ჟასმინის მკრეფავი ბავშვების მძიმე ბედი და სკანდალური გამოძიება, რომელმაც მსხვილი კოსმეტიკური ბრენდები შეაწუხა - რა გადაიღო BBC-მ ეგვიპტეში?

BBC-ის გამოძიებამ, რომელიც პარფიუმერული ინდუსტრიის მიწოდების ჯაჭვს ეხებოდა, დაადგინა, რომ ინგრედიენტები, რომლებსაც მსხვილი კოსმეტიკური კომპანიები Lancôme და Aerin Beauty იყენებენ, გასულ ზაფხულს, არასრულწლოვანმა ბავშვებმა შეაგროვეს.

თუმცა ყველა ძვირადღირებული პარფიუმერული ბრენდი აცხადებს, რომ ისინი არ დაუშვებენ ბავშვთა შრომის გამოყენებას.

• L'Oréal-მა, რომლის მფლობელობაშია Lancôme, განაცხადა, რომ ის პატივს სცემს ადამიანის უფლებებს. Estée Lauder რომელიც ფლობს Aerin Beauty-ს, კი ამბობს, რომ უკვე დაუკავშირდა თავის მომწოდებლებს.

გამოძიებაში საუბარია ჟასმინზე, რომელიც გამოიყენება ამ ორი პარფიუმერული ბრენდის სუნამოებში. მცენარის პლანტაციები ეგვიპტეშია გაშენებული და ჟასმინის მსოფლიო მარაგის ნახევარი, სწორედ ამ ქვეყანაზე მოდის.

ინდუსტრიის ინსაიდერები ამბობენ, რომ საწარმოში იმდენად დაბალი ხელფასებია, რომ ეგვიპტელი ჟასმინის მკრეფავები იძულებულები ხდებიან არასრულწლოვანი შვილები ჩართონ სამუშაო პროცესში.

ჰება ეგვიპტეში ჟასმინის რეგიონის გულში, ერთ-ერთ სოფელში ცხოვრობს, მისი ოჯახი ღამის 03:00 საათზე იღვიძებს და ჟასმინის საკრეფად მიდის, სანამ სიცხე არ დააზიანებს მცენარეს. ქალს პლანტაციებში მუშაობაში ოთხი შვილი ეხმარება. მათი ასაკი 5-დან 15 წლამდეა. ეგვიპტეში ჟასმინის მკრეფთა უმეტესობის მსგავსად, ისიც მცირე ფერმაში მუშაობს, როგორც „დამოუკიდებელი მკრეფავი“. რაც უფრო მეტ ყვავილს შეაგროვებს ის და მისი შვილები, მით მეტს გამოიმუშავებენ.

იმ ღამეს, როდესაც "ბიბისიმ" პლანტაციაში გადაიღო, ჰებამ და მისმა შვილებმა 1,5 კგ ჟასმინის ყვავილის შეგროვება მოახერხეს. შეგროვილი ყვავილის მესამედი მიწის მფლობელს მისცეს, დარჩენილ ყვავილში 1,50 დოლარი გადაუხადეს. ეს მაშინ როდესაც ეგვიპტეში ინფლაცია რეკორდულ დონეზეა და ხალხის დიდი ნაწილი სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ ცხოვრობს.

ჰებას 10 წლის ქალიშვილს ექიმმა თვალის სერიოზული ალერგიული დაავადების დიაგნოზი დაუსვა და გააფრთხილა, რომ ბავშვი თუ ჟასმინის შეგროვებას გააგრძელებს, შესაძლოა მხედველობას საფრთხე დაემუქროს.

მას შემდეგ, რაც ჟასმინი იკრიფება, წონიან და შემდეგ ყვავილს გზავნიან ერთ-ერთ ადგილობრივ ქარხანაში, რომელიც მისგან პარფიუმერული ბრენდებისთვის ყვავილების ზეთს ამზადებს. არსებული ქარხნები ადგენენ ყოველწლიურად ჟასმინის ფასს, რომელსაც ჰებეს მსგავსი ადამიანები აგროვებენ.

• რთული სათქმელია ეგვიპტის ჟასმინის ინდუსტრიაში დასაქმებულ 30 000 ადამიანს შორის რამდენია ბავშვი. მაგრამ BBC-ის მიერ 2023 წლის ზაფხულში რეგიონში გადაღებული ფოტოებიდან ჩანს, რომ მათი რაოდენობა დიდია. ადგილობრივები ამბობენ, რომ ჟასმინის დაბალი ფასი აიძულებთ, შვილებიც დაასაქმონ.

გამოძიებისას ოთხ სხვადასხვა ადგილას გადაღებულ ფოტოებზე ჩანს, რომ მკრეფავთა მნიშვნელოვანი ნაწილი, რომლებიც მცირე ფერმებში მუშაობენ, 15 წლამდე ასაკის ბავშვები არიან.

ეგვიპტეში არსებული კანონი კრძალავს 15 წლამდე პირების მუშაობას 19:00 საათიდან 07:00 საათამდე.

ადგილობრივი კომპანიები, რომლებიც ზეთს აწარმოებენ, ამბობენ, რომ ეგვიპტური სტანდარტებით, ჟასმინის კრეფისთვის საკმაოდ კარგად იხდიან. მათი თქმით, ისინი არ ასაქმებენ 18 წლამდე ასაკის მკრეფავებს და ბოლო ორი წლის განმავლობაში გაიზარდა ჟასმინის კრეფის საფასური და წელსაც იმავეს აპირებენ.

მას შემდეგ, რაც BBC-მ გამოძიების შედეგები პარფიუმერულ კომპანიებს გაუზიარა, L'Oréal-მა განაცხადა, რომ „ისინი მტკიცედ არიან მოწოდებულები დაიცვან ადამიანის უფლებათა საერთაშორისოდ აღიარებული უმაღლესი სტანდარტები.“

განცხადებაში ასევე ნათქვამია:"როდესაც რაიმე პრობლემა ჩნდება, L’Oréal პრაქტიკულად მუშაობს პრობლემის მიზეზებისა და გადაჭრის გზების დასადგენად. 2024 წლის იანვარში ჩვენმა პარტნიორმა შეისწავლა ადგილზე ადამიანების სამუშაო პროცესი, რათა პოტენციური დარღვევები გამოევლინა, მათი პრევენციისა და შერბილების გზების მოსაძებნად, განსაკუთრებული აქცენტია ბავშვთა შრომის რისკებზე.“

Estée Lauder-ის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში ვკითხულობთ: "ჩვენ გვჯერა, რომ ბავშვების უფლებები დაცული უნდა იყოს. ჩვენ დავუკავშირდით მომწოდებლებს ამ ძალიან სერიოზული საკითხის გამოსაძიებლად. ვაღიარებთ რთულ სოციალურ-ეკონომიკურ გარემოს, რომელშიც ფუნქციონირებს ჟასმინის მიწოდების ადგილობრივი ჯაჭვი და ვიღებთ ზომებს მეტი გამჭვირვალობის უზრუნველსაყოფად.

ჟასმინის მკრეფავი ჰებე შოკირებული იყო, როდესაც ბიბისისგან გაიგო, რამდენად იყიდება სუნამო საერთაშორისო ბაზარზე.

”აქ ხალხი უსარგებლოა”, - ამბობს ქალი. „მე არ ვარ წინააღმდეგი ადამიანებმა სუნამო გამოიყენონ, მაგრამ ვინც ამ სუნამოს ისხამს, მინდა მასში ბავშვების ტანჯვა დაინახოს. და ხალხმა ისაუბროს ამაზე.“

ადვოკატი სარა დადუში ამბობს, რომ პასუხისმგებლობა მომხმარებელს არ ეკისრება: „ეს არ არის პრობლემა, რომელიც ჩვენ უნდა გადავჭრათ. ჩვენ გვჭირდება კანონი... გვჭირდება კორპორაციული პასუხისმგებლობა და ეს არ შეიძლება მხოლოდ მომხმარებლისთვის დავტოვოთ“.