მსოფლიო ლიტერატურის კლასიკად. წიგნი, სადაც აღწერილია სამყარო, რომელშიც წიგნები აკრძალულია და მათ მეხანძრეები ანადგურებენ, დღესაც იწვევს მკითხველთა ინტერესს. რატომ რჩება ეს დისტოპია აქტუალური ნახევარ საუკუნეზე მეტი ხნის შემდეგ და რა პარალელების გავლება შეიძლება თანამედროვე ცხოვრებასთან?

ცენზურა და ინფორმაციის კონტროლი

რომანის ერთ-ერთი ცენტრალური თემაა ცენზურა და ინფორმაციის კონტროლი. ბრედბერის სამყაროში წიგნები აკრძალულია, რადგან ისინი განიხილება შეუსაბამობისა და არასტაბილურობის წყაროდ. სახელმწიფო აკონტროლებს მოქალაქეების ცხოვრების ყველა ასპექტს, მათი ფიქრებიდან დაწყებული, ქცევით დამთავრებული.

დღეს ჩვენც ვხედავთ მსგავს პროცესებს სხვადასხვა ფორმით. ზოგიერთ ქვეყანაში გრძელდება მკაცრი ცენზურა, რაც ზღუდავს ინფორმაციის ხელმისაწვდომობას და თრგუნავს სიტყვის თავისუფლებას. დემოკრატიული საზოგადოებები ასევე სვამენ კითხვებს ინფორმაციის კონტროლის შესახებ, განსაკუთრებით სოციალური მედიისა და ახალი ამბების პლატფორმების კონტექსტში, რომლებსაც შეუძლიათ მონაცემებით მანიპულირება და დეზინფორმაციის გავრცელება.

ტექნოლოგია და იზოლაცია

რომანში ტექნოლოგია მთავარ როლს ასრულებს ადამიანების კონტროლისა და იზოლაციის საკითხში. მთავარი გმირი, გაი მონტაგი, ცხოვრობს სამყაროში, სადაც ადამიანები ვირტუალური გართობით არიან გატაცებულნი და ძნელად ურთიერთობენ ერთმანეთთან. სატელევიზიო „კედლებმა“ შეცვალა ნამდვილი ადამიანური კავშირები და ნადგურდება დამაფიქრებელი წიგნები.

დღევანდელი რეალობა თავისი სმარტფონებით, სოციალური ქსელებითა და ინფორმაციის გაუთავებელი ნაკადით გვაფიქრებინებს იმაზე, თუ რამდენად ვართ დამოკიდებული ტექნოლოგიაზე. მიუხედავად იმისა, რომ ტექნოლოგია მომგებიანია და ჩვენს ცხოვრებას უფრო კომფორტულს ხდის, მას ასევე შეუძლია ხელი შეუწყოს სოციალურ იზოლაციას, გადაგვაშოროს რეალური პრობლემებისგან და გააღრმავოს უთანხმოება.

კონფორმიზმი და აპათია

რომანის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი თემაა კონფორმიზმი და საზოგადოების აპათია. ბრედბერის სამყაროში ადამიანებს ურჩევნიათ დაიცვან მიღებული ნორმები და არ დაუსვან კითხვები, თავიდან აიცილონ კონფლიქტები და რთული აზრები. მათ, ვინც ცდილობს სხვაგვარად იფიქრონ, დევნიან.

მსგავსი ტენდენციები ხშირად შეინიშნება თანამედროვე საზოგადოებაში. ადამიანებს შეიძლება ეშინოდეთ საკუთარი აზრის გამოხატვის, განსაკუთრებით თუ ისინი ეწინააღმდეგებიან დომინანტურ პოზიციას. ამ ზეწოლას ემატება სოციალური მედია, სადაც „მცდარი“ აზრის არსებობამ შეიძლება გამოიწვიოს სოციალური სტიგმა ან თუნდაც ბულინგი.

ცოდნის ღირებულება და კრიტიკული აზროვნება

მიუხედავად ბნელი მსოფლმხედველობისა, ბრედბერი თავის რომანში ხაზს უსვამს ცოდნისა და კრიტიკული აზროვნების მნიშვნელობას. გაი მონტაგი, რომელმაც დაიწყო წიგნების კითხვა, თანდათან აცნობიერებს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ცოდნა და რეფლექსია საკუთარი თავისა და სამყაროს ჭეშმარიტი გაგებისთვის.

დღეს, ყალბი ამბების და ინფორმაციული ხმაურის ეპოქაში, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი გახდა კრიტიკული აზროვნება. ინფორმაციის ანალიზის, კითხვების დასმისა და სიმართლის ძიების უნარი არის ის უნარები, რომლებიც გვეხმარება რთულ სამყაროში ნავიგაციაში და ინფორმირებული გადაწყვეტილებების მიღებაში.

„451 ფარენჰაიტით“ არ არის მხოლოდ დისტოპიური რომანი, არამედ ძლიერი გაფრთხილება იმის შესახებ, თუ რამდენად ადვილად შეიძლება დაიკარგოს თავისუფლება, ცოდნა და ადამიანობა. ბრედბერი გვახსენებს კითხვის, ფიქრისა და ცხოვრების შესახებ კრიტიკულად აზროვნების მნიშვნელობას. თანამედროვე სამყაროში, სადაც ინფორმაცია უფრო ხელმისაწვდომია, ვიდრე ოდესმე, მაგრამ ასევე უფრო მანიპულირებული, ვიდრე ოდესმე, მისი გზავნილი რჩება აქტუალური და მნიშვნელოვანი.

R