ზვიად ცეცხლაძე აქციებიდან ალბათ ყველას გახსოვთ - ბათუმელი ბიჭი, რომელსაც ეროვნული ღირებულებებისთვის ბრძოლის ტრადიცია ოჯახიდან მოსდევს, მისი მოქალაქეობრივი აქტივობა ადრევე, ჯერ კიდევ სკოლაში სწავლისას დაიწყო, როცა ჩაქვში, სამხედრო ფორმაში გადაცმულმა ეროვნებით რუსი მოქალაქის სახლის სახურავიდან რუსეთის დროშა ჩამოაგდო. მერე იყო ბათუმის პორტში რუსი ტურისტებით შემოსული საკრუიზო ლაინერის "ასტორია გრანდეს“ ორჯერ უკან გაბრუნება და რეისების საერთოდ მოხსნა, რასაც მისი სამეგობროს გამარჯვებად მიიჩნევს. ბოლოს, ყველაფერი იმით დასრულდა, რომ გასულ წელს, მარტის აქციების დროს სახლიდან გამოიპარა და პროტესტანტ თანატოლებს რუსთაველზე შეუერთდა. ახალგაზრდული მოძრაობა "დაფიონი“, რომლის ერთ-ერთი ლიდერი ზვიად ცეცხლაძეა, მსვლელობებით საპროტესტო აქციების განუყოფელ ნაწილად იქცა. მისი თქმით, ეს მოძრაობა იმისთვის შეიქმნა, ახალგაზრდებში ეროვნული ცნობიერების ამაღლებას რომ შეუწყოს ხელი. ზვიადის მიზანი ურყევია და ბრძოლის შედეგად მხოლოდ სახელოვნად გამარჯვებას მოიაზრებს.
"ჩვენ ფიცი გვაქვს ნათქვამი, რომ ვიდრე არ დამარცხდება და არ განიდევნება რუსული გავლენები საქართველოდან, მანამდე არ გავჩერდებით, ჩვენ მომავლის და სამშობლოს გარდა, დასაკარგი არაფერი გვაქვს, შესაბამისად, დანებება-გაჩერებას არც განვიხილავთ, მით უმეტეს, დამარცხებას. მხოლოდ სახელოვნად გამარჯვება გველის წინ“, - გვეუბნება მომავალი იურისტი...
- თბილისში დავიბადე და ბათუმში გავიზარდე. დედა დიასახლისი, მამა კი იურისტია. მამის მხარე ეროვნულ მოძრაობასთან თანამშრომლობდა - მამა ეხმარებოდა მათ, ზვიად გამსახურდიას გასვენებაში, გროზნოშიც იყო ჩასული. ბაბუა "ჰელსინკის კავშირის“ წევრი იყო და ბავშვობიდან ეროვნული და პატრიოტული სულისკვეთებით მზრდიდა, მიზიარებდა მის გამოცდილებას, მიყვებოდა ეროვნული მოძრაობის ისტორიებს. სახელი - ზვიადიც გამსახურდიას პატივსაცემად დამარქვეს, მისი პორტრეტი მუდმივად გვქონდა ოჯახში... პირველ კლასში იტალიურ სკოლაში ვსწავლობდი, იტალიელები ჩამოდიოდნენ ბათუმში, ოჯახებში რჩებოდნენ, იტალიურ ენასაც ვსწავლობდი, თუმცა, სამწუხაროდ, სკოლა მალევე დაიკეტა და მომიწია 1-ელ საჯარო სკოლაში გადასვლა. ბავშვების სიჭარბის გამო მშობლებს ვთხოვე, კერძო სკოლაში გადაყვანა და მესამე კლასიდან სკოლა-ლიცეუმ "მასტერკლასში“ გავაგრძელე სწავლა, პარალელურად, ათას რამეზე დავყავდი მშობლებს - სამი წლიდან ხალხურ ცეკვებზე, ფანდურზე, სალამურზე, გიტარაზე (გიტარა პროფესიონალურ დონეზე შევისწავლე, დიპლომი მაქვს და მასწავლებლობაც შემიძლია). სკოლამ იმით გამიმართლა, რომ ჩემი მასწავლებლები საკმაოდ ეროვნული შეგნების ადამიანები აღმოჩნდნენ, დირექციის ჩათვლით ყველა ასეთი იყო. ოჯახის შემდეგ მათი დამსახურებაა, ასეთად რომ ჩამოვყალიბდი. კრიტიკული აზროვნება, ხალხთან კომუნიკაცია, ინფორმაციის მოძიება თუ სხვა ბევრი გამოცდილება სკოლამ შემძინა.
