"სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი მა­უ­წყებ­ლის" გა­და­ცე­მა "რა­ნი­ნა", შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ ჩვენს სა­ტე­ლე­ვი­ზიო სივ­რცე­ში ერთ-ერთი გა­მორ­ჩე­უ­ლი მუ­სი­კა­ლუ­რი პრო­ექ­ტია, რო­მე­ლიც ერთი მხრივ, სა­ზო­გა­დო­ე­ბას აც­ნობს უნი­ჭი­ე­რეს ბავ­შვებს, მე­ო­რე მხრივ კი მათ გე­მოვ­ნე­ბის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­სა და წარ­მა­ტე­ბის მიღ­წე­ვა­ში ეხ­მა­რე­ბა. თუმ­ცა ერთ-ერთ ბოლო გა­და­ცე­მა­ში ბავ­შვე­ბის შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი "ჩაკ­რუ­ლო" რა­ტომ­ღაც გან­სჯის საგ­ნად იქცა. სა­ყო­ველ­თა­ოდ ცნო­ბი­ლი ტექ­სტი, რო­მე­ლიც სა­ქარ­თვე­ლოს თი­თო­ე­ულ­მა მო­ქა­ლა­ქემ იცის, რა­ტომ­ღაც ზო­გი­ერ­თე­ბის­თვის მი­უ­ღე­ბე­ლი აღ­მოჩ­ნდა, გან­სა­კუთ­რე­ბით, ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მხარ­დამ­ჭერ­თათ­ვის.

მა­გა­ლი­თად, ჟურ­ნა­ლის­ტი, პრო­ფე­სო­რი იო­სებ ჭუმ­ბუ­რი­ძე, რო­მე­ლიც სა­ქარ­თვე­ლოს კულ­ტუ­რის, სპორ­ტი­სა და ახალ­გაზ­რდო­ბის სა­მი­ნის­ტრო­ში მუ­შა­ობს, წერს:

"ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი სა­კი­თხი დას­ვა ლი­ტე­რა­ტორ­მა და მთარ­გმნელ­მა პა­ა­ტა ჩხე­ი­ძემ. ქარ­თუ­ლი /მსოფ­ლიო პი­ლი­ფო­ნი­ის /მრა­ვალ­ხმი­ა­ნო­ბის აღი­ა­რე­ბუ­ლი შე­დევ­რის - "ჩაკ­რუ­ლოს" ტექსტს შე­ე­ხე­ბა.***ამის შე­სა­ხებ და­წე­რი­ლიც ბევ­რია, მაგ­რამ მე იმას ვი­ტყვი, რაც უშუ­ა­ლოდ ან­ზორ ერ­ქო­მა­იშ­ვი­ლის­გან მო­მის­მე­ნია:

"უცხო­ეთ­ში ხში­რად მე­კი­თხე­ბი­ან, - რა­ზეა ეს სიმ­ღე­რა, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ინ­ტე­რე­სი აქვთ პირ­ვე­ლი სტრო­ფის მი­მართ. ვუხ­სნი, რომ ეს სუფ­რუ­ლი და პატ­რი­ო­ტუ­ლი სიმ­ღე­რაა, მაგ­რამ როცა პირ­ვე­ლი სტრო­ფის ში­ნა­არსს შე­ი­ტყო­ბენ, გაკ­ვირ­ვე­ბულ­ნი რჩე­ბი­ან. არ ეს­მით, დღეს რა­ტომ უნდა ჩა­ვუხ­ტეთ მუხ­რან-ბა­ტონს და თავს ბანი რა­ტომ უნდა და­ვან­გრი­ოთ. სხვა­თა შო­რის, შემ­თხვე­ვი­თი არ არის, რომ კო­მუ­ნის­ტურ ეპო­ქა­ში, ამ სიმ­ღე­რას "რე­ვო­ლუ­ცი­ო­ნურს" უწო­დებ­დნენ, ანუ ეს სტრო­ფი იმ ეპო­ქა­ში ჩა­მა­ტე­ბუ­ლი ჩანს. ამას გვა­ფიქ­რე­ბი­ნებს ის ფაქ­ტიც, რომ მას ლო­გი­კუ­რი ბმა არა აქვს მომ­დევ­ნო სტროფ­თან:

"ხმა­ლო, ხევ­სუ­რეთს ნა­ჭე­დო"...***]

ვფიქ­რობ, საკ­მა­რი­სია იმის ასახ­სნე­ლად, თუ რა­ტომ შე­იქ­მნა, ან­სამ­ბლ "რუს­თა­ვის­თვის", ამ სიმ­ღე­რის ტექ­სტის ახა­ლი ვერ­სია:

"მცხე­თას და­რის­ხდნენ ზა­რე­ბი, მოს­ვლა­სა ხმო­ბენ მტრი­სა­სა, ამაჰ­ყვა არაგ­ვს ძა­ხი­ლი, მუხლს ვინ შა­ი­ბამს მგლი­სა­სა. სამ­ჯერ ვარ და­ბა­დე­ბუ­ლი,მო­ნათ­ლუ­ლიც ვარ სამ­ჯე­რა, ერთხელ სიკ­ვდი­ლი რას მი­ზამს,ერთხელ სიკ­ვდი­ლის არ მჯე­რა"...***და რა ლო­გი­კუ­რად ებ­მის:"ხმა­ლო, ხევ­სუ­რეთს ნა­ჭე­დო, თე­ლავ­ში თუშ­მა და­გ­ფე­რა, მეფე ერეკ­ლემ გა­კურ­თხა, სა­ომ­რად ჯვა­რი დაგ­წე­რა"...**

*და მთა­ვა­რი:

თუ მარ­თლა გულ­წრფე­ლად ვე­თაყ­ვა­ნე­ბით ქარ­თუ­ლი ხალ­ხუ­რი სიმ­ღე­რის შემგრო­ვე­ბელ­სა და გა­დამ­რჩე­ნელს, თუ მარ­თლა გვეს­მის ან­ზორ ერ­ქო­მა­იშ­ვი­ლის ფასი, მა­შინ ყვე­ლა ან­სამ­ბლმა "ჩაკ­რუ­ლოს" ამ ტექსტს უნდა მი­ა­ნი­ჭოს უპი­რა­ტე­სო­ბა.

***ამის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა გან­სა­კუთ­რე­ბით გა­მოჩ­ნდა ახ­ლა­ხან, როცა "რა­ნი­ნას" ნორჩმა მომ­ღერ­ლებ­მა შე­ას­რუ­ლეს. მათ, ცხა­დია, ჯერ გა­აზ­რე­ბუ­ლი არა აქვთ მისი ში­ნა­არ­სი, ჯერ არ ება­დე­ბათ კი­თხვა: რა­ტომ უნდა ჩა­უხტნენ მუხ­რან-ბა­ტონს?! მაგ­რამ ამას, ორი­ო­დე წლის შემ­დეგ, აუ­ცი­ლებ­ლად იკი­თხა­ვენ. აღა­რა­ფერს ვი­ტყვი მომ­დევ­ნო სტრი­ქო­ნებ­ზე, მა­გა­ლი­თად, ასეთ­ზე: "ფქვი­ლი ვერ დავ­დგი გოდ­რი­თა"...პო­ლი­ფო­ნი­ურ შე­დევ­რს ტექ­სტიც შე­სა­ფე­რი­სი უნდა ჰქონ­დეს, მით უფრო, რომ ქარ­თუ­ლი პო­ე­ზია (მათ შო­რის ხალ­ხუ­რი) გან­საც­ვიფ­რე­ბე­ლი შე­დევ­რე­ბი­თაა სავ­სე".

ამ კრი­ტი­კას ვრცლად პა­სუ­ხობს ან­სამ­ბლ "შავ­ნა­ბა­დას" ხელ­მძღვა­ნე­ლი დათო ცინ­ცა­ძე:

"ბა­ტო­ნო Ioseb Chumburidze, ასეთ და­ძა­ბულ ვი­თა­რე­ბა­ში, უძი­ლო ღა­მე­ე­ბის ფონ­ზე, ბავ­შვე­ბის "საკ­რი­ტი­კოდ" რომ მო­ი­ცა­ლეთ, არაა კარ­გი ამ­ბა­ვი! მაგ­რამ, ისევ ამ ბავ­შვბის ინ­ტე­რე­სე­ბის­თვის - რომ გა­იზ­რდე­ბი­ან უნდა იცოდ­ნენ სი­მარ­თლე, და ამი­ტომ გპა­სუ­ხობთ.

სა­ნამ პა­სუხზე გა­და­ვალ, მინ­და მად­ლო­ბა გი­თხრათ, რომ თქვენ პოს­ტში ნახ­სე­ნე­ბი "უთავ­მოყ­ვა­რეო ან­სამ­ბლის კონ­ტექ­სტი" ჩემი თქვენ­თან გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი სა­ტე­ლე­ფო­ნო ზა­რის შემ­დეგ და­ა­კო­რექ­ტი­რეთ.

ბა­ტო­ნო იო­სებ, არ ვიცი რო­გორ მო­ვიხ­სე­ნო თქვე­ნი ეს წე­რი­ლი. კრი­ტი­კაა, პოს­ტია, ემო­ცი­აა, იდე­აა, თუ სხვა რამ?

"მიკ­ვირს" ახლა რა­ტომ გაჩ­ნდა ამა­ზე სა­უბ­რის სა­ჭი­რო­ე­ბა?https://rb.gy/lc6z3f

მე, ბა­ტო­ნი ან­ზო­რის მოს­წავ­ლე ვი­ყა­ვი და დღემ­დე ვსწავ­ლობ მისი გან­ვლი­ლი გზით. ვკა­მა­თობ­დი მას­თან და თვი­თო­ნაც მი­ყად­რებ­და თავს თა­ნა­ტო­ლი­ვით. მეც ასე მგო­ნია სწო­რი - მოს­წავ­ლეს უნდა მის­ცე უფ­ლე­ბა გე­კა­მა­თოს, მოხ­ვი­დე ოპო­ნი­რე­ბა­ში და პე­და­გო­გის დახმრე­ბით მი­აგ­ნე­ბი­ნო ჭეშ­მა­რი­ტე­ბას. რად­გან ახ­სე­ნეთ "რა­ნი­ნა", აქ შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი "ჩაკ­რუ­ლო" (https://rb.gy/kq2x8n) და ერ­თგვა­რი კრი­ტი­კით მი­უ­დე­ქით ამ ეპი­ზოდს, სა­ზო­გა­დო­ე­ბას და თქვენც, პა­ტი­ვის­ცე­მით მო­გიყ­ვე­ბით "ჩაკ­რუ­ლოს­თან” და­კავ­ში­რე­ბულ “ის­ტო­რი­ებ­სა” და ტექ­სტებ­ზე: ხალ­ხურ შე­მოქ­მე­დე­ბა­ში კომ­პი­ლა­ცი­უ­რო­ბა გარ­და­უ­ვა­ლია. ბუ­ნებ­რი­ვია, რომ სხვა­დას­ხვა დრო­ის ტექ­სტე­ბი და მე­ლო­დი­ე­ბი ხალ­ხურ შე­მოქ­მე­დე­ბა­ში ერთ ნი­მუ­შად გვევ­ლი­ნე­ბა და ასე­თი "სიჭ­რე­ლით" ხალ­ხუ­რი შე­მოქ­მე­დე­ბის უწყვე­ტო­ბა­საც ვხე­დავთ.

ამის მა­გა­ლი­თია "ხა­სან­ბე­გუ­რა", "ალი­ფა­შა", "მრა­ავლჟა­მი­ე­რე­ბი", "მე­ტი­უ­რი", "ოდო­ია", "ჩაკ­რუ­ლო­ე­ბი", გუ­რუ­ლი სიმ­ღე­რე­ბის თით­ქმის ყვე­ლა ტექ­სტი­ა­ნი ნი­მუ­შე­ბი, ნა­დუ­რე­ბი, იავ­ნა­ნე­ბი და სხვ. "ჩაკ­რუ­ლოს" ახა­ლი ტექ­სტის ვერ­სია "რუს­თავს” არ შე­უქ­მნია, "რუს­თავ­მა" ააჟ­ღე­რა. თა­ვად ტექ­სტი და­ვით წე­რე­დი­ან­მა შეს­თა­ვა­ზა ბა­ტონ ან­ზორს, რის შე­დე­გა­დაც ძვე­ლი­სა და ახ­ლის (ტ. ტა­ბი­ძის ლექ­სის) შე­წყმა გა­ა­კე­თა დიდ­მა ლოტ­ბარ­მა.

ბა­ტო­ნო სოსო, "ჩაკ­რუ­ლოს" პო­პუ­ლა­რულ ტექ­სტთან და­კავ­ში­რე­ბით რო­გორ მსჯე­ლო­ბა­საც თქვენ ავი­თა­რებთ, ამა­ვე პრინ­ცი­პით მი­სა­ღე­ბი არც "ახა­ლი" ტექ­სტი უნდა იყოს - “მო­ნათ­ლუ­ლიც ვარ სამ­ჯე­რა”- ეს ტექ­სტი არაქ­რის­ტი­ა­ნუ­ლია. მო­გეხ­სე­ნე­ბათ ჯა­ვა­ხი­შივ­ლის თქმით, სა­ქარ­თვე­ლო­ში ნე­ბის­მი­ერ არა­მარ­თლამ­დი­დე­ბელს (არამც თუ ქრის­ტი­ანს) თა­თარს უწო­დებ­დნენ.

არ და­ვი­წყებ მრწამ­სის ტექ­სტის გან­მარ­ტე­ბას. ერთი წი­ნა­და­დე­ბაც კმა­რა:- "...ვა­ღი­ა­რებ ერ­თსა ნათ­ლის­ღე­ბა­სა." და არა­ვი­თა­რი სამ­ჯერ მონ­თვლა.

ცო­ტას ვი­ხუმ­რებ კი­დეც - სამ­ჯერ მო­ნათ­ვლა კი არა, ბოლო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით სა­პატ­რი­არ­ქომ ერ­თდრო­უ­ლად სამი ნათ­ლი­ის ყოლა აკ­რძა­ლა.

"ჩაკ­რუ­ლო­ში" ტექ­სტე­ბის სიმ­რავ­ლე სხვა­დას­ხვა დრო­ის ის­ტო­რი­ის ანა­რეკ­ლია.

ხალ­ხუ­რი სიმ­ღე­რა არც მუ­სი­კა­ლუ­რი და არც ვერ­ბა­ლუ­რი თვალ­საზ­რი­სით სტა­ბი­ლუ­რი არ არის. იგი ცვა­ლე­ბა­დია და ასა­ხავს იმ სო­ცი­უმ­სა და ისო­ტი­რას, სა­დაც იქ­მნე­ბა ან ფორ­მირ­დე­ბა ნი­მუ­ში.

ცო­ცხა­ლი პრო­ცე­სია ისიც, რომ "ჩაკ­რუ­ლოს" არა­ერ­თი ტექ­სტი ვი­ცით და კი­დევ ახა­ლი სა­სიმ­ღე­რო ვა­რი­ან­ტე­ბი იქ­მნე­ბა.

რა­ტო­მაა "ჩაკ­რუ­ლო" სუფ­რუ­ლი და არა საბ­რძო­ლო? - "ჩაკ­რუ­ლოს" მუ­სი­კა­ლუ­რი აგე­ბუ­ლე­ბა გრძე­ლი მრა­ვალ­ჟა­მი­ე­რე­ბის ტიპს მი­ე­კუთ­ვნე­ბა და შე­სა­ბა­მი­სად, სუფ­რუ­ლია.

- ქარ­თულ სუფ­რა­ზე ით­ქმე­ბო­და დარ­დი და სი­ხა­რუ­ლი. და რა გა­საკ­ვი­რია, თუ ყვე­ლა დროს თა­ვი­სი სათ­ქმე­ლი ჰქონ­და. მა­გა­ლი­თად, გურ­ჯა­ან­ში "ჩაკ­რუ­ლოს” სა­ო­ცა­რი ტექ­სტით მღე­რი­ან (მღე­რის ლ. მუ­ღა­ლაშ­ვი­ლი 1952წ.): “კა­ცი­სა მიყ­ვარს სტუმ­რო­ბა კა­ცი­სა არ­ნა­ხუ­ლი­სა, დავ­წვი შეშა და ფი­ცა­რი, ფი­ცა­რი ჭირ­ნა­ხუ­ლი­სა, ურ­მი­სა მორგვი დავ­ხეთ­ქე, ცე­ცხლი და­ვან­თე გუ­ლი­სა, ორ­კე­ცად ალი ამოს­დის, ნახე დახ­ვედ­რა სტუმ­რი­სა! ”ამ გურ­ჯა­ა­ნუ­ლი ვა­რი­ან­ტის კი­დევ სხვა ტექ­სტიც არ­სე­ბობს:“კაც­სა სტუ­მა­რი ეწ­ვი­ოს, სტუ­მა­რი არ ნა­ხუ­ლი­სა, და­ა­პოს ურ­მი­სა მორგვი ზა­ფხუ­ლის შე­ნა­ხუ­ლი­სა, დას­წვას ფი­წა­ლი, ორ­თი­თი, ცე­ცხლი და­ან­თოს გუ­ლი­სა, ოთხკუ­თხივ ბოლი ავი­დეს, დას­ვას და ანა­დი­მო­სა, ატ­ლა­სის კაბა ჩა­აც­ვას და ცხენ­საც შეს­ვას პი­ლო­სა, ყვე­ლა ტყუ­ი­ლად ჩა­უვ­ლის, თუ კი არ ას­მევს ღვი­ნო­სა. ”გან­სხვა­ვე­ბულ ტექსტს ვხვდე­ბით "ჩაკ­რუ­ლოს” შილ­დურ ვა­რი­ან­ტებ­ში (მღე­რის დ. ლე­ვა­ნას გუნ­დი 1912წ.): “გამ­ხი­ა­რულ­დი, ბუ­ხა­რო, გულ­ჩამ­თხრო­ბი­ლი ნუ ხარო. შვი­ლი მა­მას ეუბ­ნე­ბა: -და­ი­ბერ­დი ჩემ­თან ნუ ხარო. - რა გი­თხრა, შვი­ლო, მო­ხუც­მა თავს ბევ­რი გა­და­იმ­ხე­დია, სულ და­მივ­ლია მთა-ბარი ის უდა­ბუ­რი ქე­დია. რა ვქნა რომ ხმა­ლი ხმალ­სა სცემს ძმე­ბო. ომი მირ­ჩი­ვა შიმ­შილ­სა. (ან და - მოვ­კალ, ხმლით მოვ­კალ ჩემ ძმე­ბო, ხვალ დი­ლით მი­ვალ სიკ­ვდილ­სა) თოფ-ია­რა­ღის წა­მა­ლი, მა­შინ ვირ­ჩი­ვოთ ცოლ-შვილ­სა !

სიმ­ღე­რის უც­ნა­ურ ტექსტს აფიქ­სი­რებს ზ. ფა­ლი­აშ­ვი­ლი გურ­ჯა­ან­ში, სო­ფელ ვაჩ­ნა­ძი­ან­ში:

"ჭი­რიც მოგ­ჭა­მოს დე­და­მა, შვი­ლო თავ-შე­უ­დე­ბა­რო. შენ წა­მალ-და­უ­დე­ბა­რო, და­კუ­წუ­ლო“. ულა­მა­ზეს ნა­ხატს ქმნის ივ. გრი­მოს და გ. ჩხიკ­ვა­ძის მიერ ჩა­წე­რი­ლი "ჩაკ­რუ­ლოს” ვა­რი­ან­ტი 1967წ."ტკბი­ლად ნა­ქე­ბო კა­ხე­თო, დიდო ალაზ­ნის ჭა­ლაო, ირე­მო ია­ლაღ­ზე­და ივ­რის პი­რებ­ზედ ჩა­ლაო! ბარ­დში მძრო­მე­ლო ხო­ხო­ბო, შენ ტურ­ფა ხა­რის­თვა­ლაო. შენი მინ­დვ­რე­ბის ჭი­რი­მე შენ­ზედ ირ­მე­ბის ფა­რაო! თვა­ლე­ბი გი­გავს მაყ­ვალ­სა, ლო­ყე­ბიც ვაშ­ლის ნა­თალ­სა, ენით შ(ჩ)ამა­უ­ღუ­ღუ­ნე ერთხელ ნუ მე­ტყვი უარ­სა(ო).” ამა­ვე სიმ­ღე­რას ხში­რად ნა­წი­ლობ­რივ ენაც­ვლე­ბა შემ­დე­გი ვა­რი­ან­ტიც: "მიყ­ვარ­ხარ ტკბი­ლო კა­ხე­თო, დიდო ალაზ­ნის ჭა­ლაო, ში­რა­ქო ცხვრე­ბის დე­დაო, ზედ ჯე­ირ­ნე­ბის ფა­რაო. ალაზ­ნის ტალ­ღამ გა­კურ­თხა, იორ­მა პირი გბა­ნაო, ვერ მო­გე­რია დუშ­მა­ნი,თუმც ბევ­რჯერ მო­გე­ძა­ლაო. ქვე­ყა­ნა შე­მო­ვი­ა­რე ,ვერ ვნა­ხე შე­ნის­თა­ნაო. ერ­თი­ან სა­ქარ­თვე­ლო­ის და­უშ­რე­ტე­ლო ძა­ლაო.”ასე­ვე, არა­ერ­თი ვა­რი­ან­ტია "ჩაკ­რუ­ლოს” იმ ტექ­სტი­სა, რო­მე­ლიც ყვე­ლა­ზე ცნო­ბი­ლია და რომ­ლის ფრა­გემნტიც კოს­მოს­ში არის გაგ­ზავ­ნი­ლი:

"ხი­დის თავს შევ­კრათ პი­რო­ბა, ჩვენ გავ­ხდეთ ღვიძ­ლი ძმა­ნია, ჩა­ვუხ­ტე­ათ მუხ­რან ბა­ტონ­სა, თავს და­ვან­გრი­ოთ ბა­ნია. მუხ­რან ბა­ტო­ნის ყმო­ბი­თა, ფქვი­ლი ვერ დავ­დგი გოდ­რი­თა, დე­კე­უ­ლი ვერ გავ­ზარ­დე, კალო ვერ ვლე­წე მოზ­ვრი­თა. ხმა­ლო ხევ­სუ­რეთს ნა­ჭე­დო/ნაგ­დე­ბო, თე­ლავ­ში თუშ­მა გა­გ­ფე­რა/და­გ­ფე­რა, მეფე ერეკ­ლემ (ერეკ­ლე მე­ფემ) გა­კურ­თხა/აგი­ღო, სა­ომ­რად ჯვა­რი დაგ­წე­რა. მტე­რო დამ­ჩაგ­რე არ ვსტი­რი, ტი­რი­ლი დი­აცთ წე­სია, ბევ­რჯერ ვყო­ფილ­ვარ ამ დღე­ში, მაგ­რამ არ და­მიკ­ვნე­სია. მა­ცა­დე ერთი ავ­ლე­სო, ხმალ-ჩახ­მახ ცე­ცხლის მკვე­სია, სულ წმი­დად მო­გამ­კე­ვი­ნო, რაც ჩემ­თვის და­გი­თე­სია.“

ტექ­სტის ეს უკა­ნას­კნე­ლი ვა­რი­ან­ტი შე­საძ­ლე­ბე­ლია ალ. ყაზ­ბეგს ეკუთ­ვნო­დეს. მას მსგავ­სი ტექ­სტი მცი­რე­დი ვა­რი­რე­ბით გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი აქვს ნა­წარ­მო­ებ­ში "მუ­ქა­რა" და მისი ვერ­სია ასე გა­მო­ი­ყუ­რე­ბა: "მა­ცა­დე, მეცა გავ­მარ­თო ჩახ­მა­ხი, ცე­ცხლის მკვე­სია. სულ წმინ­დად მო­გამ­კე­ვი­ნებ, რაც ჩვენ­ში და­გი­თე­სია."

ბოლო პე­რი­ოდ­ში, ისე რო­გორც ადრე, "ჩაკ­რუ­ლოს" ამ დი­დე­ბულ ნი­მუშს არა­ერ­თი ლოტ­ბა­რი შე­ე­ხო. სიმ­ღე­რას ყვე­ლამ თავ­სე­ბუ­რად შე­მა­ტა ახა­ლი ვერ­სია და ამით ხალ­ხურ შე­მოქ­მე­დე­ბა გა­ამ­დიდ­რა.

"რუს­თა­ვი­სე­უ­ლი" ტექ­სტი თა­ვად გი­წე­რი­ათ და აქ აღარ გან­ვავ­რცობ.

"ერი­სი­ო­ნი­სე­უ­ლი" ვა­რი­ან­ტი ასე­თია: "მტერ­სა რომ მტრო­ბას უწევ­დეს, ვაჟ­კა­ცის შე­სა­ფე­რია, ვი­საც მტრის მტრო­ბა აში­ნებს, ის ქვეყ­ნად არა­ფე­რია. არც მო­უხ­დე­ბა აბ­ჯა­რი, არც ომში წა­სას­ვლე­ლია. არცა ხსენ­დე­ბა კა­ცა­და, არც არად ჩა­სათ­ვლე­ლია." და შემ­დეგ: "ხმა­ლო ხევ­სუ­რეთს ნა­ჭე­დო..."მოგ­ვი­ნე­ბით ჩემი ინი­ცი­ა­ტი­ვით "შავ­ნა­ბა­და­მაც" სხვა ტექ­სტით იმ­ღე­რა "ჩაკ­რუ­ლო" და იგი ასე გა­მო­ი­ყუ­რე­ბა:

„სი­მარ­თლე მიყ­ვარს, სი­მარ­თლე, სი­მარ­თლე მთე­ლი წე­სია. ვეს­წრა­ფი კე­თი­ლის ქმნა­სა გრძნო­ბე­ბიც გა­მი­ლე­სია. შე­საბ­რა­ლე­ბელს ვიბ­რა­ლებ, რო­გორც მიბ­რძა­ნებს წე­სია, თქვე­ნი კა­ნო­ნი თქვენ იცით, ჩემი კა­ნო­ნი ესია! მტე­რო დამ­ჩაგ­რე არ ვსტი­რი, ტი­რი­ლი დი­აცთ წე­სია, ბევ­რჯერ ვყო­ფილ­ვარ ამ დღე­ში, მაგ­რამ არ და­მიკ­ვნე­სია. მა­ცა­დე ერთი ავ­ლე­სო, ხმალ-ჩახ­მახ ცე­ცხლის მკვე­სია, სულ წმი­დად მო­გამ­კე­ვი­ნო, რაც ჩემ­თვის და­გი­თე­სია.“

აქ ვაჟა-ფშა­ვე­ლას და ხალ­ხუ­რი ტექ­სტის კომ­ბი­ნი­რე­ბა ჩემი ინი­ცი­ა­ტი­ვა იყო. ამ ვა­რი­ა­ტე­ბის გარ­და არ­სე­ბობს გა­უ­შიფ­რა­ვი თუ გა­შიფ­რუ­ლი "ჩაკ­რუ­ლო­ე­ბი". აქ მრა­ვალ­ფე­როვ­ნე­ბის­თვის მხო­ლოდ რამ­დე­ნი­მე გა­მო­ვარ­ჩიე.

მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, რომ იტო­რი­ის გა­და­ცე­მა არა მხო­ლოდ ფურ­ცლის მეშ­ვე­ო­ბით, არა­მედ ზე­პირ­სი­ტყვი­ე­რე­ბი­თა და სხვა ხერ­ხე­ბი­თაც ხდე­ბა. ვის აქვს უფ­ლე­ბა და­უ­მა­ლოს მო­მა­ვალ თა­ო­ბას ქვეყ­ნის ის­ტო­რია, რაც სხვა­დას­ხვა "ჩაკ­რუ­ლოს" ტექ­სტებ­შია ასა­ხუ­ლი?!

ბა­ტო­ნო სოსო, ქარ­თუ­ლი ხალ­ხუ­რი სიმ­ღე­რის პატ­რი­არ­ქი, ან­ზორ ერ­ქო­მა­იშ­ვი­ლი, რო­მე­ლიც რუ­დუ­ნე­ბით ეძებ­და, ქმნი­და და გან­სა­კუთ­რე­ბით უფრთხილ­დე­ბო­და ვა­რი­ან­ტე­ბის სიმ­რავ­ლეს, მას­ზე ამ­ბობთ: თუ "ვე­თაყ­ვა­ნე­ბით", მხო­ლოდ მის მიერ და­მუშ­ვე­ბუ­ლი ვერ­სია უნდა იყოს პრი­ო­რი­ტე­ტიო?! მიკ­ვირს! მერ­წმუ­ნეთ, მისი მას­შტა­ბი გა­ცი­ლე­ბით დიდი, მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი, მრავ­ლის მიმ­ღე­ბი, გამ­ცე­მი, შემ­ქმნე­ლი და მა­ძი­ე­ბე­ლი იყო. ამის დას­ტუ­რად შორს რომ არ წა­ვი­დე, თქვე­ნი ერ­თობ­ლი­ვი საქ­მი­ა­ნო­ბი­დან გა­გახ­სე­ნებთ, რო­გორ უფრთხილ­დე­ბო­და ბა­ტო­ნი ან­ზო­რი "ჩაკ­რუ­ლოს" ის­ტო­რი­ულ ტექ­სტებს - მისი ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბით, თქვე­ნი და სხვა პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლე­ბის თა­ნა­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით შე­იქ­მნა გა­მო­ცე­მა GEORGIA, სა­დაც "ჩაკ­რუ­ლოს" ოცი ნი­მუ­შია შე­სუ­ლი სხვა­დას­ხვა ტექ­სტე­ბით, რომ მო­მა­ვა­ლი თა­ო­ბის­თვის შე­ნა­ხუ­ლი­ყო ის­ტო­რია. და ასეთ ადა­მი­ან­ზე ამ­ბობთ, თუ "ვე­თაყ­ვა­ნე­ბით" მხო­ლოდ მისი ტექ­სტით უნდა ვიმ­ღე­როთ?!

არას­წო­რია! ვინც ბა­ტონ ან­ზორს იც­ნობ­და, არა­ვინ და­გე­თან­ხმე­ბათ, რომ "ჩაკ­რუ­ლოს" მხო­ლოდ მი­სე­უ­ლი ვა­რი­ან­ტის არ­სე­ბო­ბა და და­ნარ­ჩე­ნის და­ვი­წყე­ბა ან ჩრდილ­ში და­ყე­ნე­ბა მო­ე­წო­ნე­ბო­და. არ სჩ­ვე­ო­და სა­კუ­თა­რი შე­მოქ­მე­დე­ბის ძალ­და­ტა­ნე­ბა. თავ­მდა­ბა­ლი კაცი იყო. მან მი­სე­უ­ლი ვერ­სი­ით კი­დევ ერთი მარ­გა­ლი­ტი შეს­ძი­ნა ქარ­თულ ხალ­ხურ შე­მოქ­მე­დე­ბას და სუ­ლაც არ უფიქ­რია, რომ ეს უნდა ყო­ფი­ლი­ყო მთა­ვა­რი და სხვა ის­ტო­რი­უ­ლი თუ მხატ­ვრუ­ლი ტექ­სტე­ბი მე­ო­რა­დი.

ჩემ­თვის ან­ზორ ერ­ქო­მა­იშ­ვი­ლის პი­როვ­ნე­ბის ასე­თად წარ­მო­ჩე­ნა წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლია!

და ბო­ლოს, მერ­წმუ­ნეთ! მე უფრო დიდი, ღრმა აზ­როვ­ნე­ბის იშ­ვი­ა­თი პე­და­გო­გი მყავ­და, ვიდ­რე თქვენ წარ­მო­გიდ­გე­ნი­ათ...

P.S. გული მიგ­რძნობს, ამ პოსტს მოყ­ვე­ბა არა­ერ­თი "კრი­ტი­კო­სის" გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი აზრი, თუმ­ცა, აღა­რა­ვის­თან ვა­პი­რებ მსჯე­ლო­ბის გაგ­რძე­ლე­ბას!"