ბავშვობიდან გვქონდა ჯგუფები და საერთო ჩატები. მახსოვს, პირველად 14 წლის ასაკში შევქმენით პატარა ჯგუფი, შემდეგ გვერდებიც გავაკეთეთ, გვქონდა ინტერნაციონალური ჯგუფებიც, მაგ. კავკასიის ერების ჯგუფი. 16 წლის ასაკში ცოტა უფრო იდეურად ჩამოყალიბებული ჩატი გავაკეთეთ, სადაც გავიცანი ის ადამიანები, რომლებიც დღეს ჩვენი თანამებრძოლები არიან. 17-ის როცა ვხდებოდი, დაიბადა იდეა, დემოკრატიულად და ეროვნულად მოაზროვნე გუნდისგან შეგვექმნა გვერდი ფბ-ზე, რომელიც იქნებოდა ისტორიულ-საგანმანათლებლო, მოემსახურებოდა თანატოლების ეროვნული ცნობიერების ამაღლებას.
- 2021 წლის 25 თებერვალს პირველი აქცია-მსვლელობა ჩავატარეთ - ევროპის მოედანზე ნაცნობ-მეგობრები და ახლობლები შევიკრიბეთ ეროვნული სიმბოლიკებით, მსვლელობით ჩავედით იუნკერთა საფლავებამდე და მათ ხსოვნას პატივი მივაგეთ. მე-10 კლასს როცა ვამთავრებდი, ამ პერიოდში შეიქმნა "დაფიონი“. როცა უკრაინაში ომი დაიწყო, ადრე თუ ონლაინ ვმუშაობდით, ჩვენი გუნდი შეიკრა, მოვგროვდით და ავანგარდში ჩავუდექით უკრაინის მხარდამჭერ აქციებს, რამდენიმე დღე "დაფიონს“ მიგვყავდა მსვლელობა, შევიკარით გუნდად, დაგვემატა ჩემი ბავშვობის მეგობარი ლუკა ნაცვლიშვილი და რამდენიმე სხვა მეგობარი.
ერთ დღესაც, ჩვენმა მეგობარმა ჩაქვიდან თაზო მახარაძემ გვაცნობა, რომ რუსეთის და საქართველოს მოქალაქეს დიდი რუსული დროშა ჰქონდა გამოფენილი სახლის სახურავზე. გაჩნდა იდეა, რომ ეს დროშა რამენაირად ჩამოგვეხსნევინებინა, ახსნა-განმარტებებმა არაფერი უშველა, მამაკაცი აგრესიით გვპასუხობდა და ნაჯახითაც გამოგვივარდა. ბოლოს გადავიცვი სამხედრო ფორმა, ავძვერი მისი სახლის სახურავზე და დროშა მოვტეხე. ამას მოჰყვა საზოგადოების მხრიდან დიდი მხარდაჭერა, ვიდეო გავრცელდა სოციალურ ქსელში, ამან გამოიწვია ახალი მუხტის გაჩენა.
შემდეგ მოდის ლუკას ისტორია, როცა მან სკოლაში აფხაზეთის და რუსეთის დროშა ჩამოხსნა. მისი გაბედულების შესახებ მთელმა მსოფლიომ გაიგო, ერთი ამბავი მეორეს აგულიანებდა... ამ ისტორიებმა ჩვენ და ჩვენს გუნდს რაღაც დოზით ცნობადობა მოუტანა. ამის შემდეგ იყო აქტივიზმის სხვადასხვა სახეები, დავდიოდით ქუჩებში, ვანადგურებდით რუსულ სიმბოლიკას და ვხატავდით ქართულს და უკრაინულს, გავიცანით უკრაინაში მებრძოლი ქართველები, სხვა აქტივისტები. ჩამოგვიყალიბდა მოთხოვნილება, რომ ჩვენი ჯგუფი არ ყოფილიყო ვინმეს გავლენის ქვეშ, დამოუკიდებელი ყოფილიყო თუნდაც ფინანსურად და აზროვნების რესურსით. ეს გვიბიძგებდა ჩვენით მოგვეძიებინა და დაგვემუშავებინა ინფორმაცია, პარალელურად სკოლაში ვსწავლობდი, თან ვემზადებოდი, თან ვაპროტესტებდი... მაინც ყველაფერს ვასწრებდი.
- ამასობაში გამიჩნდა სურვილი მამის პროფესია ამერჩია და გადავწყვიტე თსუ-ში სამართლის ფაკულტეტზე ჩაბარება. იმ პერიოდში ყველაზე მნიშვნელოვანი რაც ჩვენი გუნდისთვის მოხდა, ეს იყო რუსული ლაინერის "ასტორია გრანდეს“ შემოსვლა ბათუმში და მათი ორჯერ გაძევება. ამაში თაზო მახარაძის დიდი დამსახურებაა. რუსული ლაინერი საერთოდ ამოვაღებინეთ რეისებიდან, რასაც დიდი რეზონანსი მოჰყვა, იმ პერიოდში გვიკავშირდებოდნენ ჟურნალისტები უცხოეთიდან - საფრანგეთიდან, უკრაინიდან და სხვა ქვეყნებიდან.
ჩემი მშობლები დიდი ხნის განმავლობაში "ქართული ოცნების“ მხარდამჭერები იყვნენ, მარტო მე ვიყავი ოჯახში ოპოზიციურად განწყობილი. თავიდან გარკვეული იდეური წინააღმდეგობა იყო ჩვენს შორის, კულმინაციამ შარშან მარტის აქციების დროს მიაღწია - ჩემი ოჯახი "იმედის“ პროპაგანდის ქვეშ იყო და "ოცნების“ მხარეს, მე კი იმის შემხედველი, რომ აქციებზე სასტიკად არბევდნენ ხალხს, მშობლებს არ შევუთანხმე და მეგობრები ბათუმიდან თბილისში, მარტის აქციებზე გამოვიპარეთ. ეს იმდენად სპონტანურად მოხდა, მე პირადად, პირდაპირ პაემნიდან გავიქეცი, პაემნისთვის შეგროვილი ფულით ვიქირავეთ სამარშრუტო ტაქსი. მშობლებისთვის ეს იმხელა შოკი და იმდენად მძიმე ემოციური დარტყმა იყო, სასწრაფოს დახმარების გამოძახება დასჭირდათ. მოკლედ, დიდი ბრძოლა გადავიტანეთ, ბევრი ახსნა დაგვჭირდა, რომ ჩვენი მომავლისთვის ვიბრძოდით. დღეს ყველაფერი რიგზეა და ზუსტად ისე, როგორც უნდა იყოს, ჩემები ძალიან მეხმარებიან. პაემნიდან გაქცეულს შეყვარებულმაც არ დამძრახა, ნუ ახლად შევდიოდით ურთიერთობაში, არ იყო მთლად შეყვარებული, გამიგო, დღეს მშვენიერი ურთიერთობა გვაქვს, ახლო მეგობრები ვართ.
- ჩავაბარე უნივერსიტეტში და თბილისში მარტო წამოვედი. იყო შიში, ამ დიდ ქალაქში დაკარგვის (საქმეში დაკარგვა იგულისხმება), მაგრამ რამე თუ გულით გწადია, არაფერი იკარგება. აქაც გავაგრძელე პროტესტი... პირველი, ეს იყო ირაკლი კობახიძის მიმართ პროტესტი უშუალოდ ლექციებზე, ის ჩემი ლექტორია. როცა ლექტორების არჩევა მიდიოდა, ვინც მინდოდა, იმასთან ვერ მოვხვდი და დარჩა სამი. ვფიქრობდი, თუ აირჩევ კობახიძეს და ხარ ოპოზიციურად განწყობილი, იმდენი ძალა უნდა გქონდეს, "გაუქაჩო“ და არ მოექცე მისი წნეხის და გავლენის ქვეშ.
მაინტერესებდა კიდეც "ამ სიმაღლის“ ქოცპოლიტიკოსთან ურთიერთობა, მისი აზროვნების გაგება. მეორეს მხრივ, საფრთხეც იყო. უფროსები მირჩევდნენ, არ გინდაო, თანატოლები მეხუმრებოდნენ, შენ ისეთი ხარ, სისხლს გაუშრობ და აირჩიეო. თავის იმედი მქონდა და ავირჩიე. ჩემი პროტესტის სტილი მისთვის სავსებით უცხო გამოდგა, მართლაც იმდენად შევუწუხე გული თსუ-ს კედლებში, მის ლექციებზე აღარც მიშვებენ. ერთხელ, ლექციის დასასრულს, ლომისის ტაძარზე დავუსვი შეკითხვა (მანამდე იცოდა, რომ ოპოზიციურად განწყობილი ვიყავი, მის ლექციებზე უკრაინის და საქართველოს სიმბოლიკით ვცხადდებოდი, კითხვებსაც კრიტიკულს ვუსვამდი), ამისთვის ნებართვა ავიღე, დამეთანხმა, გავედი წინ, გავშალე ბანერი - "ვუყუროთ ოკუპაციას, თუ იზამთ რამეს?“ - ბანერზე იყო გამოსახული ლომისის ტაძრის ფოტო და რუსის ჯარისკაცი ტაძართან. კობახიძეს გრძელი კითხვა დავუსვი რას აკეთებთ დღეს, თუნდაც ძველი ხელისუფლების გაფუჭებული გამოასწოროთ-მეთქი, იქით ირაკლი ბებუაზე ვისაუბრე და თითქმის დავუსაბუთე, რომ უუნარო და პრორუსულ ხელისუფლებასთან გვქონდა საქმე. მას ჩემთვის პირდაპირ პასუხი არ გაუცია და ისევ ისტორიულ ჭრილში საუბარზე გადავიდა, დემაგოგობადა, რაც ჩემთვის საკმარისი პასუხი იყო. როცა კანონი ისევ წამოწიეს, მე და ჩემმა კურსელებმა ეს კანონი შევისწავლეთ და მის ლექციაზე, კარებთან გავშალეთ ბანერები წარწერით: "რუსული კანონებით ევროპაში ვერ შევალთ“. გარს შემოგვეხვია ქუჩიდან შემოყვანილი მისი ხალხი, "ოცნების“ ახალგაზრდული ფრთის 30-მდე წარმომადგენელი და საქმის გარჩევა დაგვიწყეს. თავად კობახიძემ ჩაირბინა და სალექციო კარები გადაკეტეს, ანუ ლექციაზე შესვლის საშუალება ყველას მოუჭრეს. მას დაცვა ყველგან ახლავს, მისი წევრები აუდიტორიასთანაც ელოდებიან და აუდიტორიაშიც სხედან. დაცვის გარდა, კობახიძეს დაჰყვება ახალგაზრდული ფრთა, ისინიც ესწრებიან ლექციებს, ფორმალურადაც კი არ ჰყავთ სტუდენტებად გატარებული, იმდენად თავხედურად იქცევიან. მესამე პროტესტი კობახიძესთან: აპრილის საპროტესტო აქციები როცა დაიწყო, ევროკავშირის და საქართველოს დროშებით მივედით და ლექციებზე აღარ დამიშვეს.
- პარალელურად, მოგეხსენებათ, ჩვენმა მოძრაობამ წამოიწყო ახალგაზრდული მსვლელობები. როცა კანონს გავეცანი და ვნახე, ამის საფუძველზე რა ხდებოდა რუსეთში. მათი კანონმდებლობით იმდენად შოკირებული ვიყავი, ვფიქრობდი, ეს რომ საქართველოში დავინახო, აქ გაჩერება შეუძლებელი იქნება-თქო, ავდექი და დავაანონსეთ აქცია. ეს პარტიებმა და ენჯეოებმა მიიღეს სუს-ის ნარატივად მიიღეს და ჩვენს მიმართ ცუდად განეწყვნენ. პირველი აქციის შემდეგ მათი მხრიდან მოგვიწია ირონიის ატანა, მაგრამ მეორე აქციის შემდგომ, 19 აპრილს, როდესაც ზღვა ხალხი გამოვიდა, პარტიების ყოველგვარი რესურსების გარეშე, სიტუაცია რადიკალურად შეიცვალა და შეიკრა იდეა. იყო ძალები, რომლებიც ჩვენს გამოყენებას შეეცადნენ, მაგრამ ღმერთს მადლობა, არ გამოუვიდათ. როდესაც აქციებს საზოგადოებრივი დაერქვა, ჩვენ დავიტოვეთ ის პასუხისმგებლობა, რომ ეს არ გადაქცეულიყო პარტიულად და ყოფილიყო ზუსტადაც ახალგაზრდული, სამოქალაქო და სახალხო. ვფიქრობ, ამ მიზანს თავი გავართვით იქიდან გამომდინარე, რომ "პოსტივის“ და "იმედის“ პროპაგანდაც კი ვერ მუშაობდა აქ, ამ ყველაფერს ძალიან ბევრი სიმბოლური და პრაქტიკული პროტესტის მაგალითიც მოჰყვა...
- პროტესტი არ გაჩერდება. გამომდინარე იქიდან, რომ თავიდანვე გავეცანი როგორია რუსული სისტემა და ამ კანონთან დაკავშირებით ბრძოლის სტილი, როგორ ცდილობს რუსული იმპერია ამ კანონის შემოტანას, რაში და როგორ იყენებს მას. თავიდანვე ვთქვი, რომ არჩევნებამდე მისვლა დიდი მხარდაჭერის გარეშე არის სასწაული იმიტომ, რომ დაიწყება ჩვეულებრივი დევნა, რეპრესიების მაგალითები აქამდეც ყოფილა და წინ უარესი იქნება, კანონში ფიზიკური პირებიც ჩაამატეს და ეს არის უბრალოდ ტერორის ბერკეტი. ხელისუფლებას რომ აქცენტი არჩევნებზე გაეკეთებინა, მაშინ ის ვეტოს არ დაძლევდა და ეს იქნებოდა იმის ნიშანი, რომ ხელისუფლებაც ემზადება არჩევნებისთვის და ჩვენი ბრძოლის ველიც იქ გადავიდოდა. დასავლურ წნეხს რომ გაეჭრა, კარგი იქნებოდა. სანქციების საკითხი რომ წამოიჭრა, დემოკრატიული არჩევნების იმედი გაგვიჩნდა. ეს კანონი იმას კი არ ისახავს მიზნად, არჩევნები გააყალბოს, არამედ ქვეყანაში ტერორი მოაწყოს და ოპოზიციურად განწყობილმა საზოგადოების დიდმა ნაწილმა არჩევნებამდე ფიზიკურად ვერ მიაღწიოს. საუბარია ისეთ ტერორზე, როგორიცაა პარტიების გაუქმება იმ საბაბით, თითქოს ისინი ცდილობენ ტერორისტული გზებით ხელისუფლების დამხობას, მოიფიქრებენ მოტივებს და მათ გააუქმებენ, სს მუხლები აქვთ აღძრული ჩემი ნაცნობების წინააღმდეგ, ბევრს დაიჭერენ, ეცდებიან უმრავლესობა საქართველოდან გააქციონ...
ჩვენ გაცნობიერებული გვაქვს სიტუაციის სიმძიმე და მიუხედავად ამისა, გაჩერება და არჩევნებამდე ჯდომა არის დიდი რისკი. ამასობაში დიდი ძალა თუ დაგიდგა ზურგში და მოგცა გარანტია, რომ არჩევნებამდე საღსალამათი მიაღწევ, არჩევნებიც მეტ-ნაკლებად დემოკრატიულად ჩატარდება. თუმცა ჩვენ ვხედავთ, რომ დასავლეთი თვითონ გვეუბნება და გვაფრთხილებს, რომ წინ დიდი ტერორია მოსალოდნელი, თავისი ორგანიზაციებიც გაჰყავს, ასანქცირებს მაღალჩინოსნებს, ეს ყველაფერი კი იმის მესიჯია, რომ საქართველოში დემოკრატია დასრულდა. გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველოში დაკანონდა უკანონობა, არსებობს საერთაშორისო სამართლის პრინციპი, რომელიც გეუბნება, რომ როდესაც ქვეყანაში დემოკრატიული გზით ცვლილებების საშუალება მთავრდება, უფრო მკაფიო და მკაცრი ნაბიჯების გადადგმა შეიძლება, რაც თავის მხრივ მოიაზრებს ბოიკოტს, გაფიცვებს და სამოქალაქო დაუმორჩილებლობას. ამის უფლება ჩნდება მაშინ, როდესაც უკანონობა კანონდება. ამ შემთხვევაში სამოქალაქო დაუმორჩილებლობა სავსებით კანონიერი და ნებადართული ქმედებაა საზოგადოების მხრიდან. ვფიქრობ, სწორედ ამაშია ხსნა, ეს არის ფორმულა, როგორ შეიძლება საქართველოში ცვლილებები დემოკრატიული, მშვიდობიანი გზით. ჩვენ ამ იდეის გაღვივებას და მომწიფებას ვცდილობთ საზოგადოებაში.
ჩვენ ფიცი გვაქვს ნათქვამი, რომ სანამ არ დამარცხდება და არ განიდევნება რუსული გავლენები საქართველოდან, მანამდე არ გავჩერდებით, ჩვენ მომავლის და სამშობლოს გარდა, დასაკარგი არაფერი გვაქვს, შესაბამისად, დანებება-გაჩერებას არც განვიხილავთ, მით უმეტეს, დამარცხებას. მხოლოდ სახელოვნად გამარჯვება გველის წინ.
იხილეთ ასევე